20030901195640

Azbest to ogólna nazwa minerałów z grupy amfiboli i serpentynów, występujących w formie włóknistych skupień. Nazwa ta wywodzi się z języka greckiego i oznacza „niewygasający”. Starożytni Grecy stosowali go bowiem do wyrobu knotów w lampach oliwnych stawianych na ołtarzach starożytnych świątyń.

WŁASNOŚCI:

Włókna azbestu są bardzo elastyczne, mocne i trwałe. W przyrodzie występuje w kilku odmianach, różniących się między sobą budową i długością włókien oraz właściwościami fizyczno-chemicznymi. Wyróżniamy m.in. amozyt, tremolit, antofilit, aktynolit. Jednak najczęściej stosowane są: chryzotyl i krokidolit. Azbest chryzotylowy zwany „białym” jest wytrzymały, elastyczny, ognioodporny, źle przewodzi ciepło, elektryczność i dźwięk, jest odporny na alkalia, ale rozkłada się w kwasie solnym. Krokidolit natomiast nazywany azbestem „niebieskim” charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością na kwasy i jest uważany za 10-krotnie bardziej niebezpieczny niż chryzotyl.

Główne złoża występują w: Kanadzie, Rosji (w okolicach Uralu), USA, RPA, Zimbabwe oraz na Cyprze.

ZASTOSOWANIE:

Azbest stał się surowcem powszechnie stosowanym w przemyśle na pocz. XX wieku, a masowo po drugiej wojnie światowej. Stało się tak ze względu na unikalne właściwości tego minerału, które powodują, że produkty azbestowe są kwasoodporne, ogniotrwałe, odporne na korozję oraz charakteryzują się dużą wytrzymałością mechaniczną. Dzięki tym cechom fizyczno-chemicznym minerał ten zaczęto stosować do produkcji przemysłowej, szczególnie w przemyśle włókienniczym, maszynowym, okrętowym i budowlanym. Do niedawna azbest zawierało (w skali światowej) ponad 3 tysiące wyrobów, a wśród nich: niektóre typy kuchenek elektrycznych, szczęki hamulcowe, sprzęgła, płyty dachowe (eternit), podkładki pod gorące naczynia, cieplarki i suszarki laboratoryjne, wyroby budowlane i tekstylne, wyroby z azbestu-gumy i mas plastycznych, materiały cierne, izolacyjne i uszczelniające.

W poszczególnych wyrobach zawierających azbest jego udział jest różny. I tak:

Wśród wyrobów azbestowych można generalnie wydzielić dwie grupy:

-produkty azbestowo-cementowe (stosunkowo niski udział azbestu-do15%), do których należą płyty, rury, ciągi kanalizacyjne i tutaj występuje stosunkowo duży stopień związania włókien azbestowych poprzez lepiszcze jakim jest cement. O takich materiałach mówimy generalnie, że są twarde.

-produkty azbestowe (wysoki udział azbestu-powyżej 60%) słabo połączone substancją wiążącą, do których należą tynki, maty, płyty azbestowe, materiały izolujące, uszczelnienia. Ich gęstość objętościowa jest stosunkowo niska. O produktach tych mówimy-miękkie.

W Polsce do 1945 roku wyprodukowano ok. 30 mln m2 wyrobów azbestowo-cementowych, głównie płyt falistych i płaskich używanych również do pokryć bocznych ścian elewacyjnych. W 1975 roku produkcja płyt a-c przekroczyła 58 mld m2. Obecnie w naszym kraju jest ułożonych ok. 1,5 mld m2 płyt dachowych i elewacyjnych z zawartością azbestu oraz ok. 600 tys. różnego rodzaju rur, w tym wentylacyjnych wewnątrz budynku.

