 | Pobierz cały dokument skrypt.2.ii.rok.semestr.ii.psychologia.roznic.doc Rozmiar 47 KB |
Szymura- Temperament; rozdział 1. Koncepcja temperamentu PEN H. J. Eysencka
1.1 Cechy osobowości a cechy temperamentu
Allport - cecha osobowości jest strukturą neuropsychiczną, zdolną do wzbudzania określonych form zachowania.
→ 1. właściwość ta powinna posiadać swoje biologiczne podstawy
→ 2. powinna posiadać swój aspekt funkcjonalny (determinować zachowanie)
Nie wszystkie wyróżnione przez PRI cechy osobowości spełniają te kryteria; np. w koncepcji Wielkiej Piątki brakuje biologicznego uzasadnienia cechom takim jak sumienność czy ugodowość, a także brak funkcjonalnych implikacji tych cech.
Trudności w badaniu funkcjonalnego aspektu cech mogą wynikać problemami ze wskazaniem ich biologicznego podłoża.
Celem omawianej pracy jest zweryfikowanie tezy zgodnie z którą, znajomość fizjologicznych korelatów właściwości różnic indywidualnych pozwala na przewidywanie specyfiki zachowania determinowanego przez te cechy, w zakresie funkcjonowania poznawczego (mechanizmy selekcji informacji).
Odrzucono Big Five z obszaru rozważań ze względu na niedostateczne przebadanie biologicznego podłoża niektórych cech.
Do cech różnicowym o dobrze poznanym podłożu biologicznym i neuronalnym, należą cechy temperamentu. Wg Strelaua cecha temperamentu to właściwość różnic indywidualnych, występująca u człowieka od wczesnego dzieciństwa i mająca swój odpowiednik również w świecie zwierząt. Jest genetycznie zdeterminowana i charakteryzuje się biologicznymi uwarunkowaniami, jest względnie stałą właściwością.
W przypadku cech osobowości najważniejszą determinantą jest środowisko społeczne, co wpływa na zmienność tych właściwości.
Dwa typy analizy struktury temperamentu:
„oddolna” - najpierw empiryczne zróżnicowanie w zakresie biologicznych mechanizmów funkcjonowania układu nerwowego, a następnie przypisanie tym różnicom odpowiadających im struktur psychicznych
„odgórna” - założenie istnienia pewnych właściwości różnic indywidualnych, a następnie szukanie ich biologicznych korelatów
Pawłow- analiza oddolna; wyróżnił takie cechy układu nerwowego jak siła procesów pobudzenia i hamowania oraz ruchliwość procesów nerwowych i przypisał zróżnicowanie w zakresie tych właściwości powszechnie znanym typom temperamentu.
Eysenck- analiza odgórna; założył istnienie cech różnicowych: ekstrawersji, neurotyczności i psychotyczności, a następnie usiłował wskazać ich biologiczne korelaty.
1.2. Trójczynnikowa struktura temperamentu
Eysenck zdefiniował osobowość jako względnie trwałą organizację charakteru, intelektu i właściwości fizycznych, które determinują specyficzne sposoby przystosowania do otoczenia.
 | Pobierz cały dokument skrypt.2.ii.rok.semestr.ii.psychologia.roznic.doc rozmiar 47 KB |