OPRACOWANIE ZAGADNIEŃ

1

GATUNKI WIEDZY LUDZIKEJ

1)Wiedza irracjonalna

Taka, która jest poza doświadcz. drugiej osoby, sprzeczna z rozumow., nie da się jej udowodnić. (Wiara, duchy, mistycyzm, spirytualizm) Cechuje ją pozadoświadczalna i nieracjonalna droga poznania.

2)Wiedza racjonalna

Musi spełniać warunek intersubiektywności: komunikatywna i sprawdzalna. Może być przekazana dowolnemu człowiekowi. Dzieli się na:

Wiedza potoczna:

(powszechna, zdroworozsądkowa)

Zdobywana w czasie doświadczenia życiowego.

Cechuje ją ogólnikowość, brak precyzji, mały stopień abstrakcyjności. Odbywa się w procesie socjalizacji. Deformacje poznawcze w W.P.: to w jaki sposób zniekształcam to co poznałam-odbywa się przez: zmysły (deformacje, złudzenia); przez jakość ludzkiego doświadczenia(miejsce obserwacji, różna perspektywa); przez kompetencje intelektualne(strukt. poznawcza człowieka); przez stopień werbalizacji (zdolność posługiw. się językiem)

Wiedza artystyczno literacka

Związana z literaturą i sztuką. Wiedza o człowieku, o jego złożonej naturze i wew. pokładach psychicznych, o jego zachowaniu i zapatrywaniu na świat i życie.

Wiedza spekulatywna

Zw z filozofią i religią, prawiedza naukowa, ogólnikowość i spekulatywność rozważań o rzeczywistości.

Wiedza naukowa

Odróżnia ją od potocznej mocna zasada racjonalności, zw. Przez Ajdukiewicza zasadą racjonalnego uznania przekonań. Gosi ona, iż:

-stopień przekonania, z jakim głosimy dane twierdzenie nie może być większy od stopnia jego uzasadnienia,

2

-stopień przekonania powinien więc odpowiadać stop. jego uzasadnienia.

OSTATECZNYM CELEM POZNANIA NAUKOWEGO

jest osiągnięcie „prawdy naukowej”(w potocznej jest osiągnięcie założonego celu)

Warunki jakie musi spełniać prawda aby być prawdą naukową:

1)wysoka ogólność, 2)wysoka ścisłość,

3)w. informacyjna zawart.,

4)w. pewność epistemol.,

5)w. prostota logiczna.

7 PŁASZCZYZN NA KTÓRYCH ROZATRUJEMY NAUKĘ

1)jako gat. wiedzy

2)jako rodz. działalności naukowo badawczej(bad. monograficzne)

3)j. metoda naukowa

4)j. społeczność naukowa

5)j. instytucja naukowa (uczelnie)

6)j. świadomość naukowa

7)j. naukowa siła wytwórcza.

KRYTERIA KLASYFIKACJI NAUKI.

Klasyfikacji nauki dokonujemy za pomocą:

1)przedmiotu badań

2)meto badań

3)zadań i celów

4) rodzaju formułowanych problemów

5)twierdzeń

6)wyjaśnień

7)uzasadniania

8)systemu ogólności, abstrakcji i prostoty

PODZIAŁ NAUKI FORMALNE / EMPIRYCZNE

Nauki formalne to logika i matematyka

Nauki empiryczne dzielą się na:

przyrodnicze ( w ich skład z kolei wchodzą fizyczne i biologiczne);

społeczne(humanistyczne) do nich zaliczamy: filozofię, psychologię, historię, prawo, nauki polityczne, pedagogikę.

DEF. METODOLOGII

[gr. Methodikos-metodyczny; methodos-badanie, metoda]

Nauka zajmująca się poznaniem naukowym:

-procesem poznania nukowego,

-regułami poznania-met. naukową,

3

-efektami poznania-wiedzą naukową.

Metodologia wytycza normy prawidłowego poznania, analizuje błędy poznawcze po to aby uniknąć ich w trakcie procesu badawczego.

