Cechy przedsiebiorstwa:

Wystepowanie na rynku w roli sprzedawcy i nabywcy; dzialanie na wlasny rachunek i ryzyko; ponoszenie finansowej odpowiedzialnosci za zobow pieniezne

Rodzaje zarobku: zysk(dochod)tj roznica miedzy przychodami ze sprzedazy a kosztami osiagniecia przychodow; wzrost wartosci rynkowej przedsieb

Pozwiazania gosp przedsieb dostawcy, odbiorcy,pracownicy,Skarb Panstwa,banki,gielda

Formy prawne przedsieb: wlasciciel indywid, spolka akcyjna, spolka kapitalowa, spolka osobowa, spoldzielnia, przedsieb panstw

Aspekty finansow przedsieb: aspekt funkcjonalny- gromadzenie pozyskanie pieniedzy,wykorzystywanie pieniedzy. Asp przedmiotowy- zarzadzanie procesami gromadzenia i wykorzystywania pieniedzy z ponkt widzenia sfery dzialalnosci przedsieb.asp podmiotowy- zarzadz proc gromadzenia i wykorzystywania pieniedzy z punktu widzenia podmiotowej i organizacyjnej struktury przedsieb.

Cel decyzji podejmowanych w przedsieb: maxymaliz wartosci rynkowej; skutek wzrostu wart rynkowej przedsieb;zwiekszenie stanu posiadania wlascicieli przedsieb.

Cel finansow przedsieb: tworzenie i rozwoj oraz zwiekszenie wartosci przedsieb prowadzace do zwiekszenia korzysci jego wlascicieli.

Cechy kapitalow wlasnych: wlasciciel, wspolwlasciciel; nieograniczony czas zaangazowa nia kapitalu; udzial w zysku netto; posiada prawo glosu na wolnym zgromadzeniu; udzial w podziale majatkow dopiero po zaspokojeniu wierzycieli; dywidendy od akcji sa placone z zysku po opodatkowaniu.

Cechy kapitalow obcych: status prawny dawcy-wierzyciel; ograniczony czas zaangazowania kapitalu krotki lub dlugi; korzysci- odsetki; brak prawa o decydowaniu o losach spolki; odsetki od kapitalu maja charakter potracalny.

Metody amortyzacji w celach: bilansowych i podatkowych.

Met amortyzacji rownomiernej(liniowej): A= (Wp- Wr)/t A= roczna kwota amortyzacji Wp= wartosc poczatkowa skladnika Wr= wartosc rezydualna t= okres ekonom uzytecznosci

Met amort nierownomiernej: zuzycie kladnikow sr trwaly ksztaltuje sie roznie w poszczeg jednostkach czasu jego uzytkowania. Odpisy amort dokonywane sa w wysok roznych stawek amort w poszczegolych okresach wyrozniamy metode: progresywna: stopniowe dochodzenie do projektowania zdolnosci produkcyjnej danego skladnika odpisy w wysok stawek wzrastajacych wraz z uplywem okresu uzytkowania. Naturalna: sr trwaly zuzyw sie proporcjonalnie doliczby jedn pracy. Stawka amort zalezy od stopnia intensywnosci wykorzystania skladnika.

Degresywna:wydajnosc sklad sr trwalego maleje z uplywem czasu a wzrastaja koszty eksploatacji stosuje sie kwotowe stawki amort malejace w kolejnych okresach uzytkow.

Zarzadzanie zapasami:Motywy utrzymywania zapasow: koniecznosc zapewnienia rytmicznej produkcji, chec uzyskania korzysci ze skali produkcji; chec uzysk korzys ze skali dostaw; chec ograniczenia ryzyka zwiaz z niepewnoscia dostawy; chec zabezp sie przed naglymi zdarzeniami losowy; chec utrzymania swoich zrodel dostaw; chec zap stalego poziomu zatrudnienia w przedsieb sezonowych.

