Krzyżacy

W gospodzie w Tyńcu Zbyszko i jego stryj Maćko z Bogdańca opowiadają mieszczanom o wojennych przygodach. Niespodziewanie przybywa księżna Anna Danuta ze swoim dworem. Uroda jednej z dworek księżnej - Danusi, córki Juranda ze Spychowa - oczarowuje Zbyszka. Kiedy młodzieniec dowiaduje się, że matka dziewczyny zmarła przez Krzyżaków, składa ślubowanie, że zerwie dla Danusi kilka pawich czubów, znajdujących się na krzyżackich hełmach.
Po mszy w tynieckim klasztorze księżna z dworem i rycerzami wyrusza do Krakowa. W drodze spotykają krzyżacki orszak. Zbyszko chce zaatakować niemieckiego rycerza, powstrzymuje go jednak Powała z Taczewa.
Zaatakowany rycerz okazuje się posłem podróżującym do króla. Kuno Lichtenstein skarży się władcy, że został znieważony jako poseł. Domaga się śmierci polskiego rycerza. Prowadzonego na ścięcie Zbyszka ratuje Danusia, która okrywa jego głowę białą chustą. To stary, polski zwyczaj, oznaczający, że skazaniec odzyska wolność, jeśli poślubi swą oswobodzicielkę.
Na dwór księżnej Anny Danuty przybywa Jurand ze Spychowa, który nie wyraził zgody na ślub swej córki. W związku z pogarszającym się stanem zdrowia Maćka, Zbyszko odwozi stryja do Bogdańca. W remoncie zniszczonego dworu pomagają sąsiedzi - Zych ze Zgorzelic i jego córka Jagienka. Zakochana w rycerzu dziewczyna cierpi, ponieważ wie, że Zbyszko kocha Danusię.
Na dworze księcia Janusza dochodzi do spotkania Zbyszka z ukochaną Danusią. W czasie polowania Zbyszko broni księżną Annę Danutę przez turem, ratuje życie panu de Lorche, a sam zostaje ranny.
Krzyżacy porywają córkę Juranda ze Spychowa, chcąc zmusić go do uległości. Rycerz de Fourcy zostaje zabity, ponieważ jest przeciwny takiemu postępowaniu. Uważa je za niegodne rycerza chrześcijańskiego.
Zbyszko wraca do zdrowia na dworze księżnej. Uratowany z zamieci Jurand dowiaduje się, że Krzyżacy porwali jego córkę. Postanawia udać się do zamku w Szczytnie i prosić o uwolnienie Danusi. Odziany w pokutny wór, całą noc oczekuje na wpuszczenie do zamku.
W zamku Krzyżacy kpią z Juranda, pokazują mu niedorozwiniętą dziewczynę i twierdzą, że to jego córka. Rozgniewany Jurand zabija kilku braci krzyżackich. Zanim opuszcza zamek w Szczytnie, jest okrutnie torturowany. Oślepiono go, obcięto mu język i prawą dłoń. Rycerz Rotgier składa skargę na zachowanie Juranda do księcia Janusza. Zbyszko pojedynkuje się z niemieckim rycerzem i zabija go. Okaleczonego Juranda odnajdują Maćko i Jagienka. Dziewczyna opiekuje się nim w Spychowie.
Polska z Litwą oraz Zakon przygotowują się do wojny. Zbyszko walczy pod Kownem, po pewnym czasie dołącza do niego Maćko. Rycerze odnajdują przestraszoną, chorą Danusię. Dziewczyna nikogo nie poznaje.
Pojmany Zygfryd de Löwe zostaje uwolniony przez Juranda. Dręczony wyrzutami sumienia Krzyżak odbiera sobie życie. Zbyszko wiezie Danusię do Spychowa, jednak przed dotarciem do grodu dziewczyna umiera.
Po śmierci żony Zbyszko wyrusza na spotkanie z Jagiełłą i wielkim mistrzem Zakonu. Kilku rycerzy oraz Konrad von Jungingen udają się do Malborka w celu wymiany jeńców. Zbyszko spotyka tam Maćka, który zostaje uwolniony z krzyżackiej niewoli.
Maćko i Zbyszko wracają do Spychowa. Krótko po ich powrocie umiera Jurand, którym opiekowała się Jagienka. Zbyszko wyjeżdża do wojsk Witolda, Maćko i Jagienka udają się natomiast do Bogdańca.

