Imię i Nazwisko

Plan wynikowy

Biologia klasa II – Zwierzęta i środowisko ich życia

Temat (zgodnie z podręcznikiem)	Poziom wymagań
	( K ) konieczny na ocenę dopuszczającą uczeń:	( P ) podstawowy na ocenę dostateczną uczeń:	( R ) rozszerzający na ocenę dobrą uczeń:	( D ) dopełniający Na ocenę bardzo dobrą uczeń:
ZRÓŻNICOWANIE BUDOWY ZWIERZĄT
Komórka zwierzęca	- wskazuje komórkę jako podstawową jednostkę strukturalną i funkcjonalną organizmu - wymienia organella komórki zwierzęcej - obserwuje komórki zwierzęce pod mikroskopem - określa różnorodne kształty komórek	- porównuje budowę komórki roślinnej i zwierzęcej - wyjaśnia funkcje poszczególnych organelli - wyciąga wnioski dotyczące komórkowej budowy organizmów	- wskazuje widoczne na preparacie mikroskopowym elementy komórki - rysuje obraz widziany pod mikroskopem	- wyjaśnia różnice w wyglądzie komórek zwierzęcych w związku z pełnioną funkcją
Tkanki zwierzęce	- wyjaśnia czym jest tkanka zwierzęca - podaje przykłady tkanek zwierzęcych - obserwuje pod mikroskopem tkanki zwierzęce - rozpoznaje na ilustracji tkanki zwierzęce	- dokonuje podziału tkanek zwierzęcych - rozpoznaje tkanki pod mikroskopem - charakteryzuje poszczególne tkanki zwierzęce - opisuje funkcje tych tkanek	- określa rozmieszczenie -tkanek zwierzęcych - szkicuje obraz tkanki widzianej pod mikroskopem - wyjaśnia na przykładach czym jest narząd i układ narządów	- wskazuje związek budowy tkanek z pełnioną funkcją - przedstawia schematycznie strukturę organizmu zwierzęcego
PRZYSTOSOWANIE BUDOWY ZWIERZĄT DO ŻYCIA W RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
Środowisko życia zwierząt, różnorodność środowisk	- wyjaśnia czym jest środowisko -wskazuje elementy środowiska - wymienia typy środowisk	- wskazuje elementy biotyczne i abiotyczne środowiska - charakteryzuje środowisko wodne - charakteryzuje środowisko lądowe	- wskazuje różnorodność środowisk wodnych - wskazuje różnorodność środowisk lądowych - porównuje środowisko wodne z lądowym	- wyjaśnia na dowolnym przykładzie związek między budową organizmu a środowiskiem
Środowisko wodne	- charakteryzuje środowisko wodne - wskazuje przystosowania ryby do życia związane z pokonywaniem oporu wody	- wskazuje przystosowania ryby do życia związane z budowa zewnętrzną	- wyjaśnia związek budowy ryby z jej wodnym trybem życia	- podaje przykłady innych zwierząt żyjących w wodzie -wyjaśnia związek miedzy budową ich ciała a wodnym trybem życia
Życie na brzegu	- wskazuje różnice miedzy środowiskiem wodnym a lądowym dotyczących zawartości tlenu i gęstości - wyjaśnia różnice w sposobie poruszania się żaby w wodzie i na lądzie	- uzasadnia związek między środowiskiem wodnym i lądowym a poruszaniem się i oddychaniem żaby - wskazuje różne przykłady zachowania żaby w środowisku wodnym i lądowym	- uzasadnia prawdziwość tezy „ żaba jest organizmem dwuśrodowiskowym”	- podaje przykłady innych zwierząt żyjących w wodzie i na lądzie -wyjaśnia związek miedzy budową ich ciała a wodno-lądowym trybem życia
Środowisko lądowe -przystosowania do naziemnego trybu życia	- charakteryzuje środowisko lądowe - wskazuje przystosowania psa do naziemnego trybu życia w związku z poruszaniem się	- wskazuje na jakie trudności napotykają zwierzęta w związku z życiem na lądzie	- wskazuje różnorodne przykłady przystosowań zwierząt z związku z naziemnym trybem życia	- wyjaśnia związek miedzy budową ciała a naziemnym trybem życia
