CKN biograf. i twórcz, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski


Norwid Cyprian Kamil (1821-1883), poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk. W latach 1831-1837 uczył się w warszawskim gimnazjum, którego nie ukończył, następnie w szkole malarskiej. W 1842 wyjechał z Warszawy i udał się do Włoch, gdzie rozpoczął studia rzeźbiarskie. Aresztowany w 1846 w Berlinie, został oskarżony o współdziałanie w wydarzeniach rewolucyjnych na ziemiach polskich. W więzieniu nabawił się częściowej głuchoty. Później przebywał w Brukseli, gdzie zdecydował się ostatecznie pozostać na emigracji. W 1848 przebywał w Rzymie, w następnym roku w Paryżu. Brał czynny udział w życiu emigracji, związany ze stronnictwem księcia A.J. Czartoryskiego. Kłopoty osobiste, m.in. niespełniona miłość do M. Kalergis oraz problemy finansowe, spowodowały wyjazd do Ameryki w 1852, gdzie również mu się nie powiodło. W 1854 powrócił przez Londyn do Paryża.

W okresie powstania styczniowego próbował włączyć się w bieg wydarzeń, m.in. za pomocą politycznych memoriałów. Jako artysta plastyk zdobył uznanie Francuzów i w 1868 został członkiem Société des Artistes. Współpracował także z Société Philologique. Żył w coraz większym osamotnieniu, uważany za dziwaka. W 1877 z powodu biedy zamieszkał w opiekuńczym Zakładzie św. Kazimierza na przedmieściu Paryża - Ivry, gdzie zmarł. W 1888 jego zwłoki zostały przeniesione do grobu zbiorowego w Montmorency pod Paryżem. W 2001 w 180. rocznicę urodzin poety zorganizowano w Krakowie i Warszawie festiwal "Noriwd bezdomny" pod patronatem Instytutu Dziedzictwa Narodowego. 24 września 2001 w Krypcie Wieszczów na Wawelu złożono urnę z ziemią z paryskiego grobu Noriwda.

Cyprian Kamil Norwid zaliczany do czołowych twórców romantyzmu, jest dużo młodszy od Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego. Urodził się w roku 1821 (Mickiewicz miał wówczas 23 lata!) we wsi Laskowo-Głuchy. Okres dojrzały w twórczości Norwida to lata schyłku romantyzmu, to doba pozytywizmu polskiego. Mimo to zaliczamy tego twórcę do romantyzmu, gdyż jego dorobek jako dramatopisarza, prozaika, rzeźbiarza, plastyka, a nade wszystko poety, jest dopełnieniem romantyzmu, spóźnioną, lecz niezwykle cenną fazą literatury, wyrastającej z ideologii i filozofii romantycznej. Jest romantyzmem w odmiennym, nowatorskim kształcie.
    Kiedy mówi się: Norwid - pierwsze skojarzenie brzmi: "poezja trudna", drugie - smutna, wręcz tragiczna biografia. Norwid szybko został sam na świecie (w 1825 roku zmarła jego matka, w 1835 ojciec). Młodość i nauka poety - to Warszawa. Pierwsze publikowane utwory - rok 1840. Wyjazd za granicę 1842. W 1847 został aresztowany i uwięziony w Berlinie (za "powiązania z rewolucyjnymi wydarzeniami w Polsce"), od tego czasu zaczął chorować na postępującą głuchotę. Życie na emigracji było pełne niepowodzeń. Jednym z nich okazało się uczucie - nieszczęśliwa, odepchnięta miłość do wielkiej damy, żony Greka - milionera, córki generała, podróżującej po Europie Marii Kalergis. Norwid wyjeżdża do Ameryki, w Nowym Jorku mieszka ponad rok (1853/54). Po powrocie do Europy dużo pisze. Wiele utworów poety nie zostało jednak opublikowanych za jego życia. Sytuacja finansowa Norwida przedstawiała się zatem źle i coraz gorzej, tym bardziej, że dręczyła go postępująca choroba. Klęki ponosił w wielu dziedzinach: literackiej, filozoficznej i politycznej, gdyż jego doktryny i projekty nie zyskiwały zrozumienia. Ostatnie lata życia określiły nędza, choroba i niespełnione nadzieje. Od roku 1877 przebywał Norwid w przytułku Św. Kazimierza we Francji i tam zmarł, a pochowano go w zbiorowym grobie na cmentarzu w Montmorency. Właściwie "odkryto" i rozpropagowano poezję C.K. Norwida dopiero w Młodej Polsce, za sprawą Miriama (Zenona Przesmyckiego).

Twórczość Za życia opublikował tylko nieliczne utwory. Od 1840 ogłaszał wiersze w czasopismach. Od 1848 pisał serię traktatów poetyckich i dramatów: Wigilia (Paryż 1848), Pieśni społecznej cztery strony (Poznań 1849), Niewola (Lipsk 1864), Psalmów-psalm (Wiadomości Literackie, 1933), dramat Zwolon (Poznań 1851), poetycki traktat o sztuce Promethidion (Paryż 1851). W cyklu artykułów Listy o emigracji (Dziennik Polski, 1849) nakreślił program artystyczny postulujący antyromantyczną "literaturę czynu". W 1856 napisał poemat epicki osnuty na dziejach starożytnych Quidam (opublikowany w jedynym wydanym za życia zbiorze jego wierszy pt. Poezje, Lipsk 1863). Do arcydzieł prozy polskiej należą cykle Czarne kwiaty (o wybitnych polskich pisarzach i artystach) oraz Białe kwiaty, opublikowane w dodat. miesię. do Czasu (1856-1857).

W latach 1865-1866 Norwid przygotował do druku najlepszy swój zbiór wierszy Vade-mecum, na który nie znalazł za życia wydawcy. Opublikowany został dopiero w 1947. W latach 1865-1883 udało mu się ogłosić drukiem zaledwie 21 wierszy i traktat poetycki Rzecz o wolności (Paryż 1869). Nie zdołał wydać ani wystawić wielkich dramatów (np. Noc tysięczna druga, Wanda, Za kulisami, Kleopatra, Aktor, Miłość czysta u kąpieli morskich). W rękopisach (częściowo zaginionych) pozostawały przez wiele lat m.in. poematy: Assunta (Przewodnik Naukowy i Literacki, 1907) i A Dorio ad Phrygium (fragmenty ogłoszone w 1915), nowele, np. Stygmat i Ad leones. Norwid, odkryty na nowo w początkach naszego stulecia przez Z. Przesmyckiego, uważany jest za jednego z najbardziej oryginalnych pisarzy polskich, którego twórczość cechuje wyrafinowany artyzm i filozoficzna głębia.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
romantyzm i pozytywizm oraz biografie autorow z tych epok, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jez
WYPRACOWANIA, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
WYPRACOWANIA, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
WIES 2, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
WYPRACOWANIA, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
index najwazniejszych utworow antyk, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
motywy literackie, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
Mickiewicz, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski
Nie Boska Komedia, Wypracowania, sciagi i inne - szkola, Jezyk polski

więcej podobnych podstron