Wyniki badania ankietowego

dot. funkcjonowania internetowych centrów informacji multimedialnej (ICIM)

Zarząd Główny Związku Nauczycielstwa Polskiego 24 kwietnia 2007 r. zwrócił się za pośrednictwem zarządów okręgów ZNP, w których działają sekcje bibliotekarskie (Lubelskiego, Lubuskiego, Łódzkiego, Mazowieckiego, Podkarpackiego, Podlaskiego, Pomorskiego, Śląskiego, Wielkopolskiego), z prośbą o przeprowadzenie przez członków tych sekcji badania ankietowego dotyczącego funkcjonowania internetowych centrów informacji multimedialnej (ICIM).

Ogółem wpłynęło 239 ankiet, próba badawcza - 232 ankiety (7 ankiet odrzucono). Pytania ankietowe dotyczyły między innymi lokalizacji pracowni ICIM, zaspokojenia potrzeb ich użytkowników, kwalifikacji osób sprawujących opiekę nad pracowniami, czasu pracy, nadzoru nad siecią, regulaminu korzystania z ICIM oraz ew. problemów wiążących się z użytkowaniem pracowni.

Poniżej przedstawiamy szczegółowe wyniki badań (wskazania liczbowe i procentowe):

Ad 1.

Lokalizacja pracowni	Liczba wskazań	%
biblioteka szkolna	130	56
specjalnie wyznaczone i przystosowane pomieszczenie	62	26,7
pomieszczenie nieprzystosowane	4	1,7
brak pracowni	36	15,5

Ad 2.

Godziny dostępu do pracowni	Liczba wskazań	%
w godzinach pracy biblioteki	167	85,2
w godzinach specjalnie wyznaczonych	29	14,8

Ad 3.

Czy dostęp do pracowni zaspokaja potrzeby użytkowników ICIM ?	Liczba wskazań	%
tak	143	73
częściowo	51	26
nie	2	1

Ad 4.

Opiekun pracowni	Liczba wskazań	%
nauczyciel bibliotekarz	160	81,6
nauczyciel informatyki	31	15,8
inny nauczyciel	5	2,6

Ad 5.

Czy nauczyciel odpowiedzialny za pracownię ukończył kurs dla opiekunów ICIM ?	Liczba wskazań	%
tak	171	87,2
nie	25	12,7

Ad 6.

Czy opiekun pracowni realizuje zadania w ramach obowiązkowego tygodniowego wymiaru zajęć ?	Liczba wskazań	%
tak	189	96,4
nie	7*	3,6

* ) w 6 przypadkach były to godziny płatne

Ad 7.

Czy w szkole jest administrator sieci lokalnej sprawujący nadzór nad pracownią ?	Liczba wskazań	%
tak	130*	66,3
nie	66	33,7

*) w 103 przypadkach (79,2%) - funkcję administratora sieci sprawują nauczyciele informatyki; 27 - pozostali nauczyciele lub (nieliczne przypadki) pracownicy adm. i obsł.

Ad 8.

Czy w szkole został opracowany i zatwierdzony przez radę pedagogiczną regulamin korzysta- nia z pracowni ?	Liczba wskazań	%
tak	135	68,9
nie	50	25,5
brak odp.	11	5,6

56% ankietowanych wskazało bibliotekę szkolną jako miejsce lokalizacji pracowni. Należy zaznaczyć, że posiadanie takiego pomieszczenia było w zasadzie warunkiem otrzymania wyposażenia pracowni. W zdecydowanej większości (85,2%) internetowe centra funkcjonują w godzinach pracy biblioteki. Wyłącznie dzięki dużemu zaangażowaniu ze strony opiekunów pracowni (w 81,6% są nimi nauczyciele bibliotekarze) dostęp do pracowni zaspokaja - zdaniem ankietowanych - potrzeby 73% użytkowników ICIM. Podkreślenia wymaga fakt, że nauczyciele realizują powierzone im zadania opiekuna pracowni w ramach obowiązkowego pensum (96,4% ankietowanych).

Ponadto do nauczycieli bibliotekarzy pracujących przy komputerze zwrócono się z pytaniem dotyczącym dofinansowania zakupu okularów ochronnych. 31 respondentów (13,4%) otrzymuje dofinansowanie (w wysokości od 30 PLN do 300 PLN), natomiast 186 (80,1%) takiego dofinansowania nie otrzymuje. 15 ankietowanych (6,5%) nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.

