Czaszka stanowi kostno-chrzęstną osłonę mózgu i innych narządów znajdujących się w głowie człowieka.

Czaszka jest szkieletem głowy. Składa się z dwóch części: trzewioczaszka chroni narządy zmysłów i początkowe odcinki dróg oddechowych i pokarmowych, mózgoczaszka natomiast ochrania mózgowie. Jedynym ruchomym elementem czaszki jest żuchwa.

W czaszce można wyróżnić mózgoczaszkę - tzw. puszkę kostną i trzewioczaszkę.

Kości części mózgowej stanowią osłonę dla mózgowia, natomiast kości twarzy tworzą jej rusztowanie i osłaniają gałkę oczną, początkowy odcinek dróg oddechowych i pokarmowych (jamę nosową i jamę ustną).

Mózgoczaszka zbudowana jest z ośmiu kości: kości czołowej, kości ciemieniowych (2), kości skroniowych (2), kości potylicznej, kości klinowej i kości sitowej.

W skład trzewioczaszki wchodzą kości: szczęki górnej (2), jarzmowe (2), łzowe (2), nosowe (2), kości podniebienne (2), małżowiny nosowe dolne (2), szczęka dolna (żuchwa) - jedyna ruchoma kość twarzy oraz lemiesz.

Mózgoczaszka (Neurocranium)

Stanowi przede wszystkim ochronę mózgowia, składa się z:

* kości czołowej (os frontale)

* kości skroniowych (ossa temporalis)

* kości ciemieniowych (ossa parietalis)

* kości potylicznej (os occipitale)

* kości klinowej (os sphenoidale)

* kości sitowej (os ethmoidale)

Poszczególne kości mózgoczaszki połączone są szwami, które stanowią stałe i nieruchome połączenie.

Twarzoczaszka (dawniej: trzewioczaszka) (Splanchnocranium)

Chroni narządy zmysłów: wzroku, węchu i smaku, otacza początkowe odcinki dróg oddechowych i pokarmowych, składa się z:

* kości nosowych (os nasale)

* kości łzowej (os lacrimale)

* małżowiny nosowej dolnej (concha nasalis inferior)

* lemiesza (vomer)

* szczęki (maxilla)

* żuchwy (mandibula)

* kości podniebiennej (os palatinum)

* kości jarzmowych (ossa zygomaticus)

* kości gnykowej (os hyoideum)

Ruchomymi elementami twarzoczaszki człowieka jest żuchwa, w której umieszczone są zęby oraz kość gnykowa nie mająca połączenia z innymi kośćmi czaszki.

Kości czaszki

Kościec głowy czyli czaszka zbudowana jest z dwóch części: z górnej oraz tylnej mózgowej czaszki (mózgoczaszki) a także z przedniej i dolnej - trzewnej czaszki (trzewioczaszki). Pierwsza z wymienionych to kostna puszka, która osłania mózgowie, druga złożona jest z licznych kości o zawiłej budowie, otaczających początkową część pokarmowych i oddechowych dróg. W niej zlokalizowane są narządy zmysłów a także narząd żucia, który pełni rolę przy rozdrabnianiu pokarmu. Mózgowa czaszka składa się z ośmiu kości: czołowej, potylicznej, sitowej, klinowej, dwóch skroniowych kości oraz dwóch ciemieniowych. Do trzewnej czaszki należy sześć parzystych kości: kość jarzmowa, szczęka, nosowa, łzowa, podniebienna, nosowa małżowina dolna oraz dwie nieparzyste kości: lemiesz i żuchwa. Do trzewnej czaszki zalicza się także gnykową kość.

Czaszka zbudowana jest z kości mózgowej części czaszki i z trzewnej części czaszki.

Od przodu patrząc wyróżnia się następujące kości:

+ czołową

+ ciemieniowe i ilości równej 2

+ potyliczną.

(czaszka niemowlęcia i noworodka posiada kości złączone przy pomocy włóknistej błony

, nazywanej ciemiączkiem, z czasem ono przemienia się w szwy)

+ sitowa kość

+ klinowa kość

+ 2 skroniowe kości

Kości trzewnej części czaszki:

+ 2 nosowe kości

+ 2 łzowe kości

+ kości podniebienia w liczbie 2

+ szczęka

+ lemiesz

+ żuchwa