1.Zarys rozwoju telewizji

Poczatki telewizji na świecie

Telewizja - dziedzina telekomunikacji przekazująca ruchomy obraz oraz dźwięk na odległość. W jednym miejscu za pomocą kamery i mikrofonu rejestruje się sygnał, który następnie jest transmitowany do dowolnego miejsca w zasięgu transmisji. Sygnał odbierany jest przez odbiornik telewizyjny i przetwarzany na obraz oraz dźwięk.Powszechnie uwaza sie, ze telewizja jest młoda dziedzina telekomunikacji, powstała w zasadziedopiero po zakonczeniu ostatniej wojny swiatowej. Tymczasem prace nad telewizja, zwłaszcza nad podstawowymi elementami toru telewizyjnego, siegaja w niektórych przypadkach połowy XIX wieku Powstało wówczas wiele koncepcji analizy i syntezy obrazu, które do wybierania obrazu, czyli kolejnego nadawania jego elementów i kolejnego ich odtwarzania w miejscu

odbioru, wykorzystywały ruchome elementy mechaniczne. W 1875 Ernesta von Siemens skonstruował pierwszą fotokomórkę. W 1877 roku Julian Ochorowicz, polski psycholog, tworzy teoretyczne podstawy telewizji monochromatycznej; obraz składa się z malutkich punkcików. Przez następne 50 lat do rozwoju przyczyniło się zbudowanie urządzenie do mechaniczno-optycznej analizy obrazu, tzw. tarczą Nipkowa, następnie Karl Ferdinand Braun wynalazł oscylator katodowy. Pierwszy kineskop powstał w 1906, kiedy Boris Rosing eksperymentował z tarczą Nipkową i lampą elektronopromieniową i udało mu się przesłać pierwszy obraz telewizyjny.W 1911 roku Wladimir Zworykin konstruuje kamerę wykorzystującą lampę próżniową Brauna. W 1923 roku po emigracji do USA Zworykindokonuje pierwszej transmisji obrazu telewizyjnego drogą radiową przy zastosowaniu opracowanej przez siebie technologii. W 1924 roku również w Szkocji John Baird przekazuje obraz na odległość –powstaje konkurencja między dwoma systemami.W 1925 roku Wladymir Zworykin konstruuje pierwszy kolorowy kineskop lecz nie jest to jeszcze udane rozwiązanie.W 1928 Zworykin tworzy ikonoskop, urządzenie do umożliwiające elektroniczną analizę obrazu. W 1929 roku w Wielkiej Brytanii uruchomiona zostaje pierwsza stacja nadawcza.W 1935 roku w Berlinie zaczyna nadawać pierwszy regularny program telewizyjny