Przystosowania do podziemnego trybu życia	- podaje przykłady zwierząt żyjących pod ziemią - wskazuje cechy kreta pomagające mu żyć pod ziemią	- wskazuje na jakie trudności napotykają zwierzęta w związku z życiem pod ziemią	- wskazuje różnorodne przykłady przystosowań zwierząt z związku z podziemnym trybem życia	- wyjaśnia związek miedzy budową ciała a podziemnym trybem życia - porównuje na dowolnych przykładach cechy zwierząt prowadzących naziemny i podziemny tryb życia
Przystosowania do nadrzewnego trybu życia	- podaje przykłady zwierząt żyjących w koronach drzew - wskazuje cechy wiewiórki pomagające jej żyć na drzewach	- wskazuje na jakie trudności napotykają zwierzęta w związku z życiem w koronach drzew	- wskazuje różnorodne przykłady przystosowań zwierząt z związku z nadrzewnym trybem życia	- wyjaśnia związek miedzy budową ciała a nadrzewnym trybem życia - porównuje na dowolnych przykładach cechy zwierząt prowadzących naziemny, podziemny i nadrzewny tryb życia
Przystosowania do lotu	- wymienia ptaki dobrze i słabo latające oraz ptaki, które nie potrafią latać - wyciąga wnioski dotyczące cech umożliwiających latanie - wymienia cechy przystosowawcze do lotu w budowie zewnętrznej gołębia	- wskazuje jakie trudności muszą pokonać ptaki potrafiące latać - wskazuje cechy przystosowawcze do lotu w budowie wewnętrznej	- porównują budowę znanych ptaków latających - podaje przykłady innych zwierząt latających - wskazuje ich przystosowania do lotu	- wyjaśnia związek miedzy budową ciała ptaka a zdolnością do lotu - porównuje na dowolnych przykładach cechy zwierząt prowadzących naziemny, podziemny, nadrzewny tryb życia z cechami zwierząt latających
Cechy adaptacyjne zwierząt	- wyjaśnia znaczenie określenia „adaptacja” - podaje przykłady cech adaptacyjnych zwierząt	- uzasadnia związek między adaptacją a środowiskiem	- wyjaśnia adaptację jako proces - podaje przykłady zmian środowiska i związany z nimi proces adaptacyjny organizmów	- wskazuje związek między warunkami środowiska, adaptacją a różnorodnością biologiczną
Pokrycie ciała	- wymienia rodzaje pokrycia ciała występujące u zwierząt - określa znaczenie pokrycia ciała dla organizmu	- wskazuje różnice między pokryciem ciała występującym u bezkręgowców i kręgowców	- wymienia wytwory nabłonka u bezkręgowców - wymienia wytwory naskórka i skóry właściwej u kręgowców - określa znaczenie tych wytworów	- wyjaśnia związek istniejący między pokryciem ciała a środowiskiem
Tryb życia	- wyjaśnia określenie „tryb życia zwierząt” - podaje przykłady zwierząt prowadzących tryb życia nocny i dzienny	- wyjaśnia na czym polega osiadły tryb życia -podaje przykłady osiadłego trybu życia - wyjaśnia na czym polega wolny tryb życia -podaje przykłady wolnego trybu życia	- podaje przykłady różnych zwierząt i określa ich tryb życia - wyjaśnia związek między trybem życia a przystosowaniami do środowiska	- podaje przykłady zwierząt prowadzących podobny tryb życia i wskazuje podobieństwa dotyczące cech przystosowawczych
Poruszanie się zwierząt	- podaje przykłady różnych sposobów poruszania się zwierząt - wyjaśnia znaczenie ruchu dla zwierząt	- wskazuje na ilustracji różne narządy lokomotoryczne zwierząt - wyjaśnia związek między typem narządów lokomotorycznych a typem wykonywanych ruchów	- wskazuje cechy organizmu związane z określonym sposobem poruszania się	- wskazuje związek miedzy sposobami poruszania się zwierząt a środowiskiem i trybem życia
Zdobywanie pokarmu	- wymienia różnorodność pokarmów pobieranych przez zwierzęta - wyjaśnia znaczenie odżywiania dla organizmu - podaje przykłady różnych sposobów pobierania pokarmu przez zwierzęta	- wskazuje na ilustracji różne narządy gębowe zwierząt - wskazuje związek między typem narządów gębowych a rodzajem pokarmu	- wskazuje cechy organizmu związane z określonym sposobem odżywiania się	- wskazuje związek miedzy sposobami odżywiania się zwierząt a środowiskiem i trybem życia