NA CZYM POLEGA EWOLUCJA

Polega ona na przejściu od orientacji pozytywistycznej poprzez humanistyczną ku postmodernistycznej.

CZYM JEST TEORIA

[gr. Theria oglądanie, badanie słowa]

Układ logicznie i rzeczowo powiązanych tez, które teoretycznie wyjaśniają wskazaną jednoznaczną dziedzinę.

TEORIA W NAUKACH SPOŁECZNYCH

Wiedza dająca się uzasadnić i sprawdzić, za pomocą której istnieje możliwość odkrywania i interpretowania zjawisk interesujących badacza, czyli system logicznie spójnych twierdzeń o budowanych zjawiskach.

RODZAJE TEORII WG KOZIELECKIEGO

Wg. Kozieleckiego są trzy poziomy rozważań teoretycznych, które różnią się stopniem dojrzałości:

1)najbardziej dojrzała teoria- system ogólnych i dobrze uzasadnionych twierdzeń, które pozwalają wyjaśnić i przewidywać rzeczywiste zdarzenia.

2)dojrzała koncepcja teoretyczna- system hipotez i przypuszczeń, które nie zawsze pozwalają przewidywać i wyjaśniać fakty.

3)mniej dojrzała refleksja teoretyczna- która oznacza dość luźne przypuszczenia i idee nieudokumentowane naukowo

TYPY RACJONALNOŚCI

Nowoczesność (modernizm)

Uniwersalizacja poznania, tworzenia scalonych i hierarchicznych struktur poznawczych opartych na porządku, konieczności i tożsamości zjawisk społ.

Preferowana ujednolicona forma rozumu i jeden

4

dominujący typ racjonalności. Charakterystyczne-liniowe ujmowanie związków mdz. przyczyną i skutkiem oraz założenie o stałości kontekstu kulturowego-jedna przyczyna jeden skutek, jeden skutek jedna przyczyna

P1S1,P2S2,P3S3,

PnSn

Coś co się sprawdziło ma pasować do wszystkich innych przypadków. Istnieje tu założenie o niezawodności praw naukowych. Zmiennych nie ma, stały jest kontekst kulturowy.

Ponowoczesność

(postmodernizm)

Świat jest ciągle zmienny, ulega przeobrażeniom, nie ma stałego wzorca kulturowego, nie ma stałego sposobu wychowania. Funkcjonowanie na zasadzie ciągłej zmiany. Zmienny kontekst kulturowy wpływa na powstawanie ciągle nowych spos. wych. oraz na skutki i przyczyny.

Stałych w związku mdz. przyczyną i skutkiem-brak

Ponowoczesna nowoczesność

(postmodernistyczna moderna)

Łączy dwie poprzednie teorie, dynamiczne przekształcenia przyczyn i skutków, możliwa jest zmienność jak i stałość.

TEZA: Taka teoria i metodologia jaki typ racjonalności i koncepcja rozumu.

Opiera się ona na założeniach:

1)Forma rozumu i typ racjonalności są pochodne danej formacji społeczno kulturowej-to jaki jest rozum i typ racjonalności wynika z tego w jakiej żyjemy społeczności i kulturze

2)Zmiana formy rozumu i racjonalności jest wynikiem zmiany formacyjnej-jeżeli zmienia się formacja myślenia to mienia się także w metodologii formacja rozumu i typy racjonalności, zmiana społeczeństwa i kultury powoduje zmiany formacyjne w metodologii

3)Przełomy kulturowe wywołują zmiany formacyjne.

5

PARADYGMAT NAUKOWY (T.Khun)

Zbiór pewnych założeń i roli ontologicznych dotyczących natury rzeczywistości i roli nauki, które rzutują na akceptację wyników badań. W danej epoce i danym miejscu, które składają się na wzorce racjonalności naukowej.

