1. Wzory na przepływy:

• Przepływ dobowy średni:

[m³/d]

RLM - równoważna liczba mieszkańców, wskaźnik umożliwiający przeliczenie ilość wody na przewidywaną liczbę mieszkańców

q_jściek = 100 ÷ 120 dm³/M·d

• 
  

N_d - Współczynnik nierównomierności dobowej

• 
  

• 
  

• 
  

• 
  - teoretyczne

• 
  - rzeczywiste (dla takiego przepływu odczytuje się d, i, V z nomogramu collebrooka-white'a)

2. Ogólna liczba mieszkańców (OLM)

RLM - przeliczenie przemysłu na terenie jednostki osadniczej na liczbę mieszkańców, jaka wytworzyłaby tę ilość ścieków

OLM - powinna być liczona w oparciu o ładunek zanieczyszczeń zawarty w ściekach dopływających do oczyszczalni

[kg/d]

[M] (s_jBZT5 = 60 g/M·d)

3. Funkcje krat, od czego zależą kąty nachylenia krat?

• Zabezpieczają urządzenia oczyszczalni przed dopływem zanieczyszczeń o większych gabarytach

• Zabezpieczają osadniki przed osadzaniem części trudno usuwalnych

• Zabezpieczają zgarniacze osadu przed uszkodzeniem

• Zabezpieczają pompy i przewody osadowe przed zatykaniem

Pręty kraty lub laminy powinny być pochylane w stosunku do poziomu pod kątem:

- min. 60° dla krat czyszczonych mechanicznie

- 45° dla krat oczyszczanych ręcznie

4. Wzór na wysokość całkowitą; w którym miejscu jest mierzona w rad. i pion.?

H_C = h₁ + H_CZ­ + h₂

W pionowym od tarczy odbijającej, a w radialnym w środku drogi przepływu

Doprowadzanie ścieków do osadnika:

• Przegrody perforowane z otworami od Ø 0,1-0,2m

• Koryta ze szczeliną w dnie

• Wloty typu stengel

• W przypadku osadników pionowych, rura pionowa z tarczą odbijającą

Odprowadzenie ścieków z osadnika:

• Koryta przelewowe

• Rurociągi perforowane zatopione pod zwierciadłem ścieków zatopione na h=0,3m

Zalecany kąt w osadniku wstępnym wynosi :

α≥ 45

Zalecany kąt w osadniku wstępnym wynosi :

α≥ 48

Funkcje osadników wstępnych:

• Usuwają do 60 - 70% całkowitej zawiesiny organicznej ze ścieków

• Usuwają ok. 30% BZT5

• Produkują osad wstępny, który poddany fermentacji kwaśnej w celu uzyskania prostych kwasów lotnych pozwala wspomagać biologiczne procesy usuwania fosforu i azotu

• Usuwają tłuszcze i oleje

• Częściowo wyrównują nierównomierność przepływu i ładunku ścieków dopływających do części biologicznej

• przyczyniając się do zmniejszenia ilości nadmiernego osadu czynnego

Oczyszczanie biologiczne - realizowane jest w procesach tlenowych, dzięki obecności mikroorganizmów tworzących biomasę zawieszoną (osad czynny) lub utwierdzaną na nośniku (błona biologiczna) Biomasa jest oddzielona od ścieków w procesie sedymentacji w osadnikach wtórnych.

Procesy biologicznego oczyszczania można prowadzić w warunkach:

• naturalnych - w stawach, gruntowe oraz obiektach hydrofitowych (oczyszczalniach hydrobotanicznych)

• półnaturalnych - w rowach cyrkulacyjnych

• sztucznych - w bioreaktorach z osadem czynnym, błoną biologiczną, reaktorach hybrydowych.

Osadniki radialne:

• mają duże średnice: D≥16 (10)m,D≤40m

• czas zatrzymania ścieków w osadniku t=0,5÷2,0h t_śr=1,0÷1,2h

• wymagana wstępna objętość osadnika
  

• sumaryczna orientacyjna pow. osadnika
  ,gdzie
  

• głębokość czynna osadnika
  , gdzie
  

• powierzchnia osadnika
  ,
  

• rzeczywisty czas zatrzymania
  ,
  ≥0,5h

• rzeczywiste obciążenie hydrauliczne
  ,
  

• liczba Reynoldsa
  ≤12500

• liczba Freuda
  ≥10^-6

• prędkość przepływu
  

• warunek
  

Deflektor - podobnie jak krata rozdzielcza mają za zadanie uspokojenie przepływu ścieków w celu opadnięcia zmieszanego osadu. Deflektor podwieszany jest pod pomost zgarniacza , lub montowany do kolumny centralnej.