Z wojny powraca Zbyszko. Między nim a Jagienką rodzi się uczucie. Po pewnym czasie wyznają sobie miłość. Maćko buduje dla nich kasztel w Bogdańcu. Zbyszko zostaje ojcem bliźniaków, noszących imiona Maćko i Jaśko. Po kilku latach Zbyszko z żoną przeprowadzają się do kasztelu. Umiera mistrz krzyżacki Konrad, natomiast władzę nad zakonem przejmuje jego brat Ulryk. Wojna z Krzyżakami wydaje się nieunikniona.
Maćko i Zbyszko wyruszają na wojnę. Dochodzi do wielkiej bitwy pod Grunwaldem. Maćko odnajduje Kunona Lichtensteina, którego pokonuje w samotnej walce. Wojska Jagiełły odnoszą zwycięstwo. Zbyszko ze stryjem szczęśliwie wracają do Bogdańca.

Mały Książę

Mały Książę jest książką o dorastaniu do wiernej miłości, do prawdziwej przyjaźni, odpowiedzialności za drugiego człowieka. Stawia pytania o hierarchię wartości, sens więzi między ludźmi.

Za postacią głównego bohatera skrył się sam Exupéry. W dzieciństwie nawet nazywany był przez rodzeństwo królem-słońcem, co miało też związek z arystokratycznym pochodzeniem. Spotkanie Małego Księcia z pilotem jest rozmową pisarza z samym sobą, powrotem do tematów, które zawsze dla niego były istotne, szukaniem odpowiedzi na wiele pytań.

Romeo i Julia

Sztuka przedstawia konflikt dwóch zwaśnionych rodzin, których członkowie zakochują się w sobie. Nieszczęśliwie zakochany w dziewczynie imieniem Rozalina, Romeo Montecchi dowiaduje się o balu w domu rodziny Capuletich, gdzie ma pojawić się jego wybranka. Udaje się tam wraz z grupą przyjaciół i poznaje Julię - wkrótce dochodzi do pierwszych pocałunków tych dwojga. Pod osłoną nocy Romeo udaje się pod balkon Julii i wyznaje jej miłość; ta jednak - ze względu na mrok - nie wie kto czeka pod balkonem. Odpowiada więc, że jedyną osobą, którą kocha, jest członek zwaśnionego rodu, Romeo Montecchi. Słysząc to młodzieniec postanawia ujawnić swoją tożsamość. Następnego dnia nastolatkowie (Julia ma niespełna 14 lat, a Romeo około 16) biorą ślub w celi ojca Laurentego.

Wkrótce w Weronie dochodzi do konfliktu pomiędzy przyjaciółmi młodzieńców. Pojedynek pomiędzy Tybaltem (krewnym Capuletich) a Merkucjem (przyjacielem Romea) kończy się śmiercią tego ostatniego. Kiedy dowiaduje się o tym sam Romeo, dochodzi do kolejnego pojedynku, tym razem pomiędzy tytułowym bohaterem a samym Tybaltem, w którym Tybalt ginie. Karą za śmierć Tybalta ma być wygnanie Romea. Pani Capuleti informuje Julię, że ta wyjdzie za mąż za Parysa. Nie chcąc popełnić bigamii, Julia wypija otrzymaną od ojca Laurentego miksturę, która wprawia ją w stan podobny do śmierci.