ZAGROŻENIE ZDROWOTNE:

Początkowo azbest nie był traktowany jako substancja szkodliwa. Dopiero lata 80 i 90-te obecnego stulecia doprowadziły do zajęcia zdecydowanego stanowiska w sprawie azbestu przez służby sanitarno medyczne. W załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 21.08.1997r. w sprawie substancji chemicznych stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia (Dz. U. Nr 105, poz. 671) pod nr indeksowym 650-013-00-6 azbest figuruje jako substancja o udowodnionym działaniu rakotwórczym i stanowiącym poważne zagrożenie dla zdrowia przy oddziaływaniu na drogi oddechowe. Azbest jest wszechobecny z uwagi na jego powszechne występowanie w zewnętrznej warstwie skorupy ziemskiej oraz przy jego szerokim zastosowaniu. Przetwórstwo azbestu i stosowanie wyrobów azbestowych jest niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ surowiec ten w stanie suchym łatwo ulega rozpyleniu, co jest spowodowane włóknistą budową, a po przedostaniu się do organizmu trwale utrzymuje się w płynach ustrojowych. Wyniki dotychczasowych badań świadczą o tym, że pył powstający podczas wydobycia i przerobu azbestu, a także podczas użytkowania wyrobów zawierających ten minerał, należy do jednego z najbardziej szkodliwego zanieczyszczenia powietrza.
Wchłanianie azbestu drogą pokarmową nie stanowi w świetle dzisiejszej wiedzy medycznej większych zagrożeń dla człowieka. Azbest jest groźny dla dróg oddechowych, przy czym stopień zagrożenia zależy od rodzaju pyłu, wielkości włókien, stopnia zapylenia i czasu oddziaływania. Istnieją badania, że włókna azbestu mogą przemieszczać się drogami wodnymi i znajdować się w osadach dennych zbiorników naturalnych, z których czerpana jest woda pitna. Włókna mogą uwalniać się także z istniejących rurociągów azbestowo-cementowych.

Wielkość i gęstość pyłów azbestowych decyduje bezpośrednio o szybkości osiadania pyłu zawieszonego w powietrzu, w pęcherzykach płucnych odkładają się głównie ziarna o wymiarach od 1-10m, z czego aż 90% stanowią cząstki poniżej 5m. Cząsteczki poniżej 1m są wydychane (ich retencja w płucach jest nieznaczna), zaś większe od 10 osiadają na śluzówkach i kolejnych dalszych partiach układu oddechowego, nie docierając do pęcherzyków płucnych. Istnieje wiele prac medycznych udowadniających, że podstawione w strukturach krystalograficznych azbestów metale ciężkie i pierścienie węglowe mogą być szczególnym zagrożeniem dla organizmu człowieka w przypadku nakłucia pęcherzyka płucnego przez mikrowłókna azbestu.

W efekcie oddziaływania pyłów azbestowych stwierdzono możliwość występowania następujących chorób:

Ważnym czynnikiem jest również stężenie azbestu w powietrzu atmosferycznym. W terenach, gdzie nie ma dodatkowych źródeł emisji unosi się go zwykle ok. 100 włókien na m3, ale na przykład przy dużym nasileniu ruchu samochodowego poziom ten podnosi się do 900-3000 włókien na m3. Przypomnę, że PN przewiduje bezpieczną granicę zawartości włókien azbestowych na poziomie 1000 włókien na m3, a normy Unii Europejskiej 500 wł. na m3.

