Magazyn to jednostka funkcjonalno-organizacyjna przeznaczona do magazynowania dóbr materialnych (zapasów) w wyodrębnionej przestrzeni budowli magazynowej według ustalonej technologii, wyposażona w odpowiednie środki techniczne, zarządzania i obsługiwania przez zespół ludzi.

Przestrzeń magazynów jest przeważnie podzielona na cztery strefy, które odpowiadają podstawowym fazom procesu magazynowania. Są to strefy:

* przyjęć,

* składowania,

* kompletacji,

* wydań.

Strefa przyjęć to wydzielona przestrzeń przeznaczona dla czynności operacyjno-technologicznych, związanych z przyjęciem towarów do magazynu.

Strefa składowania jest wydzieloną przestrzenią przeznaczoną dla składowania przechowywanych towarów. W strefie składowania może odbywać się kompletacja.

Strefa kompletacji to wydzielona przestrzeń przeznaczona wyłącznie do kompletacji towarów. W wielu magazynach kompletacja odbywa się w strefie składowania. Wówczas nie ma wydzielonej strefy kompletacji.

Strefa wydań jest wydzieloną przestrzenią przeznaczoną dla czynności organizacyjno-technicznych związanych z wydaniem i ekspedycją towarów.

Z uwagi na realizowany proces, strefa przyjęć oraz strefa wydań są wyposażone we fronty przeładunkowe. Jeżeli poziom posadzki w magazynie odpowiada poziomowi terenu, wówczas przeładunki odbywają się na placu manewrowym. Do prac przeładunkowych wykorzystuje się wózki podnośnikowe (w przypadku samochodów z otwieranymi burtami) lub dodatkowo wózki unoszące ręczne, które przemieszczają jednostki ładunkowe na skrzyni ładunkowej. Przy przyjęciach lub wydaniach wewnętrznych (np. wydanie surowców do produkcji lub przyjęcie wyrobów gotowych) nie wydziela się stref lub ich wielkość jest minimalizowana. Lokalizacja stref umożliwia pokonywanie w transporcie wewnętrznym najkrótszej drogi.

Jeżeli poziom posadzki jest powyżej terenu, wówczas w magazynach występują fronty przeładunkowe bezrampowe lub rampowe (wyposażone w rampy, które są przedłużeniem posadzki magazynu poza ściany budynku). W obu przypadkach jednostki są przemieszczane bezpośrednio między skrzynią ładunkową pojazdu a polami odkładczymi.

Ze względu na nieuniknioną wymianę powietrza z otoczeniem oraz natężenie przepływów

towarowych strefy przyjęć i wydań mają ograniczoną wysokość. Nie stosuje się urządzeń do składowania i unika piętrzenia w stosy. Jednostki ładunkowe przez krótki czas przebywają po rozładunku lub oczekują na załadunek na polach odkładczych.

W wielu magazynach strefa przyjęć jest połączona ze strefą wydań, tworząc strefę przyjęć-wydań.

Strefa składowania jest zasadniczą przestrzenią w magazynach. Jej wielkość zależy od poziomu przechowywanego zapasu i stosowanej technologii składowania. Ze wzg|ędu na warunki przechowywania, w obrębie strefy składowania mogą być wydzielone pomieszczenia:

* o innej temperaturze (chłodnie, mroźnie),

* zapewniające szczególne warunki bezpieczeństwa (dla materiałów niebezpiecznych, substancji chemicznych),

* dodatkowo zabezpieczone przed kradzieżą (z uwagi na wartość zapasu),

* wymagane przepisami (dla leków psychotropowych, narkotyków).

Strefa składowania może różnić się ze względu na sposób składowania (składowanie

rzędowe i blokowe), zastosowaną technologię i wyposażenie, wysokość lub konstrukcję budynku.

Strefa kompletacji jest wydzielana w celu skrócenia czasu kompletacji. Powierzchnia strefy zależy od wielkości zapasu, który pozwala skompletować wszystkie zamówienia w określonym przedziale czasu (np. jednej zmiany, jednego dnia). Liczba lokalizacji, z których pobiera się towar, powinna odpowiadać liczbie pozycji asortymentowych wydawanych z magazynu. Prawidłowe rozłożenie towaru skraca drogę pokonywaną przez pracownika oraz czas pobierania.

Obecnie coraz częściej spotyka się wydzielanie strefy kompletacji ze strefą składowania. Wówczas strefa kompletacji zajmuje przestrzeń do wysokości około 2 m. Przechowywany zapas umieszcza się powyżej. Jest to możliwe, gdy kompletacja odbywa się poza godzinami przyjęć do magazynu (unika się manipulowania przyjmowanymi jednostkami ładunkowymi nad pracownikami prowadzącymi kompletację).

Układy technologiczne magazynów różnią się wzajemnym rozmieszczeniem stref względem

siebie. Wyróżnia się trzy układy technologiczne magazynów:

* przelotowy,

* kątowy,

* workowy.

W układzie przelotowym strefy przyjęć i wydań są po przeciwnych stronach strefy składowania (rys 1).

Rys.1. Układ przelotowy

Układ kątowy charakteryzuje się umieszczeniem strefy przyjęć i wydań przy sąsiadujących ze sobą ścianach strefy składowania (rys 2).

Rys.2. Układ przelotowy kątowy.

W układzie workowym strefy przyjęć i wydań znajdują się przy tej samej ścianie strefy składowania. Mogą być od siebie oddzielone lub tworzyć jedną strefę przyjęć-wydań. Wówczas proces pzyjmowania i wydawania jest realizowany z wkorzystaniem tych samych urządzeń przeładunkowych i środków transportu wewnętrznego (rys 3).

Jeżeli w magazynie jest wydzielona strefa kompletacji, to graniczy ona bezpośrednio ze strefą wydań i strefą składowania.

Rys.3. Układ workowy.

Źródło:

Redakcja naukowa Dnuta Kisperska-Moroń i Stanisław Krzyżaniak Logistyka”, str. 175-177

http://s833.chomikuj.pl/File.aspx?id=328247045&vid=328247045&tk=1521376&t=634540177246182504&d=60&k=1337455&name=Zagospodarowanie+magazynu.pdf&loc=PL

---