Lata 1920- 1924:
Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej nie podaje informacji dotyczących rynku wydawniczego periodyków z lat 1920-21, co wiąże się przede wszystkim z trudną sytuacją polityczną Polski tuż po odzyskaniu niepodległości. Dane z roku 1922 podają, iż w cały kraju wydano ogółem 1255 pozycji, co stanowi dobry start, jednak już w roku następnym odnotowany został drastyczny spadek ( tylko 815 pozycji). W statystykach dla roku 1924 pojawia się podział tematyczny czasopism, a sama liczba wydań osiągnęła 1235 tytułów. Od tego właśnie roku zauważyć można okres znacznego przyrostu tempa wydawniczego periodyków, który trwał aż do roku 1928. W zakres tematyki wchodziły czasopisma … [wymienić]
Lata 1925-1928:
Wzrost produkcji czasopism szacuje się na ok. 300 pozycji publikowanych w przeciągu jednego roku, a w 1928 wydano prawie o 400 publikacji więcej niż w roku ubiegłym. W roku 1925 pojawiło się 1606 publikacji, z czego w porównaniu z rokiem 1924 wzrosła ilość wydawanych czasopism o tematyce ogólno-informacyjnej, politycznej, społecznej i literackiej oraz pism wydawanych przez młodzież. W latach 1926-1927 tempo produkcji nieco przyhamowało dając kolejno 1771 pozycji dla roku '26 i 1975 dla roku '27. Czołowe miejsce spośród tematyki dalej wiodły czasopisma ogólno-informacyjne, polityczne itd., jednakże odnotowano wzrost produkcji czasopism urzędowych. W roku 1928 zgodnie z informacjami zawartymi w Rocznikach Statystyki widoczny jest wyż wydawniczy zwłaszcza pośród tytułów o tematyce religijnej (o 50 pozycji więcej niż w roku ubiegłym), a także przy produkcji pism wydawanych przez młodzież, gdzie mimo tego, iż w roku '27 wynosiła zaledwie 99 pozycji to w roku '28 ilość wydań podskoczyła do 146. Ogólnie w roku 1928 wydano w całym kraju 2353 pozycje z czego 779 stanowiły czasopisma ogólno-inf, polityczne itd.
Lata 1929 -1934:
Lata 1929-1934 to okres kryzysu również w rynku wydawniczym. W stosunku do roku 1929, gdzie pojawiło się 2329 pozycji, w 1930 odnotowano przyrost zaledwie o 20 wydań. Większość gazet zmniejszyła swoją roczną produkcję w stosunku do roku ubiegłego, za wyjątkiem pism wydawanych przez młodzież oraz czasopism gospodarczych i finansowych. Zainteresowanie tematyką tych drugich związane było przede wszystkim z krachem na giełdzie i kryzysem gospodarczym, który borykało się większość państw na świecie. W roku 1932 pojawia się między dwoma źródłami (Rocznik Statystyki RP? i Mały Rocznik Statystyczny) znaczna rozbieżność informacji jeśli chodzi o to ile czasopism wydawano ówcześnie w Polsce. Pierwszy stwierdza ciągły wzrost ilości do blisko 2500 pojawiających się w obiegu czasopism, drugi zaś podkreśla znaczny spadek - aż do 1831 - co daje różnicę prawie 700 pozycji! Zważywszy na to, iż w kolejnych latach liczba wydawanych periodyków nie przekroczyła 1860 pozycji na rok można założyć, że liczba wypuszczonych w obieg czasopism w roku 1932 nie przekroczyła 2000 sztuk (są to jednak przypuszczenia).
Lata 1935-1937 :
Rok 1935 był dla prasy polskiej początkiem ożywienia pokryzysowego i powrotu do szybkiego tempa wzrostu ilości pojawiających i krążących w obiegu czasopism. W roku tym wydanych zostało 2186 pozycji, przy czym czołowe miejsce zajmowały czasopisma naukowe, których ilość w latach '34-35 wzrosła z 253 do 348 pozycji wydawanych przez rok. Wysoki poziom utrzymywał się jeszcze w 1936, gdzie opublikowano 2583 pozycje, jednak zahamowanie tego procesu zaczęło następować powoli w roku '37, kiedy to wydano wyłącznie o 100 pozycji więcej w stosunku do roku poprzedniego. Trudno określić sytuacje wydawniczą kolejnych dwóch latach, ponieważ prowadzone w tym czasie badania z tego zakresu zostały przerwane i nie ukazały się kolejne statystyki weryfikujące lata 1938-9.
Ośrodkiem wydawniczym utrzymującym czołowe miejsce była cały czas Warszawa, wchodząca w skład Polski centralnej. Mimo to także ten ośrodek wydawniczy w roku 1937 odnotowuje mniejszą liczbę pojawiających się w przeciągu roku czasopism i zahamowanie produkcji wydawniczej. Drugie i trzecie miejsce pod względem liczby wydawanych tytułów zajmowały zachodnie i południe województwa. Zaś najsłabiej sytuacja wyglądała na wschodzie Polski. Rok 1939 ze względu na wybuch II wojny światowej przyniósł kres publikacji nowych wydań i istnienia wydawnictw - nieliczne zostały przeniesione na emigrację, a niewielka część doczekała się reaktywacji dopiero po wojnie.