Podejmowane są różne działania ograniczające wprowadzenie azbestu do atmosfery. W Polsce azbest zaliczono do grupy pięciu substancji, za wprowadzenie których pobierane są najwyższe opłaty. Mimo ustawowego zaprzestania przemysłowego wykorzystywania azbestu w Polsce (28.09.1998), to i tak w wyniku starzenia się materiałów wyroby zawierające azbest ciągle mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, szczególnie przy ich niewłaściwej eksploatacji, powodującej uwalnianie się włókien azbestu do otoczenia. Emisja pyłu azbestowego może wystąpić podczas:
1) prac wyburzeniowych, rozbiórkowych lub reperacji obiektów o lekkich ścianach osłonowych; płyty stosowane w takich ścianach często są niewidoczne (przykryte od zewnętrznej i wewnętrznej strony);
2) rozbiórki ścian działowych lub stropów ocieplonych zawierających płyty azbestowe;
3) usuwania dachów i elewacji wykonanych z płyt azbestowych;
4) wyburzania obiektów o konstrukcji nośnej stalowej i żelbetowej z izolacją przeciwogniową wykonaną w formie natrysku lub okładzin z miękkich płyt azbestowych;
5) czyszczenia i renowacji pokryć dachowych, sieci cieplnej (zewnętrznej i wewnętrznej), węzłów cieplnych,
6) czyszczenia, renowacji, remontów, usuwania wyposażenia laboratoriów chemicznych, magazynów przemysłowych, hal produkcyjnych z zastosowaną ochroną przeciwpożarową elementów budowlanych;
7) wykonywania wszelkich czynności, które łączą się z przekuwaniem lub wierceniem otworów w ścianach działowych, stropach budynków o lekkiej konstrukcji nośnej z lekkimi ścianami osłonowymi i zastosowanym zabezpieczeniem ppoż;
8) naprawy urządzeń przemysłowych izolowanych termicznie azbestem;
9) usuwania lub demontażu sufitów podwieszonych;
10) adaptacji i modernizacji różnych pomieszczeń;
11) napraw, konserwacji konstrukcji stalowej budynków, w szczególności osłon ognioochronnych;
12) modernizacji pomieszczeń dźwigów, napraw przewodów wentylacyjnych. [2]
POLSKIE ZAKŁADY WYKORZYSTUJĄCE AZBEST:

W Polsce w ubiegłych latach istniało bardzo dużo zakładów produkujących wyroby azbestowo-cementowe, ale najważniejsze z nich to te, które produkowały płyty dachowe (Trzemeszna, Szczucin, Wierzbica, Małkinia, Ogrodzieniec, Lublin).

Tragicznie wygląda obecna sytuacja Szczucina, gdzie znajdował się jeden z większych takich zakładów. Szczucin, który ma około 4 tysiące mieszkańców, jest tak naprawdę wysypiskiem azbestu. Odpady z Zakładu Wyrobów Azbestowo-Cementowych, który przez 40 lat był największym pracodawcą w okolicy, wykorzystywano do utwardzania dróg i placów zabaw, do budowy domów i pomieszczeń gospodarczych. Zaśmiecają one pola i rowy. Gmina Szczucin znajduje się w czołówce zachorowań na międzybłoniaka opłucnej w Polsce i ma jeden z najwyższych w Europie wskaźników zgonów na tę chorobę. Tak wynika z badań Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr. Jerzego Nofera w Łodzi. Jednak liczba ludzi chorujących "po azbeście" będzie rosła przez wiele następnych lat i w Szczucinie, i w całym dawnym radzieckim bloku. Zatruto bowiem ogromne obszary, a od kontaktu z tym minerałem do momentu ujawnienia się choroby upływa 15 lat i więcej. „ Konsekwencje będziemy obserwować przez następne 30-40 lat” - mówi ta najlepsza w Polsce specjalistka od azbestu profesor Neonila Szeszenia-Dąbrowska, która kieruje Zakładem Epidemiologii ĺrodowiskowej w łódzkim Instytucie Medycyny Pracy.

REGULACJE PRAWNE:
Kiedy w latach siedemdziesiątych w krajach rozwiniętych coraz częściej mówiło się o szkodliwym oddziaływaniu azbestu i ograniczano jego stosowanie, w naszym kraju wyroby azbestowe święciły prawdziwy triumf. W PRL śmierć z powodu kontaktu z azbestem właściwie nie istniała - w każdym razie w oficjalnych statystykach. Opracowania mówiące co innego podlegały cenzurze lub docierały tylko do wąskiego kręgu specjalistów. Przez dziesięciolecia kraje Europy Wschodniej (w tym Polska) były zmuszane do sprowadzania ogromnych ilości sowieckiego azbestu do produkcji materiałów budowlanych, rur wodociągowych, okładzin szczęk hamulcowych i przędzy. Choć powszechnie wiedziano już, jak niebezpieczny to minerał, groźne dla zdrowia wykorzystywanie azbestu trwało aż do upadku komunizmu. Dopiero na początku lat 90-tych w Polsce zwrócono szczególną uwagę na niebezpieczeństwo związane z wykorzystywaniem wyrobów azbestowych i składowaniem jego odpadów. Wreszcie zaczęto pracować nad ustawami, które miały chronić przed szkodliwym wpływem tego minerału zarówno zdrowie ludzi, jak i całe środowisko. I tak obecnie znajdujemy szereg rozporządzeń dotyczących tego problemu.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 3 sierpnia 1993 r. odpady azbestowe należy pakować do szczelnych worków jednorazowego użytku z folii polietylenowej i składować w oznakowanym miejscu. Odpadów azbestowych nie wolno mieszać z innymi odpadami. Powinny być wywożone na przygotowane wysypiska do wykopów zakrywanych ziemią. Powinny być także oznakowane znakiem ostrzegawczym zalecanym przez Międzynarodową Organizację Pracy.

