Zagadnienia na egz. inżynierski (2007) z Hodowli Owiec
Wymienić państwa eksportujące wełnę.
Światowa produkcja wełny to ok. 1,4 mln. t. rocznie [2003].
Najwięksi eksporterzy to Australia (Oz) i Nowa Zelandia (NZ).
Główny importer - Chiny, oraz Włochy, Niemcy i UK.
Główne kierunki obrotu mięsem owczym i jagnięcym na świecie.
Międzynarodowy obrót jagniąt:
import => środkowy i bliski wschód, UE, USA,
export => NZ, Oz, UK, Irlandia
Importerem baraniny na rynek światowy są przede wszystkim Francja i Wielka Brytania oraz: USA, Niemcy, Arabia Saudyjska, Meksyk, RPA, Japonia i Chiny. Od 1994 roku eksport polskich owiec i mięsa baraniego jest kierowany głównie na rynek unijny, w tym do Włoch (ponad 50% całego eksportu), Francji i Holandii
Głównymi konsumentami mięsa owczego są: Grecy, Hiszpanie, Anglicy i Francuzi (spożycie roczne 15-16 kg / mieszkańca).
Najwięksi producenci baraniny to: Wielka Brytania i Irlandia, Hiszpania, Francja i Grecja. Rynek Unii Europejskiej to także chroniony wieloma barierami rynek importu baraniny w tym: mięso owcze z Nowej Zelandii, Australii, Urugwaju i Argentyny oraz żywca jagnięcego z Węgier, Polski i Bułgarii.
Wg ARR: Głównymi eksporterami żywca i mięsa baraniego są na rynku światowym Australia (307 tys. ton) i Nowa Zelandia (350 tys. ton.). Poza Australią i Nową Zelandią, znaczącymi eksporterami baraniny na rynek unijny są Wielka Brytania, Irlandia, Hiszpania i Francja
W strukturze całego importu krajów UE przeważa mięso baranie stanowiące około 85% łącznego przywozu, zaś udział żywych zwierząt - ok. 15%. Importowane przez Unię mięso baranie pochodzi przede wszystkim z Nowej Zelandii, zaś żywe zwierzęta z Australii. Polska nie jest w stanie konkurować z tymi krajami. Limitowanie dla Polski w latach 90 dostępu, na warunkach preferencyjnych, do rynku krajów UE okazało się mało zachęcające do utrzymania stanu pogłowia owiec i produkcji żywca baraniego w naszym kraju
Regiony udomowienia owiec oraz żyjący przodkowie tego gatunku zw. użytkowych.
Przodkowie owiec:
Muflon europejski (Ovis musimon)
Azjatycka owca stepowa - arkal (Ovis vignei)
Azjatycka owca górska - argali (Ovis ammon)
Droga wytwarzania owiec merynosowych
owce w regionie Tybetu i Himalajów (sierść)
owce perskie (okrywa mieszana)
owce afrykańskie (są już jednolite)
powstanie merynosów w Hiszpanii
Współcześnie żyje na świecie ok. 30 gatunków owiec dzikich spośród których tylko wymienione wyżej trzy gatunki uznawane są za ich rzeczywistych przodków.
Sezon aktywności płciowej (okres wykazywania rui) u owiec.
U wielu owiec występują zróżnicowane wahania sezonowe aktywności. Związane to jest z naturalną i sztuczną selekcją w kierunku wydania potomstwa w najkorzystniejszym okresie do wychowu.
U owiec prymitywnych występuje znacznie krótszy sezon rozrodczy niż u ras kulturalnych.
Początek sezonu rozpłodowego u PON i długowełnistych przypada na sierpień-wrzesień i trwa do końca okresu skracania się dnia.
U owiec górskich początek sezonu przypada na koniec września, nasilenie w październiku.
Merynosy polskie mają najdłuższy sezon rozpłodowy spośród owiec polskich, trwa 10-11 m-cy. Rozpoczyna się wiosną, nasilenie też jesienią.
