mity od 1 do 50, ODK, Ikonografia Brus, Mity


1. Adonis- narodziny

Adonis był pięknym myśliwym, wybrankiem Afrodyty; został zabity przez dzika, na prośbę Afrodyty przez 6 miesięcy w roku spędzał czas z nią na ziemi a resztę w Hadesie.

Narodziny: syn Mirry, zakochała się ona we własnym ojcu i podstępem(korzystając z pomocy starej służącej) nocą wśliznęła się do jego łóżka jako nowa tajemnicza kochanka króla(ojciec-król). Po kilku upojnych nocach chciał on zobaczyć kim jest owa dziewczyna i niespodziewanie zapalił światło. Gdy ujrzał swoja córkę rzucił się na nią z mieczem. Ona uciekła ale była już w ciąży. I tak biegła i biegła płacząc aż w końcu przestała i bogowie patrząc na jej nieszczęście zamienili ja w drzewo mirry. Po jakimś czasie pień pękł i wydostał się z niego piękny młodzieniec-Adonis.

2. Akis i Galatea oraz zazdrosny Polifem

Akis- syn Fauna i nimfy Symety

Galatea-nimfa

Policem-cyklop(ten od Odyseusza)

Polifem zakochał się w G. i próbował ja do siebie przekonać. Śpiewał miłosne pieśni, usiłował stać się łagodniejszy, obiecywał jej swoje trzody itp.

Tymczasem G. kochała Akisa. P. przyłapał ich na igraszkach(;P) wkurzył się i zaczął rzucać skalami, G uciekła ale A został zabity. G przemieniła go w rzekę o jego imieniu

3. Alfejos i Aretuza

Aretuza-nimfa, nosiła kołczan Diany

Alfejos-bóg rzeki w Elidzie

Aretuza chciała pewnego razu wykąpać się w strumieniu, napadł ją jego bóg-Alfejos, i zaczął ja gonić, więc wezwała na pomoc Diane a ta najpierw okryła ją mgłą a potem przemieniła w rzekę

4. Amalteja

Koza która wykarmiła Zeusa gdy był ukrywany przed swoim ojcem.

Gdy złamał się jej róg Zeus przemienił go w róg obfitości a gdy umarła z jej skóry puklerz którego nie mógł przebić żaden pocisk-Egida(cudowna tarcza)

5. Amazonki

Plemię kobiet znad Morza Czarnego

Wypalały sobie prawa pierś

Córki walczyły- synów zabijały

Hipolita-królowa A. z która wałczył Herakles(miala cudowny pas który dawał jej silę)

Antiopa- królowa A. która porwał Tezeusz, urodziła mu syna Hipolita

6. Amor i Psyche

Psyche-tak piękna ze wzbudziła gniew Afrodyty, która kazała Amorowi wzbudzić w niej miłość do potwora ale ona zakochał się w niej i podarował jej pałac.

Przychodził do niej w nocy aby nie poznała kim jest.

Jej siostry z zazdrości podpuściły ja ze koleś jest pewnie brzydki- gdy Amor spal zapaliła lampkę żeby zobaczyć jego twarz, tak się „podnieciła” ze kropla oliwy spadla na jego ramię - obudził się i znikł. Znikł tez pałać i Psyche została na nagiej skale a Afrodyta jeszcze nasyłała na nia zgryzoty.

Zeus zlitował się, wziął ją na Olimp i ożenił z Amorem.

7. Amfion i Zetos

Synowie Antiopa, książęta tebańscy, wyrzuceni przez Dirke. Macochę.

Chowali się u pasterza wołów, zdobyli zamek i zabili Dirke(przywiązali ją do wołów) i jej nowego faceta Likosa.

Amfion miał cudowną harfę dzięki której kamienie same się układały- otoczyli miasto murami.

A ożenił się z Niobe-mieli 7 córek i 7 synów których zabili Apollo i Artemida, bo Niobe obraziła ich matkę Latone.

8. Ananke

matka Mojr i Adrastei(matki Amaltei), personifikacja przeznaczenia i konieczności. miała na zamku w Koryncie przybytek, którego nie wolno było nikomu przestąpić.

9. Andromeda-jej uwolnienie

Córka Kasjopei, która twierdziła ze jest piękniejsza od nereid, one się wkurzyły i poprosiły o pomoc Posejdona, ona zalał Etiopię i wysłał smoka, żeby ocalić kraj kazali poświęcić Andromedę.