a










Rysunek 1 Oznakowanie wyrobów i innych materiałów zawierających azbest.


W pierwszej połowie 1997 r. przyjęto ustawę o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Zakazuje ona wprowadzania na polski obszar celny wyrobów zawierających azbest, produkcji wyrobów zawierających azbest oraz obrotu azbestem. Ustawa przedłużała o 12 miesięcy (do 28 września 1998 r.) tylko produkcję płyt azbestowo-cementowych dla budownictwa. Zatem 28 września 1998 r. zakończono w Polsce produkcję wyrobów zawierających azbest. Jednak ze względów technicznych niektórych wyrobów nie można zastąpić wyrobami bezazbestowymi. W wielu zastosowaniach przemysłowych wyroby wyprodukowane na bazie innych surowców niż azbest nie zdają egzaminu. Z tego powodu Minister Gospodarki w porozumieniu z Ministrem Środowiska przygotowuje każdego roku rozporządzenie w sprawie dopuszczenia wyrobów zawierających azbest do produkcji lub wprowadzenia na polski obszar celny. W tym roku załącznik taki wygląda następująco:











Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 14 lutego 2000 r. (poz. 188)


WYKAZ WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST, DOPUSZCZONYCH W 2000 R. DO PRODUKCJI LUB DO WPROWADZENIA NA POLSKI OBSZAR CELNY

Lp.

Kod PCH

Nazwa wyrobu

Systematyczny wykaz wyrobów (SWW)


6812 Włókna azbestowe obrobione; mieszaniny na bazie azbestu lub azbestu i węglanu magnezowego; wyrobu z takich mieszanin lub z azbestu (np. nici, tkaniny, odzież, nakrycie głowy, obuwie, uszczelki), wzmocnione lub nie, inne niż towary z pozycji nr 6811 lub 6813



1

ex 6812 70 00 0

- Materiał z prasowanych włókien azbestowych, w arkuszach lub rolkach

Pyły azbestowo-kauczukowe z przeznaczeniem na produkcję uszczelek stosowanych:

  1. w instalacjach pracujących w kontakcie z takimi mediami, jak:
    - kwas siarkowy, oleum, kwas azotowy, kwas solny,
    - tlenki azotu o temperaturze 850oC,
    - gazy poreakcyjne o temperaturze od 300oC
    - chlor mokry, przy parametrach pracy: temperatura 300-1300oC w połączeniu z wysokimi ciśnieniami od 30 barów,

  2. w instalacjach parowych w energetyce i ciepłownictwie (jednocześnie wysokie temperatury od 200oC i ciśnienie od 50 barow)

1338-1

2

ex 6812 90 90 0

-- Pozostałe

Uszczelki z płyt azbestowo-kauczukowych
- z przeznaczeniem jak wyżej

1338-2


3

2524 00 Azbest:
ex 2524 00 30 0
- Włókna, płatki lub proszek


Azbest włóknisty
Dla potrzeb:
- przygotowania według specjalnej technologii diafragm (przepon) elektrolizerów solanki


1418-6


W tej samej ustawie zapisane jest, że Minister Pracy i Polityki Socjalnej, w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej, określi w formie rozporządzenia zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz program szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Ustawa taka weszła w życie 2 kwietnia 1998 roku i oprócz wielu zakazów i nakazów jasno mówi o tym, że:

1) podejmować działania zapobiegające powstawaniu pyłu azbestu i ograniczać jego stężenie w powietrzu,

2) kontrolować stopień narażenia pracowników na działanie pyłu azbestu

3) oceniać ryzyko zawodowe związane z narażeniem pracowników na działanie pyłu azbestu.

