Objaw Lasegue'a

Cel : ocena objawu wskazuje na podrażnienie korzenia nerwowego (wypadnięcie jądra miażdźystego, guz)

Technika wykonania :

 P.w pacjenta : suplinacyjna , leżenie tyłem z kkd wyprostowanymi

 Ruch terapeuty : uniesienie wyprostowanej w stawie kolanowym kd pacjenta do momentu pojawienia się bólu

 

Interpretacja :

•  szybko narastający ostry ból w krzyżu oraz kd świadczy o podrażnieniu korzenia nerwowego , obszar zaburzeń ruchowo-czuciowych odpowiada zajętemu korzeniowi nerwowemu (dermatomy, miotomy)

•  powoli narastający ból w krzyżu oraz w lędźwiowym odcinku kręgosłupa lub promieniujący do tylnej powierzchni uda może świadczyć o :

 - zmianach wzwyrodnieniowych kręgosłupa

 - zapaleniu więzadeł miednicy

 - napięciu mięśni kulszowo-goleniowych

•  kąt uniesienia kd wskazuje na stopień podrażnienia korzeni nerwowych

Objaw Kerniga / oponowy

Cel :

• diagnostyka występowania zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia mózgu, krwawienia podpajęczynówkowego lub guzów wewnątrzczaszkowych

• różnicowanie z podrażnieniem nerwu kulszowego

Charakterystyka :

Objaw górny - zginając tułów siedzącego pacjenta ku przodowi terapeuta stwierdza odruchowe zgięcie kończyn dolnych w stawach kolanowym i biodrowym

Objaw dolny - w czasie biernego zginania kończyny dolnej w stawie biodrowym występuje przymusowe zgięcie w stawie kolanowym.

Interpretacja :

• Występuje, gdy pacjent odczuwa opór podczas próby wyprostowania kolana.

• Objaw Kerniga jest obustronny i nie powoduje bólu w przeciwieństwie do objawu Lasègue'a w rwie kulszowe

Test Valsalvy

Wykonanie: Chory w pozycji siedzącej próbuje nadmuchując policzki wycisnąć znajdujący się w ustach kciuk

Interpretacja: W czasie tego testu dochodzi do wzrostu ciśnienia wewnątrz kana­łu kręgowego Jest on dodatni w przypadku jego zwężenia spowodowanego wypad­nięciem krążka międzykręgowego guzami osteofitami oraz obrzękiem tkanek mięk­kich Pojawiają się wtedy ostre bóle korzeniowe do odpowiednich dermatonów

Test Patricka

Różnicowanie chorób stawu biodrowego i krzyżowo-biodrowego (ocena napięcia mięśni przywodzicieli)

Wykonanie: Pacjent w pozycji leżącej jedna jego kończyna Dolna jest wyprostowa­na a druga zgięta w stawie kolanowym Kostka boczna zgiętej kończyny leży powy­żej rzepki drugiej kończyny

Test można także wykonać w taki sposób że stopę zgiętej kończyny podkładamy pod kolano drugiej kończyny Następnie zgiętą kończynę pozostawia się wolno i po­zwala się jej opaść lub wywiera się na nią nacisk Wyprostowaną kończynę musimy ufiksować nad miednicą aby zapobiec współruchom

Interpretacja: W warunkach fizjologicznych Staw kolanowy wyprostowanej koń­czyny prawie sięga podłoża Następnie porównuje się obustronnie odległość obu ko­lan od podłoża Jeżeli po jednej Stronie Test hiperabdukcyjny jest dodatni świadczy to o ograniczeniu ruchomości lub wzroście napięcia przywodzicieli; pacjent odczuwa dolegliwości bólowe w przypadku gdy przy ograniczonym odwodzeniu próbujemy je nadal pogłębia

Objaw Derbolowskyego

Ocena zmieniającej się różnicy długości kończyn dolnych - objaw wyprzedzania w pozycji leżącej

Wykonanie: Pacjent leży na plecach Badający obejmuje dalsze końce obu podudzi wyczuwając kciukami kostki przyśrodkowe oraz ocenia na podstawie pozycji kciuka wzajemną wysokość i rotacje kostek przyśrodkowych