KOSZTY ZAPASOW: koszty utrzymania zapasow: 1 koszty kapitalowe k.utraconych mozliwosci 2 koszty magazynowania: koszty rzeczowe zwiaz z utrzymaniem sr trwalych, finansowe: wynagrodzenia pracownikow magazynowych i k. Uslug obcych 3 koszty przemieszczania zapasow: k ubezpieczenia, k starzenia zuzycia zapasow w wyniku przemian fiz chem. Koszty magazynowania k braku przychodu, k zwiazane z nadgodzinami,k zakupow interwencyjnych

Straty pojawiaja sie z zwiaz z zakupem nieprzydatnych zapasow; gdy ceny sprzedazy okazuja sie nizsze niz koszty wytworzenia, gdy ceny nabycia sa wyzsze niz kosztyy sprzedazy, Strategicznym celem zarzadzania zapasami jest dazenie do minimalizacji kosztow i strat i jednoczensie zachowania ciaglosci produkcji i sprzedazy oraz biezacej zdolnosci platniczej przedsieb.

Zapasy dzieli sie na: biezace konieczne do zapeweninia ciaglosci produkcji; sezonowe: przkraczaja biezace potrzeby powstaja w okresach wzmozonego zbytu lub podazy nadmierne: przekraczaja uzasadnione ekonom i operacyjne potrzeby zbedne: nie moga byc wykorzystane w przedsieb.

Normowanie zapasow: zapas minimalny: iloczyn zuzycia dziennego i ilosci dni zapasow min to ilosc dni jaka wplywa od wyslania zamowienia na zapasy do momentu ich otrzymania i przygotowania do wykorzystania

zapas maksymalny: suma zapasu minimalnego i wielkosci zapasow niezbednych dla zabezpieczenia potrzeb pomiedzy dostawcami co ustala sie jako iloczyn sredn dzinnego zuzycia i sredn cyklu dostaw w dniach zapas sredni Zmax=Zmin+Zds*Cds (Zds sr dzienne zuzycie, Cds sr cykl dostaw) Zsr=Zmin+(Zds*Cds/2)

Optymalna wielkosc dostaw: ustalas ie ja uwzgl ksztaltowanie kosztow utrzymania i tworzenia zapasow; charakt jest ze koszty utrzymania zwieksz sie na jednostkezapasu oraz nto ze koszty tworzania zmniejszaja sie na jedn zapasu. Ekonomiczna wielkosc dostawy taki rozmiar dostawy przy ktorym suma kosztow zwiaz z utrzymaniem i tworzeniem zapasow jest najmniejsza w okresl czasie. Taka wielkosc dostawy jest obliczna dla kazdego materialu z osobna. Metody obliczania: met prob i bledow: polega na rozpatrzeniu kilku eariantow wielkosci dostawy pod katem wysok kosztow tworzenia i utzrymania jakie te koszty generuja, za optymalna dostawe uznaje sie ta przy ktorej koszty tworzenia i utrzymywania na jednostke razem sa najmnijsze. Met Wilsona Q= pod pierwiastkiem wszystko 2 A*P/m (m koszt utrzymania jedn zapasu, P koszt tworzenia jednej dostawy, A roczne zapotrzebowanie)

ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI

Należności cechują się wysoką płynnością.

Warunkiem efektywnego zarządzania należnościami jest dokonanie pogłębionej analizy tych aktywów

Analiza może być podzielona na:

a) analiza poziomu : wykorzystuje wskaźn udziału należności w majątku ogółem;udziału należności w majątku obrotowym

b) analiza struktury pogłębiona analiza należności wymaga ustalenia następujących szczegółowych informacji i momentu powst. poszczególnych składowych należności ogółem: *wielkości tych składowych *wartości należności nieściągalnych *rodzaju grupy klientów od których te należności pochodzą.

Aby te informacje zdobyć należy wykonać zestawienie wieku należności

c)analiza efektywności zarządzania należnościami wskaźnik rotacji należności - relacja sprzedaży do należności w danym okresie, pokazuje o ile razy w ciągu roku przedsiębiorstwo odnawia swoje należności

W_RN = S / N _{(stan przeciętny)}

·wskaźnik cyklu należności - odwrotność wskaźnika rotacji

W_CN = N _{(stan przeciętny)} / S * ilość dni w okresie

Jest to wskaźnik bardzo plastyczny, mówi nam jaka jest przeciętna liczba dni trwania zaległości płatniczych

d)analiza jakości należności Jakość należności - to właściwość mówiąca o tym w jakim stopniu należności zostaną uregulowane:*Wskaźnik należności nieściągalnych do sprzedaży *Wskaźnik należności nieściągalnych do należności na kredy kupiecki *Wskaźnik index jakości należności - jest to relacja należności sprowadzonych do wartości bieżących do należności w ujęciu nominalnym

