 | Pobierz cały dokument 15.ipp.psychologia.osobowosci.cwiczenia.doc Rozmiar 39 KB |
INWENTARZ DO OCENY PŁCI PSYCHOLOGICZNEJ IPP
ALICJI KUCZYŃSKIEJ
I. PODSTAWY TEORETYCZNE
IPP został opracowany na podstawie teorii schematów płciowych Sandry Lipsitz Bem (Gender Schema Theory), zgodnie z którą płeć psychologiczna definiowana jest jako spontaniczna gotowość do posługiwania się wymiarem płci w odniesieniu do siebie i świata.
Teoria ta koncentruje się przede wszystkim na wyjaśnianiu procesu kształtowania się cech psychicznych związanych z płcią zgodnie ze społecznymi definicjami kobiecości i męskości.
1. Jak kształtują się schematy płciowe?
Bem zakłada, że każde dziecko uczy się kulturowych definicji kobiecości i męskości obowiązujących w społeczeństwie, w którym żyje. Przyswajając sobie treści w nich zawarte dziecko uczy się stosowania tej siatki skojarzeń do oceny i asymilacji nowych informacji. Uczy się odczytywania i organizowania informacji w kategoriach rozwijającego się schematu płci.
Schemat jest strukturą poznawczą, siatką skojarzeń, która selekcjonuje, organizuje i ukierunkowuje indywidualną percepcję. Ponad to funkcjonuje on jako struktura antycypacji, tj. gotowości do poszukiwania i asymilacji dopływających informacji zgodnie z pewnymi, istniejącymi już w schemacie wymiarami. Dlatego też schemat płci powoduje spontaniczne klasyfikowanie elementów otaczającego nas świata (osób, atrybutów i zachowań) do kobiecej lub męskiej kategorii.
2. Jak kształtują się schematy płciowe wobec własnej osoby?
Dziecko uczy się zastosowania schematycznej selektywności wobec siebie samego, wybierając spośród wielu możliwych wymiarów ludzkiej osobowości jedynie te, które odpowiadają jego płci i włączają je do tworzącej się koncepcji własnej osoby. Zaczyna ono oceniać siebie stosując ów schemat i od zgodności ze schematem zależy jego samoocena. Wiąże się to z pewnym specyficznym rodzajem ukierunkowania zachowania człowieka. Otóż zinternalizowany schemat płciowy uruchamia czynnik motywacyjny, który skłania jednostkę do regulacji swego zachowania w taki sposób, aby było ono zgodne z kulturową definicją kobiecości czy męskości.
3. W związku z tym zdaniem Bem istnieją cztery główne konfiguracje cech psychicznych związanych z płcią:
OSOBY OKREŚLONE SEKSUALNIE - charakteryzujące się cechami psychicznymi odpowiadającymi ich płci biologicznej (kobiece kobiety i męscy mężczyźni)
OSOBY ANDROGYNICZNE - charakteryzujące się w dużym stopniu zarówno cechami kobiecymi jak i męskimi, niezależnie od swej płci biologicznej
OSOBY NIEOKREŚLONE SEKSUALNIE - które w niewielkim stopniu mają ukształtowane cechy kobiece i męskie (niezależnie od swej płci biologicznej)
 | Pobierz cały dokument 15.ipp.psychologia.osobowosci.cwiczenia.doc rozmiar 39 KB |