Wydział: MiIM III rok	Imię i Nazwisko: 1. Bartosz Janda 2. Bartosz Sońta	Prowadzący: mgr inż. A. Bator
Specjalność MOC	Temat ćwiczenia: A: Statyczna próba rozciągania. B: Analiza procesu ciągnienia.	Zaliczenie:
Nr ćwiczenia 1		Data:

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia było zbadanie zachowania się stali podczas próby rozciągania, zapoznanie się z wykresem jednoosiowego rozciagania oraz z metodami wyznaczania umownej granicy plastyczności.

Statyczna próba rozciągania.

2. Przebieg ćwiczenia:

Ćwiczenie przeprowadziliśmy korzystając z urządzenia pomiarowego typu “INSTRON 1196” z wykorzystaniem eksonometru elektronicznego, w którym prędkość przesuwu trawersy V_t = 5 mm/min, prędkość przesuwu papieru V_p.= 50 mm/min, zakres siły rozciągającej F wynosił 050 kN, stała wzmocnienia bezpośredniego k= V_p/V_t = 10, stała wazmocnienia pośredniego K=2500, baza pomiarowa ekstensometru L_o=25 mm. Jako materiał do badań użyliśmy próbki ze stali niskowęglowej o następujących parametrach: średnica d₀=9,88 mm, pole powierzchni przekroju S₀=76,66 mm², baza pomiarowa l₀=100 mm; po zerwaniu próbki jej parametry wnosiły odpowiednio: d_u=5,9 mm, l_u=126,8 mm, S_u=27,33 mm². Próbka została zamocowana w uchwytach urządzenia pomiarowego. Na niej umocowaliśmy ekstensometr. Wyłączyliśmy go po przekroczeniu granicy plastyczności i sprężystości. W oparciu o otrzymany wykres z wyraźną granicą plastyczności wyznaczyliśmy wartości określające własności wytzrymałościowe: R_eH – górna granica plastyczności, R_eL – dolna granica plastyczności, R_m – wytrzymałość na rozciąganie, R_u – naprężenie rozrywające. Po zerwaniu próbki dokonaliśmy pomiarów umożliwiających nam wyznaczenie wartości określających własności plastycznych materiału tzn.: Z – przewężenia procentowego przekroju, A – wydłużenia procentowego pzrekroju po zerwaniu próbki.

3. Obliczenia i wyniki:

a) obliczenia wielkości określających własności wytzrymałościowe metalu:

Górna granica plastyczności: ; gdzie: F_eH=23 kN – wartość odczytana z wykresu S₀=76,66 mm² – pole powiezrchni przekroju próbki

Dolna granica plastyczności: ; gdzie: F_eL=22,6 kN – wartość odczytana z wykresu S₀=76,66 mm² – pole powiezrchni przekroju próbki

Wytrzymałość na rozciąganie: ; gdzie: F_m=35,6 kN – wartość odczytana z wykresu S₀=76,66 mm² – pole powiezrchni przekroju próbki

Naprężenie rozrywające: ; gdzie: F_u=26 kN – wartość odczytana z wykresu S₀=76,66 mm² – pole powiezrchni przekroju próbki

b) obliczenia wielkości określających własności plastyczne metalu:

Wydłużenie procentowe po rozerwaniu próbki:

; gdzie : l_u=126,8 mm – długość bazy pomiarowej po zerwaninu próbki l₀=100 mm – długość bazy pomiarowej przed zerwaniem próbki

Przewężenie procentowe przekroju próbki: ; gdzie : S_U=27,33 mm² – pole powierzchni przekroju próbki po zerwaniu S₀=77,6 mm² – pole powierzchni przekroju próbki przed zewaniem

Analiza procesu ciągnienia.

2. Przebieg ćwiczenia: Proces ciągnienia pzreprowadziliśmy na ciągarce ławowej. Próbki użyte podczas ćwiczenia wykonane były ze stali zwykłej jakości o średnicy początkowej d₀. Ćwiczenie polegało na ciągnieniu trzech prętów, odpowiednio z gniotami 10%, 20% i 30% oraz nastepnie poddaniu próbie jednoosiowego rozciągania.

Parametry procesów: Zakres stosowanych sił: F=(020kN) Prędkość trawersy: V_t=5 mm/min Prędkość papieru: V_p=50 mm/min Wzmocnienie pośrednie: k= V_p/V_t = 10 Stała wzmocnienia bezpośredniego: K=2500 Baza pomiarowa ekstensometru: l₀=25 mm

3. Obliczenia i wyniki: Wytrzymałość na rozciąganie: ; Naprężenie rozrywające: ; Wydłużenie procentowe po rozerwaniu próbki: ; Przewężenie procentowe przekroju próbki: ; Gniot: ; X ; gdzie: =0,2%;

Próbka	d0 [mm]	dU [mm]	l0 [mm]	lU [mm]	x (0,2)	SU [mm^2]	S0 [mm^2]	R(0,2) [MPa]	Z [%]	A [%]	Rm [MPa]	RU [MPa]
Nr 1 bez gniotu	5,98	4,0	100	103,5	125	12,6	28		55	3,5	671,4	1063,5
Nr 2 z 10% gniotem	5,65	3,8	100	103,4		11,3	25		54,8	3,4	668	1044,3
Nr 3 z 20% gniotem	5,32	3,6	100	103,3		10	22,2		54,9	3,3	680,2	1090
Nr 4 z 30% gniotem	4,97	3,45	100	103,2		9,3	19,4		52,06	3,2	716,5	1096,7

 wartości d_U i d₀ są wartościami średnimi wyciągniętymi z trzech pomiarów;  próbka nr 1 nie była odkształcana i jej gniot wynosi 0%, była poddana badaniu na wytrzymałość na rozciąganie w celach porównawczych;

4. Wykresy: