KONIE Wykład 2 29.09.2006r.

KONIE RZEŹNE:

• brak problemów ze zbytem

• eksport w nieograniczonej ilości

• obowiązują paszporty

Warunki hodowli:

• dużo użytków zielonych

• tanie pasze pochodzące z gospodarstwa

Czynniki:

• wyniki odchowu, rozrodu = koszt pozyskania źrebaka do opasu

Uwarunkowania ekonomiczne chowu i hodowli koni:

1. Produkcja koni charakteryzuje się bardzo długim cyklem produkcyjnym:

• Od zakupu klaczy do urodzenia pierwszego źrebaka mija ok. 3-4 lata.

• Żywienie koni jest bardzo drogie, a nie ma w tym czasie zarobków

• Opłacalna jest produkcja najdroższych koni - handel roczniakami pełnej krwi angielskiej (do biegania). Najdroższy roczniak 12mln$.

• Często cykl produkcyjny 2,5 letni.

• Najkrótszy cykl produkcyjny dla zwierząt rzeźnych, po odsadzeniu lub ukończeniu 10-12 m-cy.

Hodowla jest kapitałochłonna:

• Za konie nieprzygotowane, surowe otrzymuje się dość niskie ceny. Aby uzyskać wyższe ceny, trzeba przygotować konie do wystąpienia w konkursach.

• Przygotowanie konia do ujeżdżenia i startach w zawodach jest bardzo drogie. Koń najwcześniej startuje w zawodach w wieku 8-10 lat.

• Cena ziemi kilka tys./ha, kilkaset $/m².

• Bardzo duże nakłady finansowe na budynki, urządzenia stajenne i wybiegi.

• Materiał zarodowy - najlepsze egzemplarze koni pełnej krwi angielskiej kosztują dziesiątki mln $. Za pokrycie klaczy nawet 1mln$. (Klacz 20-30tys.$, nasienie kilka tys.$).

• Występuje duże zróżnicowanie przychodów w poszczególnych latach:

• Trzeba mieć dużą płynność finansową - najlepiej mieć też inne źródła dochodu, a nie same konie.

• Wybitne ceny uzyskuje się za 2-3% populacji. Lepiej pozbyć się złego konia, bo nie pracuje na siebie i brak kosztów jego utrzymania.

• Występują wysokie koszty pozyskania źrebiąt:

• Źrebność w hodowli koni 70%.

• Odchowanie 60-60parę% - utrzymanie 3 klaczy na 2 odchowane źrebięta.

• Bardzo słabe wyniki odchowu u koni pełnej krwi angielskiej - od 100 klaczy 30kilka% źrebiąt.

• Specyfika ekonomiczna powoduje, że prowadząc tylko hodowlę koni bardzo trudne lub wręcz niemożliwe jest zachowanie płynności finansowej.

• Decyzja o rozpoczęciu hodowli koni, działalności sekcji jeździeckiej lub rekreacyjnej powinna być poprzedzona dokładną kalkulacją wykonaną w kilku wariantach oraz oceną możliwości zbytu koni lub usług jeździeckich.

Organizacja hodowli:

Mamy 2 sektory hodowli:

1. Sektor państwowy - podlega Agencji Nieruchomości Rolnych.

2. Hodowla prywatna - całością hodowli kierują związki hodowców koni (największy udział Polski Związek Hodowców Koni).

Spółki podległe ANR:

Stada ogierów - utrzymują męski materiał zarodowy (źrebięta), kupowany z hodowli państwowej i prywatnej.

1. Stado Ogierów w Łącku:

• stado xx, centrum rozrodu, bank nasienia.

• 1-osobowa spółka skarbu państwa, powstała z połączenia stada ogierów w Łącku ze stadami ogierów w Starogardzie Gdańskim i Kętrzynie.

• Najważniejsze stado w Polsce - 300 kilkadziesiąt ogierów wszystkich ras.

• Posiada centrum rozrodu koni najważniejsze w kraju, stację nasienia i centrum jeździeckie.

• Konie: rasa wielkopolska, małopolska, konie zimnokrwiste, xx, dużo koni pełnej krwi angielskiej.

• Leży między Gostyninem a Płockiem.

2. Stado Ogierów w Bogusławicach (stado ZT):

• Istnieje od okresu międzywojennego.

• Około 100 ogierów.

• Konie: zimnokrwiste, śląskie, małopolskie, wielkopolskie gorącokrwiste.

3. Stado Ogierów Sieraków Wielkopolski, stado, koniki:

• Założone przed I wojną światową, w woj. koszalińskim.

• Połączenie stada ogierów w Sierakowie, Księżu i Białym Borze

• Przy stadzie w Sierakowie jest prowadzona stadnina koni

• Konie: koniki polskie

4. Stado Ogierów „Białka”, stado oo:

• Konie: małopolskie, zimnokrwiste, stadnina czystej krwi arabów.

Działalność stad:

• Kondycja finansowa stada => stada korzystają z funduszu postępu biologicznego. Fundacja nie pokrywa kosztów utrzymania ogiera.

• Od 2007r. będą zlikwidowane te dotacje.

• Sposób zarabiania: rekreacja konna, wynajem koni, płatne jazdy, przygotowanie koni i ich sprzedaż na eksport, użytkowanie sportowe ogierów, wydzierżawianie ogierów. Korzystne ceny uzyskiwane ze sprzedaży młodych koni za granicę (złe ze starszych).

