Aleksandra Klimecka

Przedmiot: psychologia

Pułapki mody - anoreksja i bulimia. Referat przygotowany na spotkanie z rodzicami.

Artykuł opublikowany w specjalistycznym serwisie edukacyjnym http://awans.szkola.net/

opracowała: Aleksandra Klimecka

Pułapki mody - anoreksja i bulimia

Referat przygotowany na spotkanie z rodzicami

Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny, polega na obsesyjnej niechęci do jedzenia. Według statystyk w każdej polskiej szkole średniej choruje na nią co najmniej jedna uczennica, a w Polsce - co setna dziewczyna. Anoreksja może doprowadzić nawet do śmierci z wycieńczenia lub do samobójstwa. Im dłużej trwa, tym groźniejsze są jej skutki. W zawansowanym stadium co dziesiąty przypadek kończy się śmiercią.

O tym, że ktoś cierpi na anoreksję, często nie mają pojęcia nawet jego najbliżsi, zaś koleżanki i koledzy nie wiedzą jak pomóc.

Anoreksja pojawia się 15 razy częściej u dziewcząt niż u chłopców, w większości przypadków między 10 a 15 rokiem życia. Dziewczyny chcą być podobne do szczupłych, długonogich modelek i aktorek. Zaczynają stosować różne diety. Ciągle czują się grube, choć inni uważają je za szczupłe i atrakcyjne. Mają zniekształcony obraz własnego ciała. Odcinają się od znajomych i przyjaciół, unikają posiłków spożywanych wspólnie z rodziną mówiąc „już jadłam”, „nie jestem głodna”. Ciągle są głodne, ale nie jedząc udowadniają sobie, że panują nad własnym życiem. Cofają swój rozwój fizyczny - dojrzałe kobiety wracają do etapu wychudzonej dziewczynki, która jeszcze nie miesiączkuje. Anorektyczki dużo czasu poświęcają pracy i zajęciom, które same sobie wyszukują. W szkole często są wzorowymi uczennicami. Cały czas są w ruchu, poddają się wyczerpującym ćwiczeniom fizycznym trapione lękiem, aby nie przybrać na wadze. Troska o wygląd i skupienie się na sylwetce i wymiarach z czasem przechodzi w obsesję.

Rozwojowi anoreksji może sprzyjać sytuacja w rodzinie, szkole, wśród znajomych. Niewinna uwaga na temat sylwetki może nasilić przebieg choroby. Inne powody jadłowstrętu psychicznego to zerwanie z chłopakiem, pierwszy stosunek płciowy, niechciana ciąża, ważny egzamin, separacja lub rozwód rodziców, presje wywierane przez trenera ( gimnastyka artystyczna, taniec, balet). Anorektyczki charakteryzuje nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności za wszystko, co dzieje się w ich otoczeniu. Siebie zaś odbierają jako osoby złe i bezwartościowe.

Anoreksja często występuje na przemian z bulimią, zwaną żarłocznością psychiczną. Choruje na nią co 30 Polka w wieku 15 - 21 lat. Łapczywe, niepohamowane pochłanianie ogromnych ilości pożywienia nie daje im przyjemności, wywołuje wstyd i obrzydzenie do siebie. Dlatego po ataku obżarstwa chore prowokują wymioty, stosują środki przeczyszczające lub odwadniające.

Wszystkie praktyki mające na celu zredukowanie przyrostu wagi u chorych na anoreksję i bulimię doprowadzają do następujących zmian biochemicznych:

• odwodnienie,

• zmiany w poziomach elektrolitów w surowicy krwi, co objawia się szybkim męczeniem, osłabieniem siły mięśni, mrowieniem w dłoniach i stopach, drżeniem rąk, zaburzeniami rytmy serca,

• zmniejszenie stężenia jonów potasu i chloru czego skutkiem jest niewydolność serca i nerek,

• zaburzenia hormonalne, powodujące wtórny zanik miesiączki bądź w ogóle nie wystąpienie jej.

Skutkiem zmian biochemicznych, występujących w anoreksji , są zaburzenia psychiczne i fizyczne.

Zmiany psychiczne to:

• drażliwość,

• dezorientacja - zakłopotanie,

• nastrój depresyjny mogący doprowadzić do prób samobójczych,

• bezsenność,

• tendencja do kradzieży drobnych przedmiotów w sklepach,

• zniekształcone wyobrażenie o własnym wyglądzie.

Objawy zaburzeń fizycznych są następujące:

• spowolnienie czynności serca,

• niskie ciśnienie tętnicze krwi prowadzi do omdleń i zawrotów głowy,

• skóra jest sucha i łuskowata,

• na ciele i twarzy pojawiają się miękkie i skręcone włosy,

• ręce i stopy są zimne i mają sinawe zabarwienie,

• w wyniku częstych wymiotów pojawiają się problemy z zębami w postaci zniszczonego szkliwa i próchnicy,

• wzdęcia,

• zaparcia,

• nie wystąpienie pierwszej miesiączki lub wtórny zanik miesiączki.

Anorektyczki i bulimiczki są mistrzyniami w maskowaniu się, więc rodzina zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy z ich choroby.

Jeśli podejrzewacie Państwo, że Wasze dziecko jest chore nie róbcie mu wyrzutów. Zmuszaniem do jedzenia można jedynie wywołać wybuch złości. Gdy spokojna rozmowa nie pomaga należy iść z nim do psychologa lub psychiatry. Wsparcie rodziców w walce z tą chorobą jest niezbędne. Wychodzenie z anoreksji i bulimii to proces powolny. Najtrudniej jest na początku, kiedy choroby bronią się najsilniej, a cierpiące na nie dziewczęta nie czują się chore i nie chcą się leczyć. Podstawowym sposobem leczenia jest psychoterapia. Chorych leczy się głównie ambulatoryjnie (w poradniach zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, klinikach i szpitalach oraz w prywatnych gabinetach). Tylko najciężej chore trafiają na psychiatryczne oddziały szpitalne. Podstawą leczenia anoreksji jest uzyskanie przyrostu wagi ciała. Drugim celem terapii jest nauczenie pacjentki dokonywania wyboru niezbędnych i różnorodnych produktów. Uczy się ją jeść w obecności innych ludzi, w różnych miejscach i sytuacjach i jak czerpać zadowolenie z tej czynności. Osoby chore powinny również nauczyć się walczyć z ogarniającymi je natrętnymi myślami o jedzeniu, chęcią zważenia się po każdym posiłku i liczenia kalorii. Ważnym elementem terapii są ćwiczenia gimnastyczne, które odpowiednio dawkowane i kontrolowane przyspieszają odbudowę beztłuszczowej masy ciała przez zwiększenie masy mięśni.

W Polsce znajduje się kilka miejsc, w których osoby dotknięte anoreksją, mogą szukać pomocy. Są to kliniki, centra terapii, które pomagają chorym i ich rodzinom. Pomoc znajdziemy w Poradniach Psychologicznych i Poradniach Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży na terenie całego kraju.

Niektóre statystyki podają, że aż 20 % przypadków anoreksji kończy się śmiercią. Pomóżmy tym dzieciom zanim będzie za późno.

Opracowała: Aleksandra Klimecka

Bibliografia

1. Suzanne Abraham, Derek Llewelyn - Jones, Bulimia i Anoreksja,

Prószyński i S-ka, Warszawa, 1999 r.

2. Marthy Jablow, Na bakier z jedzeniem, Gdańskie Towarzystwo

Psychologiczne, Gdańsk, 1993 r.

---