SKŁADNIKI PARADYGMATU (za Siegigeniem)

-jasno sformułowane prawa

-specyficzne założenia teoretyczne

-typowe sposoby stosowania podstawowych praw w różnorodnych sytuacjach teoretycznych

-instrumentalizm naukowy i techniczny, sposoby odnoszenia praw paradygmatu do rzeczywistego świata

-ogólne, metafizyczne zasady kierujące pracą badawczą w ramach danego paradygmatu

PODSTAWOWE PYTANIA W NAUKACH SPOŁECZNYCH:

-JAK ISTENIEJE ŚWIAT SPOŁECZNY

-JAKA JEST NATURA CZŁOWIEKA

-JAK ZMIENIA SIĘ SPOŁECZEŃSTWO

Pierwsze pytanie: Jak istnieje świat społeczny analizujemy na dwóch poziomach: nominalizm i

Relatywizm .

Nominalizm (subiektywizm):

Nie istnieją idee i przedmioty abstrakcyjne lecz przedmioty konkretne: nominalizm pojęciowy. Przedmioty nie istnieją obiektywnie lecz subiektywnie- tak jak widzi je jednostka, nie ma uniwersalnej rzeczywistości, świat społeczny istnieje w formie znaczeń jakie mogą nadawać mu poznające go przedmioty, mamy tylko te byty które istnieją abstrakcyjnie, badacz wpływa na sposób przeprowadzonych badań, każdego badamy inaczej.

Relatywizm (obiektywizm)

Przyjęcie danych zmysłowych, które są odpowiednikami idei i przedmiotów abstrakcyjnych. Byt

6

istnieje obiektywnie, niezależnie od umysłu poznającego. Rzeczy są więc takie, jak je postrzegamy, a więc uniwersalne dla wszystkich. Relatywizm jest stanowiskiem obiektywistycznym, w którym każdy widzi w inny sposób i każdy może zbadać obiekt tak samo, badacz nie ma wpływu na proces przeprowadzanych badań, każdego można zbadać tak samo.

Pyt drugie: Jak jest natura człowieka:

Analizujemy na poziomach: woluntaryzm i determinizm.

Woluntaryzm – podstawową zasadą jest ontologia subiektywistyczna-przyczyną zmian jakie zachodzą w życiu człowieka jest on sam a dokładniej jego wola. Formy twierdzeń na zasadzie Kartezjańskiej formuły „myślę więc jestem” dla woluntarystów- chcę więc jestem. Przyczyną życia jest wola i wszystko co się dzieje zależy ode mnie.

Determinizm- podstawową zasadą jest tu ontologia obiektywistyczna w której decyduje siła zależności przyczynowo skutkowych. Człowiek jest zdeterminowany działaniem innych bytów, które warunkują jego rozwój, nakreślają granice i możliwości aktywności. Istnieją ogólne prawa życia i rozwoju człowieka, które wyznaczają jego miejsce w świecie. Większość rzeczy dziejących się w moim życiu jest determinowane niezależne ode mnie czynniki, byty.

Pyt trzecie: Jak zmienia się społeczeństwo

Rozpatrujemy poziomach: stopniowa regulacja i radykalna zmiana.

Stopniowa regulacja

Społeczeństwo osiąga określony stan rozwoju ustalając reguły jego trwania. W procesach społecznych wyróżniają się kategorie: porządek społeczny, solidarność, umowa społeczna. Aby zmienić społeczeństwo należy wprowadzać stopniowo małe zmiany.

7

Radykalna zmiana społeczeństwo trwa w stanie konfliktów między różnymi gr interesów, które okresowo doprowadzają do radykalnych, rewolucyjnych zmian ustalonego stanu rzeczy. W swoich kategoriach wyróżnia: społeczność, emancypację, dominację. Stwarza się konflikt, który może doprowadzić do zmian społecznych.

SCHEMAT PROCESU BADAWCZEGO

-Problematyka badawcza,

-cel badań: poznanie, wyjaśnienie, przewidywanie,

-postawienie problemów badawczych

-formułowanie hipotez roboczych

-dobór zmiennych i wskaźników

-dobór próby badawczej i terenu badań

-dobór metod i technik badawczych

-przeprowadzanie badań empirycznych

-analiza danych i wnioskowanie

-sprawdzanie wyników-zastosowanie w praktyce ( odpowiada na prawdziwość celów badań).

