Chemia Organiczna II
CEL ĆWICZEŃ:
- zapoznanie się z właściwościami kwasów karboksylowych i estrów.
WYKONANIE ĆWICZEŃ.
BADANIE WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW MONOKARBOKSYLOWYCH.
1.1 Kwas octowy.
Odczynniki: roztwór NaOH, roztwór kwasu octowego, fenoloftaleina .
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety.
Sposób wykonania: Do probówki wlej 5 cm3 rozcieńczonego roztworu wodorotlenku sodowego wkropl nieco roztworu fenoloftaleiny, a następnie dodawaj powoli roztworu kwasu octowego aż do odbarwienia zawartości probówki. Jaka reakcja chemiczna zaszła w tym doświadczeniu?
1.2 Kwas mrówkowy.
Odczynniki: roztwór kwasu mrówkowego, woda destylowana, oranż metylowy.
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety.
Sposób wykonania: Do probówki nalej około 1 cm3 kwasu mrówkowego i około 5 cm3 wody destylowanej. Następnie dodaj kilka kropli roztworu oranżu metylowego. O czym świadczy zmiana barwy wskaźnika w roztworze kwasu?
BADANIE WŁAŚCIWOŚCI KWASÓW DIKARBOKSYLOWYCH.
2.1 Kwas szczawiowy.
Odczynniki: kwas szczawiowy, roztwór CaCl2 , woda destylowana, papierki wskaźnikowe.
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety.
Sposób wykonania: Do probówki z wodą wrzuć kilka kryształków kwasu szczawiowego i zbadaj odczyn otrzymanego roztworu. Następnie dodaj kilka kropli roztworu soli wapniowej CaCl2. Jakie wnioski wynikają z przeprowadzonego doświadczenia?
PORÓWNANIE MOCY KWASÓW KARBOKSYLOWYCH.
3.1
Odczynniki: kwas mrówkowy, kwas octowy, kwas palmitynowy, kwas stearynowy, lakmus, woda destylowana.
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety.
Sposób wykonania: W czterech probówkach umieść około 1 cm3 kwasu :
1) mrówkowego, 2) octowego, 3) palmitynowego, 4) stearynowego i dodaj do każdej probówki około 5 cm3 wody destylowanej. Całość lekko wstrząśnij a następnie dodaj do każdej probówki kilka kropli lakmusu. W których probówkach nastąpiła zmiana barwy wskaźnika ? O czym ona świadczy?
3.2
Odczynniki: kwas mrówkowy, kwas octowy, kwas palmitynowy, kwas stearynowy, węglan sodu lub potasu, woda destylowana.
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety.
Sposób wykonania: Do czterech probówek z kwasami (jak poprzednio) dodaj zamiast lakmusu, kilka kryształków węglanu sodu lub potasu. Obserwuj przebieg reakcji w poszczególnych probówkach, zbadaj jaki gaz się wydziela. Zapisz równania zachodzących reakcji.
OTRZYMYWANIE ESTRÓW.
Odczynniki: alkohol etylowy, lodowaty kwas octowy, stężony kwas siarkowy.
Sprzęt laboratoryjny: probówki, pipety, łaźnia wodna.
Sposób wykonania: Do dwóch probówek wlej po 2 cm3 alkoholu etylowego i po 2 cm3 lodowatego kwasu octowego. Do pierwszej probówki dodaj około 1 cm3 stężonego kwasu siarkowego i wstrząśnij zawartość probówki. Tak przygotowane mieszaniny umieść na 10 min w łaźni wodnej o temperaturze 70-800C. Porównaj wyniki obu prób. Obecność estru łatwo stwierdzić, gdyż w odróżnieniu od substratów ma on przyjemny owocowy zapach. Zapisz równanie wykonanej reakcji.
Zakres materiału:
Kwasy karboksylowe - definicja, wzór ogólny, podział kwasów karboksylowych, szereg homologiczny kwasów karboksylowych alifatycznych, nasyconych, jednokarboksylowych - wzory strukturalne i nazwy systematyczne, ogólne właściwości fizyczne i chemiczne kwasów karboksylowych
Estry - definicja, wzór ogólny, podział estrów - wzory strukturalne i nazwy systematyczne przykładowych estrów, ogólne właściwości fizyczne i chemiczne estrów
2