 | Pobierz cały dokument brzuch.1.uczelnia.awf.pierwsza.pomoc.doc Rozmiar 33 KB |
WPROWADZENIE
U chorych z ostrymi bólami brzucha ustalenie właściwego rozpoznania oraz, co za tym idzie, wdrożenie odpowiedniego leczenia może przysparzać nie lada trudności. Jest to spowodowane tym, że ból brzucha towarzyszy różnym stanom, nie tylko związanym z jamą brzuszną. Chociaż większość z nich ; nie będzie stanowiła bezpośredniego zagrożenia dla życia chorego, to jednak rozpoznanie i odpowiednie leczenie stanów zagrażających życiu jest niezwykle istotne. Odpowiednie, kompleksowe podejście do pacjenta, na które składa się właściwe zebranie wywiadu i dokładne badanie przedmiotowe, znacznie ułatwia dalsze postępowanie.
ANATOMIA I PATOFIZJOLOGIA
Ból brzucha może być związany z procesem chorobowym toczącym się w jamie otrzewnej, przestrzeni zewnątrzotrzewnowej, miednicy małej, czasami z procesami toczącymi się poza jamą brzuszną (zob. ramka).
Podstawowymi procesami patofizjologicznymi związanymi z powstawaniem bólu w obrębie jamy brzusznej są:
• zapalenie (gastroenteritis, zapalenie wyrostka, zapalenie trzustki, odmiedniczkowe zapalenie nerek),
• perforacja (wrzód trawienny, rak jelita grubego),
• niedrożność (jelita, dróg żółciowych, moczowodu),
• krwawienie (tętniak aorty, krwawiący wrzód trawienny, ciąża ektopowa),
• zawał (jelita, śledziony).
Podział przedstawiony w ramce nie ułatwia zrozumienia zagadnień związanych z bólami brzucha. Najlepszym sposobem jest ich podział w zależności od mechanizmu na:
• ból trzewny,
• ból somatyczny,
• ból udzielony (promieniowanie).
Ból trzewny
Ból trzewny jest wywoływany przez zapalenie, niedokrwienie, nowotwór oraz rozciągnięcie otrzewnej trzewnej, która pokrywa większość narządów jamy brzusznej. Duża część narządów zlokalizowanych w jamie brzusznej posiada unerwienie aferentne, wychodzące z obydwu stron rdzenia kręgowego. Ból trzewny jest odbierany przez zakończenia nerwów autonomicznych znajdujących się w torebkach otaczających narządy miąższowe, dlatego też miejsce odczuwania bólu jest słabo powiązane z jego występowaniem. Jest on opisywany jako ból tępy, kolkowy, palący, gniotący; towarzyszą mu objawy związane z układem autonomicznym, takie jak nudności, wymioty, nadmierna potliwość, bladość powłok. Ból lokalizuje się w trzech regionach odpowiadających rozwojowi embrionalnemu organów:
• ból w nadbrzuszu - żołądek, wątroba, pęcherzyk żółciowy, trzustka i duża część dwunastnicy;
• ból w śródbrzuszu - końcowy odcinek dwunastnicy, jelito cienkie, wyrostek robaczkowy, proksymal-na część poprzecznicy oraz wstępnicy;
• ból w podbrzuszu - zstępnica, nerki, pęcherz moczowy, moczowody, narządy miednicy mniejszej.
 | Pobierz cały dokument brzuch.1.uczelnia.awf.pierwsza.pomoc.doc rozmiar 33 KB |