Patrycja Król

gr. czwartek godz 11.45

PISA

WSTĘP

*PISA - Programme for International Student Assesment

*Długofalowe badania przeprowadzane w rozleglej skali miedzynarodowej.

*Badania te sa animowane przez Organizacje Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)

i koordynowane przez zawiazne w tym celu konsorcjum instytutow naukowych z 5 krajow swiata.

*W pierwszym cyklu, PISA 2000, do badan przystąpiło 28 krajow OECD i 4 kraje niezrzeszone. W cyklu PISA 2003 wzielo już udzial lacznie 41 krajow, w tym wszystkie panstwa OECD i 11 niezrzeszonych

*OECD/PISA, czyli Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju jest inicjatywą mającą na celu, przy pomocy cyklicznych badań, analizę skuteczności systemów edukacyjnych w krajach europejskich

*Jest to przedsięwzięcie unikalne, wprowadzające nową jakość do polityki oświatowej. Umożliwia ono dialog międzynarodowy i wymianę doświadczeń ponad podziałami politycznymi i ideologicznymi

*Uczestników Programu łączy troska o lepsze dostosowanie edukacji do potrzeb współczesnego świata i do wyzwań, jakie staną przed młodymi ludźmi w niedalekiej przyszłości. Program PISA podbudowuje tę troskę rygorystyczną metodologią, która umożliwia przełożenie wyników międzynarodowych badań na praktyczne wnioski dla polityki oświatowej poszczególnych krajów.

*W Polsce badania PISA prowadzone są przez PAN.

Program PISA stawia sobie za zadanie odpowiedzi na następujące pytania:

-W jaki stopniu młodzi ludzie są przygotowani do podjęcia wyzwań przyszłości, w której otwarcie na wiedzę, umiejętność jej akumulowania i twórczego wykorzystania w coraz większym stopniu wpływa zarówno na powodzenie indywidualne, jak i na losy społeczeństw?

-Czy młodzi ludzie potrafią efektywnie wyszukiwać informacje, analizować je, rozumować w oparciu o nie, a także jasno formułować i przekazywać swoje myśli?

-Czy będą potrafili zachować zdolność uczenia się przez całe życie?

-Jakie postawy, wykształcone w procesie edukacyjnym, mogą później sprzyjać dalszemu rozwojowi i być przydatne w życiu społecznym?

-Jak można zmniejszać różnice życiowych szans między młodymi ludźmi poprzez oświatę?

*Można wskazac dwa podstawowe wzajemnie uzupełniające się cele i cechy programu:

- Debata - zamiarem i efektem badan PISA jest pobudzanie publicznej debaty nad celami oświatowymi i sposobami ich realizowania

- Pomiar - glowny zamiar wzmocnienia publicznej debaty opiera się na przekonaniu, ze wymaga ona solidnie przygotowanych danych empirycznych

*Dewiza programu jest powiedzenie:

Jeśli nie masz danych, twój glos jest zaledwie jedna z wielu opini.

*Badanie PISA 2003 realizowane było w marcu 2003 na reprezentatywnej probie losowej uczniow ur. w 1987 r. czyli takich którzy w dniu badania mieli skończone 15 lat. Procedura losowania zlozona była z dwoch etapow - losowania szkoly, a w ramach szkoly - losowania uczniow.

*W każdym kraju grupa badawcza liczy co najmniej 4000 uczniów. Prócz wyników, osiąganych przez uczniów w rozwiązywaniu stawianych przed nimi zadań, bada się także liczne cechy demograficzne, charakteryzujące ucznia, w celu poszukiwania korelatów zdobytego w teście wiedzy i umiejętności wyników. Oprocz tego, brane są pod uwagę dane, określające charakterystykę danej szkoły.

*Głowny wynik dla Polski, odnotowany z uwaga w raporcie miedzynarowdowym, pokazuje dosc rzadko występujący rezultat. Polscy uczniowie wypadli znacząco lepiej w czytaniu ze zrozumieniem w 2003 roku niż w roku 2000. Co wiecej przy lepszym średnim wyniku dla calej populacji, jednoczesnie zmniejszyla się rozpiętość miedzy uczniami najlepszymi i najsłabszymi. Przyczynila się do tego glownie znaczna poprawa wsrod najsłabszych, jednoczesnie jednak zwiększyła się warstwa uczniow na wyższym poziomie.

