Wynikowe plany ksztalcenia wyni Nieznany

Wynikowy plan nauczania historii w klasach I a i I c LO w Suchowoli


Opracowany na podstawie programu nauczania historii w liceum i technikum, kształcenie w zakresie podstawowym; DKOS – 5002-07/07, z uwzględnieniem Podstawy programowe określonej Rozporządzeniem MENiS z dnia 26.02.2002 r., przygotowany przez mgr Danutę Rusel.


Plan przygotowany na podstawie publikacji:

J. Choińska-Mika, W. Lengauer, M. Tymowski, K. Zielińska, Historia 1. Kształcenie w zakresie podstawowym. Podręcznik dla liceum i technikum, WSiP, Warszawa 2007;

J. Choińska-Mika, K. Zielińska, Historia 1. Kształcenie w zakresie podstawowym. Poradnik dla nauczyciela liceum i technikum, WSiP, Warszawa 2007.


Zastosowane oznaczenia


Kategorie taksonomiczne celów nauczania:

A – zapamiętywanie wiadomości

B – zrozumienie wiadomości

C – zastosowanie wiadomości w sytuacja typowych

D – zastosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych


Poziomy wymagań w odniesieniu do propozycji zadań sprawdzających:

P – podstawowy

PP – ponadpodstawowy



Liczba godzin tygodniowo w klasie z zakresem podstawowym – 1;


















Temat jednostki lekcyjnej


Wymagania

Uwagi


podstawowe

ponadpodstawowe



po lekcji uczeń:


Wprowadzenie do historii:



1. Organizacja pracy na lekcji historii.





wie, jakie umiejętności będzie rozwijał na ponadgimnazjalnym etapie kształcenia [A];

rozumie, czym są standardy osiągnięć i w jakim celu są formułowane [B];

wie, jaki materiał nauczania przypadnie na poszczególne lata i semestry nauki [A];

wie, z jakich środków dydaktycznych będzie korzystać [A];

zna sposoby sprawdzania wiedzy i umiejętności oraz kryteria oceniania i wymagania na poszczególne oceny [A];



  1. Przeszłość i jej

poznanie.











3. Pierwsze cywilizacje i ich twórcy.





rozróżnia pojęcia – „historia”, „prehistoria”, „cezura”, „periodyzacja”, „kultura duchowa”, „kultura materialna”, „starożytność”, „antyk”, „starożytność klasyczna”, „średniowiecze”, „epoka nowożytna”, „epoka najnowsza” [B];

podaje przykłady faktów, zjawisk, procesów historycznych [B];

definiuje pojęcie „źródło historyczne” [B];

rozróżnia poszczególne typy źródeł historycznych i podaje ich przykłady [B];

czerpie informacje ze źródła pisanego i ikonograficznego [B];


definiuje pojęcia – „hominidy”, „antropogeneza”, „antropologia”, „paleolit”, „mezolit”, „neolit” [A];

wymienia osiągnięcia człowieka w okresie od paleolitu do neolitu [B];

wyjaśnia doniosłość rewolucji neolitycznej [C];

uzasadnia stosowanie cezur w podziale dziejów na epoki [C];

wyjaśnia przyczyny różnic w periodyzacji dziejów Europy Zachodniej i Polski [C];

uzasadnia przydatność prowadzenia badań historycznych [C];







wymienia i porządkuje chronologicznie etapy rozwoju istot człowiekowatych [C];

wymienia i porządkuje chronologicznie epoki z najdawniejszych dziejów człowieka (od paleolitu do neolitu) [C];

odkrywa i nazywa różne kryteria klasyfikacji epok w najdawniejszych dziejach człowieka [C];



3. Cywilizacje Mezopotamii i Egiptu.




wyjaśnia pojęcia – „miasto-państwo”, „ustrój teokratyczny”, „despocja wschodnia” [B];

wymienia najważniejsze osiągnięcia starożytnych ludów Bliskiego Wschodu [B];

wymienia największe państwa starożytnego Bliskiego Wschodu oraz sytuuje je w czasie i przestrzeni (na mapie) [C];

odróżnia miasta-państwa od większych organizmów państwowych i imperiów [B];

definiuje pojęcia – „despocja wschodnia”, „synkretyzm religijny” [A];

wyjaśnia związki między strukturą społeczną a wierzeniami religijnymi starożytnych Egipcjan [C];




wyjaśnia znaczenie stosowania żelaza, prawodawstwa oraz komunikacji dla funkcjonowania państw starożytnego Bliskiego Wschodu [C];

wymienia twórców potęgi perskiej [B];

porównuje imperium perskie z wcześniejszymi państwami Bliskiego Wschodu [C];

synchronizuje etapy dziejów Egiptu z dziejami cywilizacji mezopotamskiej [C];

odkrywa różnice i podobieństwa między cywilizacjami egipską i mezopotamską [C];


5. Cywilizacja Indii i Chin.



wymienia główne osiągnięcia cywilizacji przedaryjskiej i aryjskiej w Indiach [A];

wyjaśnia pojęcia – „cywilizacja przedaryjska”, „cywilizacja miejska”, „warna”, „kasta”, „braminizm”, „hinduizm”, „buddyzm”, „taoizm”, „konfucjanizm” [C];

lokuje w przestrzeni cywilizacje przedaryjską, aryjską i chińską [B];

synchronizuje etapy rozwoju starożytnych cywilizacji Indii i Chin z dziejami Bliskiego Wschodu [C];

odkrywa związki hinduizmu, buddyzmu i konfucjanizmu ze strukturami społecznymi starożytnych cywilizacji azjatyckich [C];

odkrywa znaczenie hinduizmu, buddyzmu i


6. Cywilizacje starożytne poza wielkimi rzekami.














Powtórzenia wiadomości.

