Narządy zmysłów - zamiana bodźców ze środowiska na język układu nerwowego

narządy zmysłów ->

-> przetwarzanie bodźca -> translacja sygnału -> kodowanie sygnału

-> OUN: pień mózgu -> kora pierwszorzędowa -> kora wyższego rzędu -> kora polimodalna

źródło

/ \

wewnętrzne zewnętrzne

/ \

rodzaj bodźca bliskie dalekie

chemiczny poziom tlenu, smak zapach

glukozy itp.

fala elektromagnetyczna wzrok

mechaniczne priopriocepcja dotyk słuch

wrzeciona mięśniowe ból

równowaga swędzenie

temperatura termostat mózgowy temperatura

Układ wzrokowy

Z całego spektrum fali elektromagnetycznej widzimy mały wycinek.

Y rays | X rays | UV | światło | IR | Microwave | FM, radio waves, AM | Long radio waves

Widzimy kolory, których nie ma... "Czerwień" jest sposobem w jaki czerwone przedmioty zmieniają odbite światło.

Ustonogi (skorupiaki)

- 16 rodzajów fotoreceptorów

- 12 pigmentów + 4 polaryzacja

- 100 000 kolorów

- podczerwień

- ultrafiolet

- światło spolaryzowane liniowe

- światło spolaryzowane kołowe

- widzenie przestrzenne w każdym oku

- niezależne poruszanie się oczu

Oko - budowa

ciało rzęskowe, rogówka, tęczówka, soczewka, twardówka, ciało szkliste, siatkówka, naczyniówka, dołek środkowy/plamka żółta, ...

Pręciki (jak silne jest światło, najbardziej wrażliwe na niebieskie) i czopki (3 rodzaje)

Siatkówka: warstwa światłoczuła na końcu, komórki bipolarne, komórki zwojowe - inżynieryjnie projekt "spaprany", bo tracimy bardzo dużo światła; koty mają dodatkowo warstwę odblaskową, która sprawia, że światło przechodzi przez receptory parokrotnie;

pręciki czopki

widzenie nocne dzienne

liczba ok. 100mln ok. 7mln

barwnik rodopsyna jodopsyna

czułość duża niska

ostrość mała wysoka

reakcja wolna szybka

czopki skondensowane w dołku środkowym, plamka ślepa obok, pręciki na obwodzie

Oko kręgowca a oko mięczaka (kałamarnicy) - bardzo podobne, powstaje z innej tkanki: u mięczaków siatkówka w "dobrą" stronę, brak ślepej plamki, ogromnie czułe oczy;

Warstwy, komórki siatkówki

- fotoreceptory

- komórki horyzontalne

- komórki dwubiegunowe

- komórki amakrynowe

- komórki zwojowe

- zwojowe X (drobnokomórkowe): małe drzewka dendrytyczne, odpowiedź toniczna

- zwojowe Y (wielkokomórkowe): rozległe drzewa dendrytyczne, odpowiedź fazowa

- [zwojowe W (pyłkokomórkowe): bardzo duże drzewka dendrytyczne]

hamowanie oboczne na siatkówce

Widzenie świadome

- wzrok podzielony za pomocą pól widzenia, nie oczu;

- ciało kolankowate boczne - przetwarza przed korą;

- kora wzrokowa; szlaki CO i GDZIE.

Widzenie mimowolne

- szlak wzrokowy;

- regulacja rytmu okołodobowego;

- odruchy źrenicy i soczewki;

- koordynacja ruchowo-wzrokowa.

Ślepowidzenie, blindsight - zespół widzenia mimo ślepoty

niespójność doświadczeń percepcyjnych polegająca na tym, że pacjent nieświadomie spostrzega bodziec, rozpoznaje jego cechy i może werbalnie go opisać, z jednoczesnym przekonaniem ...

A'propo - syndrom Antona - odwrotnie

Informacja z obu oczu przetwarzana jest po jednej stronie mózgu, ale osobno - w osobnych szlakach.

Obraz łączy się dopiero na poziomie kory wzrokowej.

W korze wzrokowej V1 warstwa IV występują kolumny dominacji ocznej.

Szlak GDZIE: szlak wielkokomórkowy (grabietowy) V1, V2, V3

Niska rozdzielczość przestrzenna

Szybka analiza

Wysoka wrażliwość na kontrast

Brak koloru

- analiza ruchu,

- lokalizacja i ruch,

- orientacja przestrzenna,

- postrzeganie głębi.

* ciąg obrazów statycznych, jak przez stroboskop

CO: szlak drobnokomórkowy (brzuszny) V1, V4

Duża rozdzielczość przestrzenna

Wolna reakcja na bodźce

Niska wrażliwość na kontrast

- orientacja linii

- kształty, reakcja na prążki,

- analiza koloru,

- rozpoznawanie obiektów.

* koncepcja kolorów

* prozopagnozja

(V1) to kora wzrokowa z tyłu, odpowiada tylko i wyłącznie za linie - dlatego w rzeczywistości nie widzimy pikseli; wykrywa kontury.

Widzenie to rekonstrukcja obrazu.

Kora AIT odpowiada za kategorie (acha, to jest samochód!). 0,1s zanim zrozumiemy, co widzimy.