Początki telewizji w Polsce

W Polsce pierwsze próby odbioru sygnałów eksperymentalnej stacji telewizyjnej pracujacej z prowizoryczna antena podjeto w połowie 1938r.25 października 1952 roku Doświadczalna Stacja Telewizyjna Instytutu Łączności, zlokalizowana przy ul. Ratuszowej 11 w Warszawie, wyemitowała pierwszy eksperymentalny polski program telewizyjny.Regularną emisję Telewizja Polska rozpoczęła w styczniu 1953 roku. Początkowo nadawano półgodzinne audycje raz w tygodniu. Po trzech miesiącach czas emisji zwiększył się do jednej godziny tygodniowo. Pokazano wtedy widzom pierwsze programy sportowe, programy dla dzieci, a nawet spektakl teatralny. 22 lipca 1954 roku nadano pierwszy program z nowej siedziby Doświadczalnego Ośrodka Telewizyjnego przy obecnym pl. Powstańców Warszawy. Dwa lata później powstał pierwszy regionalny ośrodek telewizyjny w Łodzi. W kolejnych latach uruchomiono następne: w 1957 roku w Katowicach i Poznaniu, w 1958 roku w Gdańsku, w 1960 - w Szczecinie, w 1961 - w Krakowie i w 1962 - we Wrocławiu. W 1957 roku TVP nadawała 22 godziny programu tygodniowo, a w roku 1958 – 26 godzin. W połowie lat pięćdziesiątych pojawili się twórcy i spikerzy telewizyjni, którzy towarzyszyli polskim widzom przez następne dziesięciolecia. W 1956 roku po raz pierwszy widzowie obejrzeli telewizyjne widowisko kryminalne. Reklama, która obecnie stanowi jedno z głównych źródeł finansowania Telewizji, pojawiła się w 1956 roku.Czas jej emisji był ograniczony do 15 minut tygodniowo.W 1970 roku rozpoczęto, początkowo tylko w Warszawie, emisję Programu 2 TVP. Codzienny program „Dwójki” ruszył w 1974 roku. W 1971 roku rozpoczęto nadawanie telewizji kolorowej. Lata dziewięćdziesiąte w Telewizji Polskiej przebiegały pod znakiem przeobrażeń, będących odpowiedzią na polityczną i gospodarczą transformację w Polsce, a także na dynamiczny rozwój technologiczny i potrzeby powstającego „społeczeństwa informacyjnego”. W 1989 roku po raz pierwszy wyemitowano telegazetę, która do dziś stanowi jedno z najszybszych i najpełniejszych źródło informacji.
19 października 1990 roku powstał kolejny ośrodek regionalny - w Rzeszowie. W 1993 roku Telewizja Polska została przyjęta do Europejskiej Unii Radiowo-Telewizyjnej (EBU). W tym samym roku został utworzony nowy ośrodek regionalny w Lublinie, a rok później w Bydgoszczy. W marcu 1993 roku, na użytek Polaków zamieszkałych za granicą, uruchomiono satelitarny program TV Polonia, który dziś jest dostępny przez całą dobę. Zmianie uległ również status prawny telewizji. Od 31 grudnia 1993 roku Telewizja Polska, która przez cały poprzedni okres funkcjonowała w strukturze rządowego Komitetu ds. Radia i Telewizji, uzyskała formę spółki akcyjnej Skarbu Państwa, a także samodzielność organizacyjną oraz niezależność merytoryczną i finansową. Zmiany te były możliwe dzięki ustawie o radiofonii i telewizji z 29 grudnia 1992 roku. W kwietniu 1995 roku wprowadzono system audiotele, umożliwiający rejestrowanie głosów i opinii widzów.
Od 1996 roku Telewizja Polska jest obecna w Internecie pod adresem http://www.tvp.pl.1 stycznia 2001 roku wprowadzono w Spółce długo przygotowywaną reformę, której głównym założeniem było rozdzielenie funkcji nadawania i produkcji audycji. Od 1 stycznia 2001 roku TVP jest także pełnoprawnym członkiem Stowarzyszenia Europejskich Telewizji Kulturalnych ARTE, z którym współpracę programową rozpoczęła już w 1996 roku.

2.Gatunki telewizyjne

Telewizja jest domeną gatunków.

Gatunek telewizyjny to wyróżniający się ze względu na swój cel i formę rodzaj programów telewizyjnych. Wykorzystuje on pewną uznaną przez producentów i widzów konwencję przedstawiania świata. Bdania nad gatunkami telewizyjnymi rozpoczęły się na dobre w połowie lat 80-tych.

Gatunki telewizyjnymi są:

film telewizyjny,

film dokumentalny,

magazyn telewizyjny (informacyjny, tematyczny),

program poranny (magazyn poranny, ang. morning show, breakfast television)

program dla dzieci,

program informacyjny (serwis),

program muzyczny (koncerty, wykonania studyjne),

program popularnonaukowy,

program publicystyczny,

program rozrywkowy,

program sportowy (transmisja wydarzeń sportowych),

reality show,

reportaż telewizyjny,

serial telewizyjny,

opera mydlana,

serial animowany,

serial młodzieżowy,

serial prawniczy,

serial medyczny,

sitcom,

telenowela,

telenowela dokumentalna,

talk-show,

teatr telewizji,

telesklep (programy z ofertami)

teleturniej.

