Podstawy turystyki

Turystyka jest wielodyscyplinarną (interdyscyplinarną) gałęzią nauki
Pedagogika turystyki
Socjologia turystyki
Psychologia turystyki
Ekonomika turystyki
Geografia turystyki

Turystyka jest zjawiskiem wielowymiarowym i może być rozpatrywana jako zjawisko psychologiczne, społeczne, przestrzenne, ekonomiczne i kulturowe.

Definicje podstawowych pojęć w turystyce

• Przez turystykę rozumiemy zespół stosunków i zjawisk, które wynikają z podróży i pobytu osób przyjezdnych, o ile nie następuje w związku z tym osiedlenie i podjęcie działalności zarobkowej.

• Turystyka masowa stanowi całość zjawisk społecznych i gospodarczych, wynikających z dobrowolności i czasowo ograniczonej zmiany miejsca pobytu, która podejmowana jest przez obcych dla zaspokojenia potrzeb niematerialnych, przy czym użytkuje się przede wszystkim urządzenia przeznaczone dla dużej liczby ludzi.

• Turystyka to aktywność czasu wolnego, zakładająca zmianę miejsca pobytu.

• Turystyka to suma zjawisk i stosunków wyrastających z interakcji turystów, usługodawców, rządów przyjmujących w procesie przyciągania i gęszczenia tych turystów i innych odwiedzających.

• Turystyka to całokształt zjawisk ruchliwości przestrzennej związanych z dobrowolną, czasową zmianą miejsca pobytu, rytmu i środowiska życia oraz z wejściem w styczność osobistą ze środowiskiem odwiedzanym (przyrodniczym, kulturowym bądź społecznym).

Definicje i zalecenia United Nation World Tourism Organization (UNWTO)

Turystyka obejmuje czynności osób podróżujących w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych i pozostających poza swoim codziennym środowiskiem nie dłużej niż rok.

Wyróżniamy następujące formy turystyki:

• Turystyka krajowa

• Turystyka przyjazdowa

• Turystyka wyjazdowa

Wyróżnione zostały następujące kategorie turystyki:

• Turystyka wewnątrz - krajowa

• Turystyka narodowa

• Turystyka międzynarodowa

Podróżni to odwiedzający (międzynarodowi i krajowi) oraz inni podróżni.

Odwiedzający zostali podzieleni na: turystów i odwiedzających jednodniowych.

• Turyści (krajowi i międzynarodowi) są to osoby, które spędzają co najmniej jedną noc w obiektach noclegowych.

• Odwiedzający jednodniowi (krajowi i międzynarodowi) to osoby, które nie nocują w obiektach noclegowych.

W liczbie przyjazdów i wyjazdów odwiedzających międzynarodowych nie powinno się uwzględniać:

• Imigrantów i emigrantów

• Osób mieszkających na terenach przygranicznych w jednym kraju i pracujących w drugim

• Dyplomatów, urzędników konsularnych i członków sił zbrojnych

• Osób podróżujących jako uchodźcy lub nomadowie

• Osób, które nie przekraczają formalnie granicy kraju, którzy nie mają pozwolenia na zejście na ląd (poruszają się po terminalu

W odniesieniu do turystyki krajowej, wyjazdowej i przyjazdowej danego państwa, a dalej ruchu międzynarodowego, zgodnie z zaleceniami WTO bada się i zbiera poniższe zjawiska

Cel wizyty - poniższe kategorie służą do statystycznego ujęcia ruchu turystycznego pod kątem odwiedzin:

• wypoczynek, rekreacja i wakacje

• odwiedziny u znajomych i krewnych

• sprawy zawodowe, interesy (turystyka biznesowa)

• cele zdrowotne

• cele religijne

• inne

Długość pobytu określa się liczbą noclegów w następujący sposób:

• odwiedzający jednodniowi: 0 noclegów

• turyści: od 1 do 3, 4 - 7, 8 - 28, 29 - 91, 92 - 365 noclegów

Dla uzyskania informacji o obiektach noclegowych, z jakich korzystali w czasie podróży turyści, stosuje się następujący podział:

• obiekty zakwaterowania zbiorowego: hotele, motele, kempingi, pensjonaty itp.

• prywatne turystyczne miejsca noclegowe: mieszkania wynajęte od osób prywatnych lub w agencjach, zakwaterowanie u krewnych i znajomych, pokoje gościnne itp.

Podział środków transportu: komunikacja powietrzna, wodna i lądowa

Wydatki turystyczne to całkowite wydatki konsumpcyjne poczynione przez odwiedzających w czasie ich podróży i pobytu w miejscu docelowym.
Klasyfikacja jest następująca:

• transport

• noclegi

• żywność i napoje

• pakiety turystyczne

• rekreacja, sport, kultura

• zakupy

• inne

Pakiet turystyczny jest to kombinacja dwóch lub więcej elementów (np. transport, noclegi, wyżywienie, zwiedzanie, ubezpieczenie, usługi przewodnickie) sprzedawanych jako całościowy produkt po zryczałtowanej cenie, w którym koszty poszczególnych pozycji nie są wyodrębnione.
Zakupu pakietu dokonuje się w jednym miejscu mimo iż poszczególne usługi cząstkowe świadczone są przez różne i często niezależne podmioty.

Przemysł turystyczny (gospodarka turystyczna) jest to część gospodarki, której funkcją jest zaspokojenie potrzeb turystów. Składa się z branż związanych z turystyką w takim zakresie, w jakim zaspokajają one turystów, a nie mieszkańców czy lokalny rynek.

