SCENARIUSZE ZAJĘĆ
REWALIDACYJNO - WYCHOWAWCZYCH
Temat: Poznaje świat przez zmysły
Cele główne:
- tworzenie pozytywnej atmosfery podczas zajęć
- usprawnianie percepcji wzrokowej, słuchowej, dotykowej
- usprawnianie małej i dużej motoryki
- wyzwalanie aktywności ruchowej dziecka
- doskonalenie komunikacji i porozumiewania się
- rozwijanie umiejętności współdziałania
- rozwijanie aktywności poznawczej, orientacji w schemacie ciała
Cele operacyjne: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem w zabawie
- wskazywać części ciała
- skupiać wzrok na oświetlonym przedmiocie
- dotykać ręką przedmiotów, materiałów sypkich
- odwracać głowę w stronę źródła dźwięku
- poruszać ręką
- zamykać dłoń na przedmiocie
- trzymać głowę w linii środkowej ciała
- podnosić głowę, obracać na boki
Forma zajęć: zajęcia grupowe
Metody:
- elementy metody „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej
- elementy metody W. Sherborne
- metoda zadaniowa ćwiczebna: zadania stawiane dziecku
- elementy metody rehabilitacji ruchowej
- elementy metody relaksacyjnej
- elementy masażu metodą Shantali
Pomoce: latarka, podświetlane przedmioty, miska, woda, materiały sypkie; groch, fasola, ryż, substancja o konsystencji kisielu, pianki, papier, folia aluminiowa, magnetofon, kasety, instrumenty muzyczne; bębenek, dzwonki, grzechotki
Część wstępna:
1. Ceremoniał powitania - elementy „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
a) zapalenie lampki zapachowej (jesień-zapach lawendy)
b) wymawianie imienia dziecka, zwrócenia uwagi na zapach i cechy ognia
c) śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką
zapachową; Witaj........2x
Jak się masz? 2X
Wszyscy Cię witamy
Wszyscy Cię kochamy
Bądź wśród nas 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku - jesień, pokazywanie ciekawostek związanych z pora roku
- kasztany, żołędzie, orzechy, liście (dotykanie, wąchanie, słuchanie odgłosu stukania,
turlania, szeleszczenia, zamykanie dłoni podczas chwytania),
e) spotkanie z żywiołem - dmuchanie na dziecko za pomocą wentylatora, rozwiewanie
włosów
f) demonstracja instrumentu muzycznego (gra na dzwonkach rurowych w różnych kierunkach
i odległościach od dziecka)
g) zakładanie kolorowej chustki na głowę dziecka (dziecko samo ściąga ją z głowy)
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku miód na łyżeczce, pamiętamy
o zachowaniu higieny)
i) gaszenie lampki zapachowej
Część właściwa:
Zabawa z elementami metody W. Sherborne „Witamy swoje ciało” z jednoczesnym
dotykaniem, wskazywanie, nazywaniem i masowaniem poszczególnych części ciała
Tekst zabawy: Witamy głowy (nos, policzki, uszy)
Witamy ręce
Witamy brzuch
Witamy nogi
Każdy element ciała dziecka witamy oddzielnie.
2. Ćwiczenia w doskonaleniu percepcji: wzrokowej, dotykowej, słuchowej
a) stymulacja wzroku dziecka w dwóch pozycjach wertykalnej i horyzontalnej za pomocą podświetlanych latarką jaskrawo kolorowych przedmiotów - żółty, zielony, czerwony
b) ćwiczenia percepcji dotykowej na materiałach sypkich , lejących i o konsystencji kisielu, celem dostarczania różnych doznań dotykowych;
-woda - wkładanie rak do miski z wodą, dotykanie, moczenia, chlapanie
-materiały sypkie - wkładanie rąk do woreczków z różną zawartością; groch, fasola, ryż
-substancje o konsystencji kisielu - wkładanie rąk do pojemnika z kisielem, (żelem)
-substancja o konsystencji pianki - zanurzanie rąk w piance do golenia lub do włosów (po każdym ćwiczeniu myjemy i wycieramy ręce dziecka)
c) ćwiczenia percepcji słuchowej na instrumentach muzycznych i przedmiotach wydających dźwięki - wydawanie dźwięków z różnych stron dziecka, zachęcanie do reagowania obrotem głowy, gałek ocznych, poruszaniem ręki
