Wolność mediów, wolny zawód

Czynniki wpływające na pracę dziennikarską (otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne):

- odbiorcy niezorganizowani (słuchacze, oglądacze, czytelnicy) - mają wpływ na media

- odbiorcy zorganizowani (partie polityczne, grupy interesu, organizacje społeczne, kościoły, związki zawodowe) - mają większy wpływ na media od słuchaczy. Maja swoich przedstawicieli np. rzeczników prasowych

- reklamodawcy, ogłoszeniodawcy - mogą się przenosić z jednego medium do drugiego, mają wpływ na to, co ludzie oglądają

- inne media - wolność danych mediów jest zakłócona przez lansowanie przez pozostałe media, (przez co tematy medialne muszą się powtarzać w kilku stacjach, gazetach itp.)

- agencje informacyjne - informacje z agencji są powielanie w różnych serwisach, nie są zmieniane/korygowane

- instytucje samorządu i samokontroli środowiska dziennikarskiego (związki zawodowe instytucji dziennikarskich, stowarzyszenia dziennikarskie np. związki wydawców)

- dostawcy materiałów, surowców (drukarnie, producenci taśmy filmowej) - mają wpływ na to, czy materiał się ukaże, czy nie

- państwo - normy prawne określające dziennikarstwo (prawo prasowe - przestarzale, nieadekwatne), państwo ma wpływ na cenzurę

Całkowita wolność wypowiedzi - USA (brak zmian w Konstytucji, poza dopisywanymi poprawkami, w przeciwieństwie do innych państw). Dzięki temu narodziła się wolność prasy w innych krajach.

Holandia - kraj wolności wypowiedzi (całkowitej), podobnie jak w USA - otwarte głoszenie poglądów nawet naruszających inne prawa