Przykuli ja do skały gdzie zobaczył ja Perseusz wracając po zabiciu Meduzy, ocalił A. i ożenił się z nią

10. Antiope

a) królewna tebańska-matka Amfiona i Dzetosa

b) królowa Amazonek-porwał ją Tezeusz i ożenili się z nią wywołując wojnę, matka Hipolita

11. Apollon i Muzy

Muzy-9 cór Zeusa i Mnemosyne(Pamięć), mieszkały na szczytach gór Helikony i Parnasu, towarzyszki Apollona

Kaliope-pieśń bohaterska(rylec i tabliczka)

Klio-historia(zwój pergaminu)

Euterpe-liryka(flet)

Taleja- komedia(maska uśmiechnięta)

Melpomene- tragedia(maska smutna)

Terpsychora-taniec(lira)

Erato-pieśni miłosne(cytra)

Polihymnia-hymny i pieśni pobożne(w zasłonie na twarzy)

Urania- gwiaździarstwo(globus)

12. Apollon i Dafne

Eros wkurzony na Apolla wystrzelił 2 strzały -jedna miłości w A. i druga nienawiści w serce nimfy Dafne.

Apollo gonił ją a ona uciekając w końcu zmieniła się w drzewo laurowe.

13. Apollon i Hiacynt

Hiacynt był przyjacielem Apolla, ale zakochał się w nim Zefir. Gdy A rzucał dyskiem Zefir powiał tak ze dysk trafił H i zabił go na miejscu. Z jego krwi wyrosł kwiat hiacynt.

14. Apollon i Koronis

Koronis kochanka Apolla-kruk, wówczas jeszcze ptak biały doniósł Apollowi o jej niewierności. posądzając ją o zdradę Apollo w gniewie zabił ja strzałą czego potem bardzo żałował. W chwili śmierci była w ciąży-Apollo ocalił dziecko-był to Eskulap(Asklepios). Kruk od tamtej pory stał się czarny

15. Apollon i Marsjasz

Marsjasz-pasterz, wybitny fletnista

Wdali się w zawody a Apollem,

Sędziami pasterze z góry Nysy, nimfy i król Midas(który jako jedyny był za Marsjaszem za co Apollo dal mu ośle uszy)

Apollo po wygranej przywiązał Marsjasza do drzewa i odarł ze skóry-nimfy tak rozpaczały ze z ich łez rzeka Marsjasz

16. Apollon, Admetos i Merkury

Apollo przybrawszy wieśniacze przebranie pasł trzody tesalskiego króla Admetosa. Gdy się zagapił grajac na fujarce malutki Merkury ukradł mu je. Po drodze przepędzając stado spotkał Battusa, którego poprosił o dochowanie tajemnicy przekupując go jałówką. Potem Merkury zawrócił zmieniając wygląd i zapytał Battusa czy nie widział jakiego stada-ten się wygadał za co został przemieniony w kamień.

Merkury popędził trzodę w góry a potem wrócił do domu udając ze nic się nie stało. Następnego dnia przybiegł Apollo z krzykiem a matka Merkurego-Maia zaprowadziła go do kołyski syna pokazując ze ten jeszcze spi o i do tego jest małym dzieckiem wiec nie mógłby tego zrobić. Merkury nie wytrzymał i zaśmiał się przez co wszystko się wydało.

Aby przebłagać Apolla podarował mu cytrę ze skorupy żółwia za co ten odwdzięczył się dając mu kaduceusz.

17. Apollon i Pyton.

Apollo zabił Pytona, który pożerał ludzi wieloma strzałami po czym aby upamiętnić ten czyn ustanowiono igrzyska pytyjskie.

18. Apollon i Sybilla Kumejska

Apollo aby przekonać do siebie Sybille obiecał spełnić jej życzenie, ta wzięła garść piasku i powiedziała ze chce żyć tyle ile ma w reku ziarenek. Zapomniała poprosić o wieczna młodość. Apollo obiecał uczynić ja wiecznie młoda jeśli mu się odda ale ona odmówiła wiec żyła bardzo długo aż zestarzała się tak ze zupełnie zgrzybiała a bogowie zamienili ja w świerszcza.

19. Apollon w kuźni Wulkana

Apollo który widział wszystko co się na ziemi dzieje pierwszy odkrył romans Afrodyty z Marsem o czym doniósł jej mężowi-Wulkanowi .

20. Arachne

Księżniczka, która twierdziła że potrafi wyszywać lepiej niż sama Atena. Stanęły do zawodow, Atena z zazdrości podarła jej tkaninę. Arachne powiesiła się z rozpaczy a Atena z żalu przywróciła ja do zycia jako pająka.

