Data	Uwagi	Podpis
				16.04. 2010
Grupa 2	ICHiP rok III
Ćwiczenie nr
TEMAT: Zapoznanie się z rodzajami, budową, zasadą działania i zastosowaniem pomp samozasysających.

Celem przygotowania sprawozdania było zapoznanie się z rodzajami, budową, zasadą działania i zastosowaniem pomp samozasysających.

Zasada działania pomp wirowych samozasysających

Pompa jest umieszczona powyżej lub na poziomie cieczy. W tych przypadkach przewód ssący zawiera powietrze. Podciśnienie wytwarzane przez obracający się wirnik wciąga powietrze do wnętrza pompy, gdzie jest ono mieszane z cieczą, która już się znalazła w korpusie pompy.

Mieszanina powietrza i cieczy jest wyprowadzana do strony tłocznej pompy, gdzie następuje jej rozdzielenie - powietrze jest wyprowadzane przez wylot pompy, podczas gdy ciecz na wskutek działania grawitacji wraca do komory pompy i jest ponownie używana w procesie zasysania.

Po usunięciu powietrza z wnętrza pompy następuje pompowanie cieczy. Część zasysająca pompy zawiera zawsze wystarczającą ilość cieczy, aby umożliwić napełnienie się pompy w każdym czasie. Zawór kontrolny strony zasysającej zapobiega wyciekowi cieczy i skraca czas napełniania.

Najczęściej stosowanymi pompami samozasysającymi są pompy krążeniowe oraz pompy o wirującym pierścieniu wodnym.

Pompy krążeniowe

Zasada działania pompy krążeniowej z bocznymi kanałami pierścieniowymi:

Wirnik obraca się między ścianami bocznymi, w których znajdują się otwór ssawny oraz otwór tłoczny. Króciec ssawny oraz tłoczny skierowane są ku górze-zapewnia to pozostanie cieczy wewnątrz pompy, gdy ta zostanie zatrzymana. Pozwala to na jednokrotne napełnienie pompy cieczą-przed pierwszym uruchomieniem. Zewnętrzny obwód ścian tworzą dwa kanały pierścieniowe. Podczas obrotu wirnika przestrzenie międzyłopatkowe zmniejszają się i kanały boczne zanikają, przy zwiększeniu przekroju kanałów bocznych zwiększają się. Zwiększenie przestrzeni powoduje zasysanie powietrza przez otwór ssawny, zmniejszenie przestrzeni powoduje wytłaczanie powietrza przez otwór tłoczny. Usunięcie powietrza z przewodu ssawnego warunkuje tłoczenie cieczy przez pompę.

Pompy peryferalne

Pracę pomp peryferalnych można podzielić na dwa okresy: zasysania i wytłaczania cieczy. Wytłaczanie odbywa się na zewnętrznym obwodzie wirnika, zmianę krążenia cieczy wokół łopatek powoduje moment obrotowy wirnika.

Wokół wirnika zaopatrzonego w krótkie promieniowe łopatki utworzony jest kanał obwodowy dwustronny. Obszar ssawny oddzielony jest od obszaru tłocznego progiem. Zbiorniczek z oddzielaczem powietrza osadzony jest na króćcu tłocznym. Mieszanina cieczy z zassanym powietrzem zostaje wtłoczona do oddzielacza znajdującego się na króćcu tłocznym, w którym pod wpływem siły odśrodkowej następuje oddzielenie cieczy od powietrza. Ciecz spływa po obwodzie zewnętrznym oddzielacza do zbiornika, następnie kierowana jest do kanały między łopatkami wirnika. Powietrze uchodzi przez rurki do wylotu pompy. Cały proces powtarzany jest do momentu całkowitego usunięcia powietrza z przewodu ssawnego. Następnie pompa tłoczy ciecz normalnie.

Pompy o wirującym pierścieniu wodnym.

