Marek Biesiada 24. 11. 2006

Konspekt lekcji historii

w klasie II A

Temat: Wojny polsko-tureckie w XVII w.

1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.

Po lekcji uczeń:

pamięta:

• pojęcia: Święta Liga

• daty: 1620 r., 1621 r., 1673 r., 1683 r.

• postaci: Stanisław Żółkiewski, Jan Karol Chodkiewicz, Jan Sobieski,

• miejsca najważniejszych bitew stoczonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.;

rozumie:

• wyżej wymienione pojęcia

• przyczyny wojen z sąsiadami

• wpływ wojen na sytuację polityczną i gospodarczą Rzeczypospolitej;

potrafi:

• prawidłowo operować pojęciami poznanymi w trakcie lekcji

• zaznaczyć na osi czasu daty najważniejszych bitew stoczonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.

• analizować źródła i na ich podstawie opowiedzieć np. o przebiegu bitwy

• wskazać na mapie: miejsca najważniejszych bitew stoczonych przez Rzeczpospolitą
  w XVII w., zmiany terytorialne, jakie nastąpiły w wyniku wojen.

2. Metody:

• rozmowa nauczająca,

• praca z mapą,

• praca z podręcznikiem pod kierunkiem nauczyciela,

3. Środki dydaktyczne:

• podręcznik,

• mapy ścienne „Polska w latach 1505-1648” i „Rzeczpospolita w latach 1648
  -1764”,

4. Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1	2	3
I. Czynności organizacyjno - porządkowe. sprawdzenie listy obecności zapisanie tematu lekcji do dziennika
Rekapitulacja wtórna: Jakie były przyczyny wojen polsko-szwedzkich? Jaki był przebieg wojen polsko-szwedzkich? Jakie były skutki wojen polsko-szwedzkich?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
Realizacja nowych treści: Temat: Wojny polsko-tureckie w XVII w. 1. Przyczyny wojen polsko-tureckich Jakie były przyczyny wojen polsko-tureckich? 2. Przebieg wojen polsko-tureckich Jaki był przebieg wojen polsko-tureckich? 3. Skutki wojen w XVII w. Jakie były skutki wszystkich wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.?	Uczniowie zapisują temat do zeszytu. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 85. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 1. Przyczyny wojen polsko-tureckich rywalizacja o wpływy polityczne w Mołdawii najazdy kozackie na czarnomorskie wybrzeża Turcji najazdy tatarskie na Podole wspieranie przez Zygmunta III Wazę Habsburgów w walce z Siedmiogrodem (lennem Turcji) Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 86-87. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 2. Przebieg wojen polsko-tureckich a) I okres - wyprawa mołdawska hetmana Stanisława Żółkiewskiego (1620-1621) klęska wojsk Rzeczpospolitej w bitwie pod Cecorą - 1620 r. obrona Chocimia dowodzona przez hetmana Stanisława Żołkiewskiego - 1621 r. pokój w Chocimiu - uznanie przez obydwie strony dotychczasowych granic oraz zobowiązanie do powstrzymanie najazdów kozackich i tatarskich b) II okres (1672-1699) zdobycie przez Turków twierdzy Kamieniec Podolski - 1672 r. układ w Buczaczu (1672) - Rzeczpospolita musiała oddać prawobrzeżną Ukrainę i Podole oraz płacić haracz zwycięstwo wojsk Rzeczpospolitej w bitwie pod Chocimiem (1673) - hetman Jan Sobieski odsiecz Wiednia (1683) dowodzona przez króla Jana III Sobieskiego powstanie Ligi Świętej - sojusz Polski, Austrii, papiestwa, Wenecji i Rosji przeciw Turcji pokój w Karłowicach (1699) - Rzeczpospolita odzyskuje Ukrainę i Podole Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 88. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 3. Skutki wojen w XVII w. a) straty terytorialne (ok. 1/3 ogółu terytorium) utrata Inflant, aż po rzekę Dźwina - 1622 r. utrata Ziemi Smoleńskiej, Ziemi Siewierskiej, Ukrainy zadnieprzańskiej z Kijowem - 1667 r. utrata lenna pruskiego (traktaty w Welawie i Bydgoszczy tzw. welawsko-bydgowskie) - 1657 r. b) zmiana poglądów szlachty na sprawy religii ksenofobia i nietolerancja w stosunku do osób wyznających inną niż religię katolicką wygnanie arian z kraju za rzekome sprzyjanie Szwedom napadanie na świątynie protestanckie wrogość wobec Żydów i wyznawców prawosławia c) ogromne zniszczenie kraju i zmniejszenie się liczby ludności
Rekapitulacja pierwotna Jakie były przyczyny wojen polsko-tureckich? Jaki był przebieg wojen polsko-tureckich? Jakie były skutki wszystkich wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
V. Zadanie pracy domowej	W zeszycie ćwiczeń uczniowie mają wykonać Zadania 1,2,3,4,5,6/47-50. W zeszycie wykonać z podręcznika Zadania 2,3/88.
VI. Ocena pracy uczniów na lekcji.	Odpowiadają wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie, którzy mogą posługiwać się podręcznikiem i zapisem w zeszytach.	Uczniowie aktywni otrzymują oceny.

3

---