21. Arion i Delfin

Źródło w Fasti XXXXXXXXXXX

Wg. Wikipedii:

Według relacji Herodota miał on popłynąć na Sycylię, aby wziąć udział w - zakończonym dla niego zwycięsko - konkursie. W drodze powrotnej koryncki statek, na którym płynął został zaatakowany przez piratów. Arion wyskoczył za burtę i został cudownie ocalony przez delfiny, które ukochały sobie jego śpiew.

22. Ariadna i Tezeusz.

Ariadna- córka Minosa, dała Tezeuszowi kłębek nici gdy ten wchodził do labiryntu. Potem razem uciekli na Naksos, gdzie Tezeusz ją porzucił. Gdy rozpaczała nad brzegiem morza zobaczył ją Bachus, który szedł ze swym orszakiem i wziął ją za żonę.

23. Asklepios (Eskulap)

Syn Apollona i nimfy Koronis(patrz 14.)

Opiekowała się nim koza a strzegł pies. Jego wychowawca był centaur Chejron.

Odkrył jak wskrzeszać ludzi za co Zeus zabił go piorunem.

Opiekun lekarzy

Symbol wąż.

24. Astraja

Bogini sprawiedliwości???

25. Atena (Minerwa)

Wyskoczyła z rozbitej przez Hefajstosa czaszki Zeusa.

Niedostępna dziewica, postawna i silna.

Słuszna wojna, wynalazki, drzewo oliwne, tkactwo

Poświęcono jej Partenon

Przydomki: Ergane(pracownica), Polias(patronka miast), Promachos(pani zastępów), Pallas(panna), Partenon(dziewica)

26. Spór Ateny z Posejdonem.

O patronat nad miastem Ateny.

Posejdon ofiarował źródło ale ze słoną wodą

Atena ofiarowała drzewko oliwne wygrała

27. Aurora(Eos)- uprowadzenie Kefalosa

Gdy zastawiał sieci nad ranem został uprowadzony przez boginię jutrzenki(aurore). Jednak bardzo kochał swoja żonę Prokris i oparł się bogini a ta mu przepowiedziała ze będzie wolal jej nie mieć(P.) wrócił na ziemię w przebraniu aby sprawdzic wierność żony. Dalej patrz: 79. Kefalos i Prokris

28. Bachus(Dionizos)

Syn Semele i Zeusa(narodził się w trakcie śmierci Semele)

Wychowywaly go nimfy góry Nysy, jego mistrzem był Sylen

Brał udział w wojnie z gigantami pod postacią lwa

Żyl na ziemi w przeciwieństwie do innych bogów

Nauczył ludzi sadzić winna latorośl , która była jego atrybutem

Patron również bartnictwa, rządzi rodzeniem, śmiercią i zmartwychwstaniem

Towarzyszył mu orszak bachantek, menad, satyrów i panów

Ożenił się z Ariadną

29. Bachus i Ariadna

Bachus idąc ze swym orszakiem zauważył na brzegu Naksos Ariadnę rozpaczającą po porzuceniu przez Tezeusz. Przekonał ją żeby za niego wyszła.

30. Bachus Wnus Ceres

Z „Eunucha”- nie mam, pusto, dupa

31. Bachus przekształcający żeglarzy delfiny

Żeglował na statku, który został napadnięty przez piratów. Wzięli go za jakiegoś księcia i pojmali licząc na okup. Gdy próbowali zakuć go w kajdany one same opadły, maszt zakwitł winną latoroślą a sam Bachus zamienił się w lwa i rzucił na rozbójników. Potem zostali zamienieni w delfiny

32. Bellerofont na Pegazie i Chimera

Bellerofont- piękny wnuk Syzyfa, w młodości zabił przypadkowo swojego brata za co został wygnany z kraju, schronił się u krola Projtosa. Zakochala się w nim żona krola ale on jej nie chciał wiec ona oskarżyła go o zaloty. Król chciał go zgładzić dyskretnie więc wysłał go z poselstwem do króla Iobatesa do Azji Mniejszej dając mu zapieczętowany list. W liście był wyrok na Bellerofonta. Iobates nie chciał go sam zabijac wic zarządał od niego walki z Chimerą.

Przed walką B. pomodlił się do Ateny i zasnął, gdy się obudził zobaczył obok zlote wędzidło a w ogrodzie spotkał Pegaza(każdy wie jak wygląda), założyl mu wędzidło, dosiadł i przy jego pomocy dopadł Chimere.

Jobates dał mu swoja córke za żone.

