Dopuszczalny zakres form prawno - organizacyjnych SFP

Ustawa o finansach publicznych stanowi, że jednostki sektora finansów publicznych mogą być tworzone w formach określonych w tej ustawie (rozdział III art. 19) oraz na podstawie odrębnych ustaw jako państwowe lub samorządowe osoby prawne albo jako państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Wynika z tego, że oprócz form prawno-organizacyjnych wymienionych w UOFP podmioty SFP mogą mieć również inny status wynikający jednak z określonej ustawy.

Przykładem takich form są tzw. państwowe jednostki organizacyjne takie jak np.

• Polska Akademia Nauk,

• Państwowe Szkoły Wyższe,

• Instytucje Kultury,

• Agencje Rządowe.

Podmioty te posiadają osobowość prawną. UOFP w odniesieniu do tej grupy podmiotów stwierdza, że sporządzają plany finansowe zgodnie z przepisami stanowiącymi podstawę ich utworzenia, z uwzględnieniem przepisów UOFP (art. 41).

Za podstawowe formy organizacyjne publicznej gospodarki finansowej UOFP uznaje:

• jednostki budżetowe,

• zakłady budżetowe,

• gospodarstwa pomocnicze,

• fundusze motywacyjne,

• fundusze celowe.

Podział ten nie uwzględnia podziału SFP na sektor rządowy i samorządowy, dlatego w praktyce należy odróżnić formy organizacyjne państwowe i samorządowe. Należą do nich:

• państwowe jednostki budżetowe,

• gminne, powiatowe albo wojewódzkie jednostki budżetowe,

• gospodarstwa pomocnicze przy państwowych jednostkach budżetowych,

• gospodarstwa pomocnicze przy gminnych, powiatowych albo wojewódzkich jednostkach budżetowych,

• fundusze motywacyjne państwowych jednostek budżetowych,

• państwowe zakłady budżetowe,

• gminne, powiatowe lub wojewódzkie zakłady budżetowe,

• państwowe fundusze celowe,

• gminne, powiatowe lub wojewódzkie fundusze celowe.

Jednostka budżetowa oparta jest, co do zasady, na metodzie finansowania określanej mianem finansowania brutto. Pozostałe formy opierają się generalnie na tzw. finansowaniu netto. Zamiast określenia finansowanie brutto i netto często używa się określenia gospodarka budżetowa i pozabudżetowa. Podział ten mimo dużej popularności nie jest zbyt poprawny, ponieważ zarówno gospodarstwa pomocnicze jak i fundusze motywacyjne mogą występować tylko w ramach jednostek budżetowych.

Formy prawno-organizacyjne SFP mogą być jednostkami organizacyjnymi o określonej podmiotowości, albo też stanowić jedynie urządzenia gospodarki finansowej służące określonym podmiotom (fundusze motywacyjne i fundusze celowe).

2121

2

---