Sprawdzian wiadomości.


wymienia osiągnięcia Fenicjan, ich największe miasta, zajęcia jakimi zajmowali się Fenicjanie

wyjaśnia pojęcia – „diaspora”, „niewola egipska”, „niewola babilońska”, „Królestwo Izraela”, „Królestwo Judy”, „religia mojżeszowa”, „judaizm” [B];

podaje główne zasady religii mojżeszowej [B];

identyfikuje postacie – Abrahama, Mojżesza, Saula, Dawida, Salomona, Heroda Wielkiego, [A];

lokuje w czasie i przestrzeni trwanie starożytnego Izraela [B];

wyjaśnia pojęcia: „imperium”, „satrapia”, „dualizm religijny”,

lokuje w czasie i przestrzeni istnienie Imperium perskiego


wyjaśnia jakie znaczenie zyskała sobie Kartagina

wyjaśnia pochodzenie nazw i tytułów – Izrael, Palestyna, Biblia, Stary Testament, Nowy Testament, Tora [C];

odkrywa związki między judaizmem a chrześcijaństwem [C];

konfucjanizmu we współczesnej Azji [C];




wymienia dokonania króla perskiego Dariusza

odkrywa różnice istniejące między poszczególnymi cywilizacjami



7. Kształtowanie się świata greckiego.



definiuje pojęcia – „kultura minojska”, „kultura mykeńska”, „agora”, „kolonia”, „metropolia”, „oligarchia”, „demokracja”, „arystokracja”, „tyrania”, „monarchia” [A];

lokuje w czasie i przestrzeni kultury minojską i mykeńską oraz Wielką Kolonizację [B];

lokuje w czasie Wieki Ciemne, powstanie polis greckich [B];

rozróżnia formy ustroju greckich poleis [B];

rozróżnia przyczyny i skutki Wielkiej Kolonizacji [B];

wymienia krainy starożytnej Grecji oraz nazwy plemion greckich [A];

wymienia osiągnięcia kultur minojskiej i mykeńskiej [C];

wyjaśnia pochodzenie nazwy „Grecy” [C];

klasyfikuje język grecki jako jeden z języków indoeuropejskich [C];

wyjaśnia związki między kulturami – minojską mykeńską i grecką [C];


8. Między Spartą a Atenami.




rozróżnia i stosuje pojęcia – „strateg”,  „ostracyzm”, „demagog”, „hegemonia”, „urząd kolegialny”, „heloci”, „periojkowie” [B];

lokuje w czasie i przestrzeni oligarchię spartańską i demokrację ateńską [B];

identyfikuje postacie – Drakona, Solona, Pizystrata, Klejstenesa, Peryklesa, Likurga [A];

rozróżnia instytucje polityczne Sparty i Aten [B];

porównuje funkcjonowanie oligarchii i demokracji w starożytnej Grecji [C];

podaje daty – bitew pod Maratonem, Termopilami, Salaminą i Platejami, wojny peloponeskiej [A];

identyfikuje głównych greckich bohaterów wojen z Persami – Miltiadesa, Leonidasa, Temistoklesa [A];

lokalizuje na mapie główne krainy Persji oraz miejsca bitew Greków z Persami [B];

rozróżnia bezpośrednie i pośrednie przyczyny oraz skutki wojen grecko-perskich [B];

podaje daty wojny peloponeskiej [A];

wyjaśnia znaczenie praw Drakona, reform Solona, reform Klejstenesa [C];

odkrywa ograniczenia i możliwości antycznej oligarchii i demokracji [C];

odkrywa podobieństwa i różnice między starożytną demokracją grecką a demokracją współczesną [D];

podaje daty – opanowania Jonii przez Persów, wybuchu powstania jońskiego, pokoju Kaliasa [A];

identyfikuje władców perskich – Cyrusa, Wielkiego, Dariusza I, Kserksesa oraz władcę lidyjskiego – Krezusa [A];

wyjaśnia charakter i znaczenie kontaktów grecko-lidyjskich w Azji Mniejszej [C];

odkrywa znaczenie wojen grecko-perskich dla tradycji cywilizacji europejskiej [C];

odkrywa ograniczenia i możliwości demokracji ateńskiej [C];

odkrywa podobieństwa i różnice między starożytną demokracją grecką a demokracją współczesną [D];


9. Kultura helleńska.



rozróżnia i stosuje pojęcia – „kultura klasyczna”, „cywilizacja klasyczna”, „bogowie olimpijscy”, „mitologia”, „akropol”, „agora”, „kanon”, „igrzyska olimpijskie”, „gimnazjon”, „tympanon”, „biblioteka” [B];

lokuje w czasie etapy rozwoju kultury greckiej [B];

wymienia głównych bogów olimpijskich oraz identyfikuje ich atrybuty [A];

identyfikuje główne postacie twórców kultury greckiej i ich dzieła [A];

identyfikuje style oraz dzieła greckiej architektury i rzeźby [A];

identyfikuje postacie – Talesa, Heraklita, Demokryta, Pitagorasa, Sokratesa, Platona, Arystotelesa [A];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „filozofia”, „jońska filozofia przyrody”, „idealizm”, „racjonalizm”, „materializm”, „logika”, „dialektyka”, „etyka”, „retoryka”, „sofistyka”, „Akademia”, „Likejon” [B];

identyfikuje poglądy filozofów greckich [A];

wyjaśnia znaczenie mitów greckich w kulturze europejskiej [C];

wymienia formy kultu w religii greckiej [A];

wyjaśnia związek między formami życia społeczno-politycznego a przemianami kultury greckiej [C];

odkrywa rolę kultury greckiej jako podstawy kultury europejskiej [C];

lokuje w czasie i przestrzeni greckie szkoły filozoficzne [B];

wyjaśnia kolejne etapy rozwoju filozofii greckiej [C];

odkrywa znaczenie filozofów greckich w dziejach myśli ludzkiej [C];


