li!

współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej, określonej mianem Europejskiej Współpracy Politycznej (EWP). Miała ona charakter pragmatyczny. Z pewnego punktu widzenia nie została włączona do prawa wspólnotowego.

Następnym etapem był raport kopenhaski z lipca 1973 r. Wprowadził on wiele pragmatycznych rozwiązań, konkretyzujących działanie EWP. Ustanowiono także grupę tzw. korespondentów europejskich do utrzymywania bieżących kontaktów między państwami członkowskimi oraz stworzono specjalną sieć połączeń teleksowych, (COREU).

Szczyt paryski z grudnia 1974r. wprowadził istotną zmianę w strukturze EWP - szefowie państw i rządów postanowili utworzyć podczas tego szczytu Radę Europejską, która regularnie - wraz z ministrami spraw zagranicznych - dyskutowała nad problemami Europy "jako całości".

Dalsze umocnienie EWP nastąpiło pod wpływem radzieckiej inwazji w Afganistanie i rewolucji islamskiej w Iraku. Znalazło to wyraz w raporcie londyńskim z października, 1981r., kióry nie zmieniał struktury EWP, zawierał jednak wiele istotnych postanowień poprawiających jej funkcjonowanie oraz - włączał kwestię polityki bezpieczeństwa do przedmiotu prac EWP.

Jednolity Akt Europejski.

Znaczenie lAE polegało przede wszystkim na tym, że pragmatycznej współpracy w ramach EWP nadawał podstawę prawno międzynarodową. EWP pozostawała formalnie "poza Wspólnotami", zyskiwałajednak - jako współpraca międzYrządowa - podstawę prawną.

lAE określał trzy grupy zadań EWP:

-> Wspólne formułowanie i realizowanie polityki zagraniczn~i przez państwa członkowskie

-> Potwierdzenie włączenia do EWP polityki bezpieczeństwa

-> Zacieśnienie współpracy między państwami członkowskimi na forum międzynarodowym

Zasady WPZiB (Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa). WPZiB umacnia w dwóch zasadniczych płaszczyznach tożsamość UE:

-> W realizacji WPZiB unia widzi możliwość "potwierdzenia swojej tożsamości na arenie międzynarodowej"

-> TUE w brzn1ieniu nadanym przez TA (Traktat Amsterdamski) sprecyzował spójność i solidarność państw członkowskich. Państwa

członkowskie:

I) Popierają "aktywnie i bez żadnych zastrzeżeń" WPZiB ,;w duchu lojalności politycznej"

2. Współpracująw celu "umacniania i rozwijania wzajemnej śolidamości politycznej

3) Powstrzymują się od wszelkich działa!'l, które byłyby "sprzeczne z interesami Unii lub mogłoby zaszkodzić jej skuteczności jako spójnej sile w stosunkach międzynarodowych"

Cele WPZiB, precyzuje art. l l ust. l TUE wskazując na:

-> Ochronę wspólnych wartości, podstawowych interesów, niezawisłości i integralności UE, zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych

-> Umacnianie bezpieczeń;stwa UE we wszystkich formach

-> Utrzymanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych oraz zasadami

Aktu końcowego z Helsinek i celami Karty Paryskiej, w tym z zasadami dotyczącymi granic zewnętrznych -> Popieranie współpracy międzynarodowej

-> Rozwijanie'oraz umacnianie demokracji i państwa prawnego oraz poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności.

Instrumenty działania WPZiB (Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa) obejmują: -> Zasady i ogólne wytyczne; ustalaje Rada Europejska. Nie mają one mocy wiążącej.

-'-> Wspólne strategie; ustalaje Rada Europejska. Dotyczą one spraw, w których państwa członkowskie UE "mają ważne wspólne interesy".

Ustaląjąc wspólne strategie RE określa w każdym przypadku ich cel, czas trwania i niezbędne środki, jakie muszą być przekazane do dyspozycji przez Unię i przez jej państwa członkowskie.

-> Wspólne działania; mają one charakter wiążący dla państw członkowskich UE. Rada przyjmuje wspólne działa w pewnych sytuacjach, "w kiórych niezbędne jest podjęcie operatywnych działań"

-> Wspólne stanowiska; mają one charakter wiążący dla państw członkowskich UE. Określają one "podejście" UE w odniesieniu do "danego problemu o charakterze geograficznym lub przedmiotowym".

-> Umacnianie współpracy paJlstw członkowskich; pallstwa członkowskie działają w ramach WPZiB spójnie i solidarnie, w szczególności zaś:

l) Dokonują "w ramach Rady" v,rymiany informacji i uzgodnień, w celu "zapewnienia możliwie najslcuteczniejszego wpływu Unii poprzez zgodne i zbieżne działania"

2) Koordynują działania w organizacjach międzynarodowych i podczas międzynarodowych konferencji, podtrzymując na forum międzynarodowym wspólne stanowiska;

3) Mogą zwracać się do rady ze wszelkimi pytaniami dotyczącymi WPZiB oraz przedkładać Radzie propozycje

Mechanizm decyzyjny.

Podstawową zasadą podejmowania decyzji w WPZiB była pod rządami TUE w brzmieniu nadanym przez Traktat z Maastricht jednomyślność. TA wprowadził istotne zmiany w tej dziedzinie. Podejmowanie decyzji jednogłośnie, pozostało, co prawda zasadą działania w WPZiB, ustanowiono jednak tzw. konstrukcyjne wstrzymanie się od głosu i rozszerzono możliwość podejmowania decyzji kwalifikowaną większością głosów. Traktat z Nicei w niewielkim stopniu poszerzył zakres spraw, w których decyzje podejmowane są kwalifikowaną większością oraz w pewnym zakresie wprowadził do WPZiB możliwość podjęcia wzmocnionej współpracy.

Konstruktywne wstrzymanie się od głosu.

Istotą konstruktywnego wstrzymania się od głosu jest, iż wstrzymanie się od głosu nie stoi zasadniczo na przeszkodzie jednogłośnemu podjęciu decyzji. J tak:

-> Państwo powstrzymujące się od głosu może złożyć w tej sprawie "formalne oświadczenie"; nie jest ono wówczas zobowiązane do realizacji danej decyzji, ale akceptuje, że decyzja ta wiąże UE;

-> "w duchu wzajemnej solidarności" powstrzymuje się ono od wszelkich działań, które mogłyby być sprzeczne lub utrudniać działania Unii na podstawie takiej decyzji

-> Pozostałe państwa członkowskie "szanują" stanowisko państwa powstrzymującego się od głosu;

7