Po latach Bellerofontowi odbilo i stwierdzil \że chce zdobyć Olimp i wydrzec Zeusowi piorun. Gdy wzlatywał na góre na Pegazie Zeus go zabił(piorunem ;P)

33. Bellona.

Wg. Wiki: pokrewna Marsowi wojownicza bogini rzymska/staroitalska

Przedstawiano ją w hełmie i z dzidą w dłoni powożącą rydwanem Marsa.

34. bogowie olimpijscy

Ogólnie to bogowie dzielili się na olimpijskich, ziemskich i tych ze swiata podziemnego(morskich tez do podziemnych zaliczano)

Olimpijscy:

Zeus-Jowisz

Hera-Junona

Atena-Minerwa

Apollo

Artemida-Diana

Hermes-Merkury

Hefajstos-Wulkan

Afrodyta-Wenus

Eros-Amor

Charyty-Gracje

Ares-Mars

35. Posiłek bogów na ślubie Peleusa i Tetydy

Peleus-książę tesalski

Tetyda-boginka morska, kochał się w nej Zeus ale przepowiedziano że jej syn będzie silniejszy od ojca co go zniechęciło.

Rodzice Achillesa

Na ich wesele przybyli wszyscy bogowie oraz wiele nimf. Zapomniano jednak o Eris, bogini niezgody. Przyszła jednaj i aby się zemścic rzucila między boginie jabłko z napisem „dla najpiękniejszej”

Dalej już wiadomo: Atena, Hera i Afrodyta zaczeły się kłócić a o werdykt poproszonao Parysa, który było wówczas pasterzem.

Hera zaproponowała że będą mu się kłaniać narody i uczyni go wielkim królem. Atena że będzie najmądrzejszym z ludzi. A Afrodyta piękną Helenę. Wygrała Afrodyta, było to przyczyną do wybuchu wojny trojańskiej.

36. Boreasz-uprowadzenie Orejty

Boreasz-bóg wiatru zakochał się w córce Erechteusza a siostrze Prokris Orejcie. Dlugo próbował wybłagac przychylnośc ale wciąż mu odmawiano więc w końcu porwał Orejtę i ożenił się z nią. Mieli dwóch synów Zetesa i Kalaisa, którzy uczestniczyli w wyprawie argonautów.

37. Centaury- Chejron

Centaury to w połowie ludzie i w drugiej połowie konie.

Chejron(Chiron) najmądrzejszy i najbardziej cywilizowany z centaurów. Syn Kronosa, który spłodził go z nimfa Filirą będąc po postacią konia.

Wychowawca m. in. Eskulapa i Achillesa.

Zginął przypadkowo raniony zatrutą strzałą Herkulesa w czasie jednej z jego robót.

38. Cerber.

Ogromny trzygłowy pies strzegący wejścia do podziemia.

Gry Orfeusz schodził do podziemia po Eurydykę uśpił go swoją grą na harfie.

Ujarzmienie i wyprowadzanie go na ziemię było ostatnią z 12 prac Heraklesa.

39. Ceres szukająca Proserpiny czyli Demeter szukająca Kory

Demeter po porwaniu swojej córki Kory przez Hadesa szukała jej po całym świecie zaniedbując swoje obowiązki i pogrążając świat w chaosie. Sama podupadła na zdrowiu i wynędzniała włóczyła się po świecie.

40. Charon.

Przewozi dusze zmarłych na swojej łodzi przez Styks do świata zmarłych. Trzeba mu zapłacić. Brzydki i niechlujny dziad, syn Nocy.

41. Charybda i Skylla

Dwa potwory morskie/skały między którymi musiał przepłynąć Odyseusz w czasie swojej wędrówki.

Scylla była piękną nimfą w której zakochał się Galaukos. Nie chciała mu ulec więc zwrócił się o pomoc do czarodziejki Kirke. Ta się w nim zakochała i usiłowała uwieść, nie udało się więc dał mu butelkę w której miał być napój miłosny dla Scylli ale była to tak naprawdę trucizna. Zamieniła się w potwora którego ciało składało się z 6 psów/bestii, które porywały z okrętów żeglarzy.

Charybda była córką Posejdona i Gai. Za chciwość i żarłoczność została zamieniona przez Zeusa w potwora wchłaniającego, a następnie wypluwającego masy wody morskiej wraz z okrętami.

42. Chimera

Z przodu lew, z tyłu smok a pośrodku koza.

Kazda z tych części mogła mieć własna paszcze zionącą ogniem.

Pokonana przez Bellerofonta przy pomocy Pegaza.