10. Świat hellenistyczny.



rozróżnia i stosuje pojęcia – „falanga”, „filipika”, „diadoch”, „muzeum”, „epoka hellenistyczna”, „hellenizacja”, „orientalizacja”, „stoicyzm”, „epikureizm”, „węzeł gordyjski”, „monarchia hellenistyczna”, „siedem cudów świata” [B];

identyfikuje postacie – Filipa II, Aleksandra III Wielkiego, Dariusza III, Demostenesa, Epikura, Archimedesa, Euklidesa, Arystarcha, Eratostenesa [A];.

podaje daty – bitwy pod Cheroneją, początku wyprawy Aleksandra Wielkiego [A];

lokuje w czasie i przestrzeni imperium Aleksandra Wielkiego [B];

wyjaśnia znaczenie imperium Aleksandra Wielkiego i monarchii hellenistycznych w dziejach Bliskiego Wschodu [C];

odkrywa znaczenie epoki i kultury hellenistycznej w dziejach cywilizacji światowej [C];


11. Republika rzymska i jej ekspansja.





podaje daty – założenia Rzymu, początku Republiki, zakończenia podboju Italii przez Rzym, wojen punickich [A];

identyfikuje postacie – mitycznych założycieli Rzymu, Tarkwiniusza Pysznego, Pyrrusa, Hannibala, Scypiona Afrykańskiego [A];

wyjaśnia pojęcia – „wilczyca kapitolińska”, „pyrrusowe zwycięstwo”, „wojna punicka”, „republika”, „senat”, „patrycjusze”, „plebejusze”, „kolonia rzymska”, „obywatelstwo rzymskie”, „autonomia”, „imperium” [B];

wymienia i lokuje w przestrzeni krainy historyczne i państwa związane z dziejami Rzymu [B];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „republika”, „obywatelstwo rzymskie”, „zgromadzenie ludowe”, „senat”, „konsul”, „dyktator”, „cenzor”, „kwestor”, „nobilowie”, „ekwici”, „trybun ludowy”, „plebs”, „proletariat”, „latyfundium”, „weteran”, „triumwirat”, „cesarstwo”, „pryncypat” [B];

podaje daty – śmierci Cezara, bitwy pod Akcjum, początku Cesarstwa Rzymskiego [A];

identyfikuje postacie – Spartakusa, braci Grakchów, Mariusza, Cezara, Oktawiana Augusta [A];

wyjaśnia przyczyny i skutki reform Grakchów oraz reformy wojskowej Mariusza [C];

wyjaśnia przyczyny i skutki dyktatury Cezara [C];


porównuje sposób zakładania kolonii przez Greków i Rzymian [C];

porównuje politykę Rzymu wobec podbitych ludów w Italii i na innych obszarach [C];

wyjaśnia przyczyny sukcesu ekspansji Rzymu, wyróżniając czynniki militarne, polityczne i kulturowe [C];

wyjaśnia przyczyny i skutki zwycięstwa Oktawiana w wojnie domowej [C];

lokuje w czasie i przestrzeni kryzys Republiki, podboje Cezara, I i II triumwirat [B];


12. Cesarstwo Rzymskie.


podaje daty rządów Augusta [A];

identyfikuje postacie – Augusta, Trajana, Marka Aureliusza [A];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „limes”, „pretorianie”, „ekwici”, „dekurionowie” [B];

wyjaśnia pojęcia – „pokój rzymski”, „romanizacja” [B];

wylicza zdobycze cywilizacyjne upowszechnione przez Rzymian w prowincjach [A];

lokuje w przestrzeni prowincje rzymskie i miasta założone przez Rzymian w Europie Zachodniej i Środkowej [B];

wyjaśnia znaczenie miast i armii w procesie romanizacji prowincji [C];

wyjaśnia funkcjonowanie systemu zarządzania prowincjami w okresie pryncypatu [C];


13. Osiągnięcia cywilizacji rzymskiej













Powtórzenie wiadomości.

Sprawdzian wiadomości.

podaje daty – założenia Rzymu, okresów Republiki i Cesarstwa w dziejach Rzymu, spisania prawa XII tablic oraz Kodeksu Justyniana [A];

identyfikuje twórców kultury Imperium Rzymskiego – Salustiusza, Senekę, Owidiusza, Wergiliusza, Horacego, Plutarcha, Tytusa Liwiusza, Tacyta, Klaudiusza, Ptolemeusza [A];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „forum”, „retoryka”, „bazylika”, „termy”, „teatr”, „amfiteatr”, „cyrk”, „łuk triumfalny”, „panteon”, „trybunał”, „akwedukt”, „mecenas” [B];

wyjaśnia pojęcia – „uniwersalna cywilizacja śródziemnomorska”, „prawo obywatelskie”, „geocentryczny model świata” [B];

lokuje w czasie twórców kultury Imperium Rzymskiego – Salustiusza, Senekę, Owidiusza, Wergiliusza, Horacego, Plutarcha, Tytusa Liwiusza, Tacyta, Klaudiusza, Ptolemeusza [B];

wyjaśnia podział Cesarstwa na dwa obszary kulturowe – Zachód i Wschód [C];

w różnych dziedzinach kultury Imperium Romanum wskazuje wpływy kultury greckiej oraz oryginalne dokonania Rzymian [B];

wymienia czynniki stanowiące o jedności cywilizacji śródziemnomorskiej [A];

odkrywa trwanie kultury rzymskiej w cywilizacji europejskiej późniejszych epok [C];