Sposoby obrony	- wyjaśnia, czym jest obrona - ocenia znaczenie obrony w życiu zwierząt - podaje przykłady obrony spotykane u zwierząt	- porównuje obronę czynną z obroną bierną - podaje przykłady obrony czynnej i biernej	- wskazuje na przykładach cechy organizmu związane z określonym sposobem obrony	- wskazuje związek między różnymi sposobami obrony a środowiskiem i trybem życia
Budowle zwierzęce	- podaje przykłady budowli zwierzęcych - ocenia znaczenie budowli w życiu zwierząt	- rozpoznaje na ilustracjach różne typy budowli zwierzęcych - ocenia ich przydatność dla zwierząt	- wskazuje na przykładach cechy organizmu związane z typem wykonywanej budowli	- wskazuje związek miedzy wykonywaną budowlą a środowiskiem i trybem życia
Przystosowanie zwierząt do skrajnych warunków życia	- wyjaśnia, czym są warunki skrajne - wymienia, gdzie na ziemi znajdują się skrajne warunki do życia zwierząt	- wyjaśnia na czym polegają trudne warunki życia na pustyni - wyjaśnia na czym polegają trudne warunki życia wśród śniegów i lodów - wymienia zwierzęta, żyjące w wyżej wymienionych miejscach	- wskazuje na przykładach cechy organizmów związane z przetrwaniem na pustyni oraz wśród śniegów i lodów	- wyjaśnia możliwość przebywania zwierząt na dużych głębokościach
Rozmieszczenie zwierząt na ziemi	- wskazuje na mapie strefy klimatyczne - podaje przykłady zwierząt wybranej strefy klimatycznej	- podaje przykłady zwierząt dla każdej strefy klimatycznej	- określa przystosowania zwierząt do życia w różnych strefach klimatycznych	- wyjaśnia związki i zależności istniejące między warunkami panującymi w strefach klimatycznych a budową i trybem życia zwierząt
WYBRANE CZYNNOŚCI ŻYCIOWE ORGANIZMÓW ZWIERZĘCYCH
Rodzaje ruchu i sposoby poruszania się zwierząt	- wymienia sposoby poruszania się zwierząt - podaje przykłady różnych sposobów poruszania się zwierząt	- wymienia typy ruchów występujących u zwierząt - podaje przykłady zwierząt wykonujących określony typ ruchów - wyjaśnia rolę narządów lokomotorycznych	- wyjaśnia, czym jest układ ruchu na przykładzie ciała królika	- wskazuje związek między budową narządów ruchu a trybem życia i środowiskiem
Odżywianie się zwierząt	- określa, czym jest odżywianie - podaje przykłady różnych sposobów pobierania pokarmu przez zwierzęta - wymienia podstawowe sposoby odżywiania się zwierząt	- wyjaśnia różnice między organizmami samożywnymi a cudzożywnymi - uzasadnia cudzożywność zwierząt	- uzasadnia, że odżywianie jest procesem niezbędnym do życia - wskazuje związek między środowiskiem życia a sposobem pobierania pokarmu	- wyjaśnia różnice w pobieraniu i trawieniu pokarmów przez różne organizmy zwierzęce
Oddychanie zwierząt	- określa czym jest oddychanie zwierząt - wyjaśnia istotę wymiany gazowej na dowolnym przykładzie	- wskazuje mitochondrium jako miejsce procesów oddechowych komórki - wymienia narządy wymiany gazowej u zwierząt	- uzasadnia, że oddychanie jest procesem niezbędnym do życia - wskazuje związek między środowiskiem życia a narządem oddechowym	- wyjaśnia różnice między oddychaniem tlenowym a beztlenowym - zapisuje słownie reakcję oddychania tlenowego
Krążenie u zwierząt	- określa czym jest krążenie u zwierząt - wyjaśnia znaczenie procesu krążenia	- wskazuje różne przykłady krążenia - porównuje układ krwionośny otwarty i zamknięty	- uzasadnia, że krążenie jest procesem niezbędnym do życia	- porównuje budowę układu krwionośnego bezkręgowców i kręgowców - porównuje budowę serc kręgowców
