II.
Tradycja i jej funkcje, aspekty nowoczesności i cechy nowoczesnej osobowości,
Globalizacja społeczeństwa ludzkiego (Weber, Inkeles, Giddens, Robertson).
1. 1. Tradycja i jej funkcje
4 ogólne Teorie socjologiczne:
Teoria struktur społecznych – ustala zależności funkcyjne między zjawiskami społecznymi (statyka społeczna).
Teoria zmiany – formułuje prawa zmian kierunkowych i następstwa zdarzeń (dynamika społeczna).
Teoria zachowania się jednostek – ustala prawa ludzkich reakcji na bodźce z zewnątrz.
Teoria zachowania się zbiorowości – bada reakcji mas ludzkich na fakty społeczne, ekonomiczne i polityczne.
2. Podstawowe cechy nowoczesności:
Indywidualność (życie zależy od nas samych) w społeczeństwie zachodnich np.. w USA, społeczeństwa nowoczesne promują indywidualizm
Złożony podział ról społecznych (dyferencjacja)
Racjonalność- można rozumieć na dwa sposoby:
- społeczeństwo nowoczesne zależy od rozwoju nauki i technologii (bez tego nie ma społeczeństwa nowoczesnego), jest to społeczeństwo zdominowane przez biurokrację, organizuje ona życie całego społeczeństwa
- jest to społeczeństwo zdominowane przez administrację, biurokracje (Weber) Ta biurokracja rządzi się własnymi zasadami, nie jesteśmy w stanie żyć według własnych zasad, jesteśmy zależni od biurokracji.
Ekonomizm- społeczeństwa nastawione na dobra materialne
Ekspansywność- najbardziej ekspansywny jest kapitalizm
Cechy osobowości nowoczesnego człowieka
Otwartość na innowację, skłonność do zmian
Posiadanie poglądów na różne tematy, świadomość istnienia różnych poglądów
Orientacja na teraźniejszość i przyszłość
Merytokratyzm, sukces jest najważniejszy, wartość człowieka zależy od jego zasług, sukcesów
Nacisk na formalne wykształcenie (pęd na dyplomy) Brak formalnego wykształcenia blokuje karierę
Nastawienia na tolerancję, człowiek nie interesuje się odmiennością
3. Globalizacja to szereg procesów społecznych, kulturowych w wyniku których powstaje ogólnoświatowe społeczeństwo.
Globalizacja wg Giddensa
Globalizację można zdefiniować jako proces intensyfikacji stosunków społecznych o światowym zasięgu łączący ludzi przebywających w różnych miejscach, w taki sposób, że wydarzenia mające miejsce w jednym zakątku kuli ziemskiej mają wpływ na bieg wypadków w innej części planety.
Globalizacja wg Robertsona
Globalizacja to również przekonanie, że wszyscy żyjemy w tym samym świecie, to także pełniejsze uświadomienie sobie istnienia różnic kulturowych i społecznych między ludźmi.
Wizje globalnego społeczeństwa opartego na dychotomii gemeinschaft/gesellschaft
Globalny gemeinschaft 1: świat jako wielość niezależnych od siebie wspólnot kulturowych, wizja ta uwypukla obawę przed bezdomnością w globalnym społeczeństwie.
Globalny gemeinschaft 2: świat jako zintegrowana globalna wspólnota. W tej wersji układu odniesienia jest najczęściej kategoria „rodzaju ludzkiego”, powszechnego społeczeństwa.
Globalny gesellschaft 1: świat jako społeczeństwo otwarte pluralistyczne kulturowo, tolerujące przenikanie się kultur, ale nie wykluczające dominującej pozycji pewnych społeczeństw.
Globalny gesellschaft 2: świat zarządzany przez zcentralizowany rząd lub przyjmujący federacyjny model rządów.