KONFLIKTY – JAK JE ROZWIĄZYWAĆ?

Cele katechezy:

Uczeń powinien:

• uświadomić sobie, że konflikty są, były i będą w szarej rzeczywistości życia małżeńskiego i rodzinnego;

• poznać ich przyczyny, skutki oraz sposób eliminacji czyli zasady, rady oparte na nauce Pisma św.;

• w życiu szukać dialogu, porozumiewania się, by dobrze wykorzystać czas narzeczeński.

Metody:

Metaplan, praca z Pismem św., scenka,

Środki dydaktyczne

Pismo św., kartki papieru, podręcznik, Encyklopedia PWN, CD, VHS

Przebieg katechezy:

1. Modlitwa: intencja, "Ojcze nasz"

2. Wprowadzenie

W Stanach Zjednoczonych ukazała się książka napisana przez świeckich, małżeństwo Wann pt.: SEKRETY WZRASTANIA W MAŁŻEŃSTWIE. Autorzy piszą, że w trwaniu każdego małżeństwa można wyróżnić trzy etapy:

I	II	III
ROMANTYCZNOŚĆ	CODZIENNOŚĆ - szara rzeczywistość	REZYGNACJA - do rozpadu	REKONSTRUKCJA - do rozwoju
Wszystko widziane jest różowo i bez problemów	Praca, troski, rozbieżności, zmartwienia, konflikty	Oddalenie się od siebie małżonków aż do rozpadu małżeństwa	Utwierdzenie i pogłębienie miłości oraz przebudowanie zasad swojego swojego życia w małżeństwie

Czy trudy i problemy codziennego życia prowadzą do rezygnacji czy rekonstrukcji zależy od tego jak małżonkowie potrafią i na ile chcą rozwiązywać konflikty.

Skutki bowiem konfliktów w małżeństwie, zwłaszcza jeśli są częste i trwają dłuższy czas są fatalne zarówno dla małżonków jak i dla dzieci. Prowadzą bowiem do:

• tragedii rozpadu małżeństwa, do stwierdzenia: "Nie da się z nim żyć, to ponad moje siły"

• do udręki małżonków: "co ja z nim podżyła"

• do fatalnych skutków dla dzieci: ucieczki z domu, samobójstwa (70% u dzieci ma swoją przyczynę w konfliktach rodzinnych), nerwice (odczuwa różne dolegliwości i wyładowuje napięcia w zachowaniach agresywnych lub popada w apatię).

3. Podanie i zapisanie na tablicy tematu: KONFLIKTY – JAK JE ROZWIĄZYWAĆ?

4. Czym jest konflikt? Odczytamy def. z Encyklopedii PWN: Konflikt to "zderzenie się dwóch sprzecznych dążeń – potrzeb, które wykluczają się nawzajem albo nie mogą być równocześnie zaspokojone". A zatem to nie tylko niezgodność poglądów, ale co więcej zderzenie różnych potrzeb, które przybierają różne formy i przejawy: słowem, gestem, miną, przez gderanie, wbijanie sobie szpilek tzw. dogryzanie aż do kłótni, w której nie chodzi wcale o to, aby coś załatwić czy rozwiązać, ale o to, żeby zaatakować współmałżonka, wyładować swoją agresję.

5. Proponuję krótką inscenizację ukazania konfliktów w trzech scenkach: pomiędzy samymi małżonkami, pomiędzy małżonkami a teściami i pomiędzy rodzicami a dziećmi. Na podstawie nich wspólnie wyciągamy wnioski: jakie są przyczyny w małżeństwie? I do czego one prowadzą? Wybrałem metodę METAPLAN. Uczniowie będą pracować w trzech grupach wyrażając swoje poglądy na ukazane w scenach konflikty. Praca będzie oparta na następującym schemacie:

   Jak jest? Jaka jest przyczyna? Konflikt: ........................................... Trzeba nazwać go np.: spór o wychowanie dzieci.	Jak być powinno?
   Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?	Co robić?

