Podział czynników środowiska pracy ze względu na ich pochodzenie.

Lp	Zagrożenie	Rodzaj czynnika	Źródła (przyczyny)	Skutki
Czynniki fizyczne
1	Poruszające się maszyny, urządzenia, wózki, pojazdy	N	Zła organizacja ruchu, niesprawne maszyny i urządzenia, brak uprawnień do kierowania tymi maszynami	Stłuczenia, zwichnięcia, złamania, rany
2	Ruchome elementy urządzeń technicznych	N	Brak osłon, wciągnięcie, uderzenie, niedostateczne uwaga pracownika	Skaleczenia, stłuczenia
3	Potknięcie i upadek na tym samym poziomie	N	Śliskie, zabrudzone podłogi i schody, ubytki nawierzchni, niewłaściwe obuwie, przedmioty na drogach ewakuacji, w przejściach i dojściach, źle oznakowane drogi	Stłuczenia, zwichnięcia, złamania
4	Uderzenie, przygniecenie przez spadające przedmioty	N	Niewłaściwe ułożenie przedmiotów na półkach, regałach, gablotach, nieprawidłowe chwytanie przedmiotów	Stłuczenia, zranienia
5	Uderzenia o nieruchome przedmioty	N	Ograniczona przestrzeń, złe ustawienie mebli i wyposażenia stanowisk	Siniaki, guzy, stłuczenia, zranienia
6	Upadek z wysokości (upadek na niższy poziom)	N	Niewłaściwe korzystanie z drabiny, złe zabezpieczenie podestów, brak środków ochrony indywidualnej oraz asekuracji podczas pracy na wysokości	Stłuczenia, zwichnięcia, złamanie, otarcia, uszkodzenia kręgosłupa, śmierć
7	Urządzenia ciśnieniowe, butle z gazem	N	Niewłaściwa instalacja, brak zaworów bezpieczeństwa, złe użytkowanie	Zranienia, oparzenia, śmierć
8	Zły stan techniczny narzędzi i przyrządów	N	Brak spełnienia wymagań bhp zwartych w DTR, niewłaściwa eksploatacja, brak nadzoru	Skaleczenia, stłuczenia, utraty części ciała
9	Hałas	Sz	Niesprawne urządzenia, emitowany przez maszyny i sprzęt, z ulicy i sąsiednich pomieszczeń, złe usytuowanie stanowisk, brak ekranów dźwiękochłonnych	Złe samopoczucie, szum w uszach, zmęczenie, upośledzenie słuchu
10	Wibracja	Sz	Niesprawne urządzenia, drgania emitowane przez maszyny i sprzęt, złe usytuowanie stanowisk, brak ekranów dźwiękochłonnych	Obciążenie układu kostno-stawowego i krążenie krwi, drętwienie palców, zespół powibracyjny
11	Prąd elektryczny	N	Zła izolacja przewodów, niedostateczne osłonięcie części będących pod napięciem, brak świadomości zagrożeń i uprawnień pracowników	Poparzenia, rozkład płynów ustrojowych, śmierć
12	Pole elektromagnetyczne	Sz	Przebywanie zbyt blisko przewodów i urządzeń z przepływającym prądem elektrycznym	Obciążenie układu nerwowego, złe samopoczucie
13	Promieniowanie podczerwone i cieple	Sz	Kuchenki mikrofalowe, spawanie elektryczne i gazowe, grzejniki	Zaczerwienienie skóry i oczu, łzawienie oczu, osłabienie wzroku
14	Pyły przemysłowe	Sz	Brak lub niedostateczne wentylacja, zaniedbanie w utrzymywaniu czystości, brak środków ochrony indywidualnej	Alergie, astmy, uczulenia, zatrucia
15	Pożar i/lub wybuch	N	Zaprószenie ognia, źle zabezpieczone materiały łatwopalne, zwarcia instalacji elektrycznych	Poparzenie, zranienia, zatrucia, śmierć
16	Niewłaściwe oświetlenie pomieszczeń i/lub stanowisk pracy	Sz	Niedostateczne natężenie oświetlenia, nadmierne oświetlenie słoneczne, olśnienia, odbicia światła	Złe samopoczucie, zmęczenie, bóle oczu i głowy, osłabienie wzroku
17	Niewłaściwy mikroklimat	Sz	Niewłaściwa temperatura i wilgotność powietrza, przewiewy	Znużenie, zmęczenie, osłabienie organizmu
Czynniki chemiczne
18	Preparaty chemiczne alergiczne	Sz	Rozpuszczalniki, farby, środki czystości, smary	Alergie skóry i oczu
19	Preparaty chemiczne drażniące	Sz	Rozpuszczalniki, farby, środki czystości, smary	Podrażnienie skóry, oczu i dróg oddechowych
20	Preparaty chemiczne żrące i toksyczne	Sz	Środki dezynfekcyjne, kleje, oleje napędowe i benzyna, tlenek węgla	Podrażnienia skóry, oczu, dróg oddechowych, zatrucia organizmy
Czynniki biologiczne
21	Bakterie i wirusy	Sz	Kontakt z innymi osobami, kontakt z żywnością	Grypa, angina, choroby układu pokarmowego
22	Grzyby	Sz	Zła klimatyzacja, zaniedbania higieniczne	Choroby skóry, laryngologiczne i układu oddechowego
23	Mikroorganizmy roślinne i zwierzęce	Sz	Kleszcze, kontakt z chorymi zwierzętami, kontakt ze skażoną roślinnością	Choroby układu krążenia i pokarmowego
24	Mikroorganizmy bytujące w glebie	Sz	Kontakt z glebom skażoną	Zakażenia tężcem
Czynniki psychofizyczne
25	Psychoruchowe (statyczne i/lub dynamiczne).	U	Nadmierne obciążenia fizyczne, wymuszona pozycja przy pracy, ograniczona swoboda ruchów, brak przerw lub przemienności w pracy	Złe samopoczucie, bóle kostno-stawowe, urazy stawów i ścięgien, uszkodzenia kręgosłupa
26	Psychoorganizacyjne	U	Przeciążenie umysłu, nadmierna koncentracja i odpowiedzialność, złe kontakty interpersonalne, sprzeczność poleceń	Złe samopoczucie, bóle głowy, nerwice
27	Psychonerwowe	U	Stres, niewykonalne zadania, zły mikroklimat, monotonia	Złe samopoczucie, apatia, agresja, zmęczenie
28	Psychospołeczne	U	Lobbing, nadmierna presja otoczenia, przemoc i molestowanie, agresja ze strony klientów	Apatia, agresja, zmęczenie

Legenda: N - niebezpieczne; Sz - szkodliwe; U - uciążliwe.

Tadeusz Jóskowski

1

---