3. Zabawy paluszkowe w celu uspokojenia dziecka „Rak”, „Sroczka”, „Ten gruby.”
4. Ćwiczenia ruchowe wzmacniające mięśnie karku i obręczy barkowej
a) wskazanie i dotykanie wałka - komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzią werbalną: „ćwiczymy głowę”
b) ćwiczenia czynne - wyzwalanie ruchów dowolnych głowy
-z pozycji na plecach - wyzwalanie ruchów dowolnych
-z pozycji siedzącej (nauczyciel podtrzymuje dziecko z tyłu) obranie głowy na boki
-z pozycji na brzuchu - (wałek pod klatka piersiową) podnoszenie głowy do góry, obracanie na boki
Część końcowa:
1. Masaż twarzy metodą Shantali
Masaż zaczynamy od szyi, masują od dołu ku górze ruchem głaszczącym Następnie masujemy policzki, kciukami albo całą dłonią, ruchami głaszczącymi od nosa i warg w kierunku skroni, przeplatając ruchami rozcierającymi okrężnymi i delikatnym oklepywaniem, obszczypywaniem. Masując policzki przechodzimy dłońmi na podbródek, który masujemy również w kierunku skroni. Tu również ruchy głaskania przeplatamy rozcieraniem i obszczypywaniem. Masaż policzków i brody kończymy głaskaniem. Potem przechodzimy do masażu czoła, rozpoczynając głaskaniem od środka czoła do ucha, następnie rozcieramy i na koniec głaszczemy. Masaż twarzy kończymy masażem warg. Najpierw ugniatamy jednocześnie obydwie wargi palcem wskazującym i środkowym w kierunku poprzecznym. Następnie rozciągamy wargi w kierunku uszu i ściągamy, robiąc „dziobek” z warg. Na koniec lekko obszczypujemy i głaszczemy wargi.
2. Zakończenie zajęć płytą relaksacyjną lub piosenką (dziecko leży na materacu i słucha)
3. Rytuał pożegnania.
Scenariusz nr 2.
Indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Temat: Lubię słuchać
Cele główne:
- doskonalenie wzajemnej komunikacji, porozumiewania się
- rozwijanie aktywności poznawczej
- usprawnianie percepcji wzrokowej, słuchowej
- rozwijanie umiejętności współdziałania
Cele szczegółowe: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem podczas zabawy i ćwiczeń
- wskazywać i dotykać niektóre części ciała
- odwracać głowę w stronę źródła dźwięku
- odwracać głowę w stronę źródła światła
- poruszać ręką na źródło dźwięku i światła
- wspólnie z nauczycielem wydobywać dźwięki z instrumentów
Forma zajęć: zajęcia indywidualne
Metody:
- elementy metody „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
- metoda M. Ch. Knill
- elementy metody Shantali
- metoda Castillo-Moralesa
- metoda zadaniowa, czynnościowa: zadań stawianych dziecku
Pomoce: przedmioty do stymulacji polisensorycznej zgodnej z porą roku, magnetofon, kaseta, materac, oliwka, instrumenty muzyczne, zabawki dźwiękowe, przedmioty do stymulacji wzrokowej; latarka, kolorowe klocki, przedmioty, kolorowe kartki, papier, woda, kasztany, żołędzie, groch, fasola, ryż.