1) ustalenie rodzaju azbestu w wyrobach,

2) ustalenie odpowiednich sposobów usuwania wyrobów,

3) określenie sposobów wyeliminowania lub ograniczania uwalniania się pyłu azbestu do powietrza,

5) zapewnienie pracownikom niezbędnej ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy,

6) poinformowanie pracowników, którzy mogą być narażeni na działanie pyłu azbestu, o sposobach postępowania i niezbędnych środkach ochronnych.

1) wydzielone - w celu uniknięcia narażenia innych osób na działanie pyłu azbestu,

2) niedostępne dla osób nie zatrudnionych przy pracach,

3) oznakowane znakami ostrzegawczymi oraz napisami “UWAGA - ZAGROŻENIE AZBESTEM”,


Z racji tego, że powstały już prognozy dotyczące wejścia Polski do Unii Europejskiej warto też wspomnieć o tamtejszych regulacjach dotyczących problemu azbestu. Określa je Dyrektywa Rady 87/217/EEC z 19.03.87 w sprawie zapobiegania i ograniczenia zanieczyszczenia środowiska przez azbest. Mówi ona o tym, że państwa członkowskie zostały zobowiązane do zapobiegania emisji azbestu do powietrza, wody i gleby, poprzez jej zmniejszenie u źródła. Dyrektywa obejmuje krokidolit, aktynolit, antofilit, chryzolit, amozyt i tremolit. Ustalono w niej wartość dopuszczalną emisji azbestu do powietrza na poziomie 0,1 mg/m3.Państwa członkowskie mogą wyłączyć z tych norm instalacje emitujące mniej niż 5000 m3/h gazów odlotowych jeśli nie emitują azbestu do powietrza nie więcej niż 0,5 g/godz. Całość ścieków powstających w zakładzie produkcji cementu azbestowego jest recyrkulowana. Jeśli taka recyrkulacja nie jest ekonomicznie uzasadniona, państwa członkowskie podejmą środki zapobiegawcze, by zapewnić, że składowanie odpadów ciekłych, zawierających azbest nie powoduje zanieczyszczenia środowiska wodnego oraz innych jego komponentów, łącznie z powietrzem. W tym przypadku zawartość dopuszczalna
azbestu w odpadach nie może przekraczać 30g/m3.

SKUTKI WPROWADZENIA NOWYCH PRZEPISÓW:

Wejściu w życie ustaw o zakazie stosowania azbestu miało kilka następstw. Po pierwsze rozpoczęto mozolny proces restrukturyzacji zakładów zajmujących się wcześniej produkcją wyrobów azbestowo-cementowych. Są to zabiegi bardzo kosztowne i trudne ze względu na skomplikowaną technologię tam wykorzystywaną. Jednak udało się już przeprowadzić odazbestowienie zakładów w Małkini Górnej i Trzemesznie, następnym ma być zakład w Ogrodzieńcu.

