Warszawa, 9 stycznia 2006 r.

BSE-WAES/WEP-16/06

Pan Poseł

Karol Karski

Przewodniczący Komisji

do Spraw Unii Europejskiej

Opinia merytoryczna i informacja prawna w sprawie

Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the definition, description, presentation and labelling of spirit drinks (COM(2005) 125 final)

I. Opinia merytoryczna

Celem niniejszego projektu rozporządzenia jest uproszczenie oraz ujednolicenie przepisów prawnych oraz dostosowanie prawa do obecnej sytuacji na rynku napojów spirytusowych. Projekt rozporządzenia ma zastąpić rozporządzenie Rady (EWG) nr 1576/89 ustanawiające ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji napojów spirytusowych, rozporządzenie Komisji (EWG) nr 1014/90 ustanawiające szczegółowe przepisy wykonawcze dla definicji, opisu i prezentacji napojów spirytusowych, oraz inne dokumenty (w tym umowy międzynarodowe). Projekt rozporządzenia zawiera również przepisy dotyczące oznaczeń pochodzenia geograficznego dla napojów spirytusowych.

Do zasadniczych elementów nowego rozporządzenia w sprawie napojów spirytusowych należy:

• zwiększenie zakresu zastosowania, czytelności i przejrzystości rozporządzenia opartego na obowiązującym prawodawstwie dotyczącym napojów spirytusowych,

• dostosowanie rozporządzeń do wymogów Układu Ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu, który stanowi integralną część Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (WTO), w tym do Porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej („Porozumienia TRIPs"),

• określenie kryteriów regulujących kwestię uznawania nowych oznaczeń geograficznych,

• wprowadzenie wyraźnie określonej polityki w odniesieniu do napojów spirytusowych, w oparciu o trzy kategorie wyrobów na podstawie obecnych definicji wyrobów,

• wprowadzenie elastyczności przez przeniesienie uprawnień w zakresie zmiany załączników na Komisję wspomaganą przez Komitet Zarządzający ds. Napojów Spirytusowych,

• dostosowanie rozporządzeń do nowych wymogów technicznych,

• opracowanie jednego rozporządzenia łączącego w sobie oba obowiązujące rozporządzenia dotyczące napojów spirytusowych.

Obecna propozycja regulacji zawarta w niniejszym projekcie rozporządzenia zakłada, że wódka jest napojem spirytusowym o mocy przynajmniej 37,5 proc. wytwarzanym z alkoholu etylowego uzyskanego z surowców pochodzenia rolnego. Pod nazwą gatunkową produktu będzie się musiała znaleźć informacja o surowcach, z jakich został wyprodukowany, napisana drukiem nie mniejszym niż jedna trzecia wysokości czcionki użytej w nazwie "wódka".

Choć nowelizacja obecnie obowiązujących przepisów unijnych dotyczących napojów spirytusowych jest celowa, to Polska (wraz ze Szwecją, Finlandią i Estonią oraz przy poparciu Litwy i Łotwy) przeciwstawia się zdefiniowaniu, w nowotworzonym dokumencie unijnym, wódki jako wyrobu innego niż jako napoju spirytusowego produkowanego z alkoholu etylowego (o mocy alkoholu powyżej 96% obj.) uzyskanego ze zbóż lub ziemniaków.

Uzasadnieniu proponowanej przez stronę polską definicji może służyć analiza najważniejszych polskich marek wódek (najważniejszych pod względem pozycji na rynku krajowym i światowym, co przedstawia tabela 1), która wskazuje, że osiem na dziewięć najważniejszych marek czystych wódek w Polsce wytwarzanych jest ze zboża, a jedna z ziemniaków.

Tabela 1. Najlepiej sprzedające się marki wódek w Polsce (okres dwunastomiesięczny na koniec listopada 2004 roku)
wg litrów objętościowych oraz ich miejsce na liście 30 najlepiej sprzedających się marek wódek na świecie w 2002 roku

Marka	Rodzaj	Producent	Udział w wolumenie sprzedaży	Miejsce na liście 30 najlepiej sprzedających się marek wódek na świecie
Absolwent	czysta	Polmos Białystok	14,3%	11
Starogardzka	czysta	Grupa Belvedere	13,2%	-
Bols	czysta	Unicom Bols	7,2%	14
Krakowska	czysta	Grupa Belvedere	6,9%	-
Żołądkowa Gorzka	gatunkowa	Polmos Lublin	5,6%	21
Sobieski	czysta	Grupa Belvedere	4,9%	-
Luksusowa	czysta	V&S Luksusowa Zielona Góra	4,2%	-
Soplica	czysta	Unicom Bols	3,5%	24
Żubrówka	gatunkowa	Polmoc Białystok	3,5%	26
Z Czerwoną Kartką	czysta	Polmos Józefów	2,7%	-
Wyborowa	czysta	Pernod Ricard	bd.	29

Źródło: Oprac. własne na podstawie danych z raportu „Analiza rynku spirytusowego w Polsce”, CASE, Warszawa 2005.

Najważniejsze marki czystych wódek polskich wytwarzane są z następujących produktów (dane pochodzą ze stron internetowych producentów):

• Wódka Absolwent wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Starogardzka wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Bols Excellent wytwarzany jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Krakowska wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Sobieski wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Luksusowa wytwarzana jest ze spirytusu ziemniaczanego,

• Wódka Soplica wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Z Czerwoną Kartką wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego,

• Wódka Wyborowa wytwarzana jest ze spirytusu zbożowego.

II. Informacja prawna

1. Podstawy prawne wydania aktu

Projektowane rozporządzenie ma być przyjęte na podstawie art. 95 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE). Zgodnie z tym artykułem Rada, stanowiąc zgodnie z procedurą współdecydowania (określoną w art. 251 TWE) i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, przyjmuje środki dotyczące zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, które mają na celu ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

Proponowane rozporządzenie Rada przyjmuje zgodnie z procedurą współdecydowania z Parlamentem Europejskim, stanowiąc większością kwalifikowaną.

Komisja Europejska przyjęła projekt rozporządzenia 15 grudnia 2005 r. i tego samego dnia przekazała go Radzie i Parlamentowi Europejskiemu.

2. Skutki prawne

Proponowane rozporządzenie ma wejść w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Rozporządzenie po wejściu w życie będzie wiązać w całości i będzie bezpośrednio stosowane w państwach członkowskich (w tym w Polsce).

3. Działania Komisji do Spraw Unii Europejskiej

Rada Ministrów przekazała Sejmowi w trybie art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 52, poz. 515 oraz z 2005 r. Nr 160, poz. 1342; dalej: ustawa) projekt stanowiska Rządu dotyczący Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the definition, description, presentation and labelling of spirit drinks – wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie definicji, opisu, prezentacji i etykietowania napojów spirytusowych.

Stosownie do art. 6 ust. 3 ustawy, Komisja może wyrazić opinię o projekcie rozporządzenia w terminie 21 dni od dnia przekazania projektu stanowiska Rady Ministrów.

Zespół Prawa Europejskiego nie zgłasza uwag.

Opracowali:

• pkt I.: Anna Zygierewicz, główny specjalista

• pkt II.: Zespół Prawa Europejskiego

Akceptował: Wicedyrektor Biura Studiów i Ekspertyz

Jakub Borawski

Deskryptory bazy REX: alkohol, rozporządzenie, rynek, UE