Należy dodać, ze najlepiej w badaniach rynku wydawniczego z zakresu czasopism wydają się lata 1924-1928, ponieważ prężny rozwój i wzrost tempa produkcji periodyków tamtego okresu - mimo ożywienia między latami 1934-37 - już nie powrócił.
DZIENNIKI I CZASOPISMA UKAZUJĄCE SIĘ W POLSCE W LATACH 1918 - 1939
TYTUŁ |
Czas założenia/miejsce wydawania |
Data likwidacji |
„Gazeta Warszawska” dziennik Stronnictwa Narodowego |
1774, Warszawa |
1925 połączona z „Gazetą Poranną 2 grosze”, od 1935 „Warszawski Dziennik Narodowy” |
„Czas” dziennik konserwatywny |
1848, Kraków, od 1935 Warszawa |
IX 1939 |
„Kurier Warszawski” prawicowy dziennik |
1821, Warszawa |
IX 1939 |
„Tygodnik Ilustrowany” magazyn kulturalny |
1859, Warszawa |
IX 1939 |
„Dziennik Poznański” dziennik konserwatywny |
1859, Poznań |
IX 1939 |
„Bluszcz” tygodnik dla kobiet |
1865, Warszawa |
IX 1939 |
„Kurier Poranny” dziennik propiłsudczykowski |
1877, Warszawa |
IX 1939 |
„Naprzód” dziennik PPS |
1892 |
Od 1935 krakowska mutacja „Robotnika”, wznowiony w 1945 |
„Gazeta Grudziądzka” dziennik ludowy |
1894, Grudziądz, od 1939 Poznań |
IX 1939 |
„Robotnik” dziennik PPS |
1894, od 1918 w Warszawie |
IX 1939 |
„Kurier Polski” |
1898, Warszawa |
IX 1939 |
„Ilustrowany Kurier Codzienny” dziennik masowy |
1910, Kraków |
IX 1939 |
„Piast” tygodnik PSL |
1913, Kraków |
IX 1939, wznowiony w 1945 |
„Rzeczpospolita” dziennik prawicowy |
VI 1920, Warszawa |
1932 |
„Polska Zbrojna” dziennik dla wojska |
1921, Warszawa |
IX 1939 |
„Myśl Narodowa” tygodnik polityczny Stronnictwa Narodowego |
1921, Warszawa |
IX 1939 |
„Głos Prawdy” tygodnik, potem dziennik propołsudczykowski |
XII 1921, Warszawa początkowo po tytułem „Głos” |
1929 |
„Kurier Czerwony” dziennik sensacyjny |
1922, Warszawa, początkowo pod tytułem „Kurier Informacyjny i Telegraficzny” |
IX 1939 |
„Słowo” dziennik konserwatywny |
VII 1922, Wilno |
IX 1939, przeniesiony na emigrację |
„Droga” piłsudczykowski miesięcznik polityczny |
1922, Warszawa |
1937 |
„Republika” dziennik sensacyjny |
I 1923, Łódź |
IX 1939 |
„Wiadomości Literackie” tygodnik literacki |
I 1924, Warszawa |
IX 1939, przeniesiony na emigrację |
„Kurier Wileński” dziennik propiłsudczykowski |
1924, Wilno |
IX 1939 |
„Polonia” dziennik chadecki |
IX 1924, Katowice |
IX 1939 |
„Polska Zachodnia” dziennik prorządowy |
XII 1926, Katowice od 1935 „Ilustrowany Dziennik Śląski Polska Zachodnia” |
IX 1939 |
„Pamiętnik Warszawski” miesięcznik literacki |
1929, Warszawa |
1931 |
„Miesięcznik Literacki” lewicowy miesięcznik literacki |
1929, Warszawa |
1931, zamknięty przez władze |
„Gazeta Polska” dziennik rządowy |
IX 19129,Warszawa |
IX 1939 |
„ABC” dziennik |
IX 1926, Warszawa |
IX 1939 |
„Wieczór Warszawski” |
IV 1928, Warszawa |
IX 1939 |
„Zielony Sztandar” tygodnik SL |
1931, Warszawa |
IX 1939, wznowiony w 1944 |
„Pion” tygodnik społeczno - kulturalny |
X 1933, Warszawa |
IX 1939 |
„Prosto z mostu” tygodnik kulturalny |
I 1935, Warszawa |
IX 1939 |
„Warszawski Dziennik Narodowy” dziennik Stronnictwa Narodowego |
V 1935, kontynuacja „Gazety Warszawskiej” |
IX 1939 |
„Mały Dziennik” dziennik katolicki |
V 1935, Niepokalanów |
IX 1939 |
„Kultura” katolicki tygodnik społeczno - kulturalny |
1936, Poznań |
IX 1939 |