ekologia 6

Grypa: ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana przez RNA - wirusy z rodziny Orthomyxoviridae (influenzae virus A, B, C); rezerwuar: świnie, konie, ptaki (zwłaszcza wodne),

człowiek; - wirus A (Hong Kong 8/68/H3/N2), - wirus rosyjski A (USSR 1/77/H1/N1)

typowanie serologiczne: hemaglutyniny H, neuraminidazy N

grypa A - 9 światowych pandemii: najcięższa 1918 r. "hiszpanka" typ H1 N1 : 550 mln. chorowało,

20 mln. zmarło

,,Ptasia" grypa - H5 N1

Związki chemiczne wytwarzane przez człowieka

Ekotoksyny - związki chemiczne, a także czynniki fizyczne zanieczyszczające środowisko; zaburzają procesy otrzymywania energii i jej wykorzystanie w organizmie:

- przekazywanie informacji genetycznej

Ksenobiotyki - substancje chemiczne nowo wprowadzane do środowiska

POP - (ang. Persietent Organic Pollutants) "stałe zanieczyszczenia organiczne"

pestycydy: DDT (dichlorodifenylotrichloroetan),aldryna, dieldryna, heptachlor, heksachlorobenzen,

chloradan i in.

odpady: dioksyny, furany

- neurotoksyczne, teratogenne, karcynogenne

- bardzo stabilne substancje i/lub produkty ich rozpadu

- mało polarne cząsteczki dobrze rozpuszczalne w tłuszczach, kumulują się w łańcuchach troficznych

(biomagnifikacja)

Pestycydy ( gł. insektycydy, fungicydy, herbicydy)

-słaba degradacja, zalegają w glebie wiele lat,

- w biosferze ok. 500 tys. ton DDT

- od 1975 r. używanie zabronione, ale ...

- krótki okres karencji, nie akumulują się w glebie i w organizmach żywych

- związki i produkty ich rozpadu bardziej toksyczne niż związki wyjściowe, np.

dla IFO DL50 = 0.05 - 0.01 mg/kg m.c. myszy, dla DDT DL50 == 113 mg/kg m.c. myszy

- mogą być przyczyną zatruć ostrych i przewlekłych

Szkodniki pierwotne i szkodniki wtórne

Nabywanie odporności przez szkodniki - od lat 60. XX wieku obserwujemy wykładniczy wzrost liczby gatunków owadów odpornych na insektycydy np. mucha domowa (Musca domestica) ma odporność na prawie wszystkie stosowane związki chemiczne

odporność na herbicydy - doniesienia od lat 70. XX wieku

Synantropizacja szaty roślinnej i zwierzęcej

antropofity:

- rośliny segetalne - towarzyszące roślinom uprawnym (np. chwasty)

- rośliny ruderalne - rozwijające się w sąsiedztwie osiedli ludzkich, szlaków komunikacyjnych

Gatunki ginące i gatunki obce

- w Polsce w ostatnich 150 latach ubyło ponad 50 gat. roślin naczyniowych, zagrożonych ponad 400 gat., w Puszczy Białowieskiej ubyło 24 gat. porostów w ciągu 50 lat

- nowe gatunki - antropofity, neofity



Wyszukiwarka