P=1

P=1

Ij_N = [∑ Np * (1 / 1 + rt)] / [∑Np + Nn]

Ij_N - index jakości należności

p - numer przedziału

m - liczba przedziałów wieku  bez należności nieściągalnych

Np - należności z danego przedziału wieku

Nn - należności nieściągalne

1 - współczynnik dyskontowy

r - stopa dyskontowa dzienna

t -  liczba dni od momentu realizacji, wiek należności

e)analiza prowadzonej polityki kredytowej

W przypadku, gdy przedsięb. posiada należności od bardzo wielu kontrahentów szczegółowa kontrola wszystkich należności (tysiące należności, np. energetyka) byłaby kosztowna i nieracjonalna, ponieważ nie wszyscy odbiorcy w jednakowym stopniu oddziaływają na wielkość i strukturę należności. Dlatego korzystne jest podzielenie ogółu kontrahentów na grupy odzwierciedlające wielkość ich należnośi.

 To grupowanie dokonuje się metodą A,B,C Kontrahenci zakwalifikowani do gr. A są poddani pogłębionej kontroli. Kontrahenci z gr. B są kontrolowani wyrywkowo i okresowo.Kontrahenci z gr. C to ci, którzy bardzo rzadko kupują, dlatego są kontrolowani sporadycznie.

3 rodzaje strategii:Strategia konserwatywna - polega na tym, aby przedsięb. wymagało od swoich kontrahentów ścisłego przestrzegania terminów płatności, terminy te są raczej krótkie, preferuje się klientów o ustalonej pozycji rynkowej, o małym ryzyku kredytowymStrategia agresywna (wobec sprzedaży) - przedsiębiorstwo kieruje się do maxymalizacji sprzedaży, a zatem ustala stosunkowo długie terminy płatności i stosuje liberalną politykę wobec tych klientów, którzy nie płacą terminowo. Są to przedsiębiorstwa wprowadzające nowe produkty na rynki i te, które dysponują wolnymi mocami produkcyjnymi.

Strategia elastyczna pośrednia - polega na względnej przewadze 1 strategii w zależności od warunków w jakich działa przedsięb.

Warunki płatności - instrumenty:

Przedpłata (zaliczka) - przy bardzo drogich należnościach (np. budowa osiedla)Płatność natychmiastowa

Płatność terminowa (różna długość terminów, krótki - kilka tygodni, długi - kilka msc.) płatność faktura za fakturę Termin ściągania należności - termin normalny płatności wydłużony o parę dodatkowych dni na spłatę.Odsetki za zwłokę - w dokonaniu płatności.

  Opusty cenowe:

Opust hurtowy (za ilość - kupimy więcej, płacimy mniej)

Opust przy skoncie - skonto - klientowi proponuje się rabat o jakiś % pod warunkiem, że zapłaci nie w terminie normalnym, ale natychmiast, jak najszybciejOpust sezonowy (branże o silnej sezonowości sprzedaży, sklepy sportowe, hurtownie książek)Opust funkcjonalny - następuje redukcja ceny pod warunkiem, że klient będzie wykonywał dodatkowe funkcje dla produkującego (np. reklamacje, serwisy, promocje danego towaru, reklama)

I.                    Rodzaje kredytów Kredyt rewolwingowy - ustala się stały limit zadłużenia dla odbiorcy (można go wykorzystać w 1 zakupie lub kilku) Kredyt na rachunku otwartym - kredyt na 1 operację (np. 50 tys., 1 zakup do 50 tys. , kolejny również, jednorazowo nie możemy przekroczyć tej kwoty, możliwość dużego zadłużenia)Kredyt ratalny - gdy jest bardzo duże zadłużenie klient nie byłby w stanie nas spłacić jednorazowo, ustala się raty.

