Prawo karne c.d. 29.11.11
( anegdotka - ręce i nogi )
Język prawny - język ustawodawczy
Język prawniczy - język prawników
Stan wyższej konieczności - nie popełnia przestępstwa ten kto poświęca dobro chronione prawem dla innego dobra chronionego prawem gdy danego zagrożenia nie można było uniknąć.
Dwóch rozbitków, jedna kamizelka - nie popełnia przestępstwa ten kto poświęca własne życie ratując inne. ( kierowca wozu strażackiego taranujący samochody na drodze ) Ta sama konstrukcja działa o dobru tej samej wartości. - mój samochód albo samochód kogoś innego . nie mam obowiązku brać na siebie konsekwencji jakiegoś działania.
Kasjer obezwładniający bandytę - obrona konieczna
Kasjer pod wpływem pistoletu bandyty , wyjmuje pieniądze z kasy - stan wyższej konieczności.
Życia ludzkiego nie można wartościować.
Warunek działania w stanie wyższej konieczności jest taki , że niebezpieczeństwo musi
- mieć charakter bezpośredni. ( jeżeli pożar jest na jednym końcu wsi )
- proporcja między dobrem ratowanym a dobrem poświęconym ( równym bądź wyższym )
- subsydiarność - jedyne możliwe wyjście z sytuacji
Problem kolizji obowiązków - na osobie ciąży kilka obowiązków a w określonym stanie może wykonać tylko jeden. ( wypadek - lekarz - kilka osób rannych - nie ponosi odpowiedzialności za nie udzielenie ratunku innym osobom ; dwie osoby toną - ratownik uratował jedną , bo tyle był wstanie)
Działanie w ramach uprawnień i obowiązków - jeżeli jakakolwiek dziedzina prawa daje obywatelowi możność danego zachowania się , prawo karne musi mu ustąpić. Osobą która działa która działa w ramach uprawnień jest np. policjant, który aresztuje lub zabija. Np. artykuł 442, - właściciel gruntu może zająć zwierzę sąsiada które wyrządziła mu szkodę, dopóki sąsiad nie wypłaci odszkodowania. Właściciel wynajmu może dokonać zastawu wniesionych do mieszkania przez osoby wynajmujące rzeczy.
Zgoda osoby pokrzywdzonej - zgoda pokrzywdzonego wyłącza bezprawność czynu jeżeli działanie zostało wykonanie za zgodą osoby. ( seks za obopólną zgodą - brak zgody będzie skutkował znamionami gwałtu. Zgoda na uderzenie , zamknięcie za zgodą nie są działaniami bezprawnymi.) Zgoda będzie miała prawną skuteczność tylko w pewnych sytuacjach. ( śmierć na życzenie kogoś, przyjaciel spełnia prośbę -będzie ponosił odpowiedzialność ) - nie każdym dobrem możemy swobodnie dysponować - ( zgoda nietykalności cielesnej , seksualności - tak ) ale nie można się pozbawić życia, dotkliwy uszczerbek na zdrowiu, sfałszowanie podpisu ( podpisywanie dokumentów za zgodą rodziców - nie ma znaczenia że za zgodą innej osoby ) .
Zabiegi lecznicze , ( np. przeszczep, zabiegi chirurgiczne zmiany płci ) musi nastąpić zgoda i dodatkowe warunki. - ( Kwestią dyskusyjną jest przeprowadzenie zabiegu sterylizacji płciowej )
Czynności lecznicze - Błędy lekarza , pomyłka nogi, pomyłka narządów. Odpowiedzialność karna osoba ponosi :
- działanie zostało podjęte w celu leczniczym,
- leczący działał zgodnie z zasadami sztuki medycznej - lege artis ,
Kiedy lekarz podjął działania aby pacjenta wyleczyć i tak jak w podręcznikach medycznych a pacjent zmarł , lekarz nie podnosi odpowiedzialności karnej. Sąd opiera się wtedy na opinii sądowych biegłych. W świetle ustawy o zawodzie lekarza , leczenie chorego musi odbywać się za jego zgodą. ( wyjątek , kara pozbawienia wolności - leczenie bez zgody skazanego ) Należy to także odnosić do zabiegów kosmetycznych.
