Azot w glebie, źródła, zawartość w różnych glebach
Barwa gleb, praktyczne znaczenie barwy
Barwa biała - gleba zawiera grupę minerałów kaolinitu, wodorotlenek glinu, krzemionkę, węglan wapna, gips i anhydryt.
Barwa czarna - od związków humusowych, a także: uwodniony siarczek żelaza, dwutlenek manganu, magnetyt. Gleb wilgotna zawsze sprawia - wrażenie ciemniejszej, również gleba o grubszym uziarnieniu będzie ciemniejsza. Smoliście czarne zabarwienie powierzchni gleby świadczy o niedostatku tlenu.
Brunatnoszare zabarwienie powierzchni gleby - dostateczna przewiewność
Barwa czerwona i częściowo żółta związana jest z połączeniami tlenków żelaza, im wiecej wody w składzie tych wodorotlenków tym gleba jest bardziej żółta.
Barwa zielonkawa lub niebieskawa - niedotlenienie, taka barwa - związki zredukowanego żelaza.
Niejednorodne zabarwienie wynika z przemieszczania się składników barwnych.
Barwa gleby pochodzi od otoczek koloidalnych różnych związków.
Próchnica nadaje glebie barwę ciemną, nawet czarną.
Związki żelazowe - barwa od żółtej do czerwonej.
Związki żelazawe (właściwe procesowi oglejenia) mają barwę niebieskawą, zielononiebieskawą lub stalowoszarą,
Tlenki manganowe są brunatne, w połączeniu z żelazem czarnobrązowe lub czerwonofiloletowe.
Węglan wapnia i magnezu. Krzemionka, gips, chlorki nadają glebie barwę białą.
Praktyczne znaczenie barwy:
Zróżnicowanie barwy profilu glebowego jest jedną z cech pozwalającą przy badaniach makroskopowych ustalić poziomy genetyczne i typ gleby.
Wskazuje na zawartość próchnicy i skład mineralny
Zróżnicowanie barwy powstałe w wyniku procesu glebotwórczego pozwala wnioskować o kierunku i intensywności przemian zachodzących w glebie.
Od barwy gleb pochodzą nazwy wielu typów gleb: czarnoziemy, gleby brunatne, bielicowe.
Bielice - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, użytkowanie, siedliska
Charakterystyka poziomów powierzchniowych gleb
Poziomy te są ciemno zabarwione dzięki zawartości materii organicznej. Zawierają one silnie zwietrzały materiał, niekiedy mocno przemyty. Poziomy powierzchniowe mogą być przykryte cienką warstwą świeżych aluwiów, osadów eolicznych lub innych. Jednakże miąższość tych przykrywających osadów nie może być większa niż 30 cm. Gleby, przykryte warstwą osadów mineralnych lub organicznych o miąższości większej niż 30 cm, zalicza się do gleb kopalnych.
W Systematyce gleb Polski wyróżnia się następujące diagnostyczne poziomy powierzchniowe:
mollic, anthric, umbric, melanic, plaggen, ochric i histic
Poziom mollic jest zdefiniowany według kryteriów morfologicznych, a nie genetycznych. Jest to powierzchniowy poziom mineralny, który wyróżniają następujące cechy:
- Miękkość wynikająca z obecności próchnicy (ponad 2,5% węgla organicznego do 20 cm).
- Minimalna miąższość to 10 cm (gdy zalega na skale litej), 20 cm i więcej (gdy zalega na skałach osadowych okruchowych luźnych)
- Aby mogło nastąpić nagromadzenie substancji organicznej, musi być spowolniona mineralizacja (w luźnych utworach musi być grubsze uziarnienie)
- struktura gruzełkowata trwała
- istotna barwa - szara, ciemnoszara, brunatno szara
-Trwała struktura gruzełkowata, ziarnista lub koprolitowa, dzięki czemu większość poziomu jest miękka.
-Nasycenie kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi musi być wyższe lub równe 50%.