Wirnik obraca się w cylindrycznym kadłubie pompy. Częściowe napełnienie kadłuba cieczą i uruchomienie pompy powoduje odrzucenie cieczy na ścianę obwodową kadłuba-tworzy się wirujący pierścień. Pomiędzy łopatkami wirnika a pierścieniem powstają komory, w których okresowo zmienia się objętość. Kadłub zaopatrzony jest w wycięte otwory przez jeden z nich powietrze jest zasysane do komór. Następnie w skutek zmniejszania objętości jest sprężane i wytłaczane na zewnątrz drugim otworem.

Pompy odśrodkowe zasysające z podwójną spiralą

Powyżej wirnika pompy umieszczono króciec ssawny z klapą zwrotną- dzięki temu wirnik przy pierwszym uruchomieniu jest zawsze zalany. Po uruchomieniu pompy w części górnej komory tłocznej powietrze jest wydzielane z cieczy. Ciecz spływa w dół pompy do wirnika mieszając się z zassanym powietrzem. Proces trawa aż do momentu całkowitego usunięcia powietrza z przewodu ssawnego. Następnie ciecz zostaje wtłoczona do przewodu tłoczącego.

Zapewnienie zdolności samozasysania w zwykłej pompie wirowej jest możliwe poprzez zastosowanie urządzenia strumienicowego po jej stronie wlotowej.

Po wypełnieniu pompy wodą oraz jej uruchomieniu następuje wypchnięcie wody ze zbiornika, w którym powietrze uchodzi przewodem. Ciecz wraca do pompy przez strumienice porywa powietrze z przewodu ssawnego. Gdy nastąpi całkowite odpowietrzenie cieczy w przewodzie ssawnym zbiornik zostaje napełniony cieczą a je j wypływ następuje przez strumienice pomocniczą.

Pompy okrętowe

Pompy wirowe znajdują liczne zastosowanie na okrętach i statkach. Do opróż­niania zęz i komór dolnych statku konieczne jest stosowanie pomp samozasysających np. pomp tłokowych lub pomp wirowych - często z dodatkowym stopniem samozasysającym.

Wspólną cechą wszystkich pomp okrętowych jest zwartość budowy, dlatego najczęściej są to pompy o układzie pionowym, stojące lub wiszące na ścianie oraz w celu zmniejszenia wymiarów i ciężaru o możliwie naj­większych prędkościach obrotowych. Z tych względów pompy okrętowe, mają kon­strukcję specjalną, różną od pomp typowych.

Pompa okrętowa odśrodkowa pionowa jednostopniowa, z dodatkowym stopniem samozasysającym. Stopień samozasysający stanowi zamocowany na wale wirnik pompy próżniowej typu wodno-pierścieniowego. Sterowanie układu powietrznego i wodnego stopnia samozasysającego odby­wa się za pomocą kurka. Kadłub pompy jest dzielony w płaszczyźnie pionowej, przechodzącej przez oś wału, co ułatwia demontaż pompy bez konieczności demon­tażu silnika i rurociągów. Króćce dopływowy (ssawny) i tłoczny znajdują się w tyl­nej części kadłuba.

Pompy okrętowe ze stopniem samozasysającym wymagają nawodnienia przed pierwszym uruchomieniem. Następnie zostaje włączony stopień samozasysający połączony z króćcem dopływowym (ssawnym) pompy. Zadaniem jego jest odpowie­trzenie przewodu ssawnego pompy.

Z chwilą napełnienia wodą przewodu ssawnego i pompy następuje ręczne lub automatyczne wyłączenie stopnia samozasysającego i otwarcie zaworu na przewo­dzie tłocznym pompy.

Ze względu na pompowanie słonej wody morskiej części pompy stykające się z wodą muszą być wykonane z odpowiednich materiałów: wirniki najczęściej z brązu, wały ze stali nierdzewnej, kadłuby z żeliwa stopowego lub staliw stopowych (nie­rdzewnych).

---