Zabezpieczenia płatności - wg stopnia dolegliwości (od najmniej do najwięcej)Weksel Gwarancja bankowa - bank odbiorcy gwarantuje, że jeśli odbiorca nie zapłaci to bank zapłaci Poręczenie - jw., ale gwarantem jest inna instytucja niż bank

Zastaw na dobrach ruchomych - wskazuje się dobro ruchome odbiorcy, np. samochody, maszyny jako zabezpieczenie do którego ma prawo sprzedawca, gdyby nie dostał od odbiorcy należności lecz musi założyć sprawę sądowąPrzewłaszczenie powiernicze - kiedy dłużnik nie spłaca należności w terminie sprzedawca ma prawo do dóbr ruchomych be zakładania sprawy Zastaw hipoteczny - obciąża się nieruchomość (grunty, budynki) dłużnika.

ZARZĄDZANIE ŚRODKAMI PIENIĘŻNYMI Motywy utrzymania środków pieniężnych: *Motyw transakcyjny - finansowanie bieżących transakcji, płatność; ma większe znaczenie im większa aktywność przedsięb., zależy od rozmiarów aktywności gospodarczej przedsięb. *M. ostrożnościowy - przedsięb. musi utrzymać pieniądze w związku z możliwością zaistnienia nieprzewidzianych wydarzeń, które mogą pociągnąć wydatki pieniężne; ma tym większe znaczenie im jest mniejsza stabilność dopływu pieniędzy w przedsięb. *M. spekulacyjny - przedsięb. dąży do skorzystania z różnych pojawiających się okazji osiągnięcia dodatkowego zysku, np. okazje zakupów produktów po cenach niższych niż rynkowe, np. po upadku firm wyprzedaż produktów upadłościowych; ma większe znaczenie im jest mniejsza możliwość powiększenia dochodów z innych źródeł, np. lokaty

ak zarządzać środkami pieniężnymi?

Zarządzanie środkami pieniężnymi sprowadza się do podejmowania działań wpływających na ich ogólną wielkość i strukturę

Wśród tych działań wyróżniamy działania:

1.  o charakterze bieżącym, doraźne

Przyspieszają wpływ pieniędzy, mają służyć temu przyspieszeniu. Jest to wdrożenie i przestrzeganie procedury inkasowania należności.

Procedura taka powinna zawierać:

- sposoby i terminy dostarczania faktur

- ustalać sposoby postępowania w stosunku do dłużników, którzy nie płacą w terminach, a zatem ustalić po ilu dniach upominamy się

- wybór techniki inkasowania należności przyspiesza wpływ środków - należy zdecydować się czy przyjmujemy karty płatnicze, czeki…

 

Działania zmierzające do likwidacji przejściowo pojawiających się nadwyżek lub niedoborów środków pieniężnych:

metody bezkosztowe - oddalić własne terminy płatności lub skrócenie własnych terminów należności od dłużników, narzucenie płatności gotówkowej, przesunięcie wydatków związanych z marginalnymi potrzebami, zawieszenie rabatów metody kosztowe - rozciągnięcie kredytów

 1.planowanie wpływów i wydatków pieniężnych Planowanie to sprzyja osiąganiu przez przedsięb. niezbędnego poziomu płynności finansowej i minimalizacji kosztów utrzymania gotówki. Polega na ustaleniu wpływów środków i poziomu niezbędnych wydatków w określonej periodyzacji. Zwykle taki

plan obejmuje kilka msc. typowe 6msc. Taki plan ma charakter planu kroczącego (po upływie każdego msc następuje jego uzupełnienie o kolejny msc).

W najbliższych 2 tygodniach plan ma charakter planu operatywnego.

Plan jest narzędziem aktywnej kontroli wpływów i wydatków przedsięb. Następuje porównanie realnych wpływów i wydatków z wartościami przyjętymi w planie. Jeżeli ujawnią się odchylenia pomiędzy założeniami planowanymi a rzeczywistością to powinny zostać ustalone przyczyny i podjęte działania zmierzające do ich likwidacji.