14. Przemiany religijne. Powstanie chrześcijaństwa.

























15. Upadek Cesarstwa Rzymskiego.

podaje daty – zdobycia Palestyny przez Rzymian, ukrzyżowania Jezusa, spisania Ewangelii, podróży misyjnych św. Pawła, początku prześladowania chrześcijan, ogłoszenia wolności wyznawania chrześcijaństwa, uznania chrześcijaństwa za religię panującą w Imperium Rzymskim [A];

identyfikuje postacie – Heroda Wielkiego, Poncjusza Piłata, czterech ewangelistów, Pawła z Tarsu, Nerona, Konstantyna Wielkiego, Teodozjusza Wielkiego [A];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „auspicje”, „geniusz”, „religia tradycyjna”, religia objawiona”, „mesjasz”, „Ewangelia”, „Nowy Testament”, „teologia”, „apostoł”, „biskup”, „metropolita”, „patriarcha”,

papież”, „katakumby”, „Kościół katolicki”,  „poganie”, „sobór powszechny”, „herezja” [B];

lokalizuje na mapie – obszar życia i działalności Chrystusa, pierwsze gminy chrześcijańskie, stolice patriarchatów [B];

wymienia podstawowe cechy organizacji, doktryny i systemu wartości chrześcijaństwa w czasach starożytnych [A];

podaje daty – nadania obywatelstwa rzymskiego całej wolnej ludności Cesarstwa, reform Dioklecjana, ogłoszenia wolności wyznawania religii chrześcijańskiej, soboru nicejskiego, uznania chrześcijaństwa za religię panującą w Cesarstwie Rzymskim, ostatecznego podziału Cesarstwa na Wschód i Zachód, detronizacji Romulusa Augustulusa przez Odoakara [A];

identyfikuje postacie – Marka Aureliusza, Karakalli, Dioklecjana, Konstantyna Wielkiego, Teodozjusza Wielkiego, Attyli, Decjusza, Odoakra [A];

rozróżnia i stosuje pojęcia – „kolon”, „kolonat”, „tetrarchia”, „dominat”, „poganie”, „credo”, „sobór powszechny”, „herezja” [B];

wyjaśnia pojęcia – „imperium Sasanidów”, „Cesarstwo Wschodu”, „Cesarstwo Zachodu”, „królestwa germańskie”, „Wędrówka Ludów”, „Cesarstwo Bizantyjskie” [B];

lokuje w przestrzeni – królestwa germańskie, Wędrówkę Ludów, miejsca bitew pod Adrianopolem i na Polach Katalaunijskich [B];

rozróżnia polityczne, społeczne i kulturowe czynniki kryzysu Imperium Rzymskiego na przełomie II i III w. [B];

odróżnia przyczyny pośrednie i bezpośrednie upadku Cesarstwa na Zachodzie [B];


wyjaśnia związek wczesnego chrześcijaństwa z judaizmem [C];

wyjaśnia pierwotne znaczenie greckich słów apostolos i episkopos [B];

charakteryzuje etapy chrystianizacji Imperium Rzymskiego [C];

uzasadnia stwierdzenie, że „tożsamość europejska ma judeochrześcijańskie źródła” [D];



















wyjaśnia przyczyny podziału Cesarstwa na Wschód i Zachód [C];

opisuje różnice pomiędzy Cesarstwem Wschodu i Cesarstwem Zachodu [B];

wyjaśnia przyczyny i wskazuje najważniejsze cechy procesu Wędrówki Ludów [C];


16. Europa i basen Morza Śródziemnego po upadku Cesarstwa Zachodniego.


wskazuje na mapie terytoria podbite przez Karolingów oraz obszary wpływów państwa Karola Wielkiego [A];

lokuje w przestrzeni – Cesarstwo Wschodu, Cesarstwo Zachodu, Cesarstwo Bizantyjskie,powstanie zakonu benedyktynów [A];

identyfikuje postać i dokonania cesarza Justyniana [A];

rozróżnia polityczne, społeczne i kulturowe czynniki kryzysu Imperium Rzymskiego na przełomie II i III w. [B];

wyjaśnia, dlaczego Królestwo Franków okazało się najtrwalsze spośród tzw. państw sukcesyjnych [C];

przedstawia na mapie zmiany terytorium Bizancjum w czasie [B];


17. Arabowie i świat islamu



wyjaśnia terminy i pojęcia – „islam”, „ramadan”, „dżihad”, „hidżra”, „Koran”, „kalif”, „emir”, „islamizacja” [B]

lokuje w czasie życie i działalność Mahometa [B];

lokuje na mapie miejsca związane z działalnością Mahometa [B];

wymienia najważniejsze zasady obowiązujące wyznawców islamu [A];

wskazuje na mapie zasięg podbojów arabskich [B];

wymienia osiągnięcia cywilizacji arabskiej [A];

rozróżnia chrześcijańską i muzułmańską rachubę czasu [B];


wyjaśnia konsekwencje podbojów arabskich dla świata i Europy [C];

wymienia elementy jedności świata arabskiego [B];


18. Cesarstwo i papiestwo we wczesnym średniowieczu.



lokuje w czasie fakty – upadek Cesarstwa na Zachodzie, chrzest Klodwiga,

identyfikuje postacie – św. Augustyna, św. Benedykta z Nursji, św. Grzegorza I Wielkiego [A];

charakteryzuje system organizacji plemion germańskich [B];

lokuje w czasie powstanie państw Longobardów, Wizygotów, Franków oraz królestw anglosaskich [B];

wyjaśnia pojęcia – „kodyfikacja prawa”, „samowładca”, „obrazoburstwo”, „schizma”, „reguła bazyliańska”, „Kościół ortodoksyjny” [B];

podaje datę schizmy wschodniej [A];

wymienia najważniejsze cechy systemu rządów despotycznych [A];

lokuje na mapie terytorium Bizancjum za rządów Justyniana Wielkiego [B];

identyfikuje cechy charakterystyczne sztuki bizantyjskiej [A];

podaje najważniejsze cechy wyróżniające krąg cywilizacyjny Bizancjum [A];

wyjaśnia rolę chrześcijaństwa i Kościoła w procesie powstawania państw barbarzyńskich [C];


charakteryzuje system władzy w Cesarstwie Bizantyjskim [C];

charakteryzuje system organizacji kościelnej w Bizancjum [B];

wyjaśnia, w jakich dziedzinach Bizancjum kontynuowało tradycję starożytnego Cesarstwa Rzymskiego [C];