Skoncetrujemy się w tej części na opisie czterech podstawowych gatunków: magazynach wiadomości, serialach, tok shows i teleturniejach.

Magazyny wiadowmości:

Telewizyjne magazyny, wiadomości są najstarszym i najważniejszym gatunkiem z punktu widzenia społecznej doniosłości. Z jednej strony są esencją tv- oknem na świat zapewniając widzom przekaz aktulanych zdarzeń. Z drugiej strony pełnią funkcję wizytówki stacji tv- każda ze stacji chce je posiadać a ponad to styl wiadomości odzwierciedla zwykle podstawowy styl nadawcy.Wiadomości stanowią silny element organizujący życie rodzinne- czas ich emisji na ogół wiąże się z rytuałem innych czynności domowych. Ich znaczenie wzrasta w momentach istotnych dla dnaej publiczności: w czasie ważynyh wydarzeń kulturowych, społecznych i politycznych. Ten gatunek telewizyjny pochodzi z radia.

Seriale telewizyjne

wieloodcinkowy telewizyjny serial filmowy lub wieloodcinkowa telenowela.

Serial filmowy jest realizowany przy pomocy technik filmowych, ujęcie po ujęciu, najczęściej przy pomocy jednej kamery, na taśmie światłoczułej 35 lub 16 mm, obecnie także na nośniku magnetycznym i cyfrowym. Telenowela jest realizowana technikami telewizyjnymi. Kręcone są całe sceny przy pomocy kilku kamer, na nośniku magnetycznym lub cyfrowym.

Największymi zagranicznymi stacjami telewizyjnymi, które produkują seriale, są obecnie CBS, NBC i Televisa (meksykańska telewizja) czy, najmłodsza z nich wszystkich, stacja telewizyjna Fox.Można wyróżnić następujące typy seriali telewizyjnych:

* Seriale fabularne:

- Serial przedstawiający dzieje wybranej grupy bohaterów w ramach rozwijającej się chronologicznie, z odcinka na odcinek akcji, np. Chłopi

-Serial z tymi samymi bohaterami wiodącymi, ale z indywidualną fabułą każdego odcinka, np. Stawka większa niż życie

-Serial zawierający ideę lub pomysł przewodni, lecz różnych bohaterów i różne fabuły, np. Dekalog

-Seriale dokumentalne

-Seriale animowane

Tok show

Talk-show - gatunek programu telewizyjnego, widowisko publicystyczne, w którym prowadzący rozmawiają w studiu z uczestnikami na ustalony temat (talk-show monotematyczny), bądź na dowolne tematy (ogólny). Jest to jeden z najtrudniejszych w realizacji gatunków audycji: uczestnicy rozmowy są przygotowywani do udziału w audycji przez cały zespół redakcyjny w cyklu rozmów, odbywanych telefonicznie niekiedy przez kilka godzin przez szereg dni. Jedynie audycje na temat zdarzeń bieżących i z udziałem znanych osób mają krótki cykl przygotowania, nawet do kilku godzin przed emisją.

O sukcesie tego typu widowiska decyduje przede wszystkim osobowość prowadzącego. Jeśli ma on charyzmę i talent - uczestnicy i temat rozmowy stają się mniej istotni. Musi on mieć też podstawowe cechy, predestynujące w ogóle człowieka do pracy na wizji - przede wszystkim znakomite warunki głosowe (dykcja, brzmienie) i efektowną aparycję. Talk show może być oparty na poważnym podejściu do tematu lub na podejściu żartobliwym, czy wręcz błazenadzie prowadzącego, adresowanej do widza najprymitywniejszego.