 PROCEDURA SPORZĄDZENIA PLANU WPŁYWÓW I WYDATKÓW:

I etap: określenie wpływów pieniężnych z podziałem na okresy (msc, tygodnie) na podstawie planu sprzedaży

II etap: ustalenie wydatków z podziałem na ich rodzaje (np. na wynagrodzenia, na składki)

III etap: ustalenie niezbędnej rezerwy środków pieniężnych, której przekroczenie może zagrażać brakiem płynności

IV etap: porównanie wpływów i wydatków z uwzględnieniem rezerwy, co może prowadzić do określenia nadwyżek i niedoborów w poszczególnych podokresach

ANALIZA PROGU RENTOWNOSCI

analiza zwiazku miedzy kosztami przychodami i wynikiem finansowym. Pozwala okreslic wielkosc produkcji i sprzedazy przy ktorych wynik finansowy jest najwiekszy oraz wielkosc produkcji i sprzedazy przy ktorych WF=O tzn ze produkcja i sprzedaz jest w progu rentownosci

Metody finansowania srodkow trwalkych: kredyt, umowa leasingowa.

Leasig- umowa w ktorej wydzierzawiajacy przekazuje prawo do uzytkowania okreslonego aktywu w uzgodnionym okresie w zamian za uzgodnienie platnosc. Transakcja jest nazywanakredytem rzeczowym.

Rodzaje leasingu:a) operacyjny: na krotki czas obiekt jest wlasnoscia dawcy biorca wlicza go w koszty dzialanosci b) finansowy przekazanie biorcy prawie wszytkich przypadkow ryzyka i korzysci zwiaz z prawem do wlasnosci aktywow dzieli sie na * sprzedazny dawca jest jednoczesnie sprzedawca lub wytworca obiektu *posredni dawca jest posrednikiem miedzy sprzedawca i biorca * zwrotny wlasciciel sprzedaje obiekt dawcy i jednoczesnie bierze go w leasing * lewarowy laczy biorce dawce i pozyczkodawce.

Platnosci leasingowe obejmuja odpowiednio skalkulowana wartosc dzierzawionego aktywu ktory zapewnia zwrot kredytu leasingowego i ktora zawiera odsetki od tego kredytu.

KOSZTY KAPITALU Dysponowanie okreslonymi zasobami(aktywami) finansowymi kapitalem laczy sie z koniecznoscia poniesienia odpowiednich koszotw. Kapital bedeacy w dyspozycji przedsiebiorstwa dzieli sie na kapital wlasny i obcy. Kapital wlasny spolki akcyjnej moze skladac sie z kapitalu uprzywilejowanego i kapitalu zwyklego. Obliczenie kosztow kapit uprzywielejowanego: o koszcie tym decyduje wysokosc dywidendy akcje te charakt sie tym ze z gory okreslaja wartosc dywidendy akcjonisty. Koszty kapit uprzyw zaleza od: wysok dywidedy placonej posiadcza akcji uprzywil. (Du)I od ceny netto uzyskanej ze sprzeedazy akcji(Pn)

Ku=Du/Pn

Dochod z posiadania akcji zwyklych skl sie z 2 elementow: 1) dywidendy 2) zysku kapitalowego. Zysku wynikajacego z roznicy miedzy cena nabycia a cena sprzedazy w term pozniejszym

Kapital obcy dzieli sie na: 1) krotkoterm zobow nieoprocentowane 2) zob dlugoterm i krotkoterm oprocentowane

OCENA EFEKTYWNOSCI NAKLADOW INWESTYCYJNYCH

Decyzje dotyczace projektow realizowanych w przyszlosci ktorych skutki beda nastepowaly w przyszlosci musza uwzgledniac: a) wplyw czasu na wycene uwzgled. Parametrow. b)zjawiska inflacyjne

Skutki decyzji dot dlugich okresow tj wydatki oraz wplywy zwiazane z realizowanym projektem nastepuja w roznych punktach czasowych i w zwiazku z tym nalezy te wplywy wydatki przeliczyc tak akby byly wielkosciami wspolmiernymi.

Wyrozniamy kikla miar oceny efektywnosci: 1 wartosc biezaca netto NPW 2 wewnetrzna stopa zwrotu IRR 3okres zwrotu Pb 4ksiegowa stopa zwrotu ARR

Etapy oceny efektywnosci: a) oszacowanie calk nakladow inwestycyjnych b) okreslenie zrodel finansowania nakladuowc) okreslenie calk kosztow produkcji i wplywow z dzialalnosci inwestycyjnej oraz wplywow w poszczegolnych okresach realizacji przedsiewziecia d) zdyskontowanie przeplywow gotowkowych i obliczenie NPW lub IRR

METODA NPV polega na porownaniu zdyskontowanych oczekiwana minimalna stopa zyskownosci kapitalu zaangazowanego w realizacje projektu przyszlych wplywow pienieznych netto tego projektu z wydatkami inwestycyjnymi poniesionego na jego realizacje. Te projekty ktore maja najwyzsze dodatnia NPV zasluguja na realizacje.

