Prawo handlowe - Dr Tomasz Demendecki - 18.09.2010r.
Na egzamin wykłady i treść Kodeksu Spółek Handlowych
Prawo handlowe - prof. Andrzej Kidyba wyd. Beck
Prawo handlowe w zarysie - prof. Kruczalak - wyd. Lexis Lexus
Prawo handlowe w zarysie pod red. Kidyby - skrypt
Prawo handlowe i cywilne - Katler - skrypt
+ komentarze do ustaw /do KSH Kodeks Spółek handlowych - komentarz autorzy Szajkowski Sołtysiński Szwaj wyd. Beck i red. Kidyby też Kodeks Spółek Handlowych - komentarz
Pojęcie prawo handlowe - określenie prawo handlowe jest na gruncie polskiej doktryny i polskiego prawo nowym określeniem. W języku prawniczym powszechnie zaczyna byś używane to określenie w okresie międzywojennym a podstawą wyodrębnienia takiego pojęcia jest pojawienie się aktu prawnego rozporządzenie prezydenta z 1934r. pod tym tytułem. Międzywojenne polskie prawo handlowe nie jest tworem swoistym dla polskiego ustawodawcy to jest zebranie instytucji znanej ustawodawstwu polskiemu.
Prawo handlowe możemy definiować jako dział prawa prywatnego na który składa się usystematyzowany wewnętrznie spójny zbiór norm prawnych regulujących organizację i funkcjonowanie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą /przedsiębiorców/ oraz stosunki prawne zachodzące z udziałem tych podmiotów.
Ten system prawa zakłada podział na dwa podsystemy prawo publiczne /chroniony jest interes państwa/ i prywatne.
Normami prawa publicznego są takie normy, które regulują stosunki prawne w których jednym z podmiotów jest państwo lub jego aparat w pozycji nadrzędnej.
W przypadku prawa prywatnego do norm prawnych zaliczymy te, które regulują stosunki prawne między podmiotami na równorzędnej pozycji.
Przyjmuje się, że prawo handlowe reguluje swoiste regulacje prawne /profesjonalne lub półprofesjonalne/ miedzy podmiotami. Podmiotami tych stosunków prawnych w rozumieniu prawa handlowego /przynajmniej jeden z nich to przedsiębiorca/ i inny podmiot - konsument. W prawie handlowym jest wiele stron które sa przedsiębiorcami.
Półprofesjonalny - przedsiębiorca i inny podmiot
Profesjonalny - wszystkie strony są przedsiębiorcami
Prawo handlowe ma charakter prawa szablonowego - opiera się bardzo często na wykorzystaniu ukształtowaniu prawnych ustalonych wzorców umów na podstawie których dochodzi do zawarcia czynności prawnych. Ważne źródło prawa handlowego to także tzw. prawo umowne. Stosunki handlowe opierają się na wzorcach, dlatego są szybko zawierane i rozwiązywane. Prawo handlowe jest równoważne z pojęciem prawa gospodarczego, mimo że jest węższym określeniem niż prawo gospodarcze.
Źródła prawa handlowego w znaczeniu formalnym:
W takim wypadku do źródeł prawa handlowego zaliczymy źródła prawa stanowionego. Art. 88 Konstytucji określa Rodzaje, typy źródeł prawa stanowionego. Nie określa jednak prawa zwyczajowego.
Podstawowym źródłem prawa handlowego jest Konstytucja, ma bezpośrednie zastosowanie, ale jej postanowienia są bardzo ogólne. Kolejne źródło to umowy międzynarodowe, które stają się źródłem prawa handlowego pod warunkiem publikacji. Mają pierwszeństwo przed ustawą polską. Następne to traktaty, ustawy, ustawa Kodeks Cywilny Kodeks postępowania cywilnego ustawa prawo upadłościowe i naprawcze, ustawa o przedsiębiorstwach państwowych, ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji, ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, ustawa Prawo działalności gospodarczej, ustawa o krajowym rejestrze sądowym, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, rozporządzenie prezydenta z mocą ustawy Prawo wekslowe i czekowe, ustawa prawa własności przemysłowej. Kolejnym źródłem są pozostałe umowy międzynarodowe, różnej rangi /czy są dwu czy jednostronne/ dalej akty wykonawcze - są to akty normatywne podstawowe wydawane przez odpowiednie kompetentne organy na podstawie upoważnienia określonego w ustawie i w celu wykonania ustawy. Relacja między prawem wspólnotowym a stanowionym
Prawo pierwotne - traktaty
Prawo wtórne - akty wydawane na podstawie prawa pierwotnego
W prawie wspólnotowym źródłami prawa są rozporządzenia i dyrektywy. Dyrektywy takie akty normatywne które określają cele jakie ustawodawca wspólnotowy i krajowy ma osiągnąć przy zastosowaniu metod krajowych, aby cel był osiągnięty.
Prawo umowne - zbiór norm, które są ukształtowane w postać wzorców przez uczestników obrotu handlowego. Zalicza się kontrakty typowe tzw. wzorce umów - szablon, który zawiera istotne postanowienia i nieliczne miejsca pustego do uzupełnienia. Kolejne źródła prawa to zwyczaje - pewne utrwalone praktyki określonego zachowania która w danej społeczności jest uznawana za wiążącą regułę. Oby dany wzorzec zachowania stał się formą zwyczajową musi być utrwalone np. tradycja. Zwyczaj może być traktowany pod warunkiem że przepisy prawa stanowionego odwołują się do tego prawa. Ustawodawca obecnie nie wymienia prawa zwyczajowego. Nie zaliczymy do źródeł prawa również orzecznictwa /działalności sądów powszechnych, w przypadku prawa handlowego, ustalania czy dana norma jest normą obowiązującą i czy znajduje zastosowanie do tego przypadku/ oraz doktryny. Doktryna charakteryzowana jako pewne usystematyzowane poglądy naukowe, również jak orzecznictwo nie może być traktowana jako obowiązujące źródło prawa, ale może w sposób pośredni lub bezpośredni wpływać na kierunki działalności legislacji, jaki kształt będzie miało obowiązujące prawo.