Gruczoły potowe:

-ekrynowe

-apokrynowe

Ekrynowe:

- około 4 miesiąca życia, ok 3-4 mln, związane są z procesami termoregulacji i gospodarką wodno-elekrolitową.

-występowanie w skórze całego ciała, nie ma ich w błonach śluzowych,

pot ekrynowy jest podobny do osocza , z którego powstaje. jest roztworem o pH 4-6,8, zawiera sód, chlorki, potas, magnez, wapń, witaminy, lipidy.

-brak związku z mieszkami

-uchodzą na powierzchnię

Wydzielanie:

-pod kontrolą układu cholinergicznego,

-pod wpływem ciepła, emocji, smakowe

Budowa:

-zwojowata częśc wydzielnicza (położona w dolnej warstwie siateczkowatej skóry lub na granicy między skórą włąsciwą a podskórną takanką tłuszczową)

-przewód wyprowadzajacy króy wychodzi na powierzchnię naskórka

Choroby:

-potówki

-powstają w wyniku wzmożonego pocenia z jednoczesnym zamknieciem przewodu gruczołowa potowego

-zwykłe-tuż pod warstwą rogową

-czerwone- u dzieci w stanach przegrzania, u dorosłych w klimacie tropikalnym, występują śródnaskórkowe pęcherzyki, stan gąbczasty naskórka, czopy rogowe w śródnaskórkowych częścich ujść przewodów wyprowadzajacych., krostki, występuje świąd

-głębokie- występują objawy ogólne jak gorączka, duszność, szybkie oddycanie, wstępna faza udaru cieplnego, zmiany bezobjawowe,

Potówki czesto mylone są z zapaleniem mieszków włosowych

-ziarnistość czerwona nosa

- przyczyny nieznane, wystepuje tylko w wieku od 7 do 15 lat, na nosie, policzkach i podbródku, nie trezba leczyć,

-nadmierne pocenie:

-uogólnione( fizjologiczne np. wysiłek fizyczny, w stanie chorobowym),

-zlokalizowane (po ostrych pokarmach-czoło, nos)

-pierwotne (dotyczy 1-2%, nadmierna potliwość rąk)

-wtórne (cukrzyca, nadczynność tarczycy, choroby taknanki łącznej, gruźlicy,)

-asymetrczne (połowa klatki piersiowej gdy jest guz)

Leczenie:

-antyprespiranty,

-polecane preparaty z serii SVR,

-leki z grupy antycholinergicznych,

-zabiegi jonoforezy (wprowadzenie do organizmu za pomocą przyłożonego ciała prądu stałego różnych związkó chemicznych, transport jonów w kierunku odpowiednio spolaryzowanych elektod)

-operacje -nie wykonuje się otwartych zabiegów, głównie endoskopowo (odnerwienie odcinka pnia współczulnego Th2-Th4)

-ostrzykiwanie preparatymi toksyny botulinowej (botoks, stosuje sie w okulistyce, kiedys w chorobie parkinsone)

- leki przeciwnerwowe,

-pocenie zmniejszone

-wywołane zmniejszeniem lub brakiem gruczołów potowych bądz ich nieprawidłową budową, moze wynikać z uszkodzenie obwodowego lub centralnego układu nerwowego, wynik działąnia leków antydepresyjnych,

-choroby:atopowe zapalneie skóry, rybia łuska; skóra jest sucha, cienka, łatwo pęka, -Leczenie: chłodne kąpiele, lekkie ubrania, maści obojętne, pomioeszcenia klimatyzowane

-poty barwne

-potnica

-nieprzyjemny zapach ciała- poty złowonne-

-pachy, pachwiny, stopy, zła higiena, na zapach wpływa to co jemy, zakarzenia bakteryjne, grzybicze,

-Pitted kerotolysis

- nadżerki w warstwie rogowej wywołane przez bakterie

Gruczoły apokrynowe:

- uchodzi do lejka mieszków włosowych albo na powierzchnię naskórka,

-rozmieszczenie: okolica odbytu, narządy płciowe, pachy, okolice brodawek sutkowych, pępek, przewód słuchowy, powieki, głowa,

- funkcja pozostaje nieznana

-wydzielają lepką treść, bogatą w lipidy, zawierają śladowe ilości androgenów, mechanizm wydzielania nie jest znany,

Budowa:

- część wydzielnicza umiejscowiona jest w głębszej warstwie siateczkowatej skóry włąsciwej lub w podskórnej tkance tłuszczowej

- przewód wyprowadzajacy

-aktywność jest zależna od hormonów

- mało aktywne w dzieciństwie, a w okresie dojrzewania stają sie bardzo aktywne

-nie biorą udziału w termoregulacji

-emocje mają wpływ na wydzielanie

- typowy zapach potu powstaje na skutek bakteryjnego rozkładu potu na powierzchnii skóry

Choroby:

-Foxa-Foryce'a

-swędzące kopulaste, przemieszkowe grudki w oklicy pach, pachwin, wokół sutków, koloru skóry, włosy przerzedzone

-dotyczy kobiet , prawdopodobnie są to potówki apokrynowe, zarośnięcie przewodu wyprowadzającego

-leczenie- nie jest znane

Wybrane nowotwory gruczołów potowych

-epokrynowe: w okolicy okołooczodowołej

-apokrynowe: oblaki (pojedynczy-nie rodzinny, mnogi- wywiad rodzinny dodatni)