Część wstępna:
1. Ceremoniał powitania - elementy „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
a) zapalenie lampki zapachowej (zima-zapach mięty)
b) wymawianie imienia dziecka, zwrócenia uwagi na zapach i cechy ognia
c) śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką
zapachową; Witaj........2x
Jak się masz? 2x
Wszyscy Cię witamy
Wszyscy Cię kochamy
Bądź wśród nas 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku - zima - obserwacja śniegu
e) spotkanie z żywiołem - demonstrujemy wodę w stanie ciekłym i stałym, dotykamy z dzieckiem kostki lodu, określamy twardy, śliski, zimny, mokry
f) demonstracja instrumentu muzycznego (gra na trójkącie w różnych kierunkach i odległościach od dziecka)
g) zakładanie kolorowej chustki na głowę dziecka (dziecko samo ściąga ją z głowy)
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku miętowe pastylki, pamiętamy
o zachowaniu higieny)
i) gaszenie lampki zapachowej
Część właściwa:
1. Kształtowanie orientacji w schemacie ciała - zastosowanie metody M. Ch. Knill Program aktywności „Świadomość ciała, kontakt i komunikacja” - program wprowadzający i specjalny
a) przygotowanie miejsca do w wspólnych ćwiczeń ruchowych
b) wskazanie i dotykanie maty - komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzą słowną: „będziemy się bawić”
c) zajęcie miejsca na macie
d) włączenie kasety magnetofonowej
e) zabawa ruchowa metodą M. Ch. Knill
2. Muzykoterapia - słuchanie piosenek o tematyce zimowe świątecznej, połączone z ruchem kołysania, wymachiwania rąk, ruchami nóg, obrotami w pozycji leżącej na materacu.
3. Ćwiczenia percepcji słuchowej na instrumentach muzycznych (dzwonki, grzechotki, bębenek) i przedmiotach wydających dźwięki (zabawki dźwiękowe, papier, woda, substancje sypkie) - wydawanie dźwięków z różnych stron dziecka, zachęcanie do reagowania obrotem głowy, gałek ocznych, poruszaniem ręki oraz na gotowych nagraniach z kasety „odgłosy natury”
4. Zabawa z instrumentami muzycznymi. Razem z dzieckiem staramy się wydobyć dźwięki na instrumentach, początkowo z niskim natężeniem, stopniowo zwiększając natężenie i siłę głosu. Zmieniamy kierunki wydawanych dźwięków, tak, aby dziecko musiało szukać źródła dźwięku ruchem ręki i głowy. Obserwujemy reakcje dziecka.
5. Stymulacja wzrokowa. Ćwiczenia w dwóch podstawowych pozycjach: horyzontalnej, wertykalnej połączone z dźwiękiem. Określonej barwie przyporządkowujemy dany dźwięk
- czerwony - grzechotka
- zielony - dzwonek
Część końcowa:
1. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych
a) masaż twarzy wg Shantali
b) ustno-twarzowa terapia Castillo-Moralesa
c) masaż logopedyczny twarzy - elementy
2. Zabawy paluszkowe, dotykowo - ruchowe, połączone ze słowami; „Kosi, kosi łapki”, „Sroczka”, „Rak”, „A ku-ku”, „Ten gruby...”
3. Zakończenie zajęć piosenką zimowa lub świąteczną - pożegnanie dziecka zawsze w ten sam sposób; forma dotykowa.
Scenariusz nr 3.
Indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Temat: Ja i moje ciało
Cele główne:
- doskonalenie wzajemnej komunikacji, porozumiewania się
- kształtowanie orientacji w schemacie ciała
- rozwijanie aktywności poznawczej
- usprawnianie percepcji wzrokowej, słuchowej
Cele szczegółowe: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem w zabawach i ćwiczeniach
- odwracać głowę w stronę źródła światła
- poruszać ręką na źródło dźwięku i światła
- wskazywać i dotykać niektóre części ciała
Forma zajęć: zajęcia indywidualne
Metody:
- elementy metody „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
- elementy metody Shantali
- metoda Castillo-Moralesa
- elementy metody W. Sherborne
- metoda zadaniowa, czynnościowa: zadań stawianych dziecku
- metoda M. Ch. Knill
- elementy metody relaksacyjnej
Pomoce: przedmioty do stymulacji polisensorycznej zgodnej z porą roku, przedmioty o różnej fakturze, kaseta, magnetofon, materac, czarno białe i kolorowe plansze, instrumenty muzyczne, oliwka, aparat do masażu, ziemia, miski, woda, ścierki o różnej fakturze.