Laurenty chce poinformować o całej sytuacji Romea, jednakże wieści te nie docierają do niego. Na cmentarzu, po zobaczeniu Julii spoczywającej w trumnie, zrozpaczony Romeo podejmuje decyzje o samobójstwie. Dochodzi do przebudzenia Julii, która - widząc śmierć Romea - postanawia przebić swoją pierś sztyletem i również umiera. Ojciec Laurenty tłumaczy przybyłym na miejsce członkom rodzin całe zajście, co prowadzi do pojednania pomiędzy rodami Montecchich i Capuletich.

Skąpiec

Historia rozgrywa sie w Paryżu. Bogaty i skąpy Harpagon ma dwojke dzieci: Elize, która jest zakochana w Walerym - słudze jej ojca i Kleanta, który pragnie ożenić sie z Marianna - młoda i biedną sierotą. Harpagon żyje w ciągłym strachu, ponieważ w ogrodzie zakopal 10 tys talarów i obawia sie że ktoś znajdzie jego majatek. Nie ufa nawet swoim dzieciom. Harpagon ogłasza dzieciom, że zamierza poślubić Marianne ( do niej zaleca sie syn Harpagona - Kleant ) i sam wyznacza dla Kleanta małżonkę - wdowę, a dla córki Elizy wybiera Anzelma - "(...) jest to człowiek dojrzały, rozsądny i doświadczony; nie ma więcej nad pięćdziesiąt lat i słynie ze swoich dostatków" . Jeszcze tego samego dnia ma odbyć sie ślub Elizy, ona jednak kategorycznie sprzeciwia sie ojcu. Harpagon prosi Walerego ( on sam nie wie o tym, że Eliza ma poślubić innego ), aby był sędzią w tym sporze. Walery nie świadomy niczego, mówi że z pewnością rację miałby rozsądny Harpagon. Gdy dowiaduje sie całej prawdy o sporze, zmienia zdaje i probuje wmówic panu, że małżeństwo Elizy z Anzelmem to zły pomysł. Eliza jest bardzo zaniepokojona niekorzystnym dla niej rozwojem sytuacji. Walery ją uspokaja i obiecuje, że nie bedzie musiała wychodzić za Anzelma. Doradza ukochanej by narazie udawała chorobę, póki sytuacja sie nie wyjaśni.

Kleant, który nie może liczyć na pomoc swego skąpego ojca, potrzebuje pilnie 15 tyś talarów. Strzałka, jego służący, podejmuje się znaleźć dobrego lichwiarza, który pożyczy taką sumę pieniędzy. Pośrednik informuje go o warunkach pożyczki, które są nie są zbyt korzystne dla Kleanta. Ten nie mając wyjścia zgadza sie na pożyczkę. Gdy dochodzi do ubicia interesu, Kleant poznaje, że owym lichwiarzem jest jego ojciec - Harpagon. Dochodzi między nimi do kłótni.

Do pokoju wchodzi Frozyna - swatka, przekonuje Harpagona o tym, że Marianna lubi starszych mężczyzn i z niecierpliwościa czeka na ślub. Skąpiec jest sceptyczny, ponieważ Marianna nie jest zamożna. Frozyna wmawia mu, że tylko biedna osoba, nie mająca dużych wymagań pasuje do takiego zamożnego pana jak on sam. Swatka chce zaplatę za swoją pracę, ale Harpagon mruczy coś pod nosem i wychodzi z pokoju

Harpagon zaprasza na kolację Marianne, by pojąć ją za żonę. Wydaje polecenia swojej służbie, by posprzątała dom i nakazuje pilnować by nic nie zginęło podczas uroczystości. Ogranicza drastycznie wydatki na produkty potrzebne do kolacji, czemu sprzeciwia się kucharz - Jakub. W obronie Harpagona staje Walery. Nastepuje kłotnia między Walerym i Jakubem, efektem czego jest bójka. Pobity Jakub przyrzeka zemścic sie na Walerym.

