Metrologia - laboratorium
Imię i nazwisko: Juliusz ZASADZKI Łukasz WAŚKOWSKI		Semestr: IV	Wydział: BM i Z	Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn	Grupa: M2
Temat ćwiczenia: Pomiary współrzędnościowe, optyczne i optyczno - stykowe.
Data wykonania ćwiczenia:	Ocena:

1. Opis ćwiczenia.

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z metodami pomiarów na mikroskopie warsztatowym. Podczas ćwiczenia dokonaliśmy pomiaru:

• średnicy wewnętrznej (przy pomocy głowicy optyczno stykowej),

• 2 średnic małych otworów - d < 2 mm (przy pomocy głowicy goniometrycznej),

• odległości osi dwóch otworów (przy pomocy głowicy podwójnego obrazu).

2. Pomiary.

2.1 Pomiar średnicy wewnętrznej otworu za pomocą głowicy optyczno - stykowej.

Średnica końcówki pomiarowej

d_k = 2,9043 Ⴑ 0,0005 mm

x₁ = 75 + 22,37 = 97,37 Ⴑ 0,01 mm

x₂ = 23 + 22,06 = 45,06 Ⴑ 0,01 mm

Obliczenia:

d_o = x₁ - x₂ + d_k

d_o = 97,37 - 45,06 + 2,9043 = 55,2143 mm

Błąd pomiaru: maksymalny i najbardziej prawdopodobny - liczyliśmy metodą różniczki zupełnej (przy pomocy programu DERIVE For Windows)

Wynik ostateczny pomiaru średnicy wewnętrznej: do = 55,214 Ⴑ 0,021 mm

2.2 Pomiar głowicą goniometryczną (pionowo i poziomo) średnicy dwóch otworów. Błąd pomiaru - 0,01 mm.

Pierwszy otwór		Drugi otwór
X1 = 6,48 mm	X = X2 - X1 X = 1,56 mm	X1 = 8,06 mm	X = X2 - X1 X = 1,57 mm
X2 = 8,04 mm				X2 = 9,63 mm
Y­1 = 13,39 mm		X = Y2 - Y1 Y = 1,56 mm		Y­1 = 17,91 mm	X = Y2 - Y1 Y = 1,59 mm
Y2 = 14,94 mm				Y2 = 19,00 mm
	Średnia (X+Y)/2 d = 1,56 mm		Średnia (X+Y)/2 d = 1,58 mm

Błąd pomiaru: maksymalny i najbardziej prawdopodobny - liczyliśmy metodą różniczki zupełnej (przy pomocy programu DERIVE For Windows) ze wzoru:

Wynik ostateczny pomiaru średnic dwóch otworów głowicą goniometryczną: d1 = 1,56 Ⴑ 0,02 mm d2 = 1,58 Ⴑ 0,02 mm

2.2 Pomiar głowicą podwójnego obrazu odległości osi dwóch otworów.

Błąd pomiaru - 0,01 mm.

Otwór: Współrzędne otworu na osi:	Otwór pierwszy	Otwór drugi
Oś X	X1 = 6,12 mm	X2 = 7,45 mm
Oś Y	Y1 = 11,98 mm	Y2 = 16,08 mm

Obliczenia:

Błąd pomiaru: maksymalny i najbardziej prawdopodobny - liczyliśmy metodą różniczki zupełnej (przy pomocy programu DERIVE For Windows) ze wzoru:

Wynik ostateczny pomiaru średnic dwóch otworów głowicą podwójnego obrazu: d1 = 4,310 Ⴑ 0,026 mm

3. Wnioski.

Podczas przeprowadzania ćwiczenia auważyliśmy, że wartość odczytywanego pomiaru zależy (w nieznacznym stopniu) od osoby odczytującej. Najwiekszy problem z odczytem sprawiło nam odczytanie średnicy przy pomiarze dwóch otworów dlatego iż obraz tych otworów (o małej średnicy) w znacznym powiększeniu był postrzępiony i były problemy ze zlokalizowaniem właściwej krawędzi otworu. Podczas pomiaru otwory owe miały różną średnicę (1,56 mm i 1,58 mm). Prawdopodobnie otwory te zostały wykonane przez to samo wiertło. Różnica 0,02 mm pomiędzy tymi średnicami mieści się jednak w granicach błędu (±0,02).

---