MOTYWY WYBORU PROBLEMATYKI BADAWCZEJ I METOD BADAWCZYCH

-Motywy społeczne-chęć udzielenia odp. na palące problemy społeczne

-Preferencje osobiste badacza- emocjonalne zaangażowanie badacza i chęć odp. na postawione pytania.

-Potrzeba doskonalenia praktyki

-Weryfikacja teorii- odp. na pyt. Czy dana teoria jest słuszna, czy jest przydatna w praktyce.

-Literatura przedmiotu- krytyczna analiza literatury pozwala poznać aktualny stan wiedzy oraz dokonać oceny wyników dotychczasowych badań

RODZAJE RZECZYWISTOŚCI ZA K. POPPEREM

Świat 1: św obiektów fiz.

8

Świat 2: Św doznań psych.

Świat 3: Sw świadectw ducha ludzkiego m. in. teorii naukowych, dzieł sztuki, wartości, norm.

Analiza światów i relacji tych światów stanowi o odrębności metodologicznej.

W bad. ilościowych:

rzeczywistość jest jedna, badacz jest w stanie ją poznać badając jej elementy składowe

podmiot poznający-badacz może stać poza badaną rzeczywistością

prawda obiektywna obiektywizm poznawczy, szansa docierania do prawdy obiektywnej

narzędzia poznania standaryzowane

W bad, jakościowych:

rzeczywistość wielość rzeczywistości

podmiot poznający-badacz nie stoi poza badaną rzeczywistością, wzajemne warunkowanie

prawda obiektywna wyjaśnienie uzasadnione dla jednego miejsca i czasu i zawsze dla danej sytuacji, nie ma prawdy obiektywnej.

narzędzia poznania empatia, introspekcja, subiektywizm.

HERMENEUTYKA

Nauka o procesie rozumienia

Podstwowe reguły

za M. Sawickim

1)Zrozumieć część, szczegół, można tylko przez całość -kontekst, horyzont świata ludzkiego

2)rozumienie całości jest możliwe dopiero po zrozumieniu szczegółu

3)każe zrozumienie stanowi wynik przedzrozumienia, czyli przeżycia, doświadczenia egzystencjalnego

4)Rozumienie językowego medium jakim jest świat ludzki jest możliwe jedynie wówczas, gdy mu się „oddamy”, „zanurzymy się w nim”, będziemy żyć i współtworzyć go.

5)Oddanie się światu ludzkiemu, zawierzenie mu współtworzenie go, warunkowanie jest rozumieniem.

6)odsłanianie rzeczywistości wspólnoty ludzkiej, rzeczywistości dzieł tworzonych przez innych stanowi podstawę

9

Hermeneutyka c.d.

odsłonięcia prawdy o nas samych.

7)odkrywanie prawdy o nas samych daje podstawę odsłonięcia pełni świata ludzkiego, którego cząstkę stanowimy

8)Nasze istnienie jest współistnieniem z innymi i wpływa na rozumienie tych innych

9)Rozumienie innych wpływa na rozumienie przez nas samych naszego istnienia

Rozumienie przebiega wg spirali hermeneutycznej od tego co subiektywne do tego co obiektywne i na powrót.

METATEORIA

????????????

BADANIA ILOŚCIOWE

CEL BADAŃ:

-celem jest opis i wyjaśnienie zjawisk i procesów, weryfikacja hipotez i twierdzeń,

-cel jest wyraźnie określony przed rozpoczęciem badań

-celem może być odp. na pytanie:

Jak jest?- wyznacza opisowy charakter celu badawczego,

Dlaczego?- wyznaczające diagnostyczny charakter celu badań

Jaki jest związek między?- wyznaczający diagnostyczno-wyjaśniający cel badań

Konfiguracja pytań może być różna: jakie są przyczyny?, w jakich warunkach?, od czego zależy?, itp. Postać jest różna ale dotyczą powyższego.

REPREZENTATYWNOŚĆ PRÓBY badawczej za Nowakiem

-r. typologiczna- gdy próba zawiera jednakową liczbę wszystkich elementów danej zbiorowości generalnej, badanej ze względu na pewne zmienne, mimo że proporcje tych elementów w populacji generalnej są całkowicie różne.