19. Wizerunek Europy w IX i X wieku.

rozróżnia dokonania Karola Młota i Karola Wielkiego [B];

podaje daty – koronacji cesarskiej Karola Wielkiego, traktatu w Verdun [A];

wskazuje na mapie terytoria podbite przez Karolingów oraz obszary wpływów państwa Karola Wielkiego [A];

wyjaśnia pojęcia – „Normandia”, „Słowianie wschodni”, „Słowianie zachodni”, „Słowianie południowi”, „Państwo Wielkomorawskie”, „misja Cyryla i Metodego” [B];

podaje daty – bitwy na Lechowym Polu, podboju Anglii przez Normanów, misji Cyryla i Metodego, chrztu Rusi, Czech i Węgier [A];

identyfikuje postacie – Wilhelma Zdobywcy, Samona, Konstantego (Cyryla), Metodego, Stefana I Wielkiego, św. Wacława, Ruryka, Włodzimierza Wielkiego [A];

nazywa dynastie panujące we wczesnym średniowieczu w Europie Środkowo-Wschodniej [A];


wymienia elementy jedności państwa Karola Wielkiego, rozróżniając czynniki polityczne i kulturowe [B];

wyjaśnia genezę różnic między dwoma państwami, które wyłoniły się po rozpadzie monarchii karolińskiej – Francją i Niemcami [C];

ocenia znaczenie dokonań Karola Wielkiego w procesie ujednolicania Europy [B];

wymienia świętych patronów królestw Europy Środkowej i Skandynawii [A];

ocenia znaczenie misji Cyryla i Metodego dla chrystianizacji Europy Środkowej [D];

charakteryzuje czynniki państwowotwórcze na obszarze Europy Północnej i Środkowo-Wschodniej [C];


20. Powstanie państwa polskiego

wyjaśnia pojęcia – „prawo książęce”, „trybut”, „biskupstwo misyjne” [B];

identyfikuje postacie – legendarnych przodków Mieszka I, Mieszka I, Dobrawy [A];

identyfikuje plemiona lechickie i wskazuje na mapie ich siedziby [A];

wskazuje na mapie obszary wchodzące w skład państwa Mieszka I [B];

rozróżnia polityczne i kulturowo-ideowe przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka I [B];

wymienia i charakteryzuje bezpośrednie i długofalowe konsekwencje przyjęcia chrztu przez Mieszka I [C];

wyjaśnia pojęcia – „misja św. Wojciecha”, „zjazd gnieźnieński”, „arcybiskupstwo gnieźnieńskie” („polska metropolia kościelna”), „pokój budziszyński”, „koronacja królewska” [B];

identyfikuje postacie – biskupa Wojciecha, Bolesława Chrobrego, Ottona III [A];

podaje daty – misji św. Wojciecha, zjazdu gnieźnieńskiego, pokoju w Budziszynie, koronacji Bolesława Chrobrego [A];

rozróżnia terytorium państwa polskiego pod koniec panowania Mieszka I i pod koniec rządów Bolesława Chrobrego [B];

wyjaśnia pojęcia – „wieś służebna”, „organizacja służebna”, „pan grodowy” [B];




charakteryzuje rolę Polan w procesie kształtowania się państwa polskiego [C];

wymienia i charakteryzuje czynniki państwowotwórcze na ziemiach polskich [C];

porównuje procesy państwowotwórcze na ziemiach polskich i innych obszarach Europy Środkowej [C];

charakteryzuje zmiany kulturowe, które były następstwem przyjęcia chrztu przez Mieszka I i chrystianizacji Polski [C];

wyjaśnia genezę zjazdu gnieźnieńskiego [C];

wymienia postanowienia zjazdu gnieźnieńskiego i wyjaśnia ich znaczenie [C];

ocenia znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego [C];

identyfikuje postacie w ikonografii Drzwi Gnieźnieńskich [A];

społeczne Polski wczesnopiastowskiej [C];


wymienia i charakteryzuje przejawy wzrostu roli możnowładztwa w państwie polskim [C];


21. Państwo, społeczeństwo, kultura za pierwszych Piastów.



wymienia najdawniejsze zabytki piśmiennictwa powstałe na ziemiach polskich [A];

wymienia zabytki wczesnopiastowskiego budownictwa na ziemiach polskich [A];

wymienia funkcje spełniane przez grody [A];

wymienia elementy struktury społecznej i charakteryzuje poszczególne grupy

wyjaśnia, na czym polegała feudalizacja ustroju społeczno-politycznego w Polsce pierwszych Piastów [C];


22. Społeczeństwo i gospodarka feudalna.






Powtórzenie wiadomości.

