Przez epoki-esencja, Materiały szkolne, Język polski


Epoka

dział

okres

charakterystyka

ważne utwory, autorzy i postacie

Starożytność

Biblia

od XIII wieku p.n.e. do I wieku n.e.

wszystkie teksty związane z Bogiem

Biblia: EPIKA: opis stworzenia świata, Księga Rodzaju,Ewangelie, LIRYKA: Hymn św. Pawła o miłości, Księga Psalmów, Lamentacje Jeremiasza, DRAMAT: Pieśń nad pieśniami

Antyk

Starożytna Grecja VI wiek p.n.e. do III wiek p.n.e.

rozwój filozofii: Sokrates, Platon, Stoicyzm, Epikureizm, Mitologia. Cechy literatury: tematyka patriotyczna, miłosna, Gatunki literackie: tragedia i epos

Homer - Iliada i Odyseja, Safona - liryka miłosna, Ezop - bajki, Sofokles - Antygona, Król Edyp,

Starożytny Rzym 509 rok p.n.e. do V wiek n.e.

rozwój filozofii: Seneka, Marek Aureliusz Gatunki literackie: epos, hymn, oda

Wergiliusz - Eneida, Horacy - Ody (słynne carpe diem-chwytaj dzień, exegi monumentum -twórca jest nieśmiertelny, Non omnis moriar-Nie wszystek umrę),

Śreniowiecze

Europa

V wiek - XV wiek

rozwój filozofii: Augustynizm, Tomizm, Franciszkanizm, Teocentryzm, Scholastyka, Cechy literatury: Anonimowość - nie podpisywano utworów, Dwujęzyczność - łacina i języki narodowe, Uniwersalizm - wszystko dla zbawienia i życia wiecznego Wzorce osobowe: rycerz, władca, asceta

Europa: Pieśń o Rolandzie, Dzieje Tristana i Izoldy, Wielki Testament - Villona

Polska

od roku 966 (chrzest Polski) do roku 1474 (pierwszy druk w Polsce)

Polska: Legenda o św. Aleksym, Kronika polska Galla Anonima, Bogurodzica, Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią, O zachowaniu się przy stole - Słoty.

Renesans

Europa

od połowy XV wieku do lat trzydziestych XVII wieku

rozwój filozofii: Giordano Bruno, Erazm z Rotterdamu, Michał Montaigne, Niccolo Machiavelli Cechy literatury: pisarze byli traktowani jak indywidualność, a literatura spełniała funkcję dydaktyczną, sławiła i twórcę i bohatera, Wzorce osobowe: szlachcic ziemianin, dworzanin, patriota, poeta

Europa: Dante Alighieri - Boska Komedia, Petrarca - Sonety, Giovanni Boccaccio - Decameron, Szekspir - komedie (Wieczór Trzech Króli, Poskromienie złośnicy, Sen nocy letniej) i tragedie (Makbet, Hamlet, Otello, Romeo i Julia, Król Lear)

Polska

od końca XV wieku do lat trzydziestych XVII wieku

Polska: Rej (Krotka rozprawa między trzema osobami Panem, Wójtem i Plebanem, Żywot człowieka poczciwego), Kochanowski (Fraszki: O żywocie ludzkim, Ku muzom, Na dom w Czarnolesie, Do snu, Do gór i lasów, Pieśni: O spustoszeniu Podola, O cnocie i o dobrej sławie, Pieśń świętojańska o Sobótce, Treny, Dramat - Odprawa posłów greckich), Szymon Szymonowic - Żeńcy, Andrzej Frycz Modrzewski - mowy i rozprawki, Piotr Skarga - Kazania sejmowe, Mikołaj Sęp Szarzyński - Rytmy abo wiersze polskie

Barok

 

od końca XVI wieku do połowy XVIII wieku

rozwój filozofii: Izaak Newton, Baruch Spinoza, Kartezjusz, Pascal Cechy literatury: kontrreformacja, marinizm, konceptualizm, sensualizm, ekspresja, zmysłowość Wzorce osobowe: szlachcic - sarmata

Molier - Świętoszek (Tartuffe, Orgon), Skąpiec (Harpagon), Jan Andrzej Morsztyn - wiersze: Cuda miłosci, Do trupa, Do panny, Wacław Potocki - Nierządem Polska stoi, Pospolite ruszenie, Zbytki polskie, Transakcja wojny chocimskiej, Jan Chryzostom Pasek - Pamiętniki,

Oświecenie

 

od 1740 do 1822

rozwój filozofii: Baruch Spinoza, Kartezjusz, Cechy literatury: klasycyzm, sentymentalizm, rokoko Wzorce osobowe: oświecony patriota, kawaler modny, sarmata

Wolter - Kandyd, Jan Jakub Rousseau - Julia czyli nowa Heloiza, Ignacy Krasicki - Bajki, satyry, Żona modna, Pijaństwo, Świat zepsuty, Monachomachia, Julian Ursyn Niemcewicz - Powrót posła,Franciszek Karpiński - Laura i Filon

