Ekonomika ochrony środowiska 04.03.07 r. wykład, Semestr II, Ekonomika ochrony środowiska


04.03.07 r. Ekonomika ochrony środowiska

Teoretyczne podstawy polityki ekologicznej.

Polityka jest to sztuka rządzenia państwem, czyli ogólna działalność władzy państwowej skierowana na osiągnięcie lub obronę określonych celów.

Wyróżnia się ogólną politykę państwa uzależnioną od warunków historycznych, ustroju społeczno-gospodarczego i istniejącej rzeczywistości, oraz polityki problemowe, np. polityka gospodarcza, polityka społeczna, polityka w zakresie rozwoju przemysłu, polityka rolna, itp.

Współczesne państwa mają stale do czynienia z nowymi rodzajami zjawisk i problemów które wymagają specyficznych badań i działań. Zainteresowanie się nimi prowadzi do wyodrębnienia się polityk problemowych.

Proces wyodrębniania się polityki ekologicznej w Polsce kształtowała się następująco:

W procesach naukowych politykę ekologiczną określano również terminem polityka środowiska. Na świecie jednak wprowadzono termin polityki ekologicznej po raz pierwszy w 1972 r. w tzw. Deklaracji Sztokholmskiej. W dokumentach tych zapisano, że władze lokalne i państwowe ponoszą odpowiedzialność za właściwą politykę ekologiczną w zasięgu ich jurysdykcji.

W Polsce termin polityka ekologiczna przyjął się i upowszechnił w środkach masowego przekazu, a w 1991 r. został użyty w oficjalnych dokumentach państwowych.

Definicja:

Można więc przyjąć, że polityka ekologiczna to świadoma i celowa działalność państwa, która polega na racjonalnym użytkowaniu zasobów i walorów środowiska przyrodniczego, jego właściwej ochronie i umiejętnym kształtowaniu na podstawie zdobytej przez ludzkość wiedzy teoretycznej i praktycznej.

Podmiotem polityki ekologicznej są centralne organy władzy państwowej i administracji rządowej, terenowe organy administracji rządowej, samorządy lokalne oraz jednostki gospodarcze.

Przedmiotem polityki ekologicznej jest środowisko przyrodnicze oraz jego jakość z punktu widzenia potrzeb społecznych, biologicznych i gospodarczych ludności.

Sformułowano podstawowe funkcje polityki ekologicznej, do których zaliczono:

Ważnym aspektem jest określenie sposobu koordynacji polityki ekologicznej z innymi politykami państwa, a w szczególności z polityką gospodarczą (w tym energetyczną, przemysłową, rolną) i polityką społeczną.

Podstawowym problemem teoretycznym jest opracowanie zasad określających sposób tworzenia i wdrażania polityki ekologicznej.

Do podstawowych zasad funkcjonowania polityki ekologicznej zaliczyć należy:

Ponadto kształtowanie polityki ekologicznej w Polsce powinno być oparte na następujących zasadach:

I. Problem kosztów polityki ekologicznej w ogóle i redukcji zanieczyszczeń w szczególności, jest problemem samym w sobie. Koszty te mogą być ponoszone wg następujących reguł:

II. Problemem o charakterze teoretycznym i praktycznym jest określenie celu polityki ekologicznej.

W literaturze zwraca się uwagę na fakt, że intencję każdej polityki można wyrazić tylko za pomocą wiązki celów uzależnionych od siebie w sposób bezpośredni i pośredni. Tę wiązkę celów określa cel nadrzędny, określa on perspektywiczną wizję którą zamierza urzeczywistnić dana polityka. Ten cel nadrzędny może być osiągany w różny sposób. Wybraną strategię określa cel główny, a strategia ta zostaje „rozpisana” na cele szczegółowe, które z kolei obejmują cele I, II i kolejnych poziomów w układzie hierarchicznym w układzie do celu głównego.

W 1991 r. opracowany został i przyjęty, dokument „Polityka ekologiczna państwa”. Za cel główny w tym dokumencie przyjęto w warunkach RP praktyczne wdrożenie ekorozwoju.

Cele szczegółowe, przeważnie zmienne, formułowane były w tym dokumencie w zależności od bieżących uwarunkowań politycznych, gospodarczych, społecznych i przyrodniczych. Wśród szczegółowych celów polityki ekologicznej wymieniono w tym dokumencie następujące cele:

III. Obszar rozważań teoretycznych i praktycznych polityki ekologicznej to dobór narzędzi osiągania założonych celów.

Ogólnie można przyjąć, że środki realizacji polityki ekologicznej tworzą warunki funkcjonowania instrumentów tej polityki.

