1. właściwości buforowe gleby. Które z koloidów glebowych wykazują największe właściwości buforowe.

Właściwości buforowe gleby - zdolność gleby do przeciwstawiania się zmianie odczynu i wszelkim zanieczyszczeniom.

Zdolność gleby do przeciwstawienia się nagłym zmianom jej odczynu, np.: w wyniku nawożenia, spowodowana jest jej właściwościami regulującymi lub buforowymi.

Im większą pojemność sorpcyjną wykazują koloidy glebowe, tym większą zdolnością buforową odznacza się gleba.

Największe zdolności buforowe z koloidów glebowych wykazują:

• Próchnica

• Montmorylonit

• Illit

• Kaolinit

2. jakie bufory wyróżniamy w glebie? Czy próchnica do nich należy?

• Węglanowy

• Wymiany jonowej

• Fosforanowy

• Krzemianowy

• Glinowy

• Żelazawy

Próchnica zwiększa zdolności buforowe gleby, reguluje odczyn i stężenie składników pokarmowych w roztworze glebowym.

3. bufor wymiany jonowej, bufory glinowe i żelazowe

Bufor wymiany jonowej czyli kompleks sorpcji wymiennej występuje we wszystkich glebach, jednak jego wydajność jest bardzo zróżnicowana i zależy przede wszystkim od:

• Pojemności

• Od ilości i jakości koloidów glebowych

• Odczynu

• Stopnia wysycenia zasadami

Bufor wymiany jonowej funkcjonuje przy pH > 4,2.

Bufory glinowe i żelazawe - odgrywają znacznie mniejszą rolę, ze względu na niewielką wydajność, funkcjonują w odczynie silnie kwaśnym pH < 4,2 (poniżej progu aktywności buforu wymiany jonowej).

pH zawiesiny glebowej określa się miareczkując glebę wzrastającymi dawkami 0,1M NaOH i 0,1M HCl oraz wykreślając na tej podstawie krzywe buforowości.

4. bufor węglanowy

Działa tylko w tych glebach, które zawierają CaCO₃, utrzymuje pH gleby w przedziale 6,2-8,0.

Słaby kwas węglowy przechodzi w wodorowęglany (łatwo wymywane z gleby)

CaCO₃ + H₂CO₃ -> Ca(HCO₃)₂

Mocny kwas mineralny zachodzi pełna neutralizacja i rozkład węglanów

CaCO₃ + H₂SO₄ -> CaSO₄ + CO₂ + H₂O

5. czym mozemy regulować odczyn w glebie?

++ Wapno rolnicze węglanowe (CaCO₃) i tlenkowego (CaO) lub kreda jeziorna

++ Nawozy wapniowe (kreda posodowa, wapno pokarbidowe, odpady po flotacji siarki i rud innych pierwiastków, popioły ze spalania węgla)

6. jakie wartości musimy znać dla prawidłowego wyliczenia dawki neutralizatora niezbędnej do likwidacji lub zmniejszenia kwaśnego odczynu utworu glebowego?

• Wartość jego kwasowość hydrolitycznej

• Wartość gęstości objętościowej

• Miąższość warstwy, która ma być poddana neutralizacji

• Procentową zawartość w nawozie wapniowym czynnika neutralizującego w przeliczeniu na CaCO₃ lub CaO

7. definicja żyzności + wzór

Współudział we wzroście, rozwoju i planowaniu roślin, przejawiający się w zdolności gleby do przekazywania bytującym na niej roślinom wyższym i innym zamieszkującym ją organizmom składników pokarmowych, wody, powietrza i ciepła dzięki odpowiednim właściwościom fizycznym, chemicznym i biologicznym.

W gleboznawstwie wyróżnia się:

• Żyzność naturalną własną

• Żyzność agrotechniczną, która jest zmodyfikowana przez zabiegi uprawowe żyznością naturalną

• Żyzność antropogeniczną, w przypadku której człowiek od początku wpływa na wytworzenie się gleby lub powoduje radykalne zmiany jej właściwości

8. defincja zasobności gleby + podział

Zasobność gleby - sumaryczna zawartość makro- i mikroskładników mineralnych oraz próchnicy i szczątków organicznych w różnym stopniu rozkładu.

Wyróżniamy:

Zasobność naturalna jest to zasobność wynikająca z właściwości skały macierzystej i procesu glebotwórczego.

Zasobność antropogeniczna (zwana także agrotechniczna) obejmuje zasobność naturalną oraz będącą wynikiem działalności człowieka.

Ocena zasobności gleb użytków rolnych (niekiedy także leśnych i innych) jest podstawowym warunkiem racjonalnego ich nawożenia.

Wskaźnikiem żyzności gleby może być także liczba gatunków lub ekotypów, którym dana gleba może zapewnić odpowiednie warunki rozwoju.

9. co sformułował Liebig i co to jest „beczka Liebiga”?

Liebig sformułował tzw. prawo minimum, które mówi, że o żyzności gleby decyduje czynnik będący w minimum, to znaczy, że żyzność obniża się poziomu właściwości najmniej korzystnej.

Ilustracją tego prawa jest tzw. „beczka Lebiega” - schemat ilustrujący żyzność gleby od poziomu wybranych jej właściwości.

10. czynniki determinujące zasobność gleby

• Skład mineralny skały macierzystej

• Skład granulometryczny poszczególnych poziomów

• Odczyn

• Zawartość substancji organicznej i jej skład

• Właściwości sorpcyjne gleby

• Ilość, jakość i aktywność organizmów glebowych

• Działalność człowieka

11. Urodzajność gleby - def + od czego zależy

Urodzajność gleby - zdolność do wytwarzania, przy udziale innych czynników środowiska, biomasy roślinnej.

Urodzajność zależy od:

• Żyzności gleb

• Cech genetycznych rośliny

• Klimatu

• Działalności człowieka (agrotechnika)

12. Urodzajność potencjalna i aktualna

Urodzajność potencjalna - zdolność do wytworzenia określonej ilości biomasy przy zastosowaniu optymalnej agrotechniki (technologii uprawy)

Urodzajność aktualna - uwzględnia faktycznie realizowany poziom agrotechniki.

13. proces glebotwórczy

Proces glebotwórczy - całokształt zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych zachodzących w powierzchniowej warstwie skorupy ziemskiej, w wyniku których powstają gleby.

Procesy glebotwórcze - przebiegające w określonych warunkach klimatycznych i na określonych skałach macierzystych oraz pod wpływem określonej skały.

14. najważniejsze procesy glebotwórcze na terenie Polski

• Akumulacja próchnicy

• Bielicowania

• Przemywania

• Brunatnienia

• Oglejenia

• Bagienny

• Murszenia

---