Przybywa Frozyna wraz z Marianną, która denerwuje się na myśl o poznaniu przyszłego męża.

Gdy ten wchodzi do pokoju, Marianna brzydzi się na jego widok i szepta do Frozyny, że Harpagon jest straszny. Następnie do pokoju wchodzi Kleant, w którym Marianna rozpoznaje tajemniczego kawalera, który ją odwiedzał. Obojga zakochani rozmawiają i potajemnie wyznają sobie miłość. Kleant ściąga ojcu z palca drogi pierścień i daruje go Mariannie w imieniu ojca. Ździwiony i zaskoczony ta sytuacją Harpagon przeklina w duchu syna.

Zakochani proszą Frozyne, by ta przekonała Harpagona, że jego małżeństwo z Marianną nie ma sensu. Nagle wchodzi Harpagon i zauważa swojego syna całującego w ręke Marianne. Zaczyna coś podejrzewać. Chce porozmawiac z synem w cztery oczy i wybadać jego zamiary. Podstępnie mówi, że jednak nie chciałby żenić się z Marianną, ale już nie ma wyjścia i musi tego dokonać. Nieświadomy podstępu Kleant wyjawia swoje plany co do Marianny. Harpagon z wściekłością przeklina syna. Przychodzi Jakub, próbując zaopbiec rękoczynom. Podejmuje się roli sędziego w tym sporze. Udaje mu sie podstępem pojednać zwaśnione strony. Pojednanie jednak nie trwa długo. Kłotnia wybucha na nowo, ojciec wyrzuca Kleanta z domu. Podczas gdy Skąpiec zajęty jest kłotnią z synem, Strzałka wykopuje w ogrodzie szkatułke z pieniędzmy Harpagona. Gdy ten zauważa jej brak wpada w panikę. Wzywa Komisarza, by przeprowadził śledztwo.

Podczas przesłuchania Jakub zeznaje, że to Walery ukradł szkatułkę ( w ten sposób chce się na nim zemścić za pobicie ). Harpagon żąda od Walerego wyjaśnień i przyznania się do winy. Nieświadomy niczego Walery, myśląc, że Harpagon odkrył jego miłośc do Elizy - przyznaje się do tego. Gdy sytuacja wychodzi na jaw, Skąpiec oskarża go o romans z jego córką i każe wypędzić z domu. Podczas gdy Walery opowiada cała historię miłości do Elizy, wchodzi Anzelm, który miał ją właśnie poślubić. Słysząc całą historię i po krótkiej rozmowie z Walerym, Anzelm pojmuje, iż jest jego zaginionym ojcem. Na dodatek okazuje się jescze, że Marianna jest jego córką. Szczęśliwie odnaleźiona rodzina postanawia być razem. Do pokoju wchodzi Kleant i oddaje ojcu szkatułkę, wzamian Harpagon zrzeka się Marianny. Anzelm jako ojciec Marianny i Walerego zezwala na małżeństwa swoich dzieci i sam podejmuje się zorganizować przyjęcie z tej okazji.

Zemsta

Cześnik Raptusiewicz chciałby ożenić się z wdową (po trzech mężach) Podstoliną, która bawi u niego z wizytą, jest jednak nieobyty i nieśmiały. Wzywa więc Papkina, bawidamka i hulakę, by pośredniczył w swatach, a jednocześnie utrzymywał w jego imieniu kontakty z sąsiadem - Rejentem Milczkiem, z którym Cześnik jest odwiecznie skłócony. Cześnik jest łasy na majątek Podstoliny, nie wiedząc, że ona sama szuka męża, bo jest bez grosza. Papkin zaś ostrzy sobie zęby na bratanicę Cześnika Klarę.

Nagle okazuje się, że Rejent zlecił murarzom naprawę muru rozgraniczającego część zamku należącą do niego od części należącej do Cześnika. Cześnik każe Papkinowi rozpędzić murarzy.

