Autokracja i liberalna demokracja: dwie strategie konstruowania porządku społecznego

Porządek społeczny w tym ujęciu odnosi się do zasad i reguł ograniczających ludzkie postępowanie i sprawiających, że świat ludzkich interakcji staje się przewidywalny.

Instytucje rozumiane są jako zbiór zasad i reguł postępowania oraz związanych z nimi mechanizmów kontroli.

Autokracja

-Zbudowana odgórnie

-Układ jednostopniowy

-Władza całkowicie zewnętrzna wobec społeczeństwa

-Suwerenem jest władca

-Koszty utrzymania są mniejsze

-Człowiek nie decyduje o własnym losie, nie odpowiada za podejmowane decyzje

-Skuteczniejsza w krótkich okresach kiedy zachodzi konieczność mobilizacji sił i środków na rzecz realizacji jednego celu

-Koncentrowanie uwagi na wąskim zakresie celów

-Problemy z adaptacją zmian

-Antyewolucyjna

-Rozbudowana sfera makro lub mikro (próżnia socjologiczna)

-Ideałem autokracji jest istnienie tylko jednej instytucji państwowej- samowładcy

-Społeczeństwo to zbiór jednostek między którymi brak jest trwałych więzi.

Dylematy:

1.Kontrola-Autonomia

Nadmiar kontroli powoduje spadek sprawności działania, z kolei nadmiar autonomii- mniejszy wpływ władzy, korupcję, nepotyzm, brak koordynacji.

2.Tradycja-Racjonalna Biurokracja

Nadmiar tradycji powoduje mniejszą sprawność działania systemu ALE jeżeli tradycja stoi nad władcą, posiada on kontrolę nad społeczeństwem. Nadmiar racjonalnej biurokracji powoduje podcinanie prawomocności pozycji władcy

3. Monopartia-Administracja państwowa

4.Terror-Reforma

Liberalna demokracja

-Zbudowana oddolnie

-Układ wielostopniowy

-Brak jednego dominującego ośrodka władzy, ludzie posłuszni są zasadom, w których tworzeniu mają swój bezpośredni, a częściej pośredni udział.

-Suwerenem jest społeczeństwo

-Koszty utrzymania są większe

-Obywatel uczestniczy w podejmowaniu decyzji dotyczących wielu kwestii

-Łatwiejsza adaptacja zmian

-Rządzący konkurują o względy rządzonych

-Rozbudowana sfera mezo

-Niezbędną podstawą spontanicznej kooperacji międzygrupowej jest zaufanie i wzajemność. Tworzą się one w warunkach powtarzających się interakcji międzygrupowych. Przybierają one postać- kapitału społecznego.

Dylematy:

1. Kontrola oddolna-Władza wykonawcza

Współwystępowanie władzy wykonawczej dążącej do wymknięcia się spod demokratycznej kontroli z wszechwładzą parlamentu dążącego do przejmowania funkcji wykonawczych.

2. Interes ogólny-Interes grupowy

Napięcie między zespołem reguł ogólnych, którym podlegają wszyscy, a wysiłkami różnych grup społecznych do narzucenia własnych reguły innym.

-Aktorzy polityczni specyfikują wspólne cele, które realizować ma ośrodek centralny. Prawo musi być przestrzegane przez obywateli ale także musi ono ograniczać swobodę działania rządzących. Stąd też trójpodział władzy państwowej na wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą oraz demokratyczne wybory jako spsoć selekcji najwyższych urzędników państwowych.

-Równowaga między państwem, a społeczeństwem

-Istotą tego porządku jest państwo prawne-działanie agend państwowych staje się w znacznym stopniu przewidywalne

---