Fakt iż kolejne edycje badania PISA wypadły przed i po objęciu szkolnictwa reformą daje cenną możliwość wykorzystania ich do pomiaru skutków reformy dla osiągnięć uczniów.

MATEMATYKA W PROGRAMIE PISA

*PISA próbuje odpowiedzieć na pytanie: w jakim stopniu 15 letni uczniowie są w stanie uaktywnic swoja wiedzę i umiejętności matematyczne, gdy stają przed koniecznością rozwiązania autentycznych problemów?

Skala: Hongkong-Chiny 550 pkt

Polska 490 pkt

Brazylia 356 pkt

*Badanie PISA daje szansę porównania umiejętności matematycznych polskich uczniów z takimi samymi umiejętnościami uczniów w innych krajach.

Pomiar wiedzy

Wiedzę i umiejętności matematyczne uczniów PISA mierzy za pomocą zadań, które można scharakteryzować w trzech wymiarach:

* treści matematycznych -do których należy się odwołać, rozwiązując dany problem;

* kompetencji matematycznych- które należy uaktywnić, by skojarzyć postawiony problem z matematyką i znaleźć rozwiązanie;

*sytuacji lub kontekstu, w jakim umieszczony jest postawiony problem.

Treści matematyczne, ujawiające się w zadaniach zostały podzielone na cztery obszary:

1. przestrzeń i kształt- geometryczne sytuacje oraz związki między obiektami

2. zmiana i związki-odwołujemy się do zależności funkcyjnych oraz ogólniejszych w sposób symboliczny, algebraiczny, graficzny, tabelaryczny.

3. ilość-odwołujemy się do obliczeń oraz do wielkości liczbowych

4. niepewność-odwołujemy się do intuicji w zakresie zjawisk probabilistycznych oraz rozważań o charakterze statystycznym.

Mocne strony polskich uczniów:

- dobrze sobie radzą z zadaniami wymagającymi postepowania zgodnie z algorytmami,

Z graficznymi formatami prezentacji danych,

Z zadaniami wykorzystującymi wyobraźnię i orientacje przestrzenną

Z porównaniem i oszacowaniem odległości

Z zadaniami wymagającymi prostej optymalizacji

Z zadaniami w których należy posłużyć się intuicją prawdopodobieństwa

Słabe strony polskich uczniów:

- nasi najlepsi uczniowie są dosć często słabsi od najlepszych uczniów świata, ale też nasi najsłabsi uczniowie są też zwykle lepsi od najsłabszych uczniow świata

- istotna trudność sprawia naszym uczniom samodzielne przeprowadzenie całego toku rozumowania

- polska młodziez gorzej radzi sobie z zadaniami wymagającymi abstrakcyjnego myslenia:analizy i uogólnienia

Stosunek do matematyki

* Należy zauważyć, że polscy uczniowie bardziej niż ich rówieśnicy w krajach o podobnym średnim wyniku (Węgry, Niemcy, Słowacja) odczuwają stres związany z matematyką. SA to częściej dziewczęta niż chłopcy, a także ci uczniowie którzy czują się wyobcowani. Średnio ponad 30% deklaruje niepokój i bezradność związane z nauka matematyki.

* Na tle obecnej dyskusji o potrzebie obecności matematyki na maturze, a także niedoborze kandydatów na uczelnie techniczne, interesująco może wyglądać zestawienie wyników badań. W badaniach PISA 2003 Polska uzyskała średni wynik 490 punktów, na skali zadań związanych z matematyką, podczas gdy najlepszy kraj europejski, Finlandia, zdobył 544 punkty. Z kolei najgorszy kraj europejski, Serbia, zdobył 437 punktów. Wynik Polski umieszcza ją wśród przeciętnie wypadających średnich, zadając kłam opinii o niskim poziomie nauki matematyki w polskich szkołach. Jednak do europejskiego poziomu nauczania wciąż wiele polskim szkołą brakuje. Lepsze niż polscy uczniowie wyniki uzyskali uczniowie w takich krajach europejskich, jak: Holandia, Lichtenstein, Szwajcaria, Islandia, Dania, Belgia, Czechy, Francja, Irlandia, Szwecja, Austria, Słowacja, Norwegia, Niemcy i Luksemburg. Gorzej niż Polacy wypadli uczniowie z Hiszpanii, Węgier, Łotwy, Portugalii, Rosji, Włoch oraz Grecji.