Profesjonalnie przygotowany talk-show zakłada również bardzo staranny dobór i eliminację uczestników (tzw. casting); w jego wyniku widz ma odnieść wrażenie pełnej spontaniczności i przypadkowości . Bardzo ważny jest także dobór tematu i jego doskonałe zdokumentowanie; prowadzący musi wiedzieć o danej sprawie dokładnie wszystko, lub mieć odpowiednio zorganizowany dostęp do ściągawek.

Najpopularniejsze polskie talk-show:

* Na każdy temat (Polsat) - prowadzony przez Mariusza Szczygła

* Tok-Szok (TVP1) - prowadzony przez Piotra Najsztuba i Jacka Żakowskiego

* Na każdy temat(TVN) prowadzony przez Ewę Drzyzgę

Ciekawostka : Rekord Guinessa w prowadzeniu najdłuższego talk-show na świecie, padł w Polsce. 18 letni Paweł Kotuliński ustanowił go z dnia 27 października na 28 października 2007 roku w Świdnicy, trwał on łącznie 39 godzin.

Teleturniej

.Teleturniej, quiz – specyficznie telewizyjny gatunek dziennikarski i typ programu telewizyjnego; polega na wykonywaniu przed kamerami przez uczestników narzuconych im przez organizatora zadań, za co otrzymują – niekiedy bardzo wysokie – nagrody. Często są to odpowiedzi na pytania.

Teleturnieje można podzielić na

0. wiedzowe

1. zręcznościowo-zabawowe

Inne podziały to podział na teleturnieje

0. indywidualne

1. drużynowe

albo na

0. cykliczne

jednorazowe

Prehistoria teleturniejów – czyli tzw. „game shows” – sięga roku 1935. W USA klasyczne teleturnieje – rozwijające się błyskawicznie i cieszące się ogromną popularnością, szczególnie od roku 1954, kiedy to Sąd Najwyższy USA uznał, że udział w teleturnieju nie jest formą gry hazardowej, co spowodowało natychmiast skokowy wzrost wysokości nagród – przeżyły gwałtowny kryzys, gdy okazało się, że niebywale popularni zawodnicy, odnoszący serie błyskotliwych zwycięstw byli przygotowywani do tego przez producentów, którzy przekazywali im odpowiedzi na pytania. Gatunek wrócił do łask amerykańskich widzów w latach sześćdziesiątych, po znacznym zmniejszeniu wysokości nagród i dopuszczeniu w szerokiej skali nagród rzeczowych. Jednocześnie producenci zaczęli dużo większą wagę przywiązywać do technicznego wystroju programu. Najpopularniejszym teleturniejem w historii telewizji jest format Milionerzy - doczekał się swoich edycji w ponad 150 krajach świata, pobijając jednocześnie rekord w rozpowszechnieniu licencji telewizyjnej. Polską edycję, w latach 1999-2003 a także od 2008, prowadzi Hubert Urbański.

Warto wspomnieć o teleturnieju Koło Fortuny, które emitowane jest w około 30 krajach świata (nieprzerwanie emitowane w USA od 1983 roku). W Polsce Koło Fortuny zagościło w 1992 roku. Wtedy zdobyło ogromną popularność. TVP2 zakończyło emisję teleturnieju w 1998 roku, z powodu niskiej oglądalności, spowodowanej nagłą zmianą prowadzącego. Dziś trwa nowa edycja teleturnieju.

Współcześnie gatunek uległ odrodzeniu, ale i pewnemu zwyrodnieniu. Zdecydowanie mniejsze zaciekawienie (zwłaszcza producentów) budzą teleturnieje wiedzowe; bardziej dziś chodzi realizatorom o niewybredną rozrywkę czy o szokowanie widza, co gromadzi większą widownię i zapewnia zainteresowanie reklamodawców.

3.Rynek telewizyjny w Polsce

Rynek radiowo-telewizyjny w Polsce został w dużej mierze ukształtowany poprzez

decyzje koncesyjne podjęte przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w latach 1993-2005.