Rasy, których maciorki wykazują ruję przez cały rok nazywamy asezonalnymi. Należą tu: o. fińska i Romanowska.
Systemy nadzorowanego stanowienia owiec i w jakich uwarunkowaniach produkcyjnych
są one stosowane.
Systemy i terminy krycia nadzorowanego:
a) „z ręki” [3 kojce - dla samców, grzej. się maciorek i pokrytych, wyszukiwanie maciorek
co 6-8 h szukarkiem]
b) sztuczna inseminacja (SU, AI) [w stadach >100 szt), rzadko w PL, zaleta=> synchronizacja
AI= synchronizacja wykotów, metody: świeżym nasieniem do 5h od pobrania doszyjkowo - 70-80% skuteczności, mrożonym doszyjkowo - 40-60% skuteczn., domacicznie - 75% skuteczn.
Systemy wypasu owiec w warunkach produkcji ekstensywnej z uwzględnieniem pielęgnacji krajobrazu.
System umiarkowanie ekstensywny (z tabeli na wykładzie)
Baza paszowa - naturalne użytki zielone, wielkość stada od 500-3 tys., obsada 1-4 owiec/ha, częstość wykotu raz na rok, wiosną, średnia plenność stada 110-130%, typy użytkowe: wełnisto-mleczny, mleczny, wełnisto-mięsny.
występowanie syst. ekstensywnych - tereny graniczne - Polska płd - młpl, podkarp., dol.śląsk
Wypas ekstensywny - alternatywne wykorzystanie owiec do pielęgnacji krajobrazu, w tym również:
wypas nieużytków i gruntów ugorowanych
zapewnienie opieki nad terenami Parków Krajobr., Narod. i Rezerw. Ścisłych
pielęgnację wydm, budowli wodnych i melioracyjnych
wypas organizowany szczególnie na obiektach sport., szczególnie wymagających opieki zimową porą.
Runo owcze i z jakich elementów się składa.
Najmniejszym, naturalnie wyodrębniającym się z runa elementem jest zespół włosowy.
Jest on zbiorowiskiem włosów charakterystycznym dla rasy, a nawet dla jednego osobnika. Zależnie do rodzaju runa wyróżniamy odmienne formy zespołów włosowych.
Okrywa mieszana - występuje u owiec prymitywnych. W jej skład wchodzą włókna o różnej bud. anatomicznej, które można rozdzielić na frakcje.
Najczęściej są to 3 frakcje: wewnętrzna - złożona z cienkich, krótkich włosów bezrdzeniowych (zw. puchowymi), frakcja środkowa - złoż. z grubszych i dłuższych włosów niż poprzednie, są to tzw. włosy heterotypowe, gdyż można znaleźć w nich śladowe ilości rdzenia. Frakcja zewnętrzna - złożona z włosów najgrubszych i najdłuższych w zespole. Są to włosy o nieregularnym kształcie, sztywne i na ogół rdzenie.
Kształt zespołu włosowego okrywy mieszanej zbliżony jest do trójkąta i nosi nazwę kosmyka prymitywnego. Przykład- POG.
Zespoły włosowe run jednolitych składają się z włosów jednego typu anatomicznego o zbliżonej grubości i długości. Formami zespołów w tego typu runach są: słupki w runach merynosowych, kosmki wstęgowe w runach angielskich o. długowełnistych i tzw. zespoły krzyżówkowe anglomerynosów i mieszańców.
Słupek jest wzorcowym kształtem budowy zespołów wskazującym na max. homogeniczność włosó.
Runa owiec krzyżówkowych (PON, długowełniste) mają najb. zróżnicowanie zesp. włosowych.
Runa jagnięce (z pierwszej strzyży) - różnią się mniejszą zwięzłością w budowie zespołów ze wzg. na brak włosów wiążących (wyrastają później), mają ostre zakończenia, są krótsze.
Charakterystyka przebiegu laktacji „owiec kulturalnych” i „prymitywnych”.