Pacjenta prosi się o przyjęcie pozycji siedzącej przy czym badający pomaga przy wykonaniu tego ruchu lub pacjent podpiera się rękami przy podnoszeniu

Interpretacja: Jeżeli występuje zablokowanie stawu krzyżowo-biodrowego oraz za­burzenie ruchu między kością krzyżową i biodrową kończyna Dolna po tej Stronie przy podnoszeniu Staje się pozornie dłuższa; w pozycji leżącej pozornie krótsza lub długości obu kończyn ulegają wyrównaniu

Stwierdzane różnice można zmierzyć na tej samej wysokości na kostkach Różnice mniejsze od 2 cm nie są brane pod uwagę Należy ustalić czy różnice długości koń­czyn nie są spowodowane poza zablokowaniem stawu krzyżowo-biodrowego innymi przyczynami jak przykurczem mięśni kulszowo-udowych albo anatomicznym skróce­niem czy wydłużeniem

Objaw Trendelenburga-Duchenne'a

Badanie funkcji mięśni miedniczo-krętarzowych

Wykonanie: Badający znajduje się za stojącym chorym Pacjentowi poleca się unieść jedną kończynę oraz zgiąć ją w stawie biodrowym i kolanowym

Interpretacja: W czasie stania na jednej kończynie dolnej mięśnie miedniczo-krętarzowe (mięsień pośladkowy średni i mały) tej strony kurczą się w wyniku czego po Stronie zgiętej kończyny Miednica zostaje uniesiona lub jest utrzymywana w pozycji zbliżonej do horyzontalnej

Zapewnia to harmoniczny chód Jeżeli mięśnie pośladkowe są uszkodzone lub ich Funkcja jest upośledzona (osłabienie mięśni spowodowane zwichnięciem stawu bio­drowego porażeniem stanem po wielu operacjach stawu biodrowego) nie są w sta­nie utrzymać miednicy po Stronie stojącej kończyny Ulega ona pochyleniu w kierun­ku zdrowej nieobciążanej strony (dodatni objaw Trendelenburga) W czasie poruszania się można obserwować typowy chód kaczkowaty szczególnie przy zajęciu obu stron (obustronne zwichnięcie stawów biodrowych)

Pochylenie miednicy na zdrową stronę powoduje konieczność kompensacji prze­mieszczonego punktu ciężkości ciała która następuje przez pochylenie górnej części tułowia

w kierunku stojącej kończyny (objaw Duchenne'a)

DROP-ARM TEST

(OBJAW OPADAJĄCEGO RAMIENIA)

- ocena pierścienia rotatorów

Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej

- biernie odwodzimy ramię chorego do ok. 120 stopni (łokieć prosty)

- pacjent powinien utrzymać tę pozycję, a następnie powoli przywieść kończynę

· Interpretacja:

- trudność utrzymania kończyny, ból lub nagłe opadnięcie kończyny świadczy o uszkodzeniu pierścienia rotatorów (które przeważnie spowodowane jest patologią mięśnia nadgrzebieniowego)

TEST DEGI (ŚCIENNY)

- ocena ruchomości stawu barkowego

· Wykonanie:

- badany w pozycji siadu ugiętego lub skrzyżnego (stabilizacja odcinka

lędźwiowego) pod ścianą

- badany zgina czynnie kończyny górne w stawach barkowych (łokcie proste)

i stara się dotknąć grzbietem ręki do ściany

· Interpretacja:

- niemożność dotknięcia ściany świadczy o przykurczu wyprostnym

(ograniczone zgięcie)

- mierzymy kąt (pomiar goniometryczny) lub odległość nadkłykcia od ścian

TEST ADSONA

- ocena drożności tętnicy podobojczykowej

· Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej

- terapeuta chwyta za przedramię tak aby wyczuć tętno na tętnicy promieniowej

oraz odwodzi, prostuje i rotuje zewnętrznie w stawie barkowym kończynę

testowaną (łokieć prosty)

- następnie pacjent bierze głęboki wdech i skręca głowę w stronę kończyny

badanej

· Interpretacja:

- osłabienie lub zanik tętna świadczy o niedrożności tętnicy co może być

spowodowane brzuścami mięśni pochyłych lub dodatkowym żebrem szyjny

TEST FINKELSTEINA

- wykazuje na obecność choroby de Quervaia

· Wykonanie:

- kciuk zgięty i schowany w zaciśniętej pięści

- terapeuta wykonuje dołokciowe odchylenie nadgarstka

· Interpretacja

- ból i trzeszczenie nad wyrostkiem rylcowatym kości promieniowej przemawia

za zmianami zwyrodnieniowymi, odczynowo-zapalnymi ścięgna mięśnia

APL (abduktor pollicis longus) i EPB (extensor pollicis brevis) - choroba

de Quervaina

- test ten jest przydatny do odróżnienia choroby de Quervaina od skręcenia

nadgarstka i stawu nadgarstkowo-śródręcznego

- powinien być zawsze wykonany obustronnie, a wyniki porównywane

TEST YERGASONA (YERGANSENA)

- ocena ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia (określenie jego

stabilności i ciągłości w bruździe międzyguzkowej, wskazuje na proces

chorobowy zwyrodnieniowy lub zapalny, toczący się w pochewce mięśnia

dwugłowego)

• Wykonanie:

- badany w pozycji siedzącej, ramię przywiedzione, łokieć zgięty do 90

stopni

- badający palcem wskazującym ocenia bruzdę międzyguzkową, a drugą ręką

chwyta przedramię chorego i oponuje ruch supinacji (odwracania)

przedramienia i zginania w stawie łokciowym, co powoduje napięcie

mięśnia dwugłowego ramienia

Interpretacja:

- ból w bruździe międzyguzkowej świadczy o chorobie ścięgna (np. stan

zapalny)

TEST (CHWYT) THOMASA

- ocena przykurczu zgięciowego stawu biodrowego

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- maksymalne zgięcie zdrowej kończyny dolnej w stawie biodrowym do

momentu zniesienia lordozy lędźwiowej

- kończyna dolna testowana powinna spoczywać na leżance

• Interpretacja:

- w przypadku istnienia przykurczu mięśnia biodrowo-lędźwiowego w

kończynie dolnej testowanej, dojdzie do jej oderwania od podłoża (przy

znoszeniu lordozy)

TEST PALCE-PODŁOGA (THOMAYERA)

- ocena przykurczu mięśni kulszowo-goleniowych

• Wykonanie:

- pozycja pacjenta stojąc

- badany wykonuje skłon w przód starając się dotknąć palcami do podłogi

(kolana proste)

• Interpretacja:

- ruch ten jest wypadkową ruchów kręgosłupa, stawów biodrowych i

elastyczności mięśni, dlatego dla poprawnej oceny należy zwrócić uwagę na

jego charakter (np. elastyczne stawy biodrowe mogą kompensować sztywność

kręgosłupa i odwrotnie)

- dodatni wynik może wynikać z przykurczu mięśni kulszowo-goleniowych,

ischialgii lub dysfunkcji kręgosłupa lędźwiowego

TEST ORTOLANIEGO

- ocena stabilności stawów biodrowych noworodków

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kolana i biodra zgięte do 90 stopni

- terapeuta wykonuje lekki nacisk i odwodzenie horyzontalne w stawie

biodrowym

• Interpretacja:

- w przypadku istnienia dysplazji stawu biodrowego wyczuwalne jest

przeskakiwanie w stawie

TEST OBERA

- ocena przykurczu pasma biodrowo-piszczelowego

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia bokiem (na boku zdrowym)

- terapeuta stabilizuje miednice oraz odwodzi i prostuje staw biodrowy i

kolanowy po stronie badanej

- następnie poleca pacjentowi wykonać przywodzenie kończyny dolnej z

zachowaniem pozycji wyprostnej

• Interpretacja:

- przykurcz uniemożliwi przywodzenie kończyny lub jej przywiedzenie będzie

połączone ze zgięciem i rotacją wewnętrzną stawu biodrowego oraz zgięciem

stawu kolanowego

- ocena stawów krzyżowo-biodrowych

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia przodem

- terapeuta stabilizuje miednicę po stronie testowanej i wykonuje bierny

przeprost stawu biodrowego

• Interpretacja:

- dolegliwości bólowe wskazują na zmiany w obrębie stawów krzyżowo-

Biodrowych

TEST MENNELA (II)

- ocena stawów krzyżowo-biodrowych

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem na końcu leżanki z kończyną dolną

testowaną opuszczoną poza leżankę

- terapeuta stabilizuje miednicę i wykonuje bierny przeprost stawu biodrowego

• Interpretacja:

- dolegliwości bólowe wskazują na zmiany w obrębie stawów krzyżowo-

Biodrowych

SWALLOWING TEST (POŁYKANIA)

• Wykonanie i interpretacja:

- jeżeli pacjent zgłasza ból podczas połykania (najczęściej w odcinku szyjnym

kręgosłupa) to możemy podejrzewać zmiany w przedniej części kręgosłupa

(przemieszczenie jądra miażdżystego, guzy, osteofity…)

TEST ALLENA

- ocena drożności tętnicy promieniowej i łokciowej

• Wykonanie:

- terapeuta chwyta za przedramię kciukiem i palcem wskazującym uciskając

tętnicę promieniową i łokciową i poleca badanemu kilkakrotnie zacisnąć rękę

w pięść, aż do jej zbladnięcia

- zwalniamy ucisk z badanej tętnicy i obserwujemy zmiany w ukrwieniu ręki

(powinna się zaczerwienić do 2 sekund)

• Interpretacja:

- opóźnienie w powrocie krwi do ręki świadczy o niedrożności danej tętnicy

TEST PHALENA

- ocena ucisku nerwu pośrodkowego

• Wykonanie:

- badany utrzymuje nadgarstki w pozycji maksymalnego zgięcia

• Interpretacja:

- jeżeli w czasie wykonania testu (do ok. 1 minuty) dojdzie do nasilenia

typowych dla pacjenta dolegliwości (mrowienie, drętwienie, odczucie szpilek)

w zakresie nerwu pośrodkowego, to może to świadczyć o ucisku tego nerwu w

kanale nadgarstka (zespół kanału nadgarstka)

TEST HOMANSA

- zakrzepowe zapalenie żył

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kończyna dolna uniesiona

- terapeuta wykonuje energiczne zgięcie grzbietowe stopy oraz ucisk podudzia

przy prostym i zgiętym stawie kolanowym

• Interpretacja:

- jeżeli w obu pozycjach badany odczuwa ból w podudziu, to świadczy to o

zakrzepowym zapaleniu żył

- jeżeli ból wystąpi tylko przy prostym stawie kolanowym, to może to

świadczyć o podrażnieniu korzeni nerwowych

TEST BADAJĄCY WIĘZADŁA POBOCZNE

- ocena stabilności stawu kolanowego

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta jedną ręką stabilizuje podudzie a drugą chwyta na wysokości szpary

stawu kolanowego i naciska w kierunku koślawienia lub szpotawienia kolana

(kolano proste lub zgięte do ok. 20 lub 30 stopni)

• Interpretacja:

- ból i nadmierne rozwarcie szpary stawu kolanowego pozwala wnioskować o

uszkodzeniu więzadła pobocznego (piszczelowego- podczas koślawienia,

strzałkowego- podczas szpotawienia kolana)

TEST SZUFLADKOWY

- ocena stabilności stawu kolanowego

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- kolano zgięte do 80 - 90 stopni

- stabilizacja podudzia (siad terapeuty na stopie pacjenta)

- terapeuta chwyta obiema rękami za podudzie (palce wskazujące na wysokości

szpary stawu kolanowego) i wykonuje ślizg podudzia wzdłuż osi długiej uda w

przód (szufladka przednia) i w tył (szufladka tylna)

• Interpretacja:

- ból i nadmierne rozwarcie szpary stawu pozwala wnioskować o uszkodzeniu

więzadeł krzyżowych: przedniego- szufladka przednia, tylnego- szufladka

tylna

TEST APLEYA (KOMPRESYJNO-DYSTRAKCYJNY)