Wydalanie u zwierząt	- określa czym jest wydalanie u zwierząt - określa drogi wydalania wody przez ssaki	- wyjaśnia rolę układu wydalniczego u zwierząt	- omawia budowę i rolę układu wydalniczego ssaka	- porównuje narządy wydalnicze zwierząt
Wrażliwość i koordynacja	- wskazuje na rysunku elementy budowy układu nerwowego ssaka - określa rolę układu nerwowego	- wyjaśnia, czym są narządy zmysłów - wymienia narządy zmysłów występujące u królik - ocenia znaczenie narządów zmysłów w życiu zwierząt	- wskazuje związek między narządami zmysłów a układem nerwowy na dowolnym przykładzie	- porównuje układ nerwowy kręgowców i bezkręgowców
Rozmnażanie, wzrost i rozwój zwierząt	- określa, czym jest rozmnażanie - wyróżnia rozmnażanie płciowe i bezpłciowe	- rozpoznaje sposoby rozmnażania się zwierząt - wyjaśnia na czym polega rozmnażanie płciowe i bezpłciowe	- porównuje sposoby rozmnażania różnych grup zwierzęcych - omawia różnice między rozwojem prostym a złożonym	- wykazuje związek między sposobem rozmnażania a środowiskiem życia
RÓŻNORODNOŚĆ ŚWIATA ZWIERZAT
Zasady klasyfikacji zwierząt	- wyjaśnia, czym jest systematyka - odszukuje nazwy jednostek systematycznych w dowolnym kluczu lub atlasie	- uzasadnia znaczenie systematyki w rozwoju nauk biologicznych	- wyjaśnia różnice między naturalnym a sztucznym systemem klasyfikacji	- wyjaśnia zasadę tworzenia wyższych jednostek systematycznych na dowolnym przykładzie od gatunku do królestwa w oparciu o dowolny kluch lub atlas
Przegląd systematyczny organizmów - Organizmy jednokomórkowe	- wymienia przedstawicieli organizmów jednokomórkowych - przedstawia ich wygląd za pomocą rysunku - wyjaśnia ich jednokomórkową budową - wymienia miejsca ich występowania	- omawia czynności życiowe wybranego przedstawiciela organizmów jednokomórkowych - prezentuje informacje o jednokomórkowcach chorobotwórczych - wymienia sposoby zapobiegania zakażeniom przez te organizmy	- wyjaśnia znaczenie w przyrodzie organizmów jednokomórkowych - porównuje budowę i czynności życiowe poznanych organizmów jednokomórkowych	- określa miejsce poznanych organizmów jednokomórkowych w systematyce - wyjaśnia pojęcie „protisty - dowodzi tezę „euglena zielona stoi na pograniczu świata roślinnego i zwierzęcego”
Organizmy tkankowe -parzydełkowce	- wyjaśnia czym są parzydełkowce - wymienia przykłady zwierząt należących do parzydełkowców - podaje miejsca ich występowania	- omawia budowę i podstawowe czynności życiowe wybranego parzydełkowca	- wyjaśnia znaczenie parzydełkowców w przyrodzie - wskazuje wspólne cechy parzydełkowców	- porównuje plan budowy polipa i meduzy - wykazuje tkankową budowę parzydełkowców
Robaki płaskie	- określa środowisko życia płazińców - charakteryzuje tasiemca jako pasożyta człowieka - wymienia sposoby zapobiegania zakażeniu się tasiemcem	- wskazuje na rysunku elementy budowy tasiemca	- wskazuje różnice między tasiemcem uzbrojonym a nieuzbrojonym - charakteryzuje grupę płazińców	- rozpoznaje przedstawicieli płazińców - porównuje ich budowę i najważniejsze czynności życiowe
Robaki obłe	- określa środowisko życia obleńców - charakteryzuje glistę ludzką i owsika jako pasożytów człowieka - wymienia sposoby zapobiegania zakażeniu się glistą ludzką i tasiemcem	- wskazuje na rysunku elementy budowy glisty ludzkiej z uwzględnieniem dymorfizmu płciowego	- wskazuje różnice między glistą ludzką a owsikiem - charakteryzuje grupę obleńców	- rozpoznaje przedstawicieli obleńców - porównuje ich budowę i najważniejsze czynności życiowe