Podstawowymi środkami są:

Instrumenty wdrażania polityki ekologicznej dzieli się w zależności od sposobu ich działania na instrumenty regulacji bezpośredniej i pośredniej.

Do bezpośredniej zalicza się:

Pośrednie obejmują:

W literaturze przedmiotu instrumenty polityki ekologicznej najczęściej dzieli się na prawne, administracyjne i ekonomiczne.

Przyjęte zasady, preferowane cele i narzędzia określają charakter polityki ekologicznej. Może ona być bierna lub aktywna.

Aktywna polityka ekologiczna może mieć charakter reaktywny lub prewencyjny.

Przez pojęcie reaktywnej polityki ekologicznej rozumie się przedsięwzięcia których celem jest eliminacja bądź minimalizacja emisji zanieczyszczeń i odpadów generowanych w procesach produkcji i konsumpcji.

Prewencyjna polityka (zapobiegawcza) polega na takim stymulowaniu gospodarki która umożliwia przechodzenie od technologii „brudnych” do „czystych” lub niskoemisyjnych.

Przy czym praktyka wykazała, że realizacja polityki prewencyjnej może następować przede wszystkim drogą przemian strukturalnych w gospodarkach, wyrażających się w spadku udziałów tradycyjnych surowców i energochłonnych.

Polityka ekologiczna musi ponadto być skuteczna, efektywna i sprawiedliwa.

1. Skuteczna - tylko, gdy faktycznie rozwiązuje problemy ochrony środowiska. Skuteczność nie dotyczy jednak ani kosztów, ani problemów społecznych urzeczywistniania takiej polityki. Realizacja określonych założeń polityki ekologicznej musi być rozpatrywana w aspekcie nakładów i spodziewanych efektów.

2. Jeżeli koszty są usprawiedliwione efektami, można mówić o polityce efektywnej, korzyści dla środowiska i ludzi są jednak bardzo trudne do oszacowania w kategoriach pieniężnych. Dlatego też „efektywność” polityki jest kategorią którą trudno zastosować w praktyce. Używane jest więc mniej ścisłe pojęcie - „efektywność kosztowa”. Tak określana efektywność ma miejsce w tedy, gdy dany efekt został osiągnięty możliwie najniższym kosztem.

3. Sprawiedliwość polityki ekologicznej polega na odpowiednim obciążaniu kosztami tych jednostek, które uzyskują korzyści z ochrony np. ochrona bioróżnorodności przynosi korzyści całemu społeczeństwu i nie można obciążyć jej kosztami tylko miejscowej ludności, która w praktyce ponosi skutki ograniczeń w wyborze form działalności gospodarczej.

6



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ekonomika ochrony środowiska 27.04.07 r. wykład, Semestr II, Ekonomika ochrony środowiska
Ekonomika ochrony środowiska 17.03.07r. ćwiczenia, Semestr II, Ekonomika ochrony środowiska
2013 03 07, wykład
wykład 2.03.2009, Wykłady semestr letni, etyka
wykład 03.03.2009, Wykłady semestr letni, kultura i sztuka słowa
03.03.07r. polityka, Semestr II, Polityka ekonomiczna
0202 04 03 2009, wykład nr 2 , Budowa i funkcje błony komórkowej oraz transport przez błony(1)
NTiM Wykłady semestr II WIMIM
Biochemia- wyklady 1-8, Semestr II, biochemia
Pytania na kartkówke 12.04.08, Studia, ZiIP, SEMESTR II, Materiały metalowe
6 Zaburzenia psychiczne – czynniki ryzyka i profilaktyka, pracownia zabiegów higienicznych, wykłady
8 Wirus HIV i AIDS, pracownia zabiegów higienicznych, wykłady semestr II(1)
Ergonomia Wykłady semestr II WIMIM
Wykłady semestr II, TEORIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO
9 Pielęgnowanie osób z wadą słuchu. Pielęgnacja i obsługa aparatów słuchowych, pracownia zabiegów hi
Metodyka?ukacji polonistycznej w?ukacji wczesnoszkolnej wykłady SEMESTR II
7 Palenie tytoniu, pracownia zabiegów higienicznych, wykłady semestr II(1)
4 Przewlekłe choroby dróg oddechowych – czynniki ryzyka i profilaktyka, pracownia zabiegów higienicz

więcej podobnych podstron