Część wstępna:
1. Ceremoniał powitania - elementy „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
a) zapalenie lampki zapachowej (wiosna - zapach cytryny)
b) wymawianie imienia dziecka, zwrócenia uwagi na zapach i cechy ognia
c) śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką
zapachową;
Witaj........2x
Jak się masz? 2x
Wszyscy Cię witamy
Wszyscy Cię kochamy
Bądź wśród nas 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku - wiosna - podlewanie roślin w doniczce, pokazywanie, dotykanie różnych nasion (zbóż, kwiatów, warzyw) lub młodych gałązek z pękami liści
e) spotkanie z żywiołem - rozcieranie gliny na dłoniach dziecka, demonstrowanie mokrej, śliskiej, zimnej, a później ciepłej, szorstkiej i kruchej
f) demonstracja instrumentu muzycznego - gra na bębenku
g) zakładanie kolorowej chustki na głowę dziecka - (dziecko samo ściąga ją z głowy)
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku cytrynę z cukrem, pamiętamy
o zachowaniu higieny)
i) gaszenie lampki zapachowej
Część właściwa:
1. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania części ciała z wykorzystaniem zabawy „Zrób to, co ja”, (jeżeli dziecko jest silnie niedowidzące dajemy polecenia słowne, dotykowe lub demonstrujemy ćwiczenie razem z dzieckiem):
Moja ręka wita się z drugą ręką!
Noga wita się z drugą nogą!
Kolano z kolanem!
Stopa z kolanem!
Brzuszek z ręką!
Ręka z czołem!
Język z brodą!, itp.
2. Kształtowanie orientacji w schemacie ciała - zastosowanie metody M. Ch. Knill Program aktywności „Świadomość ciała, kontakt i komunikacja” - program wprowadzający i specjalny
a) przygotowanie miejsca do w wspólnych ćwiczeń ruchowych
b) wskazanie i dotykanie maty - komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzą słowną: „będziemy się bawić”
c) zajęcie miejsca na macie
d) włączenie kasety magnetofonowej
e) zabawa ruchowa metodą M. Ch. Knill
3. Zabawa - „Moje dłonie”
a) wskazywanie, dotykanie oliwki - komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzą werbalną: „będziemy masować dłonie”
b) masaż dłoni wg techniki Shantali
c) stałe nadawanie komunikatu: „to są dłonie”
d) stymulacja czuciowa - pocieranie dłoni, przedmiotami o różnej fakturze
e) stymulacja wibracyjna dłoni - wykorzystanie aparatu do masażu
f) śpiewanie piosenek, wspólne klaskanie w dłonie
g) rozcieranie na dłoniach dziecka ziemi- stymulacja czuciowa
h) mycie dłoni w ciepłej i zimnej wodzie na zmianę - stymulacja czuciowa termiczna
i) osuszanie dłoni - wykorzystanie ścierek o różnej fakturze powierzchni
4. Zabawa „Moje ciało” - wyodrębnianie czterech elementów; głowa, ręce, nogi, brzuszek, określanie, wskazywanie, dotykanie, masowanie, pocieranie różnymi fakturami (miękka, szorstka, gładka, itp.) Zabawę można połączyć z słuchaniem muzyki relaksacyjnej.
5. Stymulacja wzrokowa, słuchowa
a) ćwiczenia wykonujemy w dwóch podstawowych pozycjach; wertykalnej i horyzontalnej światłem o jaskrawych kolorach (czerwony, żółty, zielony) i czarno białym
- pokazujemy dziecku, czarno białe oraz kolorowe plansze
- przyporządkowujemy odpowiedniej planszy inny dźwięk np., czerwony - dzwonki, zielony - bębenek, żółty - grzechotka (zwracamy uwagę na reakcje dziecka; ruch głowy, gałek ocznych, rak)
6. Zabawy i ćwiczenia wg W. Sherborne - elementy „Relacja razem”
- obejmowanie
- kołyska
- kołysanie na boki
- podtrzymywanie
- turlanie
- ciągnięcie
- huśtawka
7. Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów artykulacyjnych, celem odprężenia, uspokojenia, rozluźnienia mięśni twarzy
a) masaż twarzy wg Shantali
b) ustno-twarzowa terapia Castillo-Moralesa
c) masaż logopedyczny twarzy - elementy
Część końcowa:
1. Zakończenie zajęć piosenką tematyczna lub muzyką relaksacyjną - pożegnanie dziecka zawsze w ten sam sposób (forma dotykowa - wypowiadanie imienia dziecka), połączone ze słuchaniem muzyki relaksacyjnej.