Odazbestowienie zakładu w Ogrodzieńcu pochłonie około 3 milionów złotych. Technologia procesu oczyszczania jest ściśle określona. Głównym zadaniem pracowników jest usunięcie lub zabezpieczenie azbestu w sposób ograniczający do minimum wydzielanie się włókna azbestowego. Przed przystąpieniem do prac oczyszczających dany obszar zostaje podzielony na strefy, które są od siebie odizolowane. Prace wykonywane są w szczelnie zamkniętym pomieszczeniu (czarnej strefie) pod ciśnieniem 20 Pa i przy pięciokrotnej wymianie powietrza na godzinę. Przez cały czas prowadzenia oczyszczania powietrze jest filtrowane. Filtry posiadają sprawność 99,99%. Następnie azbest jest moczony, a powierzchnie myte. Usunięcie powstałych odpadów azbestowych odbywa się po uprzednim ich spakowaniu do worków foliowych. Pozostałe pyły azbestowe spryskiwane są klejem w aerozolu. Woda użyta do czyszczenia i mycia jest poddawana filtrowaniu przez tzw. filtr absolutny o skuteczności co najmniej 99,99%. Czyszczenie terenów nieutwardzalnych wokół zakładu polegać będzie na zebraniu warstwy ziemi z odpadami azbestowymi i nawiezieniu nowej. Pracownicy biorący udział w tych pracach, wyposażeni w specjalne kombinezony, buty, maski, rękawice robocze nieprzepuszczające pyłu azbestowego, są przez cały czas monitorowani. Chcąc wejść lub wyjść z miejsca pracy - tzw. czarnej strefy, pracownik musi przejść przez komorę odkażania - dekonem. Typowa komora składa się z pomieszczenia czystego i brudnego, oddzielonych od siebie śluzami lub kurtynami powietrznymi. W pierwszym pomieszczeniu (czystym) pracownicy pozostawiają ubrania codzienne, ściągają biżuterię oraz zakładają respirator i ubrania ochronne. W pomieszczeniu brudnym, w którym istnieje skażenie azbestem, pracownicy wychodząc z czarnej strefy, ściągają ubrania ochronne. Tu też przechowywane są okulary, kaski i narzędzia pracy. Następnie pracownik wchodzi pod prysznic, mając cały czas założony respirator, kąpie się, myje dokładnie respirator i przechodzi do pomieszczenia czystego. Przestrzeganie procedur wchodzenia i wychodzenia oraz wspólne działanie urządzeń filtrujących, całkowita izolacja miejsca pracy i dokładne moczenie azbestu dają
w efekcie wystarczające zabezpieczenie przed wzrostem stężenia włókien azbestu poza miejscem pracy. Podstawą odbioru prac będą pomiary kontrolne liczby włókien przeprowadzone przez Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia środowiskowego w Sosnowcu. W przypadku przekroczenia 500 włókien na m3 procedura czyszczenia powtarzana będzie do skutku. Powstałe w wyniku wyczyszczenia odpady azbestowo-cementowe pakowane będą w specjalne worki foliowe. Odpowiednio oznakowany samochód dokładnie wytyczoną i zatwierdzoną przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony środowiska trasą wywiezie odpady na bezpieczne składowisko w Trzemiesznie.
Drugim następstwem zakazu używania azbestu było poszukiwanie substytutów tego minerału czyli surowca o podobnych właściwościach, ale bezpiecznego dla człowieka i całego środowiska oraz nadającego się do zastosowania w budownictwie. Niedługo po zakończeniu jego produkcji na rynku pojawił się eternit nowego typu: płyty włókno-cementowe. W technologii wytwarzania płyt włókno-cementowych szkodliwy azbest został zastąpiony włóknami celulozy oraz dodatkami mineralnymi (m.in. pyłem krzemionkowym). Jednak ich prawdziwa tajemnica kryje się we włóknach Kuralon o specjalnej strukturze i długości, sprowadzanych aż z Japonii. Producenci wskazują na to, że nowa płyta ma identyczne z poprzedniczką wymiary, kształt i ciężar. Podkreślają, że nowinka jest idealnym zamiennikiem tradycyjnego eternitu, który będzie stopniowo znikał z naszych dachów.Do jej walorów należą m.in. trwałość, wytrzymałość i niepalność. Produkowane są w trzech wymiarach – przy standardowej szerokości 1,12 m, długości wynoszą od 1,25 m do 2,5 m. Można więc zoptymalizować zużycie materiału w zależności od kształtu i wymiarów dachu.Oprócz niemalowanych szarych, płyty są produkowane także w kilku kolorach – czerwonym, brązowym, grafitowym, ceglastym, zielonym i niebieskim. Objęte są 15-letnią gwarancją.Na przeszkodzie szerszemu wejściu tej nowinki na rynek stoją jednak ceny – w porównaniu z eternitem płyty włókno-cementowe są znacznie droższe. Dlatego w miarę opanowywania technologii produkcji producenci obniżają ceny. Obecnie wynoszą one od 13,20 zł/m2 (dla płyty niemalowanej) do 16,15 zł/m2 (dla malowanej). Zakłady postulują np. wzorem Europy Zachodniej zniesienie cła na drogie, importowane z Japonii włókno Kuralon. To pomogłoby obniżyć koszty wytwarzania.