Nie znalazłem dokładnej odpowiedzi na to pytanie, może chodzi mniej więcej o to:
Owce typu mlecznego - b. wysoka wydajność mleka, np. o. fryzyjska, awassi. Laktacja trwa do 300 dni, a wydajność do 700 litrów. Po odsadzeniu można uzyskać jeszcze 250-500 L mleka.
Owce użytkowane mlecznie - rasy o użytkowości kombinowanej (np. POG) i owce utrzymywane w rejonie basenu M. Śródziemnego. Laktacja u nich trwa 150-250 dni, po odsadzeniu jagniąt (wcześniejszym) uzyskuje się 60 - 200 L mleka.
Rasy u których doskonalenie nie jest związane z użytkowością mleczną.
Laktacja 90-120 dni, pozyskanie mleka 30-60 L.
Skład tkankowy tuszy jagnięcej przy tuczu półintensywnym.
Podstawowe zabiegi pielęgnacyjne stosowane u jagniąt podczas odchowu tradycyjnego.
Pierwszym zabiegiem PP powinno być obtarcie śluzu z pyszczka i nozdrzy (swob. oddychanie). Następnie podsuwa się jagnię do matki aby oblizała (ułatwia wysychanie, ogrzewa i pobudza krążenie).
Kolejną czynnością jest opatrzenie pępowiny, która zwykle urywa się sama, gdy za długa (>7cm) należy skrócić i odkazić (jodyna, a nast. po wyschnięciu dziegdzieć).
Jagnięta po urodzeniu znakuje sie (razem z matką). Jest to znakowanie nietrwałe, wykonywane za pomocą numeratora umaczanego w farbie na bokach jagnięcia i matki, przy > ilości jagn. dodatkowo nr-y własne.
Oznakowane jagnię z matką przenoszone do pojedynczych klatek na 3-4 dni w celu wzajemnego przyzwyczajenia się.
Najprostszym syst. dostarczania jagnięciu mleka jest dopuszczanie do ssania własnej matki, toteż zabiegi hodowcy zmierzają do zapewnienia mu matczynej dbałości. W tym celu m.in. podaje się noworodka matce do oblizania i zapobiega odejściu małego między inne matki (zapach) - co zapewnia w.w. klatka.
W wieku 14 dni (lub 4-6 tydz.) obcinanie ogonków między 3 a 4 kręgiem (samce 1 a 2), met. bezkrwawa pierścieniem, lub krwawa - emaskulatorem, ew. nożem. Po tym zabiegu - należy umoczyć w roztw. pioktaniny z dziegciem.
U starszych jagniąt nadawanie trwałego nr-u indentyfikacyjnego, za pomocą kolczyka w lewym uchu lub tatuażu na obydwu (nr ID ma kod producenta, siedzibę stada i nr własny zw.)
Systemy produkcji owczarskiej funkcjonujące w PL (tabela, W. 14).
System umiarkowanie ekstensywny, intensywny na Tuzach, intensywny na GO.
Rozmieszczenie:
syst. ekstensywny - tereny graniczne - PL płd - młpl, podkarp., dol.śląsk
syst. intens. na G.O.: wlkp, kujawsko-pomorskie (POG, PON, MP, mieszańce)
intens. na U.Z.: podlaskie, pomorskie, lubelskie (PON, POD)
Produkcja owczarska w PL (koncentracja pogłowia owiec i kierunki jej użytkowania).
Obecnie produkcja owczarska w Polsce bazuje na owcach w charakterze mięsno-wełnistym, coraz popularniejszy jest tucz jagniąt rzeźnych. Użytkowanie wełniste jest już nieopłacalne. Na terenach górskich użytkowanie mleczno-wełniste.
STRUKTURA RASOWA /2003r
merynosy 27%
PON 26%
POD 9%
POG 13%
mięsne 17%
inne rasy/ linie 8%
3
rasy mateczne
rasy ojcowskie + syntetyczne
Wyszukiwarka