Wyróżnione zostały cztery okresy przeżyć rodziców:
Szok
okres krytyczny, który nazywa się okresem wstrząsu emocjonalnego) - następuje bezpośrednio po tym, kiedy rodzice dowiadują się, że ich dziecko jest niepełnosprawne i nie będzie się prawidłowo rozwijać. Większość rodziców w tym momencie załamuje się, ich równowaga psychiczna ulega dezorganizacji. Przeżycia, jakie się w nich pojawiają to rozpacz, poczucie krzywdy, lęk, żal, beznadziejność, i bezradność. Często występuje u rodziców w tym okresie także obniżony nastrój, niekontrolowane reakcje emocjonalne, a także reakcje i stany nerwicowe (zaburzenia snu, łaknienia, stany lękowe). Do charakterystycznych zachowań należą także pojawiające się nieporozumienia współmałżonków, wrogość w stosunku do siebie i agresja. Często rodzice nie wiedzą jak postępować z dzieckiem a ich zachowania przepełnione są lękiem i poczuciem winy.
Kryzys emocjonalny
okresem rozpaczy lub depresji). Rodzice nie potrafią pogodzić się z myślą, że ich dziecko jest niepełnosprawne. Winią się wzajemnie za ten stan. Między rodzicami pogłębiają się konflikty i kłótnie. W ich przeżyciach dominują: poczucie klęski życiowej, poczucie osamotnienia, skrzywdzenia przez los i nadal beznadziejności. W tym okresie rodzice bardzo pesymistycznie oceniają przyszłość dziecka, może także wystąpić zjawisko odsuwania się jednego ze współmałżonków od rodziny. Zakłócenia w relacjach między rodzicami w znaczący sposób wpływają na psychikę niepełnosprawnego dziecka.
Pozorne przystosowanie się
Okres, w którym rodzice podejmują nieracjonalne próby przystosowania się do zaistniałej sytuacji, odwiedzają różnych specjalistów, szukają pomocy także w medycynie niekonwencjonalnej. Kieruje nimi ciągle przeświadczenie, że diagnoza dotycząca ich dziecka jest mylna, a przynajmniej nie ostateczna. Wierzą w możliwość wyleczenia dziecka, podejmują kosztowne wysiłki w poszukiwaniu sposobów prowadzących do jego wyzdrowienia. Okres pozornego przystosowania się może trwać bardzo długo a po wyczerpaniu wszystkich możliwości, mających na celu „uzdrowienie” dziecka, rodzice pogodzeni ze swym nieszczęściem poddają się apatii, przygnębieniu i pesymizmowi.
Konstruktywne przystosowanie
W tym okresie, rodzice szukają metod, jak najlepiej można pomóc dziecku, jaka będzie jego przyszłość, czego go nauczyć, jak zorganizować wspólne życie? Rodzice podejmują na tym etapie próbę racjonalnego rozważenia swej sytuacji, często zaczynają stosować różne zabiegi wychowawcze i rehabilitacyjne w stosunku do dziecka i zaczynają ze sobą współpracować. Życie i funkcjonowanie rodziny skupia się teraz na wspólnym celu niesienia pomocy dziecku.
W przeżyciach rodziców dominujące stają się uczucia pozytywne, a kontakty z dzieckiem i czynności wykonywane przy nim zaczynają przynosić radość i satysfakcję
Niepełnosprawność dziecka zmienia lub zaburza dotychczasowy układ rodzinny. Charakter i układ tych zmian zależą z jednej strony od rodzaju oraz stopnia niepełnosprawności, z drugiej zaś od właściwości rodziny i charakterystycznych cech osobowości jej członków, m. in.: sposobów pokonywania trudności, hierarchii wartości, samooceny, typów reagowania emocjonalnego. Choroba dziecka zmienia relacje nie tylko wewnątrz rodzin, ale także poza nią. Rodzice dzieci kalekich często czują osamotnienie i wyobcowanie, nie nawiązują też szerszych kontaktów ze środowiskiem. Niekiedy tracą kontakt z dalszą rodziną i gronem przyjaciół, poszukując jednocześnie wsparcia w działalności stowarzyszeń zajmujących się chorymi dziećmi (Liszka- Kisielewska i in., 1999)
Niepełnosprawność nie zawsze musi oznaczać niską jakość życia. Wielu spośród niepełnosprawnych jakość swego życia ocenia wysoko, potrafi się nim cieszyć oraz w łącza się w funkcjonowanie społeczności. Ze względu na to, iż osoby niepełnosprawne zazwyczaj wymagają częstej opieki ze strony swych rodziców najbardziej pożądany jest stan, kiedy to wysokie poczucie jakości chorych współgra z wysokim poczuciem jakości związku rodziców.