Tymczasem w ogrodzie Wacław i Klara zapewniają się o wzajemnej miłości. Wacław jest gotów porwać Klarę, by się z nią ożenić, ale dziewczyna nie chce tego.

Papkin wchodzi do akcji dopiero, gdy murarze zostają przegonieni. Wygłasza monolog na własną cześć. Zjawia się Wacław, który przedstawia się jako urzędnik Rejenta i oddaje się dobrowolnie w niewolę, Papkin zgadza się go wziąć, gdy dostaje sakiewkę. Cześnik jednak każe wypuścić Wacława, a ten nie chce odejść - chce być bliżej Klary. Wacław chce się wkupić również w łaski Cześnika, prosząc o wstawiennictwo Podstolinę. Jednak okazuje się, że dawniej sam podkochiwał się w Podstolinie i co gorsza oszukał ją podając się za księcia. Podstolina chce zerwać zaręczyny z Cześnikiem - woli Wacława.

Papkin tymczasem wyznaje Klarze miłość. Ta żąda od niego dowodu - wytrwania przez pół roku w milczeniu, roku o chlebie i wodzie i przywiezienia krokodyla. Cześnik jest zadowolony, że Podstolina przyjęła jego zaręczyny, lecz wściekły na Rejenta o mur. Chce go wyzwać na pojedynek i do niego wysyła Papkina jako sekundanta.

Tymczasem Milczek przygotowuje pozew do sądu przeciw Cześnikowi. Spisuje zeznania poszkodowanych w bójce przy murze, bardzo przy tym przekręcając je na własną korzyść. Wacław prosi go o pozwolenie na małżeństwo z Klarą, Rejent jednak chce, by ożenił się z Podstoliną, na złość Cześnikowi.

Zjawia się Papkin, najpierw nieco niepewny, potem coraz bardziej się panoszy w domu Rejenta. Gdy jednak Milczek straszy go wyrzuceniem przez okno i stawia czterech pachołków przed drzwiami zaczyna się panicznie bać. Ledwie udaje mu się przekazać wiadomość od Cześnika, który wyzywa Rejenta na pojedynek. Do pokoju wpada Podstolina - zerwała zaręczyny z Cześnikiem, chce zaręczyć się z Wacławem.

Papkin przynosi Cześnikowi list, w którym Rejent informuje o postanowieniu Podstoliny. Cześnik jest wściekły i postanawia zwabić do siebie Wacława. Dyktuje swemu sekretarzowi - Dyndalskiemu list, który rzekomo napisała Klara. Nie udaje mu się jednak napisać go przekonująco i wysyła do Wacława służącą.

Papkin, zdając Cześnikowi relację z misji u Rejenta, usłyszał, że wino, którym go poczęstowano, mogło być zatrute. Załamany zaczyna spisywać testament. Angielską gitarę i zastawioną, "rzadką" kolekcję motyli oddaje Klarze, zaś szablę Artemizę odda temu kto postawi pomnik na jego grobie. W testamencie prosi także o nie płacenie jego długów.

Wacław przybywa do Klary i zostaje zatrzymany przez Cześnika, który informuje go, że chce go ożenić z Klarą. Kochankowie są zaskoczeni, ale oczywiście wyrażają zgodę. W kaplicy czeka już na nich ksiądz.

U Cześnika zjawia się Rejent - czekał na Raptusiewicza w wyznaczonym miejscu, ale Cześnik jednak nie pojawił się. Gdy dowiaduje się o ślubie syna, jest wściekły. Sytuację wyjaśnia Podstolina, oświadczając, że cały jej majątek przepisany został na Klarę, która miała go przejąć w dniu ślubu. Jest więc bez grosza. Rejent i Cześnik słysząc to wreszcie się godzą. Szczęśliwe zakończenie tej komedii jest komiczne.

---