Strategie uczenia się matematyki

* Badanie pokazuje, że polscu uczniowie przedewszystkim straja się opanowac jak najwięcej materialu pamięciowo a rzadziej staraja się wypracowac nowe sposoby rozwiązania problemu. Dodatkowo 4-% uczniow nie szuka powiązań wiedzy z zakresu matematyki z innymi dziedzinami., a prawie 50% nie widzi jak mogloby zastosowac zdobyta wiedze w zyciu codziennym.

* Polska należy do grupy krajow, w których uczniowie osiągają lepsze wyniki z matematyki pod warunkiem, ze wierza we wlasne możliwości.

* Analizując wyniki polskie można powiedziec, ze na poziomie indywidualnym wybor strategii uczenia się w polaczeniu z pozytywnym stosunkiem do nauki wpływa zasadniczo na wyniki z matematyki.

* Dzieci rodzicow z wyższym wykształceniem i o wyższym statusie zawodowym SA bardziej skłonne podchodzic do nauki w sposób innowacyjny i otwarty.

Chłopcy maja mniej mechaniczne podejście niż dziewczęta i sa bardziej skłonni poszukiwac nowych sposobow dojscia do rozwiązań.

CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM

	Wynik punktowy	Procent uczniów poniżej 400 punktów		Procent uczniów powyże 600 punktów
Liceum Ogólnokształcące	544	2.2		22.0
Technikum	476	13.8		3.6
Zasadnicza szkoła zawodowa	362	69.5		0.0
Polska 2000	479	21.4		10.6
Polska 2003	497	15.0	13.8

* Poprawa polskich wyników 2003 roku w rozumieniu tekstu osiągnięta jest przede wszystkim dzięki poprawie wyników najsłabszych uczniów. Zmiany w tej grupie przesądzają o poprawie średniej.

* W badaniu w 2000 roku Polska wyróżniła się szczególnie słabym wynikiem najsłabszej ćwiartki uczniów. Zależało to od dużej przepaści między dawnymi typami szkół ponadpodstawowych ponadpodstawowych ostrą autoselekcją.

* Zmiana jaka się dokonała w Polsce w umiejętności czytania ze zrozumieniem, sprawiła że nasz kraj nabrał pod tym względem dużego znaczenia. Odsetek najsłabszych uczniów który ciążył niekorzystnie na wynikach w 2000 roku ,trzy lata później wypadł wyraźnie lepiej niż przeciętnie w innych krajach. Skok umiejętności słabszych uczniów został odnotowany międzynarodowo jako jedno z bardziej znaczących wydarzeń drugim cyklu programu.

* Prawdopodobnie ta znacząca poprawa słabszych uczniów w 2003 wiąże się z reformą.

Wyniki 2003:

Kraj	Rozwiązywanie problemów	Rozumowanie w naukach przyrodniczych	Czytanie ze zrozumieniem	Matematyka
Polska	487	498	497	490

NAUKI PRZYRODNICZE

Polskie wyniki są w tej dziedzinie statystycznie gorsze od wyników naszych sąsiadów Czechów ale znajdujemy się w grupie krajów takich jak: Niemcy, Słowacja, Węgry, Rosja. Polska mieści się w grupie państw, które poprawiły swoje wyniki w tej dziedzinie z roku 2000.Uczniowie polscy nie zmienili swoich wyników z pierwszej ćwiartki, natomiast poprawili się przede wszystkim najlepsi,najlepsi wyniku czego znacząco poprawiła się średnia.

PRZYJAZNA SZKOŁA A WYNIKI W NAUCE

Uczniowie uczęszczający do szkol dla których srednie wskaźników dotyczących relacji interpersonaych i stosunku do szkoly sa wysokie osiągają tez srednio wyższe wyniki niż uczniowie w szkolach które oceniane sa pod tym wzgl gorzej.

W kontekście porownan międzynarodowych Polska lokuje się na wśród krajow o niższych średnich wskaźnikach, jeśli chodzi o stopien odczuwanej przynależności i ocene przynależności wiedzy szkolnej w kontekście przyszłej pracy zawodowej.

---