-Musi zawierać 2,5% lub więcej węgla organicznego w powierzchniowej 20 cm warstwie, gdy kryterium barwy jest pomijane. W innych przypadkach poziom ten musi zawierać co najmniej 0,6% węgla organicznego (> l % materii organicznej) w całej miąższości poziomu. Jest to dolna granica zawartości węgla organicznego.
-Minimalna miąższość tego poziomu wynosi10 cm, gdy poziom ten zalega bezpośrednio na skale litej, a także w glebach płytkich, w których poziom powierzchniowy zalega bezpośrednio na warstwach zbitych; 20 cm i więcej na skałach osadowo okruchowych luźnych
- barwa -szara, ciemnoszara, brunatno szara
-uziarnienie musi być grubsze niż piasków słabo gliniastych
Poziom anthric jest podobny do poziomu mollic pod względem barwy, struktury i zawartości materii organicznej. Tworzy się on w ciągu długiego okresu użytkowania i nawożenia gleb odpadami z gospodarstw domowych przy zabudowaniach, jak też w terenach stale nawadnianych i nawożonych nawozami organicznymi. Poziom sztucznie wytworzony przez człowieka, poprzez nawożenie organiczne (kompostem) można zwiększyć jego miąższość.
Poziom umbric jest taki sam jak poziomu mollic pod względem barwy, zawartości węgla organicznego i fosforu, konsystencji, struktury i miąższości. Poziom umbric obejmuje te miąższe, ciemno zabarwione poziomy powierzchniowe, których kompleks sorpcyjny jest nasycony zasadami mniej niż w 50%. Gdy poziomy umbric okresowo wysychają, mają konsystencję twardą lub bardzo twardą, spójną. Gdy poziom ten jest stale wilgotny, wówczas konsystencja i struktura są podobne do poziomu mollic.
Poziom melanic (ozn. ciemny, czarny) jest to powierzchniowy poziom mineralny próchniczny zwany poziomem murszastym. Jest on podobny do poziomu mollic pod względem barwy, struktury, zawartości materii organicznej, z wyjątkiem miąższości, charakteru połączeń próchnicznych z mineralną częścią gleby oraz nasycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Miąższość tego poziomu jest zwykle większa niż 15 cm, a uziarnienie zbliżone do piasków słabogliniastych i luźnych.
Słabo zmineralizowana substancja organiczna.
Poziom plaggen jest wytworzoną przez człowieka warstwą próchniczną miąższości ponad 20 cm. Powstał on w ciągu setek lat pod wpływem nawożenia obornikiem, mieszaniną ściółki leśnej, słomy i piasku tworzącymi ciemno zabarwioną masę mineralno-organiczną. Zawiera ponad 0,6% węgla organicznego. Poziom plaggen zawiera w całej miąższości odłamki ceramiki. Są w nim często wyróżniane płaty i warstewki różnych materiałów. Zwykle wykazuje on ślady przekopywania oraz pozostałości cienkich warstewek piasku.
Poziom histic — powierzchniowy poziom organiczny gleb mineralnych — definiowany jest według zawartości materii organicznej i miąższości. W swojej strukturze ma wyraźne ślady tkanki roślinnej. Jest to niedużej miąższości (<30 cm) poziom organiczny występujący na powierzchni gleb mineralnych. Może on być przykryty cienką warstwą (<20 cm) utworów mineralnych. Zbudowany jest z torfu, mułu, gytii lub murszu organicznego i nasycony wodą w ciągu co najmniej 30 kolejnych dni w czasie roku jeżeli gleba nie jest sztucznie odwodniona.
Poziom ochric- (ozn. blady) poziom ten nie spełnia kryteriów poziomu mollic, umbric, plaggen i histic, gdyż jest za suchy, zawiera za mało materii organicznej lub jest zbyt małej miąższości.
Poziom ten obejmuje także te części poziomów eluwialnych, które występują przy powierzchni i sięgają poziomu iluwialnego. Do poziomu ochric zaliczamy również części poziomów podpróchnicznych, które zostały objęte uprawą gleby. Poziom ochric musi mieć strukturę gleby, a nie materiału macierzystego. Dlatego młode warstwowane osady aluwialne nie mogą być zaliczane do poziomu ochric. Lżejszy skład granulometryczny - rozkład materii organicznej. Nie powstają związki próchniczne.