-r. ze wzgl. na rozkład zmiennych rozkład części poszczególnych wartości zmiennych odp. ściśle rozkładom wartości tychże zmiennych w populacji generalnej

-r. polegająca na zależnościach między zmiennymi reprezentowanymi przez próbę, które są analogiczne do zależności występujących w populacji generalnej.

WYMOGI STOSOWANYCH W BADANIACH ILOŚCIOWYCH METOD I TECHNIK

-obiektywność,

-ścisłość,

-powtarzalność i niezależność od czynników zewnętrznych.

BADANIA JAKOŚCIOWE

ANALIZUJĄ ONE:

-doświadczenia jednostek i grup, które mogą być związane z indywidualną biografią czy zawodową praktyką życiową. Badać można wiedzę potoczną (opowieści z pierwszej i drugiej ręki)

-interakcje i akty komunikacyjne w czasie ich trwania- można tego dokonać obserwując lub nagrywając akty interakcji i komunikacji-które ja jako badacz mogę, jestem w stanie zanalizować

-dokumenty teksty, obrazy, filmy, muzyka lub podobne ślady ludzkich doświadczeń i interakcji.

PERSPEKTYWA BADAWCZA

Wywiad-subiektywne punkty widzenia

Badania fokusowe, wywiady grupowe-interakcja w grupie wokół określonego tematu

Etnografia-opis sytuacji społecznych

Metody wizualne-treść i struktura obrazów

Kodowanie i kategoryzacja danych- budowanie teorii

Analiza konwersyjna i analiza dyskursu- procesy komunikacji.

BADANIA JAKOŚCIOWE POWINNY(ZADANIA)

1)badać, odkrywać, demaskować, ukryte znaczenia i interpretacje.

2)wspierać zmiany społeczne, budować warunki społ.-kult. służące racjonalizacji procesów edukacyjnych i podnoszeniu jakości życia.

3) Występować w obronie praw i godności jednostek oraz grup społecznie zmarginalizowanych, naznaczonych, wykluczonych.

DOBÓR PRÓBY

7 metod za M. Pattonem

1)Połączenie w próbie celowej przypadków ekstremalnych -b. dobrze radzący sobie z daną sytuacją i b. źle radzących

2)przypadki b. typowe

3)zapewnienie maksymalnej zmienności w grupie(przypadki najbardziej szczególne)

4) Dobieranie wg stopnia intensywności(np. tylko największa intensywność)

5)Przypadki kluczowe, w których badane procesy czy doświadczenia ujawniają się w sposób szczególnie przejrzysty.

6)Przypadki obrazowe, które najlepiej obrazują rezultaty badań

7)Przypadki dostępne.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Opracowanie Zagadnień na egzamin Mikroprocki
opracowane zagadnienia 2011
monopolizacja gospodarki, Opracowane zagadnienia
Opracowanie zagadnień NIK, Bezpieczenstwo Narodowe rok I
temp krytyczna, TRANSPORT PWR, STUDIA, SEMESTR II, FIZYKA, fizyka-wyklad, zagadnienia opracowane, za
socjologia - opracowane zagadnienia(2), Uniwerek
Opracowane zagadnienia na koło z podstaw turystyki, Notatki na koła
opracowane zagadnienia ściąga nowa
chemia fizyczna wykłady, sprawozdania, opracowane zagadnienia do egzaminu Sprawozdanie ćw 7 zależ
Drobnoustroje chorobotwórcze opracowane zagadnienia
Egzamin opracowane zagadnienia 2
Opracowanie zagadnień na prawo handlowe
Podstawy biologicznego rozwoju człowieka opracowane zagadnienia z roku 14 2015
opracowane zagadnienia na egazamin
Opracowane Zagadnienia
Socjologia organizacji socjologia organizacji opracowanie zagadnien
ChMB kolokwium I opracowane zagadnienia by Owca
METODOLOGIA opracowane zagadnienia pdf
PKM opracowane zagadnienia sc

więcej podobnych podstron