- ocena łąkotek i więzadeł

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia przodem

- kolano zgięte do 90 stopni

- terapeuta stabilizuje udo (kolanem)

- terapeuta chwyta rękami za podudzie i wykonuje nacisk wzdłuż osi długiej

podudzia i jego rotacje (test kompresyjny) lub trakcję z rotacją

(test dystrakcyjny)

• Interpretacja:

- test kompresyjny: ból w czasie rotacji zewnętrznej świadczy o uszkodzeniu

łąkotki przyśrodkowej, a rotacji wewnętrznej- łąkotki bocznej

- test dystrakcyjny: ból w rotacji zewnętrznej świadczy o uszkodzenia więzadła

pobocznego piszczelowego, a w rotacji wewnętrznej o uszkodzeniu więzadła

pobocznego strzałkowego

TEST McMURRAYA

- ocena łąkotek

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- terapeuta chwyta za podudzie i kolano i wykonuje zgięcie stawu biodrowego i

kolanowego, a następnie rotację zewnętrzną i lekkie odwiedzenie podudzia lub

rotację wewnętrzną , a następnie prostuje kończynę do kąta 90 stopni

• Interpretacja:

- ból lub wyczuwalny trzask w czasie rotacji zewnętrznej jest efektem

uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, a w czasie rotacji wewnętrznej- łąkotki

bocznej

OBJAW CHEŁBOTANIA RZEPKI

- ocena obecności płynu w stawie

• Wykonanie:

- obie ręce badającego wciskają płyn pod rzepkę

- na okolicę stawu kładziemy blisko siebie palce wskazujące obu rąk i lekko

naciskamy tę okolicę jednym z nich, podczas gdy drugi spoczywa biernie bez

ruchu

• Interpretacja:

- przy dodatnim objawie chełbotania za naciśnięciem wskaziciela jednej ręki,

drugi palec zostaje uniesiony ku górze

OBJAW BALOTOWANIA RZEPKI (TAŃCZENIA)

- obecność płynu w jamie stawowej

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem lub w staniu

- obie ręce badającego wyciskają płyn pod rzepkę a wskaziciel jednej ręki

naciska na rzepkę (na jej środek), która pod wpływem nacisku uderza o kłykcie

kości udowej, odskakując z powrotem ku górze po zwolnieniu ucisku

• Interpretacja:

- balotowanie (tańczenie) rzepki świadczy o obecności płynu w jamie stawowej

TEST STABILNOŚCI BOCZNEJ I PRZYŚRODKOWEJ

- ocena stabilności stopy

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- pięty poza leżanką

- terapeuta stabilizuje podudzie, chwyta za stopę (stęp) i wykonuje ruch

maksymalnej supinacji lub pronacji stopy w stawie skokowym górnym

• Interpretacja:

- ból i nadmierna ruchomość podczas supinacji może być przyczyną

uszkodzenia więzadła przedniego i tylnego skokowo-strzałkowego, a podczas

pronacji- więzadła trójgraniastego

TEST SZUFLADKI

- ocena stabilności stopy

• Wykonanie:

- pacjent w pozycji leżenia tyłem

- pięty poza leżanką

- terapeuta stabilizuje podudzie, chwyta za stopę (stęp, piętę) i wykonuje ruch

ślizgu dobrzusznego (szufladka przednia) lub dogrzbietowy (szufladka tylna)

• Interpretacja:

- ból i nadmierna ruchomość podczas szufladki przedniej może być przyczyną

uszkodzenia więzadła trójgraniastego i skokowo-piszczelowego, a szufladki

tylnej - więzadła piętowo-strzałkowego, skokowo-piszczelowego i

trójgraniastego

TEST TINELA

- ocena nerwów obwodowych

• Wykonanie:

- opukiwanie badanego nerwu wzdłuż jego przebiegu (w miejscach ucisku)

• Interpretacja:

- ból i/lub parestezje w obszarze zaopatrywanym przez oceniany nerw świadczą

o jego uszkodzeniu spowodowanym uciskiem

- wynik testu będzie dodatni także w przypadku częściowego lub całkowitego

przecięcia nerwu i obszarze tworzenia się nerwiaka

12

---