Romantyzm

 

1822 - 1863

rozwój filozofii: Hegel, Fichte, Schelling, Schlegel, Shleiermacher Cechy literatury: irracjonalizm, ludowa moralność i obyczajowość, natura, stany psychiczne bohaterów, orientalizm,

Goethe - Cierpienia młodego Woltera, Król Olszyn, Faust, Byron - Giaur, Mickiewicz - Oda do młodości, Ballady i romanse (Romantyczność, Świteź, Świtezianka, Rybka, pani Twardowska), Sonety krymskie (Stepy Akermańskie, Burza, Bakczysaraj, Ajudah), Konrad Wallenrod (Walter Alf, książe Kiejstut, córka księcia Aldona, rycerz Konrad Wallenrod), Dziady, Pan Tadeusz, Liryki lozńskie, Juliusz Słowacki - Kordian, Grób Agamemnona, Beniowski, Zygmunt Krasiński - Nie-Boska Komedia, Cyprian Kamil Norwid - Bema pamięci żałobny rapsod, Fortepian Szopena, Aleksander Fredro - Śluby panieńskie, Zemsta

Pozytywizm

 

1863 - 1890

rozwój filozofii: Mill, Darwin, Spencer Cechy literatury: tolerancja, liberalizm i demokracja, praca u podstaw, praca organiczna, realizm

Balzac - Ojciec Goriot, Dostojewski - Zbrodnia i kara, Eliza Orzeszkowa - Nad Niemnem, Bolesław Prus - Lalka, Henryk Sienkiewicz - Potop,

Młoda Polska (Modernizm)

 

1890 - 1918

rozwój filozofii: Shopenhauer, Nietzsche, Bergson Cechy literatury: dekadentyzm, modernizm, symbolizm, impresjonizm, neoromantyzm, naturalizm

Kazimierz Przerwa - Tetmajer: Nie wierzę w nic, Hymn do Nirwany, Melodia mgieł nocnych, Na Anioł Pański, Jan Kasprowicz: Obrazki natury, Obrazy i obrazki chłopskie, Z chałupy, Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach, Księga ubogich, Malowane na szkle, Leopold Staff: Sny o potędze, Kowal, Deszcz Jesienny, Przedspiew, Gabriela Zapolska - Moralność Pani Dulskiej, Stanisław Wyspiański - Wesele, Władysław Reymont - Chłopi, Stefan Żeromski - Ludzie bezdomni,

XX-lecie międzywojenne

 

1918 - 1939

Rozwój filozofii: Einstein, Planc, Freud, Watson, Spengler Cechy literatury: ekspresjonizm, futuryzm, dadaizm, surrealizm

Marcel Proust - W poszukiwaniu straconego czasu, James Joyce - Ulisses, Franz Kafka - Proces, Michał Bułhakow - Mistrz i Małgorzata, Lulian Tuwim: Rzecz czarnoleska, Sitowie, Do losu, Bal w Operze, Stefan Żeromski - Przedwiośnie, Zofia Nałkowska - Granica, Witold Gombrowicz - Ferdydurke, Stanisław Ignacy Witkiewicz - Teoria czystej formy, Szewcy, Bruno Schulz - Sklepy cynamonowe

Współczesność

 

1939 - do dzisiaj

 

Krzysztof Kamil Baczyński - Pokolenie, Zofia Nałkowska - Medaliony, Tadeusz Borowski - Pożegnanie z Marią, Miron Białoszewski - Pamiętnik z Powstania Warszawskiego, Albert Camus - Dżuma,



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ANTYK, +Materiały Szkolne+, Język polski
prasa gatunki informacyjne 82, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
Bohater Romantyczny, Dostępne pliki i foldery - hasło to folder, #Pomoce szkolne, JĘZYK POLSKI - GOT
scenariusz 7 wydawnictwo 19, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
wzniesmy toast przymiarki do roli mowcy klasa ii gimnazjum 72, szkolne, Język polski metodyka, To lu
don kichote konspekt lecji 5, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
OCALONY RÓŻEWICZA, Szkolne, Język polski Technikum Liceum kl.2, Wiersze, wiersze
scenariusz 9 wydawnictwo 21, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
labirynt klasa ii 54, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
scenariusz 5 wydawnictwo 16, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
Ferdydurke, Szkolne, Język polski Technikum Liceum kl.2, Wiersze, wiersze
Przedstaw znane ci słowniki języka polskiego, Dostępne pliki i foldery - hasło to folder, #Pomoce sz
scenariusz 8 wydawnictwo 20, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
teatrzyk zielona ges konspekt 23, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
scenariusz nr 16 wydawnictwo 34, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze
domino matematyczne - mnożenie przez liczby dwucyfrowe, materiały szkolne
scenariusz 14 wydawnictwo 32, szkolne, Język polski metodyka, To lubię, To lubię - scenariusze

więcej podobnych podstron