Osad recylkulowany OR - osad recyrkulowany zasilający komory zaaklimatyzowanym osadem czynnym w celu utrzymania bakterii w układzie i danie im czasu na namnożenie się. recyrkulacja zewnętrzna 25 - 150%Q

Osad nadmierny (ON) - część osadu czynnego oddzielonego od ścieków w osadniku wtórnym, tworzy go masa bakteryjna, którą trzeba usunąć z układu i przerobić. Ponieważ osad wtórny składa się z kłaczków osadu, czyli ma dużą powierzchnię, jest poszarpany dlatego wolniej niż osad wstępny opada w osadniku wtórnym, stąd wymaga dłuższego czasu na opadnięcie pod wpływem swego ciężaru tj. ok. 4h, dlatego osadniki wtórne charakteryzują się większą wymaganą pojemnością czynną. Osad zgromadzony na dnie czy w leju osadnika wtórnego odprowadzamy jako osad nadmiemy w ilości odpowiadającej naszemu WO z jakim oczyszczalnia jest eksploatowana

Formy azotu w ściekach - azot w ściekach występuje głównie w postaci organicznej, najczęściej mocznika. Stężenia azotanów sa śladowe i nie przekraczają zazwyczaj 1,5 g/m3

Formy fosforu - najczęściej fosfor występuje w postaci polifosforanów, ortofosforanów i związków organicznych. Na drodze biochemicznej mogą być tylko usuwane związki nieorganiczne.

Etapy przemian azotu -

etapI: amonifikacja- przekształcenie azotu z formy organicznej w mineralną przez bakterie heterotroficzne w środowisku tlenowym lub beztlenowym. Amonifikacja zachodzi samoistnie i nie wymaga szczególnych warunków. W wyniku amonifikacji azot org. Jest przekształcany do azotu amonowegoNH4+(w środ. Kwaśnym) lub amoniaku gazowego NH3( w środ. Zasadowym) amoniak jest inhibitorem dalszych reakcji przekształcania zw. Azotu, więc powinien występować w jak najniższych stężeniach.

EtapII: nitryfikacja - utlenianie azotu amonowego przez bakterie aerobowo nitryfikujące(autotroficzne) w środowisku tlenowym. W II etapie azot amonowy jest utleniany przez bakterie Nitrosomonas do azotanów(III), a następnie przez Nitrobacter do azotanów(V).

EtapIII: denitryfikacja - redukcja azotanów przez bakterie anoksyczne denitryfikujące(heterotroficzne) w obecności azotanów i przy braku tlenu. W etapie III bakterie heterotroficzne np. Pseudomonas redukują azot azotanowy do azotu gazowego w środowisku anoksycznym.

Wzór na wiek osadu -
[doba] wiek osadu - to przeciętny czas przebywania mikroorganizmów w układzie biologicznego oczyszczania(zarówno w reaktorze, jak i w osadniku wtórnym). Og- obciażenie osadu czynnego ładunkiem zanieczyszczeń. Y- współczynnik przyrostu osadu czynnego.

Funkcje os. Wtórnych, w jakich układach os. są niezbędne a w jakich można je pominąć:

Funkcje:

• usunięcie zawiesiny osadu czynnego wyniesionej z komór napowietrzania

• usunięcie martwej i nadmiernej błony biologicznej wypłukanej ze złoza

• umożliwienie zagęszczania i recylkylacji osadu czynnego do bioreaktora

• zapewnienie klarownego odpływu z oczyszczalni

Os. wtórne są niezbędne w układach z osadem czynnym. Jeżeli mamy złoza biologiczne to os. wtórny konieczne są tylko po złozach wysoko i bardzo wysoko obciażonych. Jeżeli mamy sekwencyjny biologiczny reaktor SBR to nie ma os wtórnych bo san SBR w fazie sedymentacji pełni funkcje osadnika.

Postępowanie ze skratkami, osadem wstępnym, osadem wtórnym.

Skratki powinny być odwadniane i prasowane, a następnie higienizowane poprzez dodatek wapna chlorowanego w celu eliminacji odorów i zagrożenia sanitarnego.

Skratki możemy utylizować poprzez:

• kompostowanie

• spalanie

• rozdrabnianie i fermentacja mezofilowa - beztlenowy rozkład w 38C

• deponowanie na składowiskach odpadów- składowanie

Wybór sposobu utylizacji zależy od składu skratek(szczególnie od udziału frakcji organicznej) oraz mozliwości technologicznych w danym obszarze(dostępność spalarni, kompostowni)

Osad wstępny kierowany jest do systemu gospodarki osadowej i tam poddawany procesom przeróbki. Osad wstępny jest uwodniony w około 98-98,5%. Procesy przeróbki obejmują:

• zagęszczenie

• stabilizację osadu(beztlenową, tlenową, termiczną lub chemiczną)

• odwadnianie osadu

• wykorzystanie przyrodnicze lub rolnicze, ewentualnie ostateczna utylizacja

Osady w oczyszczalni wstępne i wtórne stabilizowane są razem, ale zagęszczane(odwadniane) oddzielnie.

Osady poddawane sa kolejno wymienionym procesom, które zmniejszają stopień uwodnienia osadu, zawartość związków org. oraz jaj robaków i bakterii chorobotwórczych oraz przygotowuja osad do ostatecznej utylizacji.

Osad wtórny albo jest recylkulowany do bioreaktora (OR) albo postępujemy z nim tak samo jak z osadem wstępnym (ON)

---