Punkt libracyjny (punkt libracji, punkt Lagrange'a) - miejsce w przestrzeni, w układzie dwóch ciał powiązanych grawitacją, w których ciało o pomijalnej masie, może pozostawać w spoczynku względem ciał układu.

Dla każdego układu trzech ciał (dwa ciała i tzw. ciało próbne) występuje pięć takich punktów, oznaczanych na ogół od L₁ do L₅. L₁-L₃ znajdują się na linii przechodzącej przez ciała układu i są one niestabilne. Punkty L₄ i L₅ tworzą wraz z dwoma większymi ciałami trójkąt równoboczny i są liniowo stabilne a dla niektórych stosunków niestabilne. Stabilność w tym przypadku oznacza, że jeżeli ciało będzie miało parametry ruchu niewiele różniące się parametrów punktu, to pozostanie w okolicy tego punktu dowolnie długo. Niestabilność oznacza, że ciało takie oddali się od punktu libracyjnego.

Przykładowo w układzie Słońce-Ziemia ciało może pozostawać w spoczynku w układzie odniesienia w którym Słońce i Ziemia spoczywają. W punktach tych następuje zrównoważenie sił grawitacji i bezwładności oddziałujących na ciało w układzie odniesienia związanym z tym ciałem.

W punktach L₄ i L₅ układu Słońce-Jowisz krążą dwie grupy tzw. planetoid trojańskich.

Atraktor - w analizie układów dynamicznych: zbiór w przestrzeni fazowej, do którego w miarę upływu czasu zmierzają trajektorie rozpoczynające się w różnych obszarach przestrzeni fazowej. Atraktorem może być punkt, zamknięta krzywa (cykl graniczny) lub fraktal (dziwny atraktor). Atraktor to jedno z podstawowych pojęć używanych w teorii chaosu.

Atraktor "przyciąga" znajdujące się blisko niego trajektorie, na co wskazuje jego nazwa (attract = przyciągać). Każdy atraktor ma swój obszar przyciągania zwany basenem przyciągania (zbiór takich warunków początkowych, dla których trajektoria zmierza do atraktora). Najprostsze atraktory to punkty i cykle graniczne.

Układ Słoneczny to układ planetarny Słońca. Składa się, zaczynając od środka, z następujących obiektów:

• Słońca

• 4 skalistych planet - Merkurego, Wenus, Ziemi i Marsa oraz ich księżyców

• pasa planetoid

• 4 gazowych planet - Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna oraz ich księżyców

• różnych niewielkich obiektów leżących poza orbitą Neptuna, w tym:

• obiektów pasa Kuipera, w tym między innymi Plutona, do 24 sierpnia 2006 zaliczanego do planet (obecnie jest on traktowany jako planeta karłowata)

• obiektów należących do dysku rozproszonego takich jak miedzy innymi Sedna o nietypowych zaburzonych orbitach.

• obłoku Oorta (umowna granica Układu Słonecznego).

Zgodnie z oficjalnym podziałem uchwalonym na XXVI Zgromadzeniu Ogólnym IAU 24 sierpnia 2006 r., każdy z obiektów Układu obiegających Słońce należy do jednej z 3 kategorii:

• planety (8)

• planety karłowate (jak dotąd oficjalnie 3, w praktyce przynajmniej kilkadziesiąt)

• małe ciała Układu Słonecznego (bardzo duża liczba).

W centrum Układu Słonecznego znajduje się gwiazda średniej masy, czyli Słońce. Między Marsem a Jowiszem znajduje się pas planetoid. Wszystkie planety krążą po eliptycznych orbitach wokół Słońca praktycznie w jednej płaszczyźnie. Jedynie Pluton ma orbitę mocno nachyloną względem ekliptyki. Pozostaje też ona w rezonansie 2:3 z orbitą Neptuna w ten sposób że zdarzają się okresy, gdy Pluton znajduje się bliżej Słońca niż Neptun. Z tego też względu Pluton jest raczej obiektem z pasa Kuipera niż planetą (obecnie: planeta karłowata.)

Wedle obecnego stanu wiedzy nasz układ słoneczny powstał ok. 4,6 miliarda lat temu z zagęszczenia pierwotnej mgławicy protoplanetarnej. Owa stosunkowo rzadka chmura gazu (przede wszystkim wodoru i helu) zapadła się grawitacyjnie - prawdopodobnie pod wpływem jakiegoś zaburzenia zewnętrznego, związanego na przykład z niedalekim wybuchem supernowej. Stopniowemu zwiększaniu się gęstości w punkcie centralnym towarzyszyło również formowanie się wirującego coraz szybciej dysku protoplanetarnego. Centralny obiekt w końcu dał życie Słońcu, podczas gdy otaczający je dysk uległ segmentacji na poszczególne ciała niebieskie: przede wszystkim planety, ale także i pozostałe składniki Układu Słonecznego.

Nasze Słońce wraz ze swym Układem Słonecznym jest jedną z 200 miliardów gwiazd Galaktyki Drogi Mlecznej i znajduje się w odległości ok. 25-28 tys. lat świetlnych od jej centrum, w jej ramieniu zwanym ramieniem Oriona. Układ Słoneczny porusza się z prędkością 220 km/s i w czasie około 226 milionów lat okrąża centrum Galaktyki.

Droga Mleczna jest jedną z około 125 miliardów galaktyk dostrzeżonych przez kosmiczny teleskop Hubble'a. Znajduje się w środku tego wycinka Wszechświata, który możemy zaobserwować. Tło tego obrazu stanowi promieniowanie tła wysłane przez rozgrzany gaz po narodzinach Wszechświata, ślad Wielkiego Wybuchu.

---