Polityka turystyczna jest to działalność polegająca na poszukiwaniu optymalnego zaspokojenia turystycznych potrzeb społeczeństwa, przy racjonalnym wykorzystaniu zasobów pracy i kapitału w sferze gospodarki turystycznej, z poszanowaniem środowiska naturalnego. Polityka turystyczna kształtuje optymalne z punktu widzenia funkcji turystyki rozmiary i struktury ruchu turystycznego, przy zastosowaniu praw ekonomicznych w sferze gospodarki turystycznej, koordynuje rozwój turystyki z uwzględnieniem jej funkcji i różnorodności związków z innymi sferami życia kraju.

Atrakcja turystyczna - walory przyrodnicze i antropogeniczne, w które w mniejszym lub większym stopniu wkomponowane jest zagospodarowanie turystyczne i para turystyczne.

Produkt turystyczny w wąskim znaczeniu oznacza to, co turyści kupują, np. transport lub zakwaterowanie, oddzielnie lub w formie pakietu. W szerszym znaczeniu obejmuje całość przeżytego przez turystę doświadczenia od chwili opuszczenia domu do powrotu.

Produkt turystyczny - gotowa do sprzedaży oferta w formie pakietu, składająca się z usług i towarów, której podstawę wyznacza atrakcja turystyczna.

Produkt turystyczny - to wszystkie dobra i usługi, które są tworzone i kupowane w związku z wyjazdem poza miejsce stałego zamieszkania. Są to dobra i usługo kupowane przed rozpoczęciem podróży, w czasie jej trwania, a także w czasie pobytu poza swoją rodzinną miejscowością.

Kryteria podziału turystyki (ruchu turystycznego)

Kryterium podmiotu turystyki: turystyka dzieci, młodzieży, emerytów, mieszkańców miast, wsi, osób niepełnosprawnych, studentów

Z punktu widzenia czasu trwania podróży: wyjazdy turystyczne krótko- i długookresowe, wypoczynek weekendowy czy świąteczny

Kryterium okresu wyjazdu: turystyka letnia, zimowa, pozasezonowa

Kryterium wielkości grupy: turystyka samotnicza, rodzinna, grupowa

Kryterium stopnia organizacji: turystyka indywidualna i zorganizowana np. przez biura podróży, szkoły i uczelnie, kościoły, organizacje i stowarzyszenia, zakłady pracy

Kryterium celu wyjazdu: wyjazdy nad morze, w góry, na wieś, za granicę

Kryterium środka transportu: turystyka samochodowa, rowerowa, kolejowa, samolotowa

Kryterium celu, motywu wyjazdu: turystyka biznesowa, kongresowa, kwalifikowana, zdrowotna, pielgrzymkowa, wiejska

Rodzaje turystyki

Turystyka biznesowa - przemysł spotkań

Podział turystyki biznesowej: turystyka konferencyjno - kongresowa, motywacyjna, wystawiennicza, korporacyjna, spotkań biznesowych.
Jest to sektor turystyki bardzo dochodowy. Podróże są finansowane przez instytucje delegujące i charakteryzują się wysokimi wydatkami (na turystyce biznesowej, zarabia się 5 - krotnie więcej niż na wypoczynkowej).
Jest to turystyka całoroczna, stabilna, nie podlegająca sezonowości.

Obejmuje osoby podróżujące służbowo lub w celach zawodowych. Zaliczono do nich uczestnictwo w: konferencjach, spotkaniach, kongresach, seminariach i szkoleniach, konwencjach, podróżach motywacyjnych, targach i wystawach.

Ta kategoria osób ma specjalne wymagania. Dla nich powstają ekskluzywne hotele, buduje się centra konferencyjno - kongresowe, wyodrębnia się klasy biznesowe w samolotach, zabiegają o nich luksusowe restauracje i centra rekreacyjne.

Hotele specjalizują się w przyjmowaniu tego rodzaju gości: właściwie wyposażone pokoje, całodobowa obsługa biurowo - telekomunikacyjna recepcji hotelowej, sprawny transport, funkcjonowanie centrów biznesowych, odpowiednie organizowanie przyjęć okolicznościowych, bankietów, prezentacji, itp.

Wyposażenie rekreacyjno - wypoczynkowe obiektów: baseny, gabinety odnowy biologicznej, siłownie, sauna, bilard, solarium, kort tenisowy, jacuzzi.

Turystyka motywacyjna (INCENTIV TRIP)

Nagradzanie pracowników podróżą turystyczną za osiągnięcie dobrych wyników finansowych przez firmy.
Nowoczesny instrument marketingowy i menedżerski przedsiębiorstw.
Sztuka, alchemia XXI wieku - to system motywacyjny w zarządzaniu zasobami ludzkimi, budowanie zespołu, zarządzanie lojalnością. Turystyka motywacyjna. Podróże motywacyjne są tą sztuką.
Jest to budowa lojalności, tożsamości wobec firmy, budowanie nieformalnych więzów między pracownikami. Budowanie team buildingu.

Specyficzny program szkoleniowy umiejętnie się przeplata z zabawą i licznymi atrakcjami. Wszystko co najlepsze, hotele, restauracje, ciekawe miejsca, niecodzienne środki transportu, ale i regionalizm (np. domki na palach czy lokalna restauracja).

Jest to sektor turystyki wymagający, ale bardzo dochodowy.
Podstawową cechą wyjazdu jest jego wyjątkowość i nieszablonowość.

Trendy w turystyce motywacyjnej:

• w coraz większym stopniu wykorzystuje się specyfikę i oryginalność danej destylacji kraju, regionu, miasta

• konkurencja w tej dziedzinie jest ogromna, jeszcze bardziej wzrośnie, co oznacza, że absolutnym punktem ciężkości będzie jakość

• jakość merytoryczna i programowa na najwyższym poziomie

• będzie się stosowało najnowsze rozwiązania techniczne i multimedialne

• element ekologiczny będzie mocno akcentowany w doborze miejsc wyjazdów

---