6. Praca w grupach. Najpierw wyszukiwane są przypadki przyczyn, a następnie z pracy z Pismem św. wyciągamy wnioski, zasady dobrego porozumiewania się w małżeństwie. Po pracy w grupach nastąpi prezentacja przez wybraną osobę na forum klasy. Pozostali z innych grup mają za zadanie wyszukać inne możliwości, rozwiązania lub zgodzić się z tą propozycją. W pracy w grupach można korzystać z pomocy jaką przygotowałem. Oto ona:

   Lp.	Przyczyny konfliktów	Zasady porozumiewania się w małżeństwie
   1	Wyraźne braki osobowości charakteru u jednego z małżonków	Bądź chętny do słuchania i nie odpowiadaj zanim druga osoba nie skończy swej wypowiedzi Prz 18,13; Jk 1,19
   2	Niezdolność akceptowania inności współmałżonka i chęć "przerabiania" na własną modłę	Bądź nieskory do mówienia. Nie spiesz się ze słowami, najpierw pomyśl. Mów tak, żeby druga osoba mogła Cię zrozumieć. Prz 15,23-28; 21,23; 29,20; Jk 1,19
   3	Zderzenie nierealnego myślenia z okresu narzeczeństwa z szarą rzeczywistością	Mów zawsze prawdę, ale czyń to z miłością. Nie przesadzaj. Ef 4,15-25; Kol 3,9
   4	Podział obowiązków i "walka o władzę"	Nie używaj milczenia jako środka do sfrustrowania drugiej osoby. Wytłumacz, dlaczego w danym momencie wolisz powstrzymać się od mówienia.
   5	Sposób spędzenia wolnego czasu	Nie angażuj się w kłótnie. Można się nie zgadzać z drugą osobą unikając kłótni. Prz 17,14; 20,3; Rz 13,13; Ef 4,31
   6	Budżet i sprawy finansowe	Nie odpowiadaj w gniewie. Bądź łagodny w swych reakcjach. Prz 14,29; 15,1; 25,15;29,1; Ef 4,26-31
   7	Rodzina współmałżonka – porównywania i wtrącanie się	Gdy nie masz racji, przyznaj się i proś o wybaczenie (Jk 5,16). Gdy ci ktoś wyznaje swój błąd powiedz, że przebaczasz. Uważaj, żeby przewinienie to zostało zapomniane, a nie było wytykane przy lada okazji. Prz 17,9; Ef 4,32; Kol 3,13;1P 4,8
   8	Wychowanie dzieci	Wystrzygaj się zrzędzenia. Prz 10,19; 17,9; 20,5
   9	Alkoholizm, zdrada małżeńska	Nie wiń ani nie krytykuj drugiej osoby. Rz 14,13; Ga 6,1; 1Tes 5,11 Nie odpowiadaj tymi samymi słowami. Rz 12,21-27; 1P 2,23; 3,9
   10	Chorobliwa zazdrość	Spróbuj zrozumieć opinie drugiego człowieka. Zgódź się na istnienie różnic. Dbaj o dobro tej osoby. Flp 2, 1-4; Ef 4,2

7. Ukażę przykład z życia małżeńskiego z wykładu ks. Piotra Pawlukiewicza ze spotkania ze studentami KUL-u.

8. Również fragment filmu z serii „Przygotowania do życia w rodzinie” odc. 9 pt.: "Życie rodzinne"

9. Moim zadaniem będzie zebranie i uporządkowanie zebranego materiału. Pomocą będzie książka Normana Wright’a pt.: „Konflikty? Jak zrozumieć współmałżonka nie zgadzając się z nim”. Wg niego istnieje 10 kluczowych zasad rozwiązywania konfliktów (zapis do zeszytu):

1. Nie unikaj konfliktu, posługując się milczeniem.

2. Nie zbieraj odciętych kuponów "uczuciowych obligacji"

3. W miarę możliwości przygotuj scenerię sprzeczki.

4. Uderzaj w problem, a nie w partnera:

   • zarzuty popieraj faktami

   • pamiętaj o tym, by zapomnieć

   • żadnych przycinków do teściów i krewnych

   • żadnych przycinków na temat wyglądu partnera

   • bez dramatyzowania.

5. Nie ciskaj w partnera uczuciami (bo Ty już mnie nie kochasz)

6. Trzymaj się tematu

7. Krytykując proponuj jednocześnie rozwiązanie

8. Nie używaj zwrotu "bo Ty nigdy"

9. Nie manipuluj partnerem za pomocą słów: "to wszystko moja wina"

10. Bądź pokorny – możesz nie mieć racji.

10. Podczas dyktowania wyjaśniam niektóre terminy. Na koniec zadaję pytania: czy wszystko jasne; czy może są jakieś pytania? itp.

11. Modlitwa na zakończenie.