• I-IV - sezon rozpłodowy w hodowli koni.

Cele stadnin:

• doskonalenie rasy, selekcja, dobór hodowlany

• produkcja ogierów do stad

• produkcja materiału zarodowego na potrzeby krajowe i na eksport

• produkcja materiału sportowego

Po 1989r. gospodarstwa państwowe przechodziły ogromne problemy finansowe. Rezerwa produkcji żywności.

Konie czystej krwi arabskiej:

Stadnina koni Janów Podlaski oo, xo

Stadnina koni Michałów oo, taranty, kuce

Stado ogierów „Białka” oo i stado

↓

Najpóźniej założone, więc najgorszy materiał.

Konie pełnej krwi angielskiej:

Stadnina koni „Iwno” xx

Stadnina koni „Golejewko” xx

Stado ogierów w Łącku xx, stado

Stadnina koni Kozienice xx

Stadnina koni Krasne xx

RANKING:

1. Golejewko - najlepsze w okresie powojennym, 19 razy wygrały derby.

2. Kozienice - już okres przedwojenny.

3. Krasne - konie wyścigowe.

4. Iwno

5. Łącko

Krzyżowanie uszlachetniające - uszlachetnianie koni półkrwi przez krzyżowanie ich z końmi pełnej krwi („dolew krwi”).

Stadnina koni „Ochaby” xo, sp

Stadnina koni Walewice xo

Stadnina koni „Prudnik” xo, sp

Stadnina koni „Nowe Jankowice” zimnokrwiste

Stadnina koni Huculskich Gładyszów hucuły

Stadnina koni Liski wlkp

Stadnina koni „Rzeczna” wlkp, sp, zimnokrwiste

Stadnina koni w Dobrzyniewie sp

Stadnina koni „Pępowo” wlkp, sp

Stadnina koni „Racot” wlkp, sp

Stadnina koni Nowielice sp

Ochaby - półkrwi araby, konie małopolskie.

Walewice koło Łowicza - największa stadnina koni.

Nowe Jankowice - producent materiału zarodowego.

Rzeczna - konie zimnokrwiste.

Racot - dużo koni sportowych.

Nowielice - największy producent koni sportowych (konie nie tylko polskie).

Hucuły - program hodowli zachowawczej, użytkowane do turystyki górskiej, jazdy wysokogórskiej, powożenia zaprzęgami. Zapotrzebowanie na konie tej rasy jest duże.

Stado ogierów w Białym Borze i Bogusławicach - zakłady te prowadzą treningi i próby dzielności dla ogierów ras małopolskich, wielkopolskich i szlachetnych półkrwi (skoki luzem, dzielność).

Tory Wyścigów Konnych:

• Konie czystej krwi arabskiej - podstawowe kryterium selekcji to bukiet konia czystej krwi, czyli jego uroda; pomocnicze kryterium selekcji - ocena wydolności i sprawności organizmu.

• Konie półkrwi - pomocniczym kryterium selekcji jest bieg.

• Konie pełnej krwi angielskiej

Przedsiębiorstwo wyścigowe:

• Totalizator przy torze, zakłady.

• Część zysków z zakładów idzie na nagrody dla najlepszych koni.

Przyczyny pogorszenia się kondycji torów:

• Brak oświetlenia toru wyścigowego, więc zawody nie mogą odbywać się w dni robocze, tylko w weekendy i gdy jest widno.

• Za późne wprowadzenie komputeryzacji kas - buchmacherzy przyjmowali pieniądze z totalizatora (prywatne zakłady).

• Obecnie większa ilość gier hazardowych.

• Bardzo zmniejszyła się liczba graczy, przez co zmniejszyły się obroty totalizatora.

• Ustawa o wyścigach, jockey kluby.

• Tor 100ha gruntów - każdy chce to przejąć.

1. Tor zielony - pod pieczą konserwatora zabytków.

2. Tor roboczy - można przejąć.

Działania podejmowane przez Związki Hodowlane:

• Opracowanie programów hodowlanych.

• Dostarczenie wiarygodnej i łatwej do wykorzystania przez hodowcę informacji hodowlanej.

• Zdobywanie środków finansowych.

• Organizowanie szkoleń, pokazów hodowlanych i wystaw.

• Organizowanie aukcji koni - sprzedaż koni na aukcjach pozwala na uzyskanie wyższych cen. Kupujący nie może wówczas dyktować cen pojedynczemu hodowcy.

• Analiza chłonności rynków na określony typ koni i organizowanie zbytu.

• Pomoc przy zakupie ogierów i imporcie nasienia.

• Związki Rasowe w krajach wysokorozwiniętych.

• W Polsce Związki na zasadzie terytorialnej - obejmują wszystkie rasy na danym terenie.

• Jedna komisja prowadzi ocenę pokroju koni.

• Działalność Związku jest dotowana (Związek dostaje pieniądze za zadania z Funduszu). Pieniądze wydawane na stan zdrowia, a nie na postęp hodowlany.

Związek Hodowców Kuca Szetlandzkiego - ma prawo do wpisu do ksiąg stadnych i prowadzenia selekcji.

8

---