Charakterystyka iłów jako skały macierzystej.
Co rozumiesz pod pojęciem jakość gleby i od jakich czynników zależy?
Czarne ziemie - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Gleby bielicowe - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Gleby brunatne właściwe - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Gleby organiczne, występowanie, podział, krótka charakterystyka, przydatność, użytkowanie.
Gleby płowe - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Gleby rdzawe - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Gleby inicjalne i słabo wykształcone - krótka charakterystyka, systematyka, przydatność, użytkowanie.
Jak poznajemy właściwości gleby?
Jak stwierdzić, że gleby leśne były uprawiane?
Jakie gleby i dlaczego należy objąć ochroną?
Jakimi właściwościami odznaczają się gleby o dużej zawartości części koloidalnych?
Jakimi właściwościami odznaczają się gleby o dużej zawartości piasku?
Kategorie stosunków wodnych - krótka charakterystyka
Kompleks sorpcyjny, skład, właściwości.
Kwasowość gleb - podział, charakterystyka.
Mady rzeczne - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Od jakich czynników zależy klasa bonitacyjna gleb - uzasadnić
Od jakich czynników zależy przydatność rolnicza gleb - uzasadnić
Oglejenie - powstawanie, rodzaje, występowanie w zależności od typu gleby,
Omów pojemność wodną gleb.
Omów przyczyny zakwaszania gleb.
Omów strukturę gleb.
Omów właściwości gleb wytworzonych z glin zwałowych.
Omów właściwości gleb wytworzonych z lessów.
Omów właściwości gleb wytworzonych z piasków wodnolodowcowych.
Omów właściwości poziomów diagnostycznych gleb czarnoziemnych
Omów wpływ człowieka na jakość gleb.
Omów wpływ nawożenia na właściwości gleb.
Omów wpływ odczynu na pobieranie składników pokarmowych przez rośliny.
Omów wpływ odczynu na właściwości fizyczne gleb.
Podział gleb pod względem przydatności rolniczej.
Podział i charakterystyka koloidów glebowych, wpływ na właściwości gleby.
Podział i charakterystyka piasków jako skały macierzystej.
Podział i charakterystyka pyłów jako skały macierzystej.
Próchnica i jej wpływ na właściwości gleb.
Rędziny - geneza, podział, budowa, rodzaje, właściwości, przydatność rolnicza, użytkowanie .
Rodzaje wód glebowych, omów ich dostępność dla roślin
Rola mikroorganizmów w tworzeniu gleb i ich właściwościach.
Rola roślin wyższych w kształtowaniu właściwości gleb
Sorpcja - definicja, rodzaje, krótka charakterystyka, praktyczne znaczenie
Układ tabeli klas gleb pod lasami
Układ tabeli klas gruntów ornych
Układ tabeli klas użytków zielonych
Węglan wapnia - rola, zawartość i rozmieszczenie w glebach Polski
Właściwości fizyczne gleb
Wpływ kopalni węgla brunatnego na właściwości gleb i środowisko
Wpływ rzeźby terenu na kształtowanie się gleb, ich jakość i przydatność rolniczą.
Wpływ skały macierzystej na kształtowanie się gleb, ich jakość i przydatność rolniczą.
Wpływ składu granulometrycznego na kształtowanie się właściwości gleb.
Wpływ warunków wodnych na kształtowanie się gleb, ich jakość i przydatność rolniczą.
Wymień i omów główne funkcje gleby.
Wymień i krótko opisz główne przyczyny degradacji gleb.
Zasady bonitacji gleb terenów górzystych
Zastosowania mapy glebowo-rolniczej
Zasady bonitacji gleb użytków zielonych.
Zasady bonitacji gruntów ornych
Źródła materii organicznej
Ponowna klasyfikacja z urzędu - przypadki
Przeprowadzenie czynności klasyfikacyjnych w terenie - patrz rozporządzenie
Projekt ustalenia klasyfikacji - rozporządzenie
Mapa klasyfikacyjna i glebowo-rolnicza - treści.