Scenariusz nr 4.
Indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze
Temat: Moje ulubione zabawy i zabawki
Cele główne:
- doskonalenie wzajemnej komunikacji, porozumiewania się
- usprawnianie małej i dużej motoryki
- obniżanie napięcia mięśniowego rąk i nóg
- usprawnianie pracy rąk i dłoniach
- rozwijanie zdolności chwytnych
- rozwijanie aktywności poznawczej
- kształtowanie orientacji w najbliższym otoczeniu
- kształtowanie orientacji w schemacie ciała
Cele szczegółowe: dziecko potrafi
- współdziałać z partnerem w zabawach i ćwiczeniach
- poruszać dłonią i poszukiwać zabawek dźwiękowych
- utrzymać przez chwile zabawkę w dłoni
- odwracać głowę w stronę źródła światła
- poruszać ręką na źródło dźwięku i światła
Forma zajęć: zajęcia indywidualne
Metody:
- elementy metody „porannego kręgu” czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
- elementy metody Shantali
- elementy metody W. Sherborne
- metoda Ch. Knill „Dotyk i komunikacja”
- metoda zadaniowa, czynnościowa: zadań stawianych dziecku
- elementy metody relaksacyjnej
Pomoce: przedmioty do stymulacji polisensorycznej zgodnej z porą roku, materac, oliwka, przedmioty do stymulacji dotykowej, piłka, klocek, woreczek, zabawki dźwiękowe, magnetofon, kasety, plansze, lizaki, latarka do stymulacji wzrokowej
Część wstępna:
1. Ceremoniał powitania - elementy „porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
a) zapalenie lampki zapachowej (lato - zapach różany)
b) wymawianie imienia dziecka, zwrócenia uwagi na zapach i cechy ognia
c) śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką
zapachową; Witaj........2x
Jak się masz? 2x
Wszyscy Cię witamy
Wszyscy Cię kochamy
Bądź wśród nas 2x
d) krótkie opowiadanie o danej porze roku - lato - zwrócenie uwagi na wysoką temperaturę, przy demonstracji można otwierać okna
e) spotkanie z żywiołem - zapalamy świecę lub lampion, opowiadamy o ogniu i pokazujemy jego właściwości, na koniec zdmuchujemy lub zalewamy ogień wodą
f) demonstracja instrumentu muzycznego - gramy na gongu
g) zakładanie kolorowej chustki na głowę dziecka (kolor czerwony) - dziecko samo ściąga ją z głowy
h) zastosowanie bodźców smakowych (podajemy dziecku słodką wiśniową konfiturę, pamiętamy o zachowaniu higieny)
i) gaszenie lampki zapachowej
Część właściwa:
1. Doskonalenie wzajemnej komunikacji, orientacji w schemacie ciała - zastosowanie metody Ch, Knill „Dotyk i komunikacja”
a) przygotowanie miejsca do wspólnych ćwiczeń ruchowych
b) wskazanie i dotykanie maty - komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzą słowną: „będziemy się bawić”
c) zajęcie miejsca na macie
d) włączenie kasety magnetofonowej
e) wspólne wykonywanie ćwiczeń - nawiązanie kontaktu dotykowego i emocjonalnego
z dzieckiem
2. Baraszkowanie; przytulanie, sadzanie na kolanach, kołysanie, podskakiwanie, huśtanie, noszenie, kiwanie na boki, przewracanie na boki, przeciąganie, turlanie, itp., ćwiczenia wykonujemy z dzieckiem na kolanach i na materacu
3. Zabawy paluszkowe, „Rak”, „Sroczka”, ”Ten gruby...”, „Tu paluszek...”
Rak Ten gruby...