Najsilniejszą pozycję mają dwa programy Telewizji Polskiej S.A., z czego na TVP 1 przypada ¼ udziału

w oglądalności. POLSAT i TVN cieszą się zainteresowaniem na zbliżonym do siebie

poziomie, tj. ok. 15%.

Telewizja publiczna

Telewizja jest najbardziej powszechnym środkiem przekazu w Polsce. Telewizja Polska (TVP) nadaje systematycznie od 1956 roku. Ustawa o radiofonii i telewizji z 1993 roku przekształciła dawny Komitet ds. Radia i Telewizji w telewizję i radio publiczne. Od 1994 roku TVP stanowi spółkę prawa handlowego. Jako telewizja publiczna realizuje zadania wyznaczone w ustawie o radiofonii i telewizji, w tym dostarczanie informacji, udostępnianie dóbr kultury i sztuki, ułatwianie korzystania z oświaty i dorobku nauki, upowszechnianie edukacji obywatelskiej oraz popieranie krajowej twórczości audiowizualnej. Telewizja publiczna ma docierać do wszystkich grup społecznych, dbać szczególnie o ludność wiejską oraz właściwe zaspokajanie potrzeb dzieci i młodzieży. Telewizja publiczna przyjęła także na siebie obowiązek wspierania rodzimego zaplecza intelektualnego i artystycznego oraz rozwoju krajowej twórczości audiowizualnej, także współfinansowania krajowej produkcji telewizyjnej i filmowej realizowanej poza TVP S.A. Dla wielu Polaków telewizja publiczna pozostaje najważniejszym źródłem informacji na temat wydarzeń politycznych oraz życia publicznego. Obecnie TVP to:

· kanały ogólnopolskie:

o TVP 1

o TVP 2

· kanały lokalne:

o TVP 3 - 12 oddziałów telewizji regionalnej

Oddziały terenowe TVP mieszczą się w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. Rola telewizji regionalnych polega na poruszaniu spraw związanych z życiem społeczności lokalnych, z historią i kulturą regionów, problemami mniejszości narodowych, etnicznych i religijnych w danym regionie, propagowaniem idei ustroju samorządowego. Telewizje regionalne docierają do 63 proc. ludności.

Telewizja koncesjonowana

Jedynym naziemnym telewizyjnym nadawcą koncesjonowanym o zasięgu

ogólnokrajowym (85% ludności kraju) jest Telewizja POLSAT, oferująca program

o charakterze uniwersalnym, a także programy tematyczne (dostępne drogą satelitarną

poprzez platformę cyfrową CYFROWY POLSAT).

Nadawca ponadregionalny TVN (program o charakterze uniwersalnym) dociera drogą

naziemną do 42,5% mieszkańców kraju. Grupa ITI, właściciel TVN, także uruchomiła liczne

satelitarne programy tematyczne (m.in. TVN24, TVN Siedem, TVN Turbo, czy TVN

International) odbierane za pomocą sieci kablowych oraz platform satelitarnych.

Spółka Polskie Media S.A. nadaje program uniwersalny TV4, który drogą naziemną

dociera do 18,8% mieszkańców. TV4 jest związany z Telewizją POLSAT poprzez

współpracę programową i sprzedaż czasu reklamowego.

Telewizja PULS oferuje program o charakterze wyspecjalizowanym społecznoreligijnym.

Program ten dociera do 15,9% mieszkańców Polski.

Platformy satelitarne

Dotychczas na rynku istniało dwóch operatorów cyfrowych platform satelitarnych

mających razem ponad 1,5 mln abonentów. Są to:

• CANAL+ Cyfrowy Sp. z o.o. (CYFRA+ ) – 800 000 abonentów;

• CYFROWY POLSAT S.A. – 700 000 abonentów.

W październiku 2006 r. dołączyła do nich platforma „n” należąca do Grupy ITI.