Karcenie małoletnich - nie czynności wychowawcze nie jest karane , jeżeli mieści się ono. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy - wszelkie czynności wychowawcze poza stosowaniem kar cielesnych. Klaps - naruszenie cielesne.
1 działania w celu wychowawczym,
2 karcenie może być wykonywane przez rodziców lub opiekunów prawnych.
3 Nie może przekroczyć pewnego stopnia intensywności
Otwieranie listów do dzieci, zabronienie dziecku wyjścia na dwór, zamknięcie w pomieszczeniu, odebranie rzeczy.
W ramach nowej osoby nie możemy dawać klapsa, ciągnąć za uszy.
Rodzice opiekunowie prawni mają obowiązek prawny łożenia na naukę - roszczenie o alimenty może być zgłoszone przez matkę w imieniu małoletniego dziecka, lub osoba pełnoletnia do chwili usamodzielnienia się .
Kontratyp ryzyka sportowego - boks , zapasy , czasem dochodzi do pozbawienia życia. Jeżeli zostały spełnione warunki :
- osoba wykonywała dyscyplinę sportu która jest dozwolona ( nie ma ustawy zabraniającej )
- działanie w celu sportowym ( w celu działania wynikającego z dyscypliny sportowej - cios , strzelenie gola )
- nie zostały naruszone reguły danej dyscypliny sportowej
Nie ponosi odpowiedzialności.
Ryzyko nowatorstwa - ( Eksperyment ) Jeżeli ktoś przeprowadza eksperyment i w wyniku tego działania spełnił znamiona przestępstwa nie ponosi odpowiedzialności jeżeli
1 Trzeba wykazać że eksperyment miał cel poznawczy ( nie dla zabawy), medyczny, techniczny, lub ekonomiczny
2 Spodziewana korzyść ma istotne znaczenie poznawcze, ekonomiczne, medyczne.
3 W świetle aktualnego stanu wiedzy oczekiwanie tych korzyści jest zasadne. ( aby udowodnić że będzie się poruszał szybciej niż światło eksperyment byłby nie zasady )
4 Celowość i sposób przeprowadzenia eksperymentu w świetle aktualnego stanu wiedzy)
Ostateczna potrzeba w wojsku - 319 KK w celu utrzymania dyscypliny wojskowej , dowódca nie będzie ponosił odpowiedzialności karnej . Wykonanie rozkazu wydanego przez uprawnioną osobę może być wymuszone przy użyciu niezbędnych do tego środków jeżeli okoliczności wymagają natychmiastowego przeciw działania lub posłuchu. ( żołnierz na poligonie oświadcza że nie wsiądzie do ciężarówki , zostaje wciągnięty siłą )
Zwyczaj , utarta praktyka postępowania - wręczenie drobnych prezentów osobom pełniącym funkcję publiczną, lekarze , policjanci , dziekanowi, promotorowi pracy magisterskiej. Śmingus dyngus , z zastrzeżeniem że oblewanie wodą nie nabierze zbyt intensywnego charakteru, nie zależnie od statusu.
Okoliczności powodujące wyłączenie winy. ( zabił ale jest nie winny )
1 Niepoczytalność sprawcy ( choroba psychiczna , stan człowieka kiedy człowiek nie ma możliwości rozpoznania swoich czynów i kierowania swoim postępowaniem.. Upośledzenie umysłowe, choroba psychiczna lub inne zakłócenie czynności psychicznych ( na przykład w stanie upojenia alkoholowego)
Poczytalność ograniczona - ponosi odpowiedzialność karną ale stopień winy jest mniejszy. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Jeżeli sprawca sam wprawił siew stan nietrzeźwości i przewidywał lub mógł przewidzieć skutki tego stanu , będzie ponosił odpowiedzialność karną . Powyżej 0,5 promila lub stężenie 0,25 miligramów w decymetrze sześciennym w wydychanym powietrzu.
2 Błąd co do faktu mającego znamiona czynu zabronionego - Sprawca był w błędzie. ( Myśliwy strzela do dzika a to był człowiek, nie ponosi odpowiedzialności karnej )
3 Nie świadomość bezprawności ( błąd co do prawa ) - można się uchylić , jeżeli udowodni że nie miał świadomości popełniania błędu. ( powrót do kraju po długim czasie , przepis karny wprowadzony bardzo szybko