Pierścienice	- rozpoznaje dżdżownicę - określa miejsce, w którym żyje - wyjaśnia pożyteczną rolę dżdżownic w przyrodzie	- rysuje ciało dżdżownicy I podpisuje elementy budowy zewnętrznej - wskazuje cechy przystosowawcze do podziemnego trybu życia	- wskazuje różnice między poznanymi pierścienicami - charakteryzuje grupę pierścienic	- rozpoznaje przedstawicieli pierścienic - porównuje ich budowę i najważniejsze czynności życiowe
Stawonogi	- rozpoznaje przedstawicieli stawonogów wśród innych zwierząt - uzasadnia na dowolnych przykładach pożyteczną i szkodliwą działalność stawonogów - wskazuje miejsce ich występowania - określa sposób postępowania w przypadku ukąszenia przez: np. pszczołę, osę, mrówkę, komara i kleszcza	- porównuje wygląd muchy, raka i pająka - wykonuje rysunki schematyczne wskazujące różnice między tymi organizmami - omawia budowę raka, pająka i muchy	- charakteryzuje grupy: skorupiaków, owadów i pajęczaków - wskazuje wspólne cechy tych grup - charakteryzuje grupę stawonogów	- rozpoznaje przedstawicieli stawonogów - porównuje ich budowę i najważniejsze czynności życiowe
Ryby	- określa środowisko życia ryb - wskazuje na rysunku elementy budowy ciała umożliwiające życie w wodzie - wymienia przykłady ryb - rozpoznaje na fotografiach kilka ryb słodkowodnych i słonowodnych	- omawia budowę ciała ryby - szkicuje i nazywa części ciała ryby - wyjaśnia sposoby przystosowania ryby do życia w wodzie	- rozpoznaje poznanych przedstawicieli ryb na rysunkach - wskazuje różnice między omawianymi gatunkami - charakteryzuję grupę ryb	- porównuje budowę ryb – omawia najważniejsze czynności życiowe ryb - uzasadnia przynależność ryb do kręgowców - wskazuje różnice między bezkręgowcami a kręgowcami
Płazy	- określa środowisko życia żaby - wskazuje na rysunkach podobieństwa i różnice między płazami ogonowymi a bezogonowymi - rozpoznaje na rysunkach żaby i traszki	- omawia budowę ciała żaby - szkicuje i nazywa części ciała żaby - rozpoznaje na rysunkach żaby, ropuchy, traszki, salamandry - wskazuje na rysunku elementy budowy ciała umożliwiające życie w wodzie i na lądzie	- wyjaśnia sposoby przystosowania żaby do życia w wodzie i na lądzie - charakteryzuję grupę płazów	- porównuje budowę płazów – omawia najważniejsze czynności życiowe płazów - uzasadnia przynależność płazów do kręgowców
Gady	- określa środowisko życia jaszczurki - rozpoznaje na rysunkach: żółwie, węże, jaszczurki, krokodyle	- omawia budowę ciała jaszczurki - szkicuje i nazywa części ciała żaby - wskazuje na rysunku elementy budowy ciała umożliwiające życie jaszczurki na lądzie	- wyjaśnia sposoby przystosowania jaszczurki do życia na lądzie - charakteryzuję grupę gadów	- porównuje budowę różnych gatunków należących do gadów – omawia najważniejsze czynności życiowe gadów - uzasadnia przynależność gadów do kręgowców
Ptaki	- określa środowisko życia ptaków - wymienia ptaki różnych środowisk - rozpoznaje ptaki wśród innych kręgowców	- omawia budowę ciała gołębia - szkicuje i nazywa części ciała gołębia - wskazuje na rysunku elementy budowy ciała umożliwiające lot -wskazuje różnice między gniazdownikami a zagniazdownikami	- wyjaśnia sposoby przystosowania gołębia do lotu - charakteryzuję grupę ptaków - wyjaśnia związek między środowiskiem życia a budową kończyn - wyjaśnia związek między pobieranym pokarmem a budową dzioba	- porównuje budowę różnych gatunków ptaków – omawia najważniejsze czynności życiowe ptaków - uzasadnia przynależność ptaków do kręgowców