Telewizja kablowa

Polska jest trzecim co do wielkości rynkiem telewizji kablowych w Europie

i bez wątpienia najbardziej dynamicznym, a działa na nim ponad 600 operatorów sieci

kablowych. Rynek został zdominowany przez kilku największych operatorów: UPC Polska,

Vectra, Multimedia Polska, Aster City Cable, TOYA, które łącznie obejmują ponad

50% rynku. Oprócz rozprowadzania programów telewizyjnych i radiowych

(w tym programów płatnych), operatorzy kablowi działający w Polsce świadczą usługi

dostępu do Internetu, telewizji cyfrowej oraz usługi telefoniczne.

4.Wizja przyszłości telewizji

Twórcy telewizji z początku XX wieku na pewno nie przypuszczali, jaką osiągnie ona popularność. W XXI jest ona wszechobecna. Odbiorniki telewizyjne znajdują się w niemal w każdym domu, w niektórych nawet po kilka. Techniki telewizyjne wykorzystywane są również do sterowania procesami produkcyjnymi, telewizja używa się także w medycynie, astronomii, geografii.
Wzrost zainteresowania telewizją uczynił z niej jedno z najważniejszych mass mediów w świecie.
Wraz z rozwojem i postępem technologicznym telewizja ciągle ewoluuje.

Telewizja interaktywna to system, w którym widz moze wpływac na odbierany program, a wiec system, w którym utworzono specjalny kanał zwrotny.

Interaktywnosc telewizji wiaze sie scisle z multimedialnoscia. Usługi multimedialne sa to róznorodne usługi telekomunikacyjne posiadajace zdolnosc przetwarzania

co najmniej dwóch typów informacji, w których sygnały sa przenoszone w obie strony.Moze to dotyczyc:

– głosu

– obrazu ruchomego

– przesyłania danych

– obrazu stałego

Do najbardziej interesujacych i szybko rozwijajacych sie dziedzin usług wprowadzanych do telewizji

interaktywnej naleza przede wszystkim usługi, w których istotnym elementem jest przesyłanie obrazu

stałego:

– Internet,

– wizjotelefonia,

– wizjokonferencje,

– telezakupy: interaktywne korzystanie z katalogów, reklam i zamawianie,

– telebankowosc: usługi bankowe,

– kontrola pomieszczen,

– edukacja, gry umozliwiajace indywidualny tryb nauczania;

lub ruchomego:

– telewizja uzytkowa

– wizja na zadanie VOD,

– wizja prawie na zadanie NVOD.

Niewątpliwie do rozwoju telewizji przyczynia się Internet. Nowe technologie przekazu transmisji drogą internetową są opracowywane i wdrażane. Już teraz istnieją technologie pozwalające coraz większej grupie stacji telewizyjnych nadawanie swoich programów przez Internet.Technologia Streaming Media pozwala przesyłać dane (na przykład dźwięk, obraz) w czasie rzeczywistym. Dane są dzielone na małe kawałki i strumieniowo wysyłane do odbiorcy. Umożliwia to słuchanie audycji radiowych, muzyki, oglądanie przekazów telewizyjnych i wideo „na żywo”.Odtwarzanie rozpoczyna się z niewielkim opóźnieniem, dlatego że dane są najpierw buforowane. Buforowanie zapewnia płynność odtwarzania nawet przy nierównomiernej prędkości transmisji danych, z jaką mamy do czynienia w Internecie. Zastosowanie tej technologii umożliwiło transmisje telewizyjną, którą można odbierać niemal z każdego punktu na ziemi. Technologia tą można porównać z wynalazkiem pierwszego kineskopu i przesłaniu obrazu telewizyjnego. Niewątpliwie Telewizja Internetowa będzie się rozwijać i stawać się bardziej dostępną dla wszystkich użytkowników. Coraz więcej stacji telewizyjnych i radiowych idzie w ślady innych uruchamiając możliwość odbioru swojego programu drogą internetową.