Sprawdzian wiadomości.

wyjaśnia pojęcia – „dwupolówka”, „renta feudalna”, „komendacja”, „immunitet sądowy”, „immunitet gospodarczy”, „inwestytura”, „lenno”, „system feudalny”, „drabina feudalna”, „własność podzielona” [B];

wyjaśnia system organizacji włości feudalnej [C];

opisuje ceremonię hołdu lennego [B];

charakteryzuje powinności seniora i wasala [C];


wyjaśnia okoliczności ukształtowania się grupy feudałów [C];

charakteryzuje wczesnośredniowieczne rolnictwo [C];

wyjaśnia, w czym przejawiał się partykularyzm gospodarczo-społeczny we wczesnym średniowieczu [C];


23. Przemiany gospodarcze i społeczne w Europie od Xi do XIII wieku.



wyjaśnia pojęcia – „trójpolówka”, „renta feudalna”, „komendacja”, „immunitet sądowy”, „immunitet gospodarczy”, „inwestytura”, „lenno”, „system feudalny”, „drabina feudalna”, „własność podzielona” [B];

wyjaśnia system organizacji włości feudalnej [C];

wyjaśnia okoliczności ukształtowania się grupy feudałów [C];

charakteryzuje wczesnośredniowieczne rolnictwo [C];


24. Walka o hegemonie w świecie chrześcijańskim.




wyjaśnia pojęcia – „średniowieczne cesarstwo rzymskie”, „władze uniwersalne”, „konklawe”, „spór o inwestyturę”, „pójść do Canossy”, „konkordat”, „krucjata”, „herezje”, „inkwizycje” [B];

lokuje w czasie i przestrzeni cesarstwo ottońskie [B];

identyfikuje postacie – Ottona I, Ottona III, Grzegorza VII, Henryka IV [A];

podaje daty – koronacji cesarskiej Ottona I, konkordatu wormackiego [A];

wymienia reformy wprowadzone w Kościele przez Grzegorza VII [A];

wyjaśnia znaczenie reform gregoriańskich [C];

określa chronologię sporu o inwestyturę [B];

wyjaśnia rolę kongregacji kluniackiej w procesie reformy Kościoła [C];

wyjaśnia znaczenie rywalizacji władz uniwersalnych w dziejach Europy [C];


25. Monarchia piastowska między jednością a rozbiciem.


wyjaśnia pojęcia – „kryzys monarchii”, „odbudowa organizacji kościelnej”, „pierwsza monarchia piastowska”, „druga monarchia piastowska” [B];

identyfikuje postacie – Mieszka II, Kazimierza Odnowiciela, Bolesława Śmiałego, biskupa Stanisława [A];

podaje daty – wybuchu buntu poddanych, pierwszej monarchii piastowskiej, koronacji Bolesława Śmiałego [A];

wyjaśnia okoliczności śmierci biskupa Stanisława [C];





wyjaśnia przyczyny załamania pierwszej monarchii piastowskiej [C];

charakteryzuje działania podjęte przez Kazimierza Odnowiciela w celu odbudowy państwa oraz ocenia ich skutki [C];

wyjaśnia przyczyny trwających wśród historyków sporów dotyczących tzw. sprawy św. Stanisława [C];

wyjaśnia skutki klęski Bolesława Śmiałego [C];





26. Ziemie polskie w okresie rozbicia dzielnicowego.


wyodrębnia cezury w ramach okresu rozbicia dzielnicowego Polski [A];

wymienia i charakteryzuje zagrożenia zewnętrzne Polski w czasach rozbicia dzielnicowego [C];

odczytuje z tablicy genealogicznej podziały dynastii piastowskiej na poszczególne linie [B]


charakteryzuje procesy polityczne zachodzące na ziemiach polskich w czasie rozbicia dzielnicowego [C];

wyjaśnia, jakie czynniki sprzyjały postępującej decentralizacji państwa polskiego [C];


27. Ziemie polskie w okresie rozbicia dzielnicowego. Gospodarka i społeczeństwo.



wyjaśnia pojęcia – „Marchia Brandenburska”, „zakon krzyżacki”, „najazdy mongolskie” [B];

podaje daty – ostatniego hołdu złożonego przez polskiego księcia cesarzowi, sprowadzenia Krzyżaków do Polski, bitwy pod Legnicą [A];

wyjaśnia okoliczności powstania państwa zakonnego w Prusach [C];

;

wyjaśnia pojęcia – „lokacja miasta”, „lokacja wsi”, „zasadźca”, „prawo niemieckie”, „ława miejska”, „prawo rycerskie”, „stan społeczny” [B];

wyjaśnia, na czym polegała lokacja wsi na prawie niemieckim [C];

wyjaśnia następstwa kolonizacji na prawie niemieckim [C];

wymienia stany społeczne, które ukształtowały się w Polsce [A];

na mapie lokalizuje miejscowości, w których zachowały się budowle romańskie [B];

wymienia najważniejsze osiągnięcia kultury polskiej w czasach rozbicia dzielnicowego [A];

wyjaśnia, dlaczego zasady ustrojowe wprowadzone na mocy testamentu Bolesława Krzywoustego okazały się nietrwałe [C];

wyjaśnia różnice pomiędzy osadnictwem na prawie polskim a kolonizacją na prawie niemieckim [C];

charakteryzuje okoliczności kształtowania się stanów społecznych na ziemiach polskich [C];



28. Rozkwit kultury średniowiecza od XI do XIII wieku.



umieszcza w czasie i przestrzeni style – przedromański i romański [B];

odróżnia tematy i formy charakterystyczne dla stylu romańskiego [B];

na wybranych przykładach wyjaśnia symbolizm sztuki romańskiej [C];