Ssaki	określa środowisko życia ssaków - wymienia ssaki różnych środowisk - rozpoznaje ssaki wśród innych kręgowców	- omawia budowę ciała kota - szkicuje i nazywa części ciała kota - wskazuje na rysunku elementy budowy umożliwiające kotu życie na lądzie	- wyjaśnia sposoby przystosowania ssaków do różnych siedlisk - charakteryzuję grupę ssaków	- porównuje budowę różnych gatunków ssaków – omawia najważniejsze czynności życiowe ssaków - uzasadnia przynależność ssaków do kręgowców
Znaczenie zwierząt w przyrodzie	- wskazuje miejsce zwierząt w prostych łańcuchach pokarmowych	- podaje przykłady łańcuchów pokarmowych różnych środowisk - wyjaśnia miejsce zwierząt w łańcuchach pokarmowych	- wyjaśnia rolę zwierząt w krążeniu materii	- wyjaśnia na czym polega rola zwierząt w zapewnieniu istnienia równowagi biologicznej
Znaczenie zwierząt w życiu człowieka	Wymienia zwierzęta żyjące w sąsiedztwie człowieka - rozpoznaje na rysunkach w/w zwierzęta - wskazuje w swoim otoczeniu zwierzęta udomowione - wymienia choroby odzwierzęce - wskazuje sposoby zapobiegania tym chorobom	- omawia na wybranym przykładzie proces udomowienia - ocenia swoje relacje ze zwierzętami domowymi - wskazuje różnice między zwierzętami udomowionymi, synantropijnymi i hodowlanymi	- ocenia znaczenie zwierząt laboratoryjnych - wymienia szkodniki roślin uprawnych - wskazuje sposoby walki ze szkodnikami	- ocenia sposoby walki ze szkodnikami - omawia znaczenie zwierząt w życiu człowieka, wskazując pozytywne i negatywne interakcje - argumentuje swoje stanowisko
OCHRONA PRZYRODY I OCHRONA ŚRODOWISKA
Wpływ człowieka na życie zwierząt	- podaje przykłady pozytywnych i negatywnych zachowań człowieka w stosunku do zwierząt	- ocenia przykłady różnorodnych zachowań człowieka w stosunku do zwierząt	- wyjaśnia znaczenia zwierząt dla człowieka	- dokonuje samooceny swojego stosunku do zwierząt
Ochrona zwierząt w Polsce i na Świecie	- wyjaśnia, które zwierzęta potrzebują ochrony - wyjaśnia przyczyny wyginięcia niektórych zwierząt	- wyjaśnia pojęcia: ochrona gatunkowa zwierząt, rezerwaty zwierząt - podaje przykłady zwierząt chronionych	- wskazuje źródła informacji dotyczące ochrony zwierząt	- argumentuje konieczność ochrony zwierząt
Zasoby przyrody, ich ograniczenie i wykorzystanie	- wyjaśnia, czym są zasoby przyrody - podaje przykłady zasobów przyrody - ocenia ich znaczenie dla życia organizmów	- podaje przykłady odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody	- argumentuje ograniczoność zasobów przyrody	- wskazuje na możliwość stosowania niekonwencjonalnych Sposobów pozyskiwania energii
Odpady jako surowce wtórne	- wyjaśnia, czym są odpady - ocenia ilość odpadów wytwarzanych w swoim domu - wyjaśnia, na czym polega segregowanie odpadów	- szacuje ilość odpadów wytwarzanych w najbliższej okolicy - ocenia gospodarowanie odpadami	- planuje gospodarowanie odpadami we własnym gospodarstwie i najbliższej okolicy - wskazuje sposoby wykorzystania odpadów jako surowców wtórnych	- wskazuje związki między wykorzystaniem odpadów jako surowców wtórnych a ochroną środowiska
Działanie na rzecz ochrony środowiska	- wykonuje proste pomiary dotyczące jakości środowiska - planuje działania na rzecz środowiska we własnym gospodarstwie	- ocenia stan środowiska na podstawie pomiarów - wskazuje źródła zanieczyszczeń - planuje działania na rzecz środowiska w najbliższej okolicy	- wyjaśnia znaczenie organizmów wskaźnikowych - ocenia stan środowiska w skali globalnej - wyjaśnia ideę zrównoważonego rozwoju	- wskazuje związki między stanem czystości środowiska a chorobami człowieka, zwierząt i roślin