********

Uwagi sygnalizowane przez nauczycieli uczestniczących w badaniu ankietowym:

• problemy z łączeniem funkcji opiekuna ICIM i pracy na stanowisku nauczyciela bibliotekarza (brak czasu na realizację zadań opiekuna ICIM w ramach obowiązkowego tygodniowego wymiaru czasu pracy - np. na dokładne poinstruowanie użytkowników ICIM przy dużej liczbie uczniów korzystających równocześnie z centrum i biblioteki; stały nadzór nad komputerami uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie biblioteki; zwiększenie obowiązków nauczycieli bibliotekarzy; brak czasu na realizację zajęć typowo bibliotekarskich, np. katalogowanie, konserwację księgozbioru); uczniowie korzystający z czytelni skarżą się na warunki panujące w czytelni

• wykorzystywanie pracowni ICIM jako sali lekcyjnej

• zbyt małe pomieszczenia oraz niewystarczająca liczba stanowisk komputerowych

• 5-dniowe kursy dla opiekunów ICIM - zdaniem respondentów - nie w pełni przygotowują do pełnienia tej funkcji

• brak środków finansowych na pokrycie bieżących wydatków związanych z funkcjonowaniem ICIM (np. zakup multimediów, tonera, papieru, środków przeznaczonych do czyszczenia sprzętu komputerowego oraz w przypadku dużego nasłonecznienia pracowni - rolet, żaluzji)

• brak zestawów edukacyjnych, niekompletny zestaw podręczników szkolnych, które powinny być dostarczone wraz ze sprzętem

• wadliwość i niska jakość sprzętu komputerowego

• częste awarie sprzętu komputerowego oraz zbyt długie oczekiwanie na ich usunięcie; brak serwisu

• wadliwe oprogramowanie utrudniające pracę przy komputerach, np. problemy przy konfiguracji programów

• brak programów antywirusowych, o które nauczyciel musi starać się we własnym zakresie

• ograniczanie dostępu do określonych witryn - hasłem wprowadzonym przez konserwatora sprzętu

• krytyka programu „Cenzor” - nie spełnia swojej funkcji

• brak administratorów sieci szkolnej oraz obsługi technicznej programu

• problemy z nagrywaniem materiałów przez użytkowników (brak takich możliwości)

• brak ujednoliconych zasad korzystania z ICIM

• kradzieże i uszkodzenia sprzętu

Zasygnalizowany został przypadek przydziału pracowni ICIM w edycji z 2005 r., jednak, jak wynika z przekazanej informacji, sprzęt komputerowy do chwili obecnej nie został dostarczony. Szkoła, której dotyczy ten przypadek znalazła się w grupie placówek stanowiących 15% ogółu w edycji z 2005 r., które mają otrzymać sprzęt w terminie późniejszym.

WNIOSKI:

1. Wszystkie pracownie ICIM powinny posiadać własny lokal, specjalnie wyznaczony i przystosowany do tego typu pracowni. Pracownie ICIM zlokalizowane w bibliotece szkolnej dezorganizują w dużym stopniu funkcjonowanie biblioteki szkolnej, szczególnie czytelni i wypożyczalni. Również uczniowie korzystający z ICIM nie są usatysfakcjonowani wspólnym, z biblioteką szkolną, użytkowaniem lokalu.

2. Z uwagi na znaczne obciążenie nauczycieli bibliotekarzy szkolnych zadaniami związanymi z wykonywaniem funkcji opiekuna pracowni ICIM, niezbędne jest przydzielenie dodatkowych godzin (minimum pół etatu) przeznaczonych na realizację zadań w tym zakresie

3. Należy kontynuować cykle kursów podstawowych dla opiekunów ICIM ze względu na zmiany kadrowe oraz wprowadzić kursy podnoszące kwalifikacje w obsłudze sprzętu

4. Niezbędna jest systematyczna wymiana zużytego sprzętu oraz stały, fachowy nadzór nad funkcjonowaniem ICIM w celu szybkiej eliminacji uszkodzeń

5. Zwiększenie środków finansowych na doposażenie pracowni

6. Korzystanie z ICIM powinno odbywać się zgodnie z regulaminem zapewniającym bezpieczne i właściwe użytkowanie sprzętu komputerowego

Materiał przyjęty na posiedzeniu Sekcji Szkolnictwa Ogólnokształcącego i Bibliotekarstwa ZG ZNP 12 października 2007 r.

4

---