29. Przemiany w gospodarce, społeczeństwie i świadomości europejskiej w XIV i XV wieku.

wyjaśnia pojęcia – „kryzys demograficzny”, „kryzys gospodarczy”, „kryzys społeczny”, „kryzys polityczny”, „ogradzanie”, „czarna śmierć”, „wojna stuletnia”, „wojna dwóch róż” [B];

identyfikuje postacie – Joanny d’Arc, Jana Husa, Zygmunta Luksemburskiego, Władysława Warneńczyka [A];

wyjaśnia przyczyny oraz następstwa kryzysu demograficznego, gospodarczego, społecznego i politycznego w Europie XIV–XV w. [C];

rozróżnia bezpośrednie i pośrednie przyczyny kryzysu XIV w. [B];

wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wojen husyckich [C];

wskazuje na mapie zasięg podbojów tureckich w Europie [B];

wyjaśnia pojęcia – „niewola awiniońska”, „koncyliaryzm”, „unia florencka”, „kolegium elektorów”, „rekonkwista” [B];

podaje daty – wybuchu epidemii „czarna śmierci” w Europie,

podaje daty – wydania Złotej Bulli przez Karola IV, soboru w Konstancji, zawarcia unii florenckiej, zakończenia rekonkwisty [A];

identyfikuje dynastie – Tudorów, Walezjuszy, Habsburgów [A];

wymienia decyzje soboru w Konstancji [A];

charakteryzuje późnośredniowieczną monarchię stanową [C];

wyjaśnia pojęcia – „arcybiskupstwo praskie”, „unia polsko-węgierska”, „unia polsko-litewska”, „Złota Orda”, „trzeci Rzym” [B];

wymienia najwybitniejszych przedstawicieli dynastii Luksemburgów, Andegawenów, Gedyminowiczów [A];

podaje daty – unii polsko-węgierskiej za panowania Andegawenów, chrztu Litwy, bitwy na Kulikowym Polu, bitwy pod Grunwaldem, unii kalmarskiej [A];


charakteryzuje przejawy kryzysu demograficznego, społecznego i gospodarczego w Europie XIV–XV w. [C];

lokalizuje na mapie miejsca wielkich bitew wojny stuletniej [B];

wyjaśnia następstwa ekspansji tureckiej w Europie [C];

wyjaśnia przyczyny oraz następstwa wojny stuletniej, wyodrębnia jej główne etapy [C];

wyjaśnia przyczyny i następstwa wydania Złotej Bulli przez Karola IV [C];

wyjaśnia przyczyny schizmy zachodniej [C];

charakteryzuje system polityczny Rzeszy Niemieckiej [C];

wyjaśnia przyczyny i przejawy rozkwitu Europy Środkowo-Wschodniej w XIV–XV w. [C]

lokalizuje na mapie główne ośrodki polityczne Rusi – Nowogród, Psków, Twer i Moskwę [B];

;


30. Polityczny wizerunek Europy w późnym średniowieczu.

podaje daty – wybuchu wojny stuletniej, wymienić konflikty wewnętrzne w Anglii, Niemczech i Czechach,śmierci Jana Husa, bitew na Kosowym Polu i pod Warną [A];

wyjaśnia pojęcia – wojna dwóch róż, wojny husyckie, Złota Bulla Karola IV, unia kalmarska, Hanza[B], Imperium Osmańskie

wskazuje zasięg wpływów tureckich w Europie

określa granice piętnastowiecznych terytoriów Czech, Węgier, Litwy, państwa krzyżackiego, państwa moskiewskiego [B];

identyfikuje dynastie panujące w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w XIV i XV w [A];

wymienia i wyjaśnia polityczne, społeczne, ekonomiczne przesłanki wybuchu wojny stuletniej, okoliczności konfrontacji chrześcijaństwa a islamem, rozwój państwa osmańskiego

ocenia skutki upadku Konstantynopola

wskazać wpływy turków na dzieje świata

wyjaśnia przyczyny ekspansji i wzrostu politycznej roli Wielkiego Księstwa Moskiewskiego [C];

wyjaśnia, na czym polegała koncepcja Moskwy jako „trzeciego Rzymu” [C]


31. Polska na drodze do państwa stanowego.

podaje daty – koronacji Przemysła II, Wacława II i Władysława Łokietka, bitwy pod Płowcami [A];

wyjaśnia pojęcia – „starosta”, „procesy polsko-krzyżackie”, „procesy zjednoczeniowe” [B];

identyfikuje postacie – Jakuba Świnki, Przemysła II, Wacława II, Władysława Łokietka, wójta Alberta [A];

lokalizuje na mapie zasięg władztwa – Przemysła II, Wacława II, Władysława Łokietka [B];

wymienia środowiska społeczne dążące do zjednoczenia ziem polskich [A];

charakteryzuje okoliczności utrudniające zjednoczenie ziem polskich [C];

wyjaśnia znaczenie koronacji Przemysła II, Wacława II, Władysława Łokietka [C];

identyfikuje przedmioty symbolizujące polską państwowość (włócznia św. Maurycego, Szczerbiec, królewskie insygnia) [A];

wyjaśnia pojęcia – „reforma pieniężna”, „statuty wiślicko-piotrkowskie”, „rada królewska”, „Korona Królestwa Polskiego”, „przywilej stanowy” [B];

identyfikuje postacie – Kazimierza Wielkiego, Zygmunta Luksemburczyka, Ludwika Wielkiego, Jadwigi Andegaweńskiej [A];

podaje daty – opanowania Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego, założenia Akademii Krakowskiej, śmierci Kazimierza Wielkiego, wydania przywileju koszyckiego [A];

charakteryzuje główne cele i kierunki polityki zagranicznej Kazimierza Wielkiego [C];

wyjaśnia bezpośrednie i długofalowe następstwa przyłączenia Rusi Czerwonej do Królestwa Polskiego [C];

wymienia i charakteryzuje reformy Kazimierza Wielkiego [C];

wyodrębnia główne cechy Królestwa Polskiego jako monarchii stanowej [B];

wymienia i wyjaśnia polityczne, społeczne, ekonomiczne i kulturowe przesłanki zjednoczenia Polski [C];

ocenia różne koncepcje zjednoczenia ziem polskich [C];

porównuje Królestwo Polskie u schyłku panowania Kazimierza Wielkiego z monarchią piastowską w chwili śmierci Bolesława Krzywoustego (terytorium, ustrój, gospodarka, struktury społeczne) [C];

wyjaśnia zakres modernizacji Królestwa Polskiego za panowania Kazimierza Wielkiego [C];


