Wykładania prawa administracyjnego I wykład

1. Na egzaminie podawać wlasne przykłady np. z leksa

2. Skąd się wzięło prawo:

Po co wymyślono prawo:

Najważniejsza wartość związana z prawem to pewność.

Prawo wymyślono żeby rozgraniczyć pewne wartosci- pewność, przewidywlaoność, prognozowanie włąsnych zachowań a w konsekweji yo jest to co gwarantuje naszą wolność. NA tych wartoścaich oparata jets nasza Konstytucja.

Prawo jest po to żeby uprościcć rzeczywistość. Gdyby nie było reguł prawnych to praktycznie nasze życie nie było by możliwe.

3. Tzw. zdania odrębne w bazach NSA, że każdy sędzia " mówi" inaczej.

4. Aktualny paradygmat-

Pierwszeństwo wykładni językowej.

DominujÄ…cy pardygmat

Dwie kategoria spraw: Å‚atwe przypadki i trudne przypadki.

"Claca non sundt interprtante" - rzeczy jasne nie wymagają interpretacji. my na wykładzie jesteśmy zwoleninikami tej zasady !!! Zasada "Tobora".

" Omnia sund interpretante" -

To co dostajemy od ustawodawcy to nie jest prawo tylko tekst, kótry umożliwia podejmowania decyzji.

5. Obecnie domoiuje prymat tzw. wykłądni jezykowej:

(Napisać fraza w google - wykładnia językowa)

Wyładania jezykowa, systemowa - to nic nie zanaczy.

Wyykłądania jeżykowa to cały szereg narzędzi.

Każdy może dokonać wykładni jezykowrj i dojść do innych rezultatów.

Dogmat o pierwszeństwoe wykadni jezykowej- co to jest ta wykłądania jęzzykowa?

Wykłądania jezykowa to jest taka zbiorcza nazwa, cały szereg różnych narzędzi.

Główne narzędzia, co dzieje się gdy śad dokonał takiej wykjłądni jezykowej:

- tzw. definicje legalne- to jest po co to się wzięło. Prawodaca chce się z nami skontaktować.

Prawo jako rozomw- z jednej strony jest prawo jako prawodwaca a z drugiej my, bo się z nami prawodawca kontaktuje. I przez te definicje legalne ustawodawca pomoga adrestaom. . wytłumaczyć kto to jest osoba najbliższa.

Najpier oglÄ…damy czy sÄ… te definicje legalne.

3 problemy:

1) Nie zawsze wiemy czy coÅ› jest czy nie jest definicjÄ… legalnÄ….

Te definicje legalne są zamieszczane w testach prawcyhc w różnych sposób. np. w KK art. gnazwany słowlniczkiem ustawowym , gdzie te definicje są zamieszczane.

2) Mamy cały szetreg orzeczeń zaczynających sie w następujacy sposób- pierwszą rzeczą którą trzeba dokonać to wykłądni . Definicja legalna to też jest tylko teskt i ten teskt może być w różny sposób rozumiany.

Zasięg związania z definicją legalną: czy można sięgać z definicji z innych tekstów. Należy sięgać do tych inncyh aktów,

a druga połowa sądów mówi, że absolutnie tego robić nie wolno- bo gdysby ustawodawca chciał umieścic definicje legalną to by to zrobił.

Definicje legalne- to najmocniejszy argument interpretacji. Jak jest dobrze napisana to nie ma żadnego argumentu, który mógłby tą definicję legalną przełamać.

Wg Tobora def. legalnei nei mają nic wsólnego z interpretacji,wykąłdnią bo albo jest definicja dobra i nie wymaga interpretacji, wykładni, albo definicja legalna jest zła. \

Odwoływanie się do orzecznictwa i do doktryny:

- tzw. domniemanie języka potocznego- jeżeli mamy dokonać interpretacji to musimy założyć ze ten zwrot dotyczy dokłądnei tego samego co w języku potocznym.

Pojawia się pytanie kto jest adresatem przepisów prawa.

- odwoływanie się do słowników języka polskiego:

Tobor jest pzreciwkiniekm słowników. Uważa, że jest to zoo słów.

wpisać w googole słownik- i napisać na egzaminie np. co to jest substytut kawy.

Jeżeli mówimy o wykąłdni jeżwykowej to te główne elemnety to są - definicje legalne, orzecznictwo, korzystanie ze słowników językowych.

W ramach pojęcia wykładni językowej - znajduje się cały szereg zakaz wkładni per non est- jak dokonujemy intepretacji to nie może być tak, że jakieś zwroty w tym opisie stają się zbędne.

Musimy konsekwentnie stosować jedno...

Jeżeli są dwa pojęcia to nie mozemy im nadać tego samego znaczenia.

Zasada lege non disti...- jeżeli rozwónienń nie wprowadził ustawowdawca to nie wolno tego robić interperatorowi. np. jeżeli mamy pojćei studnet to nie mozemy rozrówniżć go na stacjonarnego i niestacjonarnego, jeżeli tego zróżnicowania nie zrobił prawodawca.

Jedno orzeczenie w orzecztwie NSA i jego wykładania językowa w domu zrobić.

b) wykładania systemowa- W przekonoaniu Tobora nie ma czeośtakiego jak wykąłdani systemowa, Wedlug niego jest to najbardziej .