43. Cyklopi- Polifem

Cyklopi wg Wiki: pierwsza generacja bogów z pokolenia olbrzymów. Wyróżnia się trzech cyklopów: Brontesa, Steropesa (Asteropes) i Argesa. Ich imiona kojarzyły się z nazwami Grzmotu, Błyskawicy i Pioruna. Byli synami Uranosa i Gai. Początkowo zostali uwięzieni przez boga Uranosa w Tartarze a następnie uwolnieni przez Kronosa i ponownie zrzuceni przez niego do krainy podziemi. Ostatecznie uwolnił ich Zeus, kierowany wyrocznią mówiącą, iż bez ich pomocy nie odniesie zwycięstwa. Cyklopi ofiarowali Zeusowi grzmot, błyskawicę i piorun, Hadesowi czapkę niewidkę, a Posejdonowi trójząb. dzięki temu bogowie olimpijscy pokonali tytanów i zrzucili ich do Tartaru. Cyklopi byli kowalami i twórcami boskich piorunów. Za to, że Zeus uśmiercił piorunem Asklepiosa, syna Apollina, ten mszcząc się, zabił cyklopów (lub ich synów wg. innej wersji).Polifem-cyklop żyjący na Sycylii, pasterz, żył w pieczarze w której uwięził niegdyś Odyseusza i jego przyjaciół. Został oślepiony po czym Odys z kumplami zbiegli.

Zalecał się też do nimfy Galatei (patrz 2.)

44. Danae i Jupiter

Król Akryzjusz usłyszał przepowiednię jakoby miał zginąć z ręki wnuka, zamknął więc swoją córkę Danae w wieży ale Zeus przedostał się do niej przemieniony w złoty deszcz. Z tego „związku” zrodził się Perseusz

45. Dedal- krowa dla Pasifae

Pasifae zapłonęła gwałtowną i nienaturalną miłością do świętego byka, zesłanego Minosowi jej małżonkowi przez boga mórz Posejdona(w przypisach do Metamorfoz pisze że była to kara nałożona przez Afrodyte). Zaspokojeniu gwałtownej żądzy pomógł Dedal, budując drewnianą krowę, w której ukryła się królowa. W wyniku zbliżenia urodził się Minotaur, półczłowiek-półbyk, zabity później przez Tezeusza

46. Dejanira

Żona Herkulesa. Była o niego bardzo zazdrosna. Pewnego razu gdy wracała skądś z Herkulesem musieli przeprawić się przez strumień. Centaur Nessos zaoferował że przeniesie Dejanirę. Próbował ją porwać za co H. zabił go strzałą. Umierając dał D. szatę nasączoną trucizną mówiąc że podsyca ona miłość. Ofiarowała ją H. a ten założył gdy po powrocie do domu składał dary. Szata zaczęła palić jego ciało, w końcu kazał rozpalić stos na którym spłonął. Dejanira powiesiła się z rozpaczy.

47. Demeter(Ceres)

w mitologii greckiej bogini płodności, rolnictwa i urodzaju. Jej atrybut to kłos zboża.

Demeter była córką Kronosa i Rei, siostrą Hery i Zeusa (z którym miała dwie córki, Persefonę i Hekate).

dwa dary, którymi obdarowała Ateńczyków: umiejętność uprawy roli i odprawiania misteriów.

48. Deukalioński potop

Po śmierci Prometeusza ludzie stawali się coraz gorsi.

Bezpośrednią przyczyną było poczęstowanie zeusa przez króla Likaona ludzkim mięsem na uczcie. Bogowie postanowili oczyścić ziemię nasyłając potop. Ocaleli tylko Deukalion i Pyrra.

49. Deukalion i Pyrra

Deukalion-syn Prometeusza

Pyrra-córka Epimeteusza(brata Prometeusza) i Pandory

Ocaleli potop, po czy udali się do wyroczni delfickiej po radę. Kazano im iść z zasłoniętymi twarzami i rzucać kości swojej matki za siebie. Pyrra nie zajarzyła ale Deukalion domyślił się ze matka=Gaia=Ziemia. Wiec rzucali kamienie a z nich powstawali ludzie. Z tych rzuconych przez Deukaliona mężczyźni a przez Pyrre kobiety.

50. Diana i Akteon

Akteon był zapalonym myśliwym, pewnego razu będąc na polowaniu ujrzał przez przypadek kąpiącą się Dianę. Gdy spostrzegła go w krzakach zamieniła w jelenia, następnie został rozszarpany przez własne psy.



Wyszukiwarka