32. Unia Polski za Andegawenów i Jagiellonów.


























































Powtórzenie wiadomości. Sprawdzian wiadomości.







wyjaśnia okoliczności przejęcia rządów w Polsce przez Andegawenów [C];

wyjaśnia okoliczności wydania, treść oraz bezpośrednie i długofalowe konsekwencje przywileju koszyckiego [C];

wyjaśnia pojęcia – „bojarzy”, „unia krewska”, „unia horodelska” [B];

identyfikuje postacie – Władysława Jagiełły, Witolda, Zbigniewa Oleśnickiego [A];

podaje daty – unii w Krewie, unii w Horodle, panowania Władysława Jagiełły [A];

lokalizuje na mapie – Wielkie Księstwo Moskiewskie, terytoria Złotej Ordy [B];

wyjaśnia przyczyny i warunki unii krewskiej w kontekście sytuacji międzynarodowej [C];

porównuje poziom rozwoju Polski i Litwy wmomencie zawierania unii krewskiej [C];

wskazuje główne etapy dziejów unii polsko-litewskiej w XIV–XV w. [A];

wyjaśnia pojęcia – „pierwszy pokój toruński”, „przywilej czerwiński”, „przywilej warcki”, „przywileje jedlneńsko-krakowskie” [B];

identyfikuje postacie – Ulryka von Jungingena, Pawła Włodkowica, Zbigniewa Oleśnickiego [A];

podaje daty – wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, bitwy pod Grunwaldem, pierwszego pokoju toruńskiego, przywileju czerwińskiego, przywileju warckiego przywilejów jedlneńskiego i krakowskiego [A];

lokalizuje na mapie – trasę pochodu Jagiełły pod Grunwald, obszar Żmudzi [B];

wyjaśnia przyczyny oraz bezpośrednie i długofalowe skutki wielkiej wojny z zakonem krzyżackim [C];

wyodrębnia główne etapy konfliktu Polski i Litwy z Krzyżakami [A];

wyjaśnia okoliczności wydania przywilejów w Czerwińsku, Warcie, Jedlni i Krakowie, przedstawia ich treść i ocenia znaczenie [C];

wyjaśnia pojęcia – „sejmik ziemski”, „sejm walny”, „senat”, „izba poselska”, „druga unia polsko-węgierska”, „wojna trzynastoletnia”, „Związek Pruski”, „drugi pokój toruński”, „inkorporacja”, „Prusy Królewskie”, „Prusy Krzyżackie”, „przywileje cerekwicko-nieszawskie”, „polityka dynastyczna” [B];

podaje daty – panowania kolejnych Jagiellonów, bitwy pod Warną, przywilejów cerekwicko-nieszawskich, drugiego pokoju toruńskiego, początku dwuizbowego sejmu walnego [A];

identyfikuje postacie – Kazimierza Jagiellończyka, Piotra Dunina, Elżbiety Habsburżanki, Władysława Warneńczyka, Władysława Jagiellończyka, Jana Olbrachta [A];

wskazuje na mapie i nazywa kraje, w których w XV w. panowali przedstawiciele dynastii Jagiellonów [B];

lokalizuje na mapie obszary Prus Królewskich oraz Prus Zakonnych [A];

wyjaśnia okoliczności wydania i treść kolejnych przywilejów dla rycerstwa (szlachty) [C];

wyjaśnia genezę wojny trzynastoletniej, wyodrębniając czynniki polityczne, gospodarcze i społeczne [C];

porównuje postanowienia pierwszego i drugiego pokoju toruńskiego [C];


ocenia związek polsko-węgierski za Andegawenów, wskazując jego silne i słabe strony [D];

określa długofalowe znaczenie konfliktów polsko-krzyżackich dla państwa i społeczeństwa polskiego [C];

ocenia znaczenie statutów wiślicko-piotrkowskich [C];

ocenia rządy Kazimierza Wielkiego z różnych punktów widzenia [C];

analizuje czynniki wzmacniające i osłabiające unię polsko-litewską w średniowieczu [D];

charakteryzuje skutki unii polsko-litewskiej w różnych dziedzinach (polityka, sytuacja społeczna i gospodarcza, kultura) [C];

charakteryzuje zakres władzy monarszej w Polsce i na Litwie, wskazując różnice [C];

wyjaśnia proces wzrostu roli politycznej stanu rycerskiego w Królestwie Polskim [C];

wymienia instytucje ustrojowe Królestwa Polskiego i charakteryzuje ich kompetencje [A];

porównuje rezultaty tzw. wielkiej wojny z zakonem krzyżackim i wojny trzynastoletniej [C];




9




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wynikowe plany kształcenia, IIb, Wynikowy plan nauczania historii w klasach I a i I c LO w Suchowoli
Wynikowe plany kształcenia, wynikowy plan kształcenia klasa liceum profilowane, WYNIKOWY PLAN NAUC
Wynikowe plany kształcenia, Historia klasa III, Temat
Wynikowe plany kształcenia, Wos II B, Rozkład materiału nauczania ( plan wynikowy )
jaka decyzja moze zapasc w wyni Nieznany
Konstrukcyjne ksztaltowniki zam Nieznany
Elementy procesu ksztalcenia id Nieznany
3 Proces ksztalcenia, zasady k Nieznany (2)
Sprawdzanie i ocenianie wyników procesu kształcenia?reźnicki
wynikowy plan kształcenia
Elearning w ksztalceniu technic Nieznany
Prawne podstawy ksztalcenia spe Nieznany
10 Zasady ksztaltowania konstr Nieznany (2)
Sprawdzanie i ocenianie wyników procesu kształcenia – budowanie zadań testowych, Resocjalizacja, Dyd
Plany id 361810 Nieznany
jaka decyzja moze zapasc w wyni Nieznany
Konstrukcyjne ksztaltowniki zam Nieznany