Ta wykładania systemwoa polega na tym że jeśli chce zrozumieć jakiś przepisy to sięgamy do innych przepisów, aktów normatywnych.

Najczęśie do wykłądnai systemowej zalicza się - wykłądnię prokonstytucjną i prowspólnotową.

Wykłądnia prokonstytucjna- w zgodnie z konstytucją. Po pierwsze większość mówimy o wykłądni prokontytucyjnej na tym sądy poprzestają.

Konstytucja to zbiór wszystkich możliwych watrtości. I sformułowanie, ze dokonuje inter. zgodnkei z Konstytucją to figura retoryczna, to nam nic nie mówi.

KOnstytucja to zbóór koidujących ze sobą wartości.

Wykłądanis systemowa polega na porównaniu dwóch tekstów.

Przy wykładni systemowej pojawia się problem luki w prawie:

Sądy wyróżniają tzw. prawdzie luki i luki aksjologiczne<- to jest fałszywy pogląd.

Luka w prawie- kiedy coś nie jest unormowane a być powinno. Luka w parwie to jest zawsze nasza ocena. Każda luka a parwie to jest zawsze nasza ocena.

Każda luka jest pomiędzy tym co jest a tym co być powinno. Ta luka jest to spór o zakres regulacji prawnej, co się tam powinno znaleźć.

Luka prawdziwa- kiedy coÅ› jest nie unormowane a to nie jest prawnei interferentne, ma to znaczenie prawne.

Luka aksjologiczna- coś jest nie unormowane a prawodowaca spcjealnie tego nie unormował.

TYch nie uznaje Tobor luk?

Wykłądania celowościowa- patrzymy na tekst jako środek rezalicji celów prawodawczych. Jeśli chcemy coś zrozumieć to musimy zadać pytanie po co ustawodawca ten przepis ustanowił i wybrać takie zamierzenia któe najlepiej ....

Dla Tobora najważniejsze jest ustalenie intencji prawodawcy. Co chciał prawodawca.

Musimy robić wszystko żeby ustalić jego intencje.

Prawodawca Interpretator

Tekst

1. Interpretator tekstu( np. na egzamin ):

pierwsze interpretacje były w księgachreliginych np. Koran, Święta Księga.

Dwa elementy charakteryzujace interpretatora:

a) przynależność do wspólnoty interpretacyjnej,

b) prerozumienie,

A) czyli przynależność do kontekeru socolingowsityczny Przynależność do wspólnoty- to jest ten element który

Rozumienie różnych rzeczy przez kontekst socjolingiwstyczny.

W ramach d

Wspólnota nterpretacyjna- y dokonuje takiej nterpretacji w ramach wspólnoty interpretacyjnej. chcąć do niej należeć musi zaakecoptowac tzw. paradygmatu interprytacyjny- czyli zbiór pewnych reguł , narzędzi którymi w procesie interpretacji możemy się posługiwać.

Ta przynależność to jest ten paradygmat interpretacyjny.

Różne rozumienie autorytetu:

- represyjny- np. przychodzimy do urzedu i urzędniczka każe na coś zrobić i lepiej sie zastosować do tego, bo ona ma autorytet.

- instytucjonalny- prawo w społeczeństwie cieszy się poważaniem, ma określoną wartość. Jeżlei prawo ma autorytet a my dokonujemy jego interpretacji, to ten autorytet instytucji prawa się na nas przenosi.

Powinniśmy dbać by wartość tego prawa byla jak najwieksza. I to co robią np. sądy powinny wynikać z tego autorytetu

- intelektualny- ma znacznie przy intrpretacji literackiej mp. Trybuał Konstytucji, Papież, NSA, SN.

Prerozumienie- o ile ten apradygmatb interpretacyjny jest jefne to prerozumienie to jest cecha indywiedlana każdego inetrpretetora. nie ma dwóch takich samcyh prerozumień.

Prerozumienie- to jest całe nasze dotychczasowe życie. Trzy rodxaje prerozumeinei, któe dla nas, dla panstwa są nizwykle ważne:

a) prerozumienie intelektualne- postrzeganie świata zależy od naszej wiedzy. Zcym wiecej tej wiedzy mamy tym wiecej widzimy. NP. ide do lasu i rozróżniam tylko drzewa liściaste i iglaste. A inni umieją jeszcze bardziej je rozróżnić bo mają większe prerozumienie.

b) prerozumienie aksjologiczne-

Aksjologia to jest nauka o wartościach.

Niewspółmierność wartości-

Rozumienie tekstu, wybór możliwych rozumirń następuje poprzez akceptowane przez nas wartości.

To wszytsko jets postrzegane przez pryzmat tych wartosci.

c) prerozumienie wolicjonalne- czyli wszystko zależy od naszego anstawienia, ze widzimy to co chcemy wiedzieć. że tekst parwny zawiera to co chcemy żeby tam było.

np. jeśli kogoś lubimy to nie ważne co gada to jest fajna, a inna którą nie lubimy to nie wwążne jak by mądrze gadała to i tak jej nielubimy i zawsze głupio gada.