Etapy- 1) oszacowania sumy wplywow i wydatkow w poszczegolnych latach funkcjonowania przedsiewziecia w celu okreslenia przeplywow gotowkowych netto tj sumy wyniku finansowego i amortyzacji. 2) oszacowanie okresu przeplywu srodkow pienieznych 3) oszac wlasciwej stopy dyskontowej.

Jesli NPW jest dodatnia - stopa rentownosci projektu jestwyzsza niz minimalna stopa graniczna. Jezeli NPV > = 0 to mozna przyjac do realizacji projekt a jesli ujemna to nie mozna. Jesli wybieramy sposrod kilku projektow to wybieramy ten z najwyzszym NPV.

Wyliczenie IRR wymaga: 1) przygotowania i obliczenia przeplywow pienieznych dla wszystkich lat objetych rachunkiem 2) nalezy przyjac okreslony poziom stopy dyskontowej i obliczyc wartosc NPV 3) Jezeli otrzymana wartosc NPV jest dodatnia to nalezy przyjac wyzszy poziom stopy dyskontowej az osiagnie poziom ujemny

OCENA PRZEDSIĘBIORSTWA na podst. Sprawozdań finansowych:

CELE OCENY: dostarczenie przesłanek do podejmowania decyzji gosp.przez przedsiębiorstwo i podmioty z jego otoczenia; racjonalne zarządzanie i pomyślna współpraca z partnerami zewn.nierzadko uzależniającymi współpracę od wyniku oceny.

CELE SZCZEGÓŁOWE: kontrola zgodności rzeczywistego przebiegu procesów gosp. Z założeniami; uzyskanie inf.dot.czynników, kiewunków i warunków optymalizacji działania przeds; ustalenie płynności finansowej, zdolności kredytowej; określenie stopnia zadłużenia; zbadanie pozycji na rynku; uzyskanie wiarygodnej podstawy do prognozowania przyszłej sytuacji przeds; uzyskanie orientacji jak sytuację przeds.oceniają jej wierzyciele i inni kontrahenci.

DLA INWESTORÓW najważniejsza jest ocena ryzyka i możliwości uzyskania pożądanej stopy zwrotu z planowanych lub podjętych przedsięwzięć inwestycyjnych. Skupiają się głównie na możliwości zwrotu kapitału w umówionych terminach.

KONTRAHENCI- są zainteresowani aspektami funkcjonowania przeds, które bezpośrednio dotyczą spraw ważnych z pktu widzenia istniejących i przyszłych kontraktów gosp.

PRACOWNICY- szczególną uwagę poświęcają możliwości wzrostu płac i utrzymania posady

ORGANY SKARBOWE ocenie poddają prawidłowość zeznań oidatkowych i dane dot. Wymiaru podatków.

AGENDY RZĄDOWE (NiK, państwowa insp. Pracy) skupiają się na przestrzeganiu przez przeds. Obowiązującego prawa lub tak jak gus dokonują oceny zbiorowości przedsiębiorstw z różnych pktów widzenia.

ANALIZA WSKAŹNIKOWA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH

Kryteria oceny: efektywność, poziom rozwoju i zdolność do rozwoju, udział w rynku, wypłacalność, zdolność kredytowa, sytuacja finansowa, wartość przeds.

ANALIZA WSKAŹNIKOWA: stosowane wskaźniki są: relacjami odpowiednich składników aktywów i pasywów bilansu; relacjami między składnikami rachunku zysków i strat oraz bilansu.

W praktyce stosuje się standardowy zestaw wskaźników- znajduje się w nim 5 grup wskaźników, które dot.podstawowych zagadnień analizy finansowej przeds., tj: płynności finansowej, sprawności działania, zadłużenia, rentowności, wartości rynkowej.

---