Kolejnym skutkiem poznania prawdy o niebezpieczeństwie związanym z użytkowaniem azbestu jest poszukiwanie metod usuwania i unieszkodliwiania go. Azbest związany z cementem w płycie jest tak długo nieszkodliwy dla otoczenia, jak długo nie zostanie z tego cementu uwolniony. Wskazana jest konserwacja płyt przez ich pomalowanie farbami akrylowymi, natomiast uszkodzone należy albo wymienić albo pokryć innymi płytami - bez mechanicznego czyszczenia powierzchni. W 1978r Agencja Ochrony Środowiska (EPA) w USA dokonała testu 158 powłok mających chronić przed emisją włókien azbestu do środowiska naturalnego. Tylko 13 sprostało wymaganiom dotyczącym ich właściwości fizykochemicznych, odporności na uderzenia, ścierane, wietrzenie, emisję gazów toksycznych, odporności ogniowej. Z pośród tych powłok tylko FIRECHECK P.P. został uznany za materiał spełniający zadanie zabezpieczenia azbestu przed emisją szkodliwych włókien. Od tego czasu FIRECHECK P.P. jest używany na całym świecie i pozostaje niepodważalnym liderem w swojej klasie. FIRECHECK P.P. jest bezspoinową, elastyczną powłoką, wiążącą i zamykającą przed uwalnianiem wszystkie włókna azbestu, będąc przy tym materiałem w pełni hydroizolacyjnym, ognioodpornym i przydatnym do zastosowania wewnętrznego jak i zewnętrznego. Pozwala na łatwe i szybkie naprawy miejscowe, jest wysoce odporny na uderzenia, jego skład oparty na bazie wody sprawia, iż jest materiałem nietoksycznym i bezpiecznym dla zdrowia. Dostępny jest w szerokiej gamie kolorów. Jego zalety zostały potwierdzone wysoką oceną CLASS 1 wg normy BS 476 Part 7. W pewnych warunkach usuwanie materiału zawierającego azbest jest niezbędne, zwłaszcza przy rozbiórkach i przebudowach budynków. W takim przypadku unieszkodliwienie azbestu będzie polegało na wiązaniu włókien, aby wykluczyć ich emisję w powietrze.
Do niedawna przed usunięciem materiałów zawierających azbest nasączano je wodą. Metoda ta nie gwarantowała unieszkodliwienia azbestu, z uwagi na powtórną emisję włókien w powietrze po odparowaniu wody. Wysoce zaawansowany technologicznie system FIBRELOCK P.P. spełnia zadanie unieszkodliwienia azbestu podczas jego usuwania skutecznie i kompleksowo; znaczy to iż materiał wnika w głąb struktury azbestu impregnując i wiążąc włókna uniemożliwiając ich uwalnianie się i jest skuteczny w całym "mokrym" procesie usuwania azbestu, gdyż nie wysycha i nie paruje. System ten w roku 1998 uzyskał polski certyfikat I.T.B.







LITERATURA:

  1. Szymczykiewicz Konrad: Uwaga! Azbest;

  2. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska: ODPADY zagrożeniem dla środowiska; mgr Maria Suchy: Odpady niebezpieczne-azbest, W-wa 1998

  3. Azbest i inne naturalne włókna mineralne; Tom: 53 Kryteria zdrowotne środowiska, PZWL W-wa 1990

  4. Azbest, zagrożenia zdrowotne. Unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest; Prz. Komunalny; 2000; nr4

  5. Domka L., Urbaniak W.: Azbest-zdradliwy minerał; Prz. Komunalny; 2000; nr3

  6. Fienko R.: Azbest-zagrożenie i sposoby postępowania; EKO-Problemy; 1999; nr1

  7. Jankowski A.: Kierunki rozwoju ekologicznych materiałów ciernych do hamulców maszyn wyciągowych; W: II Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna; 1995; Gliwice: PŚl.