Idzie rak, nieborak, Ten gruby to Dziadziuś
Czasem naprzód, czasem wspak. A za nim Babusia
Gdy ugryzie, będzie znak! Ten duży to Tatuś
A zanim Mamusia
A ten mały jestem ja
To jest cała rączka ma
Sroczka Tu paluszek...
Tu sroczka kaszkę ważyła. Tu paluszek, tu paluszek
Ogonek swój oparzyła. Kolorowy mam fartuszek
Temu dała na łyżeczce, Tu jest rączka, a tu druga
Temu dała na spodeczku, A tu oczko sobie mruga
Temu dała w garnuszeczku, Tu jest buźka, tu ząbeczki
A dla tego nic nie miała! Tu wpadają cukiereczki
Po główce go pogłaskała. Tu jest nóżka i tu nóżka
Frrrrrr! Po więcej poleciała ! Chodź zatańczyć jak kaczuszka
4. Masaż dłoni oliwką - rozluźnianie napięcia mięśniowego
5. Ćwiczenia doskonalące percepcję słuchowo - dotykową, rozwijanie zdolności chwytnych - zabawa „Poszukaj gdzie jest...?
- poszukiwanie dłonią zabawek dźwiękowych z różnych stron ciała, próby dotykania i chwytania, podtrzymywanie dłoni na zabawkach, uczenie zamykania dłoni (piłka, klocek, woreczek, grzechotka)
6. Muzykoterapia. Ćwiczenia kończyn górnych, dolnych i głowy połączone z muzyką relaksacyjną; swobodne ruchy rękami, nogami, całym tułowiem, głową. Tempo ruchu dostosowane do możliwości dziecka. Celem ćwiczeń jest rozluźnienia napięcia mięśniowego i wyciszenie dziecka.
7. Zabawa różnymi fakturami. Bogacenie zmysłu dotyku poprzez kontakt z różnym rodzajem materiałów, uwzględniamy reakcje dziecka w trakcie kontaktu z przedstawiona mu fakturą (najbardziej akceptowaną, rozpoczynamy i kończymy zajęcia) - do ćwiczeń wykorzystujemy różne faktury; gładkie, szorstkie, śliskie, miękkie, twarde pocieramy przedmiotami po zewnętrznej i wewnętrznej części dłoni dziecka
8. Ćwiczenia stymulacji wzrokowo - słuchowej. Stymulujemy wzrok dziecka w pozycji wertykalnej i horyzontalnej, światłem o zdecydowanych kolorach; jaskrawą zielenią, czerwienią, żółcią, pomarańczem, w trakcie zabawy można wykorzystać dzwoneczki lub piszczące zabawki w celu aktywizacji dziecka
- pokazujemy dziecku jaskrawo kolorowe obrazki (plansze obrazkowe, lizaki z kodami
paskowymi)
- uczymy wodzić wzrokiem za światłem
Część końcowa:
1. Zabawy metodą W. Sherborne - „Relacja razem”- elementy.
- „kołyska” - (siadamy okrakiem za dzieckiem na materacu i obejmujemy ramionami, nogami i tułowiem dziecko, ćwiczenie rozpoczynamy delikatnym kołysaniem dziecka z boku na bok)
- „podtrzymywanie” - (kładziemy się na plecy i podtrzymujemy całym swoim tułowiem dziecko leżące wzdłuż naszego ciała, dziecko leży na brzuchu z ramionami i nogami rozpostartymi po obu stronach, delikatnie kołyszemy go z boku na bok
- turlanie - (kładziemy dziecko na plecach, zginamy nogę w kolanie, obracamy biodro i ramię aby cała reszta ciała obróciła się w jedną stronę, przewracamy dziecko na bok, a następnie na brzuch, itd.)
2. Masaż głowy, twarzy, policzków, żuchwy - elementy
3. Zakończenie zajęć piosenką tematyczna lub muzyką relaksacyjną - pożegnanie dziecka zawsze w ten sam sposób (forma dotykowa - wypowiadanie imienia dziecka), połączone ze słuchaniem muzyki relaksacyjnej.