Wyróżniamy sytuacje:

Dydaktyczną - mogą wpływać negatywnie lub pozytywnie,

Wychowawczą — są bardzo ważne motywy,

Socjalizacyjną— bardzo ważny jest cel operacyjny.

20. Złożoność osobowości, a główne właściwości procesów wychowawczych.

Osobowość — zbiór względnie stałych, charakterystycznych dla danej jednostki cech i właściwości, które wyznaczająjej zachowanie i pozwalają odróżnić od innycK

Zaliczamy tu: celowość, złożoność, cln~łość. Nauczyciel musi brać pod uwagę wszystkie aspekty osobowości dziecka.

Rozpatrując to zagadnienie należy zaznaczyć, że gdyby uruchamianie przemian zależało tylko od zastosowania określonych bodźców realizacja procesów wychowawczych nie była by taka skomplikowana jak jest w rzeczywistości. Działalność jednak każdego stymulatora zależy od warunków wewnętrznych tj. osobowości wychowanka, oraz od warunków zew. składających się na poszczególne sytuacje, w której zachodzi stosunek wychowawczy. Sytuacje takie nazywamy wychowawczymi.

Należy podkreślić, że proces wychowawczy przebiega zawsze w określonych sytuacjach i o tyle jest efektywny o ile wychowawca potrafi sam uruchomić w nich dostosowane do nich jak i warunków wewnętrznych stymulacji do osiągnięcia efektu finalnego danego procesu, a więc ukształtowanie określonej dyspozycji osobowości jak chociażby wrażliwość na piękno.

21. Zastosowanie terminu „system” w naukach pedagogicznych.

SYSTEM — oznacza zestawienie, połączenie. W terminie tym chodzi o zaznaczenie całościowego uporządkowania skoordynowanych układów elementów, zbiorów, przedmiotów, zasad, twierdzeń, reguł.

System to wyodrębniony z otoczenia zbiór elementów materialnych lub abstrakcyjnych mających wzajemne powiązania wewnętrzne i rozważanych z określonego punktu widzenia jako całość.

Istotą pojęcia system w rozumieniu ogólnym oddają def. Jana Zieleniewskiego i J.L. Frąckiewicz.

Wg Zieleniewskiego: system jest całością złożoną z części i rozpatrywaną ze względu na zachodzące między nimi relacje wyrażające jakieś uporządkowanie.

Wg Frąckiewicz: system to uporządkowany układ tegoż działania pomiędzy którymi występują różnego rodzaju stosunki wzajemnej zależności.

22. Uzasadnij potrzebę zastosowania podejścia systemowego w realnej rzeczywistości wychowawczej.

Dla St. Kawuli systemowe podejście oznacza ogólno naukowy kierunek metodologiczny zaś systemowa analiza

to: dyrektywa metodologiczna zorientowana na badanie problemu o praktycznym i stosowanym charakterze.

A. Lewin Uważa, że zajmując się systemami wychowawczymi wchodzimy na grunt systemów społecznych o

bardzo dużym stopniu złożoności. Dlatego też w analizach systemowych wychowania nie można koncentrować

się jedynie na cechach znamiennych dla większości systemów społecznych.

1. Funkcjonalność,

2. Elastyczność,

3. Elastyczność systemowa i jego struktury,

4. Zdolność do czynnego współdziałania ze środowiskiem,

5. Zdolność do uwzględniania poprzedniego doświadczenia,

6. Brak możliwości dokładnego przewidywania zachowania się systemu.

A. Lewin układ ten poszerza o właściwości symptomatyczne dla systemu wychowania:

1. otwartośc systemu,

2. dynamizm systemu.

A. Lewin wyróżnił 4 systemy: społeczeństwo wychowujące, wychowanie środowiskowe (te systemy wg

Lewina powstały w sposób naturalny), makrosystem oświatowy, mikrosystem oświatowy.

H. Muszyński dokonuje także 2 klasyfikacji systemów wychowawczych:

1 .obejmuje właściwe systemy wychowania, w których integracja dotyczy procesów wychowawczych, którymi

są objęci sami wychowankowie,

2. dotyczy szeregu instytucji nawet ogółu placówek oświatowo wychowawczych w kraju.

Wg Kawuli potrzeba ta wynika min. z obserwowanej dezintegracji realnej rzeczywistości wychowawczej,

która może być:

- funkcjonalna a więc brak współdziałania między poszczególnymi instytucjami wychowawczymi

oddziaływaniem na wychowanka,