  8. Realizacja programu wycofywania azbestu i wyrobów zawierających azbest; Odpady i Środowisko:2000; nr4

  9. Sienkiewicz R., Siuta J.: Skutki użytkowania odpadów azbestowych w gminie Szczucin; Ekoinżynieria; 1998; nr4

  10. Szczęsna A.: Prawne aspekty w gospodarce odpadami azbestowymi; Odpady i Środowisko; 2000; nr2

  11. Sadłowska K.: Pan jest skażony; Rzeczpospolita-archiwum; 2000.09.13

  12. Forowicz K.: Bezpieczne wielkie czyszczenie kraju; Rzeczpospolita-archiwum; 1999.08.31

  13. Forowicz K.: Azbestowy szlak z Polski do Niemiec; Rzeczpospolita-archiwum; 1999.09.07

  14. Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o odpadach (Dz. U. Nr 96 poz. 592)

  15. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 101 poz. 628)

  16. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 kwietnia 1998r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 45 poz. 280)

  17. Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z 1994, 1996, 1997r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wyroby ze względu na potrzebę ochrony zdrowia i środowiska (Dz. U. Nr 133 poz. 690), (Dz. U. Nr 155poz. 766), (Dz. U. Nr 85 poz. 542)

  18. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1997r. w sprawie opłat za składowanie odpadów (Dz. U. Nr 162 poz. 1116)

  19. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 24 grudnia 1997r. w sprawie klasyfikacji odpadów (Dz. U. Nr 162 poz. 1135)

  20. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 1998r. w sprawie określenia odpadów, które powinny być wykorzystywane w celach przemysłowych, oraz warunków, jakie muszą być spełnione przy ich wykorzystywaniu (Dz. U. Nr 90 poz. 573)

  21. Mgr inż. Alfred Brzozowski: Zagrożenie azbestem w budownictwie.

  22. Prof. dr hab. med. Neonila Szeszenia-Dąbrowska: Zagrożenia zdrowotne ekspozycji na pył azbestu w Polsce.

  23. Deja L., Raczyńska H.: Azbest wczoraj-dziś – jutro; Materiały budowlane; 3’97 (XXII nr 295

  24. Witkowski Andrzej: Przypomnienie azbestu; Atest; 7/2000

  25. Cauchon Dennis: Azbest- czyha w nim śmierć; Przegląd Reader’s Digest; Grudzień 1999

  26. Rozporządzenie Ministra Gospodarkiz dnia 14 lutego 2000r w sprawie dopuszczenia w 2000r. wyrobów zawierających azbest do produkcji lub do wprowadzenia na polski obszar celny (Dz. U. Nr 156 poz.188)

  27. Dyrektywa Rady 87/217/eec z 19.03.87 w sprawie zapobiegania i ograniczenia zanieczyszczenia środowiska przez azbest

  28. Spyrka Anna: Azbest (nie)chlubny minerał stulecia; Promotor

  29. Sztorm Aleksander: Dach znany i nieznany: nowinki w natarciu; Licz i buduj 6/2000

  30. Materiały promocyjne firmy Jarząbek





















































AZBEST










* odnotowane zachorowania w latach 1976-1996 na terenie całej Polski,


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
20030901171227
20030901172852id#996 Nieznany
20030901202215id$131 Nieznany
20030901174251 LEDMYUOPBTGTN6OSNRYZL5HTUKZMMLT7GSRQLWQ
20030901224912id$310 Nieznany
20030901194154id$100 Nieznany
20030902194524id$334 Nieznany
20030901220642id$254 Nieznany
20030902214421id$508 Nieznany
20030901220350id$249 Nieznany
20030902195940
20030901203541id